وسك سايلاۋ پروتسەسسى تۋرالى «اشىق ساباق» وتكىزسىن!
قازاقستان رەسپۋبيكاسى ورتالىق
سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى ن.م.ءابدىروۆ مىرزاعا!
قۇرمەتتى نۇرلان ءماجيتۇلى،
پرەزيدەنتىمىز ق. توقاەۆ مىرزادان باستاپ، كوزى اشىق، كوكىرەگى وياۋ ازاماتتاردىڭ بارلىعى «جاڭا قازاقستان» جاسايمىز دەگەن ۇراندى قولداپ، ونىڭ ءىس جۇزىندە جۇزەگە اسۋىنا بارلىق كۇش-جىگەرىن سالىپ جۇرگەنى انىق. قوعام «جاڭا قازاقستان» دەگەن ۇراندى، بۇرىنعى «ەسكى قازاقستان» كەزىندەگى ادىلەتسىزدىكتەن قۇتىلۋ، مۇمكىندىگىنشە، ولاردى وزگەرتۋ دەپ قابىلدايدى.
دەموكراتيالىق قوعامداعى باستى ادىلەتسىزدىك – ادام قۇقىعى مەن ەركىندىگىنىڭ بۇزىلۋىنان باستالادى. ادام قۇقىعى – دەموكراتيالىق ينستيتۋتتاردىڭ ىرگەتاسى، نەگىزى بولىپ تابىلادى. ال دەموكراتيالىق قۇرىلىمداردىڭ ىشىندەگى ەڭ ماڭىزدىسى، ەڭ باستىسى – ەرىكتى، ادىلەتتى سايلاۋ جۇيەسى. دەمەك، «ەسكى قازاقستاننان» قۇتىلۋدىڭ باستى شارتتارىنىڭ ءبىرى – حالىقارالىق ۇيىمداردىڭ تاراپىنان دا، ءوزىمىزدىڭ ازاماتتاردىڭ دا سىنىنا ۇشىراعىن بۇرىنعى سايلاۋ جۇيەسىن وزگەرتۋ. ارينە، ەگەر ءسىز بۇرىنعى (جانە وزگەرمەگەن كۇيى ءالى دە مۇرتى سىنباي تۇرعان) سايلاۋ جۇيەسىن الەمدەگى ەڭ ءادىل، ەڭ اشىق تا جاريا تۇردە وتەتىن پروتسەسس دەپ تاپساڭىز، «جاڭا قازاقستان» دەگەن ۇران – ورىنسىز، الدامشى، جاساندى ۇران كۇيىندە قالادى.
وكىنىشكە وراي ما، الدە قۋانىشىمىزعا قاراي ما، قازاقستان پارلامەنتى تاراپ كەتتى. ولاردىڭ الەۋمەتتىك جەلىنىڭ بەتىن بەرمەيتىن «باتىر» دەپۋتاتتارى وسى ءبىر جىلدىڭ ىشىندە «سايلاۋ تۋرالى» زاڭعا كوڭىل اۋدارعان جوق. ول تۇسىنىكتى دە. وزدەرى سول سايلاۋ جۇيەسىنىڭ ارقاسىندا پارلامەنتكە كەلگەن جاندار، سايلاۋ ماسەلەسىنە كەلگەندە جاق اشپايدى ەكەن. دەمەك، ەرتەڭگى سايلاۋدان كەيىن زاڭ شىعارۋشى ورگانعا كەلگەن ادامدار دا وزدەرىن وسى ورىنعا اكەلگەن زاڭدى سىنعا الىپ، ونى وزگەرتۋ ماسەلەسىن كۇن تارتىبىنە شىعارمايدى. بۇل – ادىلەتسىزدىكتى پەندەشىلىك جەڭگەن دەرتتەن ارىلۋ مۇمكىن ەمەس دەگەن ءسوز.
بىراق، حالىققا – ادىلدىك كەرەك. سايلاۋدىڭ ءادىل ءوتۋى كەرەك. كەلىڭىز، سايلاۋ تۋرالى زاڭدى وزگەرتۋدى جاڭا جاساقتالاتىن پارلامەنتتىڭ ەنشىسىنە قالدىرىپ، ەڭ بولماسا، قازىرگى قولدانىستاعى زاڭنىڭ ءاربىر بابىنىڭ، ءاربىر ءارپىنىڭ ساقتالۋىن قامتاماسىز ەتەيىك. اشىعىن ايتايىق، بۇل – ءسىزدىڭ جانە ءسىز باسقارىپ وتىرعان ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ قولىندا. بىزدەر – ازاماتتىق قوعامنىڭ وكىلدەرى، تاۋەلسىز بايقاۋشىلار قولىمىزدان كەلگەن كومەگىمىزدى بەرۋگە دايىنبىز.
ءبىزدىڭ ۇسىنىسىمىز – وتە قاراپايىم. سايلاۋ پروتسەسى كەزىندە بايقاۋشىلار مەن سايلاۋ كوميسسيلارىنىڭ اراسىندا قولدانىستاعى «سايلاۋ تۋرالى» زاڭنىڭ كەيبىر باپتارىنا ەكى ءتۇرلى ۇعىم، ەكى ءتۇرلى تۇسىنىك قالىپتاساتىنىن ءجيى كەزدەستىرەمىز. بۇل – سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ توراعاسى مەن بايقاۋشىلار اراسىندا تۇسىنبەستىك تۋدىرادى، كەيدە ونىڭ سوڭى كيكىلجىڭگە دە الىپ كەلەدى. قىسقاسى، بىزدەر زاڭنىڭ بابىن وقىپ شىعىپ، «بۇل جەردە زاڭعا سايكەس مىناداي ءىس-ارەكەت جاسالۋى كەرەك» دەسەك، سايلاۋ كوميسسياسى تاراپىنان سول زاڭ بابىنا باسقاشا تۇسىنىك بەرىلەدى (نەمەسە ەشقانداي تۇسىنىك بەرىلمەيدى...). ءوز باسىم، ماقساتتارى ءبىر (سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ دا، بايقاۋشىلاردىڭ دا ماقساتتارى – سايلاۋدىڭ زاڭعا سايكەس ءوتۋى) ەكى توپتىڭ اراسىنداعى وسى تۇسىنبەستىكتى توقتاتىپ، نۇكتەسىن قويۋدىڭ ءبىر عانا جولىن كورىپ تۇرمىن. ول – ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى مەن بايقاۋشىلار ۇيىمدارىنىڭ وكىلدەرى ءبىر جەردە باس قوسىپ، سايلاۋ پروتسەسىنىڭ ءاربىر كەزەڭىن، سول كەزەڭگە بايلانىستى زاڭ باپتارىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، تەلەديداردان تۇسىنىكتەمە بەرۋ. سايلاۋ كوميسسيالارى مۇشەلەرى مەن تاۋەلسىز بايقاۋشىلاردىڭ بىرلەسە وتىرىپ وتكىزەتىن بۇنداي «اشىق ساباقتارى» 2000 جىلدارى ءجيى بولىپ تۇراتىن. كەيدە جەرگىلىكتى وكرۋگتىك سايلاۋ كوميسسيالارى وزدەرىنىڭ مۇشەلەرىن وقىتاتىن سەمينارلارعا بايقاۋشىلاردى شاقىرسا، بىزدەر دە بايقاۋشىلارعا ارنالعان ترەنينگتەرگە سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرىن قاتىستىرۋعا تىرىساتىنبىز. سول سەمينارلار مەن ترەنينگتەردە زاڭ باپتارىنىڭ ەكىۇداي تۇسىنىك تۋدىراتىن ماسەلەلەرى انىقتالىپ، بىرجاقتى كوزقاراس قالىپتاساتىن.
مەنىڭشە، بۇنداي «اشىق ساباقتىڭ» «حابار»، «قازاقستان» سياقتى مەملەكەتتىك تەلەارنالاردا وتكەنى دۇرىس. سوندا عانا ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى داۋىس بەرۋ بارىسىنىڭ ءار كەزەڭىن اۋىزشا ءتۇسىندىرىپ قانا قويمايدى، پراكتيكالىق تۇرعىدا كورسەتىپ بەرەدى. ونىڭ ءبارى بەينەتاسپاعا ءتۇسىرىپ، سايلاۋ كوميسسيالارى مۇشەلەرىن، بايقاۋشىلاردى وقىتۋ سەمينارلارىندا ادىستەمەلىك قۇرال ەسەبىندە پايدالانۋعا بولادى. ەكىنشىدەن، بۇل – ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ اشىقتىعى مەن جاريالىلىعىنىڭ ناقتى كورىنىسى بولار ەدى دەپ ويلايمىن. بۇنداي حاباردى ۇيىمداستىرۋعا جانە قوعامعا ۇسىنۋعا تەلەكانالدار دا مۇددەلى دەپ ويلايمىن.
قۇرمەتتى نۇرلان ءماجيتۇلى، ءبىزدىڭ تاراپىمىزدان ۇسىنىس جاسالدى. ەندى سىزدەردىڭ جاۋاپتارىڭىزدى كۇتەمىز.
قۇرمەتپەن، دوس كوشىم،
«BAQYLA» قوعامدىق قوزعالىسى اتىنان
Abai.kz