بيىل 17 شىلدەدەن باستاپ 2 تامىزعا دەيىن ريمدە سۋ سپورتى تۇرلەرىنەن ءحىىى الەم چەمپيوناتى وتكەن بولاتىن. وسى چەمپيونات اياسىندا سۋ دوبىنان دا بۇكىلالەمدىك بىرىنشىلىك ءوتىپ، وندا قازاقستان قۇراماسى سوڭعى، 16-ورىنعا تابان تىرەدى. ريمدە بەس ويىن وتكىزىپ، بەسەۋىندە دە جەڭىلىستىڭ كەرمەك ءدامىن تاتتى. تورتەۋىندە قارسىلاستارىنا قايرات كورسەتە الماي، كۇيرەي ۇتىلدى: سەربيادان 3:20 ەسەبىمەن، يسپانيادان 5:11 ەسەبىمەن، اۆستراليادان 7:14, ال ماكەدونيادان 4:11 ەسەبىمەن. ءتىپتى وڭتۇستىك افريكا ۆاتەرپولشىلارىنا تىستەرى باتپاي، 5:6 ەسەبىمەن ەسە جىبەردى. بۇل چەمپيوناتتا قازاقستان قۇراماسىنا سەرگەي دروزدوۆ جەتەكشىلىك ەتتى. ءبىر كەزدەرى ەلىمىزدىڭ ۇزدىك ويىنشىلارىنىڭ ءبىرى بولعان دروزدوۆ - قازىر ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى. جىگىتتەرىمىز قارسىلاستارىنان وڭدى-سولدى ۇتىلا باستاعاندا ەرىكسىز اسقار ورازالينوۆتى ەسىمىزگە الدىق. قازاقستان ۆاتەرپولىنىڭ جارىق جۇلدىزىن، قايتالانباس قىرانىن جوقتادىق. كوماندانىڭ جاعدايى تىعىرىققا تىرەلگەندە، 40-تىڭ قىرقاسىنا شىققان جاسىنا دا قاراماي، سۋعا قويىپ كەتەتىن جانكەشتىلىگىن كوز الدىمىزعا ەلەستەتتىك. كوكەيىمىزدە «اسقار اعا قۇرامادان نەگە كەتتى ەكەن؟» دەگەن ساۋال كەپتەلدى دە تۇردى. سودان اسقار سابالاقۇلىن ىزدەي باستادىق. تاۋىپ الىپ، الماتىداعى ورتالىق ءجۇزۋ باسسەينىندە از-ماز سۇحباتتاستىق تا.

بيىل 17 شىلدەدەن باستاپ 2 تامىزعا دەيىن ريمدە سۋ سپورتى تۇرلەرىنەن ءحىىى الەم چەمپيوناتى وتكەن بولاتىن. وسى چەمپيونات اياسىندا سۋ دوبىنان دا بۇكىلالەمدىك بىرىنشىلىك ءوتىپ، وندا قازاقستان قۇراماسى سوڭعى، 16-ورىنعا تابان تىرەدى. ريمدە بەس ويىن وتكىزىپ، بەسەۋىندە دە جەڭىلىستىڭ كەرمەك ءدامىن تاتتى. تورتەۋىندە قارسىلاستارىنا قايرات كورسەتە الماي، كۇيرەي ۇتىلدى: سەربيادان 3:20 ەسەبىمەن، يسپانيادان 5:11 ەسەبىمەن، اۆستراليادان 7:14, ال ماكەدونيادان 4:11 ەسەبىمەن. ءتىپتى وڭتۇستىك افريكا ۆاتەرپولشىلارىنا تىستەرى باتپاي، 5:6 ەسەبىمەن ەسە جىبەردى. بۇل چەمپيوناتتا قازاقستان قۇراماسىنا سەرگەي دروزدوۆ جەتەكشىلىك ەتتى. ءبىر كەزدەرى ەلىمىزدىڭ ۇزدىك ويىنشىلارىنىڭ ءبىرى بولعان دروزدوۆ - قازىر ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى. جىگىتتەرىمىز قارسىلاستارىنان وڭدى-سولدى ۇتىلا باستاعاندا ەرىكسىز اسقار ورازالينوۆتى ەسىمىزگە الدىق. قازاقستان ۆاتەرپولىنىڭ جارىق جۇلدىزىن، قايتالانباس قىرانىن جوقتادىق. كوماندانىڭ جاعدايى تىعىرىققا تىرەلگەندە، 40-تىڭ قىرقاسىنا شىققان جاسىنا دا قاراماي، سۋعا قويىپ كەتەتىن جانكەشتىلىگىن كوز الدىمىزعا ەلەستەتتىك. كوكەيىمىزدە «اسقار اعا قۇرامادان نەگە كەتتى ەكەن؟» دەگەن ساۋال كەپتەلدى دە تۇردى. سودان اسقار سابالاقۇلىن ىزدەي باستادىق. تاۋىپ الىپ، الماتىداعى ورتالىق ءجۇزۋ باسسەينىندە از-ماز سۇحباتتاستىق تا.

- اسقار اعا، وسىدان ەكى-ءۇش جىل بۇرىن «ورىمدەي جاستاردى تاربيەلەپ جاتىرمىن، بولاشاقتا وسىلارعا سەنىم ارتاتىن بولامىز» دەپ ەدىڭىز. قازىر سول جاستارىڭىزدان قول ءۇزىپ قالعاندايسىز عوي. قىزعىش قۇستى كولدەن ايىرعان لاشىن قۇس ەكەنىن بىلەمىز، ال ءسىزدى «كولدەن» ايىرعان كىم بولدى ەكەن؟

- ءبىز 1994 جىلدان باستاپ 2006 جىلعا دەيىن ازيادا ۇزدىك بولدىق. بىردە-ءبىر تۋرنيردە ۇتىلعان جوقپىز. مەن اۋەلى ويىنشى بولدىم، 2000 جىلدان باستاپ ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى قىزمەتىن قوسا اتقاردىم. ياعني ءوزىم دە ويناپ، جىگىتتەرگە كومەكتەسىپ ءجۇردىم. ال 2006 جىلى ازيا ويىندارىن جەڭىپ الا الماي، ازيا چەمپيوناتىندا ءۇشىنشى ورىندى يەلەندىك. سەبەپ: ءبىزدىڭ ءبىر-بىرىمەن بىرنەشە جىل بىرگە ويناپ، ابدەن ىسىلعان كوماندامىزدىڭ ساپىنداعى جىگىتتەردىڭ جاستارى ۇلعايدى. سوندىقتان كوماندا قۇرامىن وزگەرتۋگە تۋرا كەلىپ، جاستاردى تارتا باستادىق. سپورتتىق تىلمەن ايتقاندا، بۋىن اۋىستى. ورىمدەي جاستاردى تاربيەلەۋ كەرەك بولدى. وسىلايشا، جاستاردى اۋىزداندىرىپ، جەتىلدىرە تۇسۋگە كىرىستىك. مەنىڭ كوزدەگەنىم لوندون وليمپياداسى ەدى. بەيجىڭ وليمپياداسىنا ورىمدەي جاستارمەن بارۋدى ماقسات تۇتقان جوقپىن. لوندون وليمپياداسىنا دەيىن ولاردى شىڭداپ، نامىستى قولدان بەرمەيتىن ازۋلى كوماندا دايىنداپ شىققىم كەلدى. ءارى سول ءۇشىن تەر توكتىم دە. الايدا ول ءۇشىن تەك تەر توگۋ عانا ەمەس، قاراجات تا جۇمساۋ قاجەت ەدى. بىراق مەنى باسشىلار تۇسىنبەدى. ءبىزدىڭ قۇراما بەيجىڭ وليمپياداسىنا بارمايتىن بولعان سوڭ، ماعان ءوز قىزمەتىمنەن كەتۋگە تۋرا كەلدى. ۇلتتىق قۇرامانى بەيجىڭ وليمپياداسىنا اپارامىن دەپ ايتقان جوق ەدىم. الدىمىزعا ونداي ماقسات تا قويىلماعان-دى. بىراق مەنى «جاقسى جۇمىس جاساي المادى» دەۋشىلەر تابىلدى. سوندىقتان 10 جىلداي جاتتىقتىرۋشى بولعان سۇيىكتى ىسىمنەن قول ءۇزىپ، قىزمەتىمنەن كەتتىم. ورنىمدى باسقالارعا بوساتقان دۇرىس بولار دەپ ويلادىم. ۇلتتىق قۇرامانىڭ باس باپكەرى اۋىسىپ، مەن قىزمەتىمنەن كەتكەن سوڭ، كوماندا ساپىنداعى كەيبىر جىگىتتەر دە سۋ دوبىنان قول ءۇزىپ قالدى. نەگىزى، مەنىڭ باستى ءپرينتسيپىم تەك قازاقستاندىق جاستاردى تاربيەلەۋ بولاتىن. ءتىپتى قۇراما ساپىندا قازاق بالالارى كوبەيە بەرسە ەكەن دەپ تىلەيتىنمىن. مەن ەشقاشان رەسەيدەن نەمەسە تاعى دا باسقا ەلدەردەن دايىن ويىنشىلاردى اكەلىپ، نەعۇرلىم تەزىرەك باسشىلار كوڭىلىنەن شىعاتىن ناتيجەگە قول جەتكىزۋدى ويلاعان جوقپىن. ال قازىرگى ۇلتتىق قۇراما باسشىلارى باسقا جولعا دا مويىن بۇرادى. سىرتتان تاجىريبەلى ويىنشىلار اكەلىپ، قۇراما ساپىن سولارمەن نىعايتۋدى تەرىس كورمەيدى. ارينە، كولدەنەڭ كەلگەن كوك اتتىنى ەمەس، حالىقارالىق ارەناداعى ءدۇبىرلى دودالارعا قاتىسىپ، ىسىلعاندارىن.

- بۇل سوندا تەزىرەك ءتاۋىر ناتيجە كورسەتۋ جولىنداعى قارەكەت قوي؟

- جوق. مەنىڭشە، بۇل - ءبىرىنشى كەزەكتە، سۋ دوبىن قۇرتىپ الماۋدىڭ امالى. ەكىنشىدەن، ارينە، العا قويىلعان ماقساتقا جەتۋ جولىنداعى ءىس-ارەكەت. ومىردە مۇرات-ماقساتسىز ەشتەڭە بولمايدى عوي، مىندەتتى تۇردە العا بەلگىلى ءبىر ماقسات قويىلادى. سپورتتا دا سولاي. ءاربىر دوداعا بەلگىلى ءبىر ماقساتپەن باراسىڭ. سوندىقتان بۇگىندە قازاقستان سۋ دوبىندا سول ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن تاجىريبەلى ويىنشىلار تارتىلۋدا. اركىمنىڭ كوزقاراسى ارقالاي.

- ال ءسىز باس باپكەر بولعان كەزدە ۇلتتىق قۇراما ساپىندا بولعان جاستاردىڭ ءبىرازى قازىر كوماندا ساپىندا جوق. ءتىپتى ەش جەردەن كورىنبەيدى دە. قايدا كەتتى سوندا ولار؟

- اركىم ءار جاققا بەت-بەتىمەن كەتتى. كوز الدىمدا تەك ۇلىم عانا. مەن ول تۋرالى اكە رەتىندە ەمەس، باپكەر جانە مامان تۇرعىسىندا ايتار بولسام، ءبىز ءتاپ-ءتاۋىر، الەۋەتى زور بالادان ايىرىلدىق. ونىڭ بويىندا سۋ دوبىنا ساي كەلەتىن ءبىرتالاي قابىلەتتەرى بار ەدى. تابيعاتىنان سولاي ما، ايتەۋىر ماعان سۋ سپورتىنا ارنالعانداي بولىپ كورىنەدى. قازىر ول قازاقتىڭ سپورت جانە تۋريزم اكادەمياسىن ءبىتىرىپ، تۇرار رىسقۇلوۆ اتىنداعى قازاق ەكونوميكالىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ماگيستراتۋراسىنا ءتۇستى. ياعني باسقا سالاعا ويىستى. ال قالعاندارىنا كەلەر بولساق، كەيبىرەۋلەرى بيزنەسكە كەتتى، ەنبى بىرەۋلەرى وقۋ ءبىتىرىپ، ديپلوم الىپ جاتىر، ال بازبىرەۋلەرى بوس ءجۇر.

- ەندى ءبىر كوڭىل اۋدارعىم كەلىپ وتىرعان جايت، ۇلتتىق قۇرامانىڭ قازىرگى باس باپكەرى سەرگەي دروزدوۆ ەكەۋىڭىزدىڭ اراڭىز اسا جاقسى ەمەس ەدى عوي...

- مەن بۇل تۋرالى ەشتەڭە ايتقىم كەلمەيدى. دروزدوۆ ەكەۋىمىزدىڭ ارامىزداعى رەنىش نەمەسە تۇسىنبەۋشىلىك، ول - ەكەۋىمىزدىڭ عانا پروبلەمامىز. ونى بۇل جەرگە قىستىرۋدىڭ قاجەتى جوق. ەگەر دروزدوۆ ۇلتتىق قۇرامانى دايىنداۋعا ءازىر بولسا، جوعارى ناتيجەگە قول جەتكىزە السا - مارحاببات. ەشقانداي دا قارسىلىعىم جوق. قايتا تىلەۋلەسپىن. بۇل - سپورت، بۇل - ءومىر. بۇل ەكەۋىنىڭ مۇنداي قاتال زاڭدارىمەن تەك قانا كەلىسۋ كەرەك. مۇمكىن، شىنىمەن-اق ونىڭ قولىنان كەلەر. مۇمكىن، باعى جانار. ەڭ باستىسى، ءبىز قازاقستاندا سۋ دوبىن قۇرتىپ الماساق بولدى. بۇل - مەنىڭ ءوتىنىشىم ەمەس، جان اۋرۋىم. ءتۇسىنىڭىز، مەن سۋ دوبىن سۇيەمىن. ىستىعىنا كۇيىپ، سۋىعىنا توڭامىن، كۇيزەلەمىن. سوندىقتان بۇل جەردە دروزدوۆ ەكەۋىمىزدىڭ ارامىزدى سانساققا جۇگىرتىپ، تۇيمەدەيدى تۇيەدەي ەتۋدىڭ مۇلدە قاجەتى جوق.

- تۇسىنىكتى، اعا. سۋ دوبىن شىنىمەن-اق سۇيەتىندىگىڭىز قاۋىرت جۇمىس پەن كۇندەلىكتى تىرشىلىكتىڭ كۇيبەڭىنە دە قاراماي، ءالى كۇنگە دەيىن ۆاتەرپول وينايتىندىعىڭىزدان دا كورىنىپ تۇر.

- كوڭىلدىڭ سۋ دوبىنان سۋىپ كەتۋى مۇلدە مۇمكىن ەمەس. ءوزىم ءۇشىن ويناپ، وسىلاي ماۋىعىمدى باسامىن.

اڭگىمەلەسكەن نۇرعازى ساساەۆ،

«الاش ايناسى»، 29.08.2009