بiر ادامنىڭ مىڭ كۇندiك ءومiرi ارتىق
استانا كۇنIن دۇركIرەتIپ تويلاۋ، قىرۋار قارجىنى بوسقا شاشۋ كIمگە كەرەك؟
جاقىندا استانانىڭ 15 جىلدىعىنا دايىندىق جانە ونى وتكiزۋ بويىنشا ۇيىمداستىرۋ كوميتەتi شتابى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى تالعات كولباچاەۆ بۇل مەرەكەنiڭ قالاي وتەتiنi تۋرالى اقپارات تاراتتى.
سونىمەن تالعات مىرزانىڭ حابارلاۋىنشا، استانا كۇنi – ايتۋلى مەرەكە. سونىمەن قاتار حالىقارالىق ماڭىزى زور (؟). وسىنى ەسكەرiپ تويلاۋعا قاتىسۋشى ەلدەردiڭ گەوگرافياسى كەڭەيتiلگەن. تۇركيا، رەسەي، فرانتسيا جانە ۇلىبريتانيا سىندى ەلiمiز ءۇشiن اسا ماڭىزدى (؟) مەملەكەتتەر ارنايى باعدارلاماسىن ۇسىنادى.
ءدال وسى ەلدەردiڭ ەسترادا جۇلدىزدارى ەرەكشە مەرەكەلiك كوڭiل-كۇي سىيلايدى-مىس. ماسەلەن، “اتاقتى ءارi ەلگە تانىمال كومپوزيتسيالارىمەن ءوزiنiڭ ىستىق لەبiزiن الەمدiك ەسترادا جۇلدىزى پاتريسيا كااس بiلدiرەدi. يگور كرۋتويدىڭ قايتالانباس مۋزىكاسى مەن تۇرiك جانە الەم جۇلدىزى تاركاننىڭ اندەرi استانا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىن بەيجاي قالدىرمايدى”.
استانا كۇنIن دۇركIرەتIپ تويلاۋ، قىرۋار قارجىنى بوسقا شاشۋ كIمگە كەرەك؟
جاقىندا استانانىڭ 15 جىلدىعىنا دايىندىق جانە ونى وتكiزۋ بويىنشا ۇيىمداستىرۋ كوميتەتi شتابى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى تالعات كولباچاەۆ بۇل مەرەكەنiڭ قالاي وتەتiنi تۋرالى اقپارات تاراتتى.
سونىمەن تالعات مىرزانىڭ حابارلاۋىنشا، استانا كۇنi – ايتۋلى مەرەكە. سونىمەن قاتار حالىقارالىق ماڭىزى زور (؟). وسىنى ەسكەرiپ تويلاۋعا قاتىسۋشى ەلدەردiڭ گەوگرافياسى كەڭەيتiلگەن. تۇركيا، رەسەي، فرانتسيا جانە ۇلىبريتانيا سىندى ەلiمiز ءۇشiن اسا ماڭىزدى (؟) مەملەكەتتەر ارنايى باعدارلاماسىن ۇسىنادى.
ءدال وسى ەلدەردiڭ ەسترادا جۇلدىزدارى ەرەكشە مەرەكەلiك كوڭiل-كۇي سىيلايدى-مىس. ماسەلەن، “اتاقتى ءارi ەلگە تانىمال كومپوزيتسيالارىمەن ءوزiنiڭ ىستىق لەبiزiن الەمدiك ەسترادا جۇلدىزى پاتريسيا كااس بiلدiرەدi. يگور كرۋتويدىڭ قايتالانباس مۋزىكاسى مەن تۇرiك جانە الەم جۇلدىزى تاركاننىڭ اندەرi استانا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىن بەيجاي قالدىرمايدى”.
بiر عانا يگور كرۋتويدىڭ شىعارماشىلىق كەشiنە رەسەي ەستراداسىنىڭ انشiلەرi ۆالەريا، الەكساندر سەروۆ، لايما ۆايكۋلە، نيكولاي باسكوۆ، فيليپپ كيركوروۆ، ۆالەري لەونتەۆ، يرينا اللەگروۆا قاتىسادى.
حوش دەلiك. شەتەلدەن شاقىرىلاتىن انشiلەردi تiزدiك. ال ولاردىڭ كەلiپ-كەتۋiنە، iشiپ-جەمiنە، ءجۇرiپ-تۇرۋىنا كەتەتiن شىعىنداردان بولەك سىياقىسى قانشا؟ بۇل جاعىن تالعات مىرزا تاراتىپ ايتپادى. دەسە دە شامالاپ تارازىلاپ كوردiك. وپا-دالاپقا جارناما جاساۋ ءۇشiن 1,5 ميلليون دوللاردى قالتاسىنا باساتىن پاتريسيا حانىم قانشا قازاقتىڭ نەسiبەسiن قالتاسىنا باسىپ كەتەدi? سىياقىسى 800 مىڭ دوللار تۇراتىن تاركان مىرزانىڭ ءان كەشi كۇنiن اۋپiرiمدەپ كورiپ جۇرگەن قانشا قازاقتىڭ قالتاسىن جۇقارتادى؟ استانا اكiمiمەن تامىر-تانىستىعى بار يگور كرۋتوي باستاعان رەسەي انشiلەرiنiڭ ءاربiرiنiڭ سىياقىسى 20-30 مىڭ دوللاردان كەم تۇسپەيدi. بۇل شىعىن كiمدەردiڭ اۋزىنان جىرىلىپ الىنادى؟
ماسەلە شەتەل انشiلەرiنiڭ سىياقىسىن ساناۋدا ەمەس، بۇل قاراجاتتىڭ قايدان، كiمنiڭ ەسەبiنەن وتەلۋiندە. ءسوز جوق، بۇل اقشانى استانا كۇنi مەرەكەسiنiڭ ءۇتiر-نۇكتەسiن ءوزi قوياتىن يمانعالي تاسماعامبەتوۆتiڭ قالتاسىنان شىقپايدى، سiز بەن بiزدiڭ سالىعىمىزدان جينالاتىن ورتاق قازىنادان قاراستىرىلادى نەمەسە كاسiپكەرلەردiڭ موينىنا جۇكتەلەدi. قازاقتىڭ ميلليوندارىن جەلگە شاشۋ كiمگە، نە ءۇشiن قاجەت سوندا؟
ارينە، استانا – ءار قازاقتىڭ ماقتانىشى. بiراق، قازىنانىڭ قاراجاتى ورتايىپ قالعانىن جەلەۋ ەتiپ، ماسەلەن، ۇكiمەت بالالاردىڭ جاردەماقىسىنان، ايەلدەردiڭ زەينەتاقىسىنان ۇنەمدەپ جاتقان ءدال قازiرگi كەزەڭدە ميلليونداردى بiر كۇندiك قىزىق ءۇشiن شاشۋدىڭ قاجەتi بار ما؟ ونىڭ ۇستiنە پرەزيدەنت ن.نازارباەۆ باستاپ، ب.بايبەك قوشتاپ ۇنەمدەۋدiڭ وزىق ۇلگiسiن ناسيحاتتاپ جۇرگەندە ي.تاسماعامبەتوۆتiڭ دارقاندىعىنا جول بولسىن.
مىڭ ادامنىڭ بiر كۇندiك قۋانىشىنان، بiر ادامنىڭ مىڭ كۇندiك ءومiرi ارتىق. وسى ۋاقىتقا دەيiن استانا كۇنiنە ارناپ ءان شىرقاعان رەسەي مەن باتىس جۇلدىزدارىنىڭ مەرەيi بiر تاسىپ قالعانى جاسىرىن ەمەس. ارينە، قولى اشىق قازاقستاننىڭ قوماقتى قارجىسىن قانجىعالاۋ قالاي قۋانىش بولماسىن. ماسەلەن، ديما بيلان، تيماتي، انيتا تسوي، تاعى باسقالاردى ايتامىز. باسقاسىن تiزبەگەندە، رەسەيدiڭ “قارا جۇلدىزى” تيماتيدiڭ ەڭ تومەنگi سىياقىسى 15 مىڭ دوللار. ال ەلiمiزدە ومىرتقا اۋرۋىنا شالدىققان بالالارعا شەتەلدە جاسالاتىن وتانىڭ قۇنى، تيىنىنا دەيiن ايتايىق، 2 315 350 تەڭگە. رەسەيدiڭ “قارا جۇلدىزىنا” بەرiلگەن اقشا بiر قارادومالاعىمىزدىڭ ءومiرiن ساقتاپ قالادى. بiراق مۇنى ويلاعان كiم بار؟
استانا اكiمشiلiگi كەتكەن شىعىندى ەمەس، تۇسكەن “پايدانى” ەسەپتەيتiن ادەتi بار ەمەس پە. ماسەلەن، وتكەن جىلى قالا كۇنiندە 20 ميلليون تەڭگەدەن استام قاراجات تۇسكەنiن، بۇل سىرقات بالالاردىڭ ەم-دومىنا جۇمسالاتىنىن ماقتانىشپەن جەتكiزiپ جاتتى. بۇل پايداڭىز شىعىنىڭىزدىڭ تەسiگiن دە جاپپايتىنىن بەسiكتەگi بالا دا بiلەدi ەمەس پە؟ وسىندايدا سۇراق تۋادى، جالپى، باتىس پەن رەسەيدiڭ انشiلەرiنسiز قازاق ساحناسىنىڭ ءسانi كiرمەي مە سوندا؟ مۇنداي داراقى تويدان قازاققا نە قايىر؟
سونداي-اق، كەزiندە ءدال وسى مەرەكەنiڭ مارتەبەسiن تاۋەلسiزدiك كۇنiمەن تەڭەستiرۋ جايى دا ءسوز بولعان. تاۋەلسiزدiك پەن استانا قالاسىنىڭ ارا سالماعىن كiم ولشەگەنi بەلگiسiز بiزگە. بالكiم، استانا كۇنi پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ تۋعان كۇنiمەن بiر كۇندە بولعانىمەن تارازىلاعان شىعار. دەسەك تە، انىعى سول، بۇل ەكi مەرەكەنi تەڭەستiرۋگە استە كەلمەيدi. تiپتi استانانىڭ تۋعان كۇنi پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ تۋعان كۇنiمەن بiر بولسا دا. ويتكەنi قازاقتىڭ تاۋەلسiزدiگi قايدا، بiر ادامنىڭ تۋعان كۇنi قايدا؟
ايتپاقشى، سوڭعى كەزدەاستانادا ءدال وسى مەرەكەگە وراي ەلوردانىڭ اتاۋىن وزگەرتەدi-مىس دەگەن گۋ-گۋ اڭگiمە ەسiپ ءجۇر. جەلدiڭ قايدان تۇرعانى ازiرگە بەلگiسiز، ارينە. بiراق ەل نە دەيدi, قانداي پiكiر قوسادى دەگەن بولۋ كەرەك، استانانى “نۇرسۇلتان”، “اقوردا”، “نۇروردا” دەپ اتاۋدى ۇسىنىپ جاتقاندار بار كورiنەدi. جاعىمپازدار مەن تابان جالاعىشتاردىڭ كۇنi وڭىنان تۋىپ تۇرعان زامان عوي. ونىڭ ۇستiنە بيلiكتiڭ، بيلiك باسىنداعىلاردىڭ دەگەنi ءجۇرiپ تۇرعان كەزدە استاناڭىز نۇرسۇلتان، نەمەسە نازارباەۆ بولىپ وزگەرiپ شىعا كەلۋi وپ-وڭاي. بiر كiسiنiڭ كوڭiلiن تابۋ ءۇشiن قۇرداي جورعالايتىندار وعان ءازiر. بiراق ونداي اتاۋدىڭ كوپكە بارماي-اق قايتا وزگەرتiلەتiنiن وتكەن تاريحىمىز سان رەت كورسەتتi, سونى ۇمىتپايىق. اقمولا، تسەلينوگراد، قايتادان اقمولا اتالىپ، ودان استاناعا اۋىسقان، سان قۇبىلتقان قالانىڭ اتاۋىن تاعى تۇرلەنتۋ تiپتi ۇيات. ال ۇياتتان بەزسە، وزدەرi بiلسiن!
ديلارا يسا،
مادينا دۇيسەمباەۆا،
استانا
"جاس الاش" گازەتى
