بۇگىن اباي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق اكادەميالىق وپەرا جانە بالەت تەاترىندا قازاقستان جازۋشىلارىنىڭ كەزەكتى XVI قۇرىلتايى ءوتتى. جيىنعا رەسپۋبليكانىڭ ءار وڭىرىنەن كەلگەن 538 جۋىق اقىن، جازۋشىلار قاتىستى. قۇرىلتاي باستالماس بۇرىن زالعا جينالعان قاۋىم 5 جىل ىشىندە ومىردەن وزعان قالامگەرلەردى ءبىر مينۋت ۇنسىزدىكپەن ەسكە الدى.

جازۋشىلار وداعىن 2018 بەرى باسقارىپ كەلە جاتقان اقىن ۇلىقبەك ەسداۋلەت تۇركى دۇنيەسى جازۋشىلار وداعىنىڭ توراعاسى بولىپ سايلانۋىنا بايلانىستى قىزمەتتەن كەتتى.

«قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ باسشىلىعىنان كەتكەنىممەن، وداق مۇشەلىگىنەن، ادەبيەتتەن كەتىپ جاتقان جوقپىن. قاشان دا ءوز قاتارلارىڭىزدا قالامداس، ۇزەڭگىلەس بولىپ قالا بەرەمىن. قولىمنان كەلگەنشە ادەبيەت جۇگىن ارقالاي بەرمەكپىن»،- دەدى ۇلىقبەك ەسداۋلەت.

وداقتىڭ ەكس-توراعاسى 5 جىلدان بەرى اتقارىلعان شارۋالار تۋرالى ەسەپ بەرۋ بايانداماسىن جاسادى.

«جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەلەرىن جاسارتىپ، تامىرىنان جاس قان جۇگىرتۋگە ۇمتىلدىم. جاستاردىڭ جولىن اشۋعا كۇش سالدىم. ول ءۇشىن وبلىستىق فيليال باسشىلارىنىڭ ۇسىنىستارىنا كوبىرەك كوڭىل ءبولىندى. جاڭادان اشىلعان تۇركىستان، اباي، ۇلىتاۋ، جەتىسۋ وبلىستارىندا، قوناەۆ قالاسىندا وداق فيليالدارى جۇمىس ىستەپ جاتىر»،-دەدى ۇلىقبەك ەسداۋلەت.

جيىندا سونداي-اق مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ لاۋرەاتتارى، جازۋشىلار دۋلات يسابەكوۆ، كادىربەك سەگىزباەۆ، اقىن-دراماتۋرگ يرانبەك ورازباەۆ، ءماجىلىس دەپۋتاتى، اقىن قازىبەك يسا جانە باسقالار ءسوز الىپ، ادەبيەتتىڭ تولعاقتى ماسەلەلەرىنە توقتالدى.

قۇرىلتايدان سوڭ باسقارما جيىنىندا جازۋشى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى مەرەكە قۇلكەنوۆ قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارما توراعاسى بولىپ سايلاندى. ودان باسقا كانديدات بولعان جوق.

سونداي-اق ونىڭ ورىنباسارلارى بەلگىلى بولدى. توراعانىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولىپ اقىن نۇرجان قۋانتايۇلى تاعايىندالدى.

Abai.kz ءتىلشىسى جيىنعا قاتىسۋشى بىرقاتار قالامگەردەن پىكىر الىپ كوردى.

انار شامشادينوۆا، اقىن:

-  جارىسسوزگە شىققاندار بۇرىننان وسى وداقتىڭ توراعالارىمەن جۇمىستاس بولىپ جۇرگەن، وسى توڭىرەكتە جۇرگەن اعالارىمىز. ايماقتاردان كەلگەن نەمەسە جاڭادان مۇشە بولعان جاستار تاراپىنان ەشكىم بولعان جوق. باياعى اڭگىمەلەر ايتىلعان سياقتى. باسقارما حاتشىلارى تۋرالى ايتقىم كەلىپ تۇر. ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا، مەنى قوسقاندا، 4 ادام باسقارما مۇشەسى بولدىق. بۇگىن تورتەۋمىزدىڭ دە فاميليامىزدى جانە بىزدەن باسقا دا 7 مۇشەسى بار ماڭعىستاۋ فيليالىنىڭ بىردە-ءبىر مۇشەسىنىڭ فاميلياسىن ەستىگەن جوقپىن. تەك قانا وداق فيليالىنىڭ توراعاسى بولادى دەگەندى عانا ەستىدىك. دەگەنمەن بۇرىنعى باسقارما مۇشەلەرىنەن بىردە-ءبىر ادامنىڭ بولماۋى، اسىرەسە، ايماقتاردان كەلگەن، الىستان كەلگەن اقىن-جازۋشىلاردىڭ باسقارما مۇشەلىگىنە ەنبەۋى، ولاردىڭ سانىن 100 ادام دەپ شەكتەپ قويۋى، سونداي-اق ءجارىسسوزدىڭ ۇستىندە مىنانى قوسۋ كەرەك، انانى ۇمىتىپ كەتتى دەپ، سول جەردە وتىرىپ قوسىپ وتىرعانىن دۇرىس دەپ ەسەپتەمەيمىن. الدىن-الا جازىلعان ءتىزىم بولسا، ونى وداق مۇشەلەرىمەن اقىلداسىپ شەشۋ كەرەك ەدى. مەن ءوزىم بۇل تىزىمنەن قالىس قالدىم. وداقتىڭ وتىمەن كىرىپ، كۇلىمەن شىعىپ جۇرگەن قالامگەر اعالارىما، ارىپتەستەرىمە ەشقانداي ايتار سىنىم جوق. دەگەنمەن نۇرلان ءورازاليننىڭ كەزىندە وداقتىڭ جۇمىسى بۇدان دا قارقىندىراق بولدى دەپ ەسەپتەيمىن.

ارمان المەمبەت، جازۋشى:

- بولىپ جاتقان سيەز وسىعان دەيىنگى سيەزدەردىڭ ىشىندەگى ەڭ تىنىشى سياقتى. بۇرىن ءبارى «ورازالين كەتسىن» دەگەن تىلەكپەن كەلدى عوي بۇل جەرگە. كينودا «انتاگونيست» دەيدى عوي جاعىمسىز كەيىپكەردى، بۇل جولى جاعىمسىز كەيىپكەر كىم ەكەنىن وزدەرى دە بىلمەي قالعان سياقتى. ءبارى ءبىر تاراپ بولدى. ءبىر بايقاعانىم، جازۋشىلاردىڭ دەنى وسى ينەرتسيامەن كەتە بەرۋگە بەيىلدى ەكەن. سوندىقتان دا ءبىر وزگەرىستىڭ سىرتتان كەلۋىنە بۇل كىسىلەر جول بەرمەيدى. وزدەرى سوعان ريزا، جالپى العاندا. وسىدان 10 جىل بۇرىن «مەملەكەت جازۋشىلارعا قامقورلىق جاساسىن، مەملەكەت قاراۋىنا السىن» دەگەن ءسوز سول كەزدە دە ايتىلعان. سول ءسوز ءالى ايتىلىپ جاتىر ەكەن. ول بولمايتىن شارۋا. تاۋەلسىزدىك العان كەزدە «ۇكىمەت شىعارماشىلىق وداقتاردىڭ نوقتاسىن سىپىرىپ، بوستاندىققا جىبەرە سالدى. سونى مەملەكەتكە قايتارسا ەكەن» دەگەن پىكىر ايتىلعان. ادام كەرىسىنشە نوقتانى سىپىرعانعا قۋانۋ كەرەك. مەملەكەت ەركىندىك بەرىپ تۇرعان كەزدە، قۋانىپ، جۇمىستى جۇرگىزىپ كەتۋىدىڭ ورنىنا بۇل كىسىلەر قايتادان سول نوقتاعا ۇمتىلدى. بۇل سىرت كوزگە وتە ءبىر سۇيكىمسىز نارسە.بىراق ونى كىمگە ايتىپ تۇسىندىرەسىڭ؟

ەندى حاتشىلىقتىڭ ءرولىن كۇشەيتۋ كەرەك. قانشا كىرىس كىردى، قانشا شىعىن شىقتى، قانداي جۇمىستار ءجۇرىپ جاتىر؟ حاتشىلىق الدىندا توقساندىق ەسەپ بەرىلۋى كەرەك دەپ ويلايمىن. توراعانى باقىلاپ وتىراتىن دەڭگەيگە شىعۋى كەرەك. سودان كەيىن جازۋشىلار وداعى نارىققا جۇمىس ىستەۋ كەرەك. مەملەكەتتەن اقشا الۋدى قويۋ كەرەك. مەملەكەتتىك تەندەرلەرگە، باسقا جوبالارعا قاتىسقان كۇننىڭ وزىندە باسقا قوعامدىق ۇيىمدارمەن تەڭ دارەجەدە قاتىسۋى كەرەك. وداقتى ەرەكشەلەپ، مەملەكەتتەن جاقسىلىق كورگەن سايىن، ۇكىمەتكە تاۋەلدى بولا تۇسەدى.

ناعاشىبەك قاپالبەكۇلى، جازۋشى:

- بۇل سيەزدى كوپتەن كۇتكەن ەدىك. بۇنىڭ ەرەكشەلىگى جيىننىڭ الدىندا جازۋشىلار وتە بەلسەندىلىك كورسەتتى. وزدەرىنىڭ ۇسىنىس-تىلەكتەرىن الدىن الا الەۋمەتتىك جەلىلەردە، گازەتتەردە جاريالادى. باعدارلامالار ۇسىنىلدى. بۇرىن قانشا سيەزگە قاتىستىم، بىراق مۇنداي بەلسەندىلىك كورمەدىم. بۇگىنگى جيىنعا كەلگەن دەلەگاتتتاردىڭ پىكىرىنە قاراسام، ءبارى دە بۇگىنگى ادىلەتتى، جاڭا قازاقستانعا سايكەس جازۋشىلار وداعىنىڭ جاڭاشا قۇرۋ جونىندە ءوز پىكىرلەرىن ۇسىنىپ جاتىر. بۇگىنگى سويلەگەندەر، بايانداما جاساعاندار، ارنايى كەلگەندەردىڭ ءسوزى وسى پىكىرگە سايادى. بۇل وتە دۇرىس. بۇگىنگى قازاق ادەبيەتىن جاساعان ەگدە ادامدار. سوندىقتان ولاردى ىسىرىپ تاستاۋعا، «بۇلار قارتتار، ۇلكەندەر» دەپ ايتۋعا بولمايدى. ولار وسى ادەبيەتكە كۇش-جىگەرىن جۇمساعاندار. ولارعا قۇرمەت كەرەك، بىراق جاستاردى دا ۇمىتپاۋىمىز كەرەك. سوندىقتار اۋىل-اۋىلدان تالانتتى جاستاردى شاقىرىپ، وسى جەردە سەمينارلار وتكىزەتىن باعىتتاردى دامىتۋىمىز كەرەك.بۇل سيەز جۇمىستى جاڭا باعىتقا وزگەرتەدى دەپ كامىل سەنەمىن.

Abai.kz