«كەدەندىك وداقتان ەندى كەتە المايمىز»
قازاق كاسىپكەرلەرى تاۋەلسىز اسسوتسياتسياسىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى تيمۋر نازحانوۆ مىرزا وسىلاي دەپ وتىر. كاpital.kz پورتالىنا بەرگەن سۇحباتىندا ول: «2009 جىلى كۇزدە كەدەندىك وداققا كىرەتىنىمىز تۋرالى ەستىگەندە ءبىز قازاق بيزنەسى عانا ەمەس، تۇتاس قازاقستان اتالعان ۇيىمعا مۇشە بولۋعا دايىن ەمەس دەگەن ەدىك. بۇگىن سوعان كوزىمىز انىق جەتىپ وتىر»، - دەدى.
- العاشقى جىلى، - دەيدى قازاق كاسىپكەرى، - ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر كەدەندىك وداقتىڭ شەڭبەرىندەگى تاۋار اينالىمىنىڭ جوعارى بولعانىن كورسەتتى. الايدا 2011 جىلى كەدەندىك وداقتا قازاقستان ەكسپورتى قۇلادى.
قازاق كاسىپكەرىنىڭ سوزىنە قاراعاندا، قازاقستان جاعى رەسەي مەن بەلارۋسسياعا شيكىزاتتى كەدەندىك وداقسىز دا تاسىمالداپ كەلگەن. ال، قىتايدان بەرى وتەتىن تاۋار تۇرلەرى ازايماعان، كەرىسىنشە 2009 جىلدان بەرى وسە تۇسكەن. ويتكەنى قىتايدان تاۋار اكەلىپ ساتۋ قازاق كاسىپكەرلەرىنە ءتيىمدى كورىنەدى. ءتيىمدى بولاتىن سەبەبى، قىتاي تاۋارلارى ارزان ءارى تاسىمال ماسەلەسى دە رەسەيمەن سالىستىرعاندا وڭاي ەكەن.
سوڭعى كەزدەرى قازاقتىڭ ءتورت تۇلىگىنىڭ باسى تاعى دا ارزانداي باستادى. سەبەبى كەدەندىك وداق كەرەگە جايعالى رەسەيدەن ۆاگون-ۆاگون ەت كەلەتىن بولدى. ونىڭ ۇستىنە ءبىزدىڭ كاسىپكەرلەر ونىدىرەتىن تاماق ونىمدەرىن دە كو-داعى كورشىلەرىمىز ءوز نارىعىنا ەنگىزبەۋدىڭ امالدارىن جاساپ قويعانعا ۇقسايدى.
قازاق كاسىپكەرلەرى تاۋەلسىز اسسوتسياتسياسىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى تيمۋر نازحانوۆ مىرزا وسىلاي دەپ وتىر. كاpital.kz پورتالىنا بەرگەن سۇحباتىندا ول: «2009 جىلى كۇزدە كەدەندىك وداققا كىرەتىنىمىز تۋرالى ەستىگەندە ءبىز قازاق بيزنەسى عانا ەمەس، تۇتاس قازاقستان اتالعان ۇيىمعا مۇشە بولۋعا دايىن ەمەس دەگەن ەدىك. بۇگىن سوعان كوزىمىز انىق جەتىپ وتىر»، - دەدى.
- العاشقى جىلى، - دەيدى قازاق كاسىپكەرى، - ستاتيستيكالىق مالىمەتتەر كەدەندىك وداقتىڭ شەڭبەرىندەگى تاۋار اينالىمىنىڭ جوعارى بولعانىن كورسەتتى. الايدا 2011 جىلى كەدەندىك وداقتا قازاقستان ەكسپورتى قۇلادى.
قازاق كاسىپكەرىنىڭ سوزىنە قاراعاندا، قازاقستان جاعى رەسەي مەن بەلارۋسسياعا شيكىزاتتى كەدەندىك وداقسىز دا تاسىمالداپ كەلگەن. ال، قىتايدان بەرى وتەتىن تاۋار تۇرلەرى ازايماعان، كەرىسىنشە 2009 جىلدان بەرى وسە تۇسكەن. ويتكەنى قىتايدان تاۋار اكەلىپ ساتۋ قازاق كاسىپكەرلەرىنە ءتيىمدى كورىنەدى. ءتيىمدى بولاتىن سەبەبى، قىتاي تاۋارلارى ارزان ءارى تاسىمال ماسەلەسى دە رەسەيمەن سالىستىرعاندا وڭاي ەكەن.
سوڭعى كەزدەرى قازاقتىڭ ءتورت تۇلىگىنىڭ باسى تاعى دا ارزانداي باستادى. سەبەبى كەدەندىك وداق كەرەگە جايعالى رەسەيدەن ۆاگون-ۆاگون ەت كەلەتىن بولدى. ونىڭ ۇستىنە ءبىزدىڭ كاسىپكەرلەر ونىدىرەتىن تاماق ونىمدەرىن دە كو-داعى كورشىلەرىمىز ءوز نارىعىنا ەنگىزبەۋدىڭ امالدارىن جاساپ قويعانعا ۇقسايدى.
«ءبىزدىڭ كاسىپورىندار شىعارعان تاماق ونىمدەرىنىڭ قۇنى تاريفتىك سايكەسىزدىككە بايلانىستى رەسەي نارىعىنا كىرە الماۋدا، ءبىر سوزبەن ايتقاندا، كەدەندىك وداقتا شەكتەۋلەر كوپ»، - دەيدى نازحانوۆ.
«كەدەندىك وداق ءبىر ەلدىڭ پايداسىن كوزدەگەن ماقسات اياسىندا قۇرىلعان. سوندىقتان دا رەسەي جاعىنىڭ كاسىپكەرلەرى ەمىن-ەركىن قيمىلداپ جاتىر. بىزدە ونداي مۇمكىندىك جوق». بۇل دا قازاق كاسىپكەرلەرى تاۋەلسىز اسسوتسياتسياسىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى تيمۋر نازحانوۆ مىرزانىڭ بايلامى. كەدەندىك وداقتان شىعۋدىڭ ەندى قيىن ەكەندىگىنە نالىعىن نازحانوۆ ءالى دە بولسا ۇكىمەتكە سەنىم ارتادى.
- ءبىز كەدەندىك وداق ءۇش جاقتى ۇندەستىك تابادى، ءبىزدىڭ زاڭدارىمىز دا ورتاق مۇددەمىزگە ورايلاستىرلادى دەپ سەنەمىز. تەك، ماسەلەنىڭ وسى جاعى ۇزاققا سوزىلماسا ەكەن، - دەيدى ول.
وتكەندە وسى نازحانوۆ مىرزا ەلباسىنىڭ قابىلداۋىندا بولدى. ەلباسىمىز قازاق قالامگەرلەرىمەن كەزدەسكەن جيىندا «تاۋەلسىزدىگىمىزگە قاۋىپ توندىرەتىن كەز-كەلگەن ۇيىمنان شىعا الامىز» دەگەن ەدى.
Abai.kz