ىشكى ىستەردىڭ سىرتقى سالدارى:

24 ماۋسىم كۇنى دۇنيەنى ءدۇر سىلكىندەرگەن رەسەيدەگى بۇلىك ارەكەتى قازاقستاندى دا الەم جۇرتشىلىعى الدىنا ودان سايىن تانىمال ەتتى. رەسمي تۇردە ول ەكى ءتۇرلى كورىنىس تاپتى.

ءبىرىنشىسى – پرەزيدەنت توقاەۆتىڭ وزىنە قوڭىراۋ شالعان رف پرەزيدەنتى پۋتينمەن بولعان اڭگىمەدە وسى وقىس وقيعاعا بەرگەن باعاسى. بۇلىكتى «رەسەيدىڭ ىشكى ءىسى» دەپ باعالاۋى جانە دە ونى سول ەلدىڭ پرەزيدەنتىنىڭ وزىنە ايتۋى، مەنىڭشە، بارلىق جاعىنان دۇرىس بولدى.

بىرىنشىدەن، مۇنداي، ساليقالى دا سابىرلى، رەسەيمەن ۇلتتىق مۇددەمىزدىڭ بولەك ەكەنىن اپ-انىق اڭعارتاتىن تۇجىرىم وزىمىزگە، تاۋەلسىزدىك پەن جەر تۇتاستىعى سەكىلدى ىرگەلى قۇندىلىقتاردى بويىنا ءسىڭىرىپ ءوسىپ كەلە جاتقان جاستارىمىزعا كەرەك! بۇل سويلەسۋ كەشەگى مەتروپوليا مەن كەشەگى ۆاسسالدىڭ اڭگىمەسى ەمەس ەكەنىن تۇسىنگەن ادام ءتۇسىندى (تۇسىنگىسى كەلمەگەندەر سان-ساققا جۇگىرتە بەرەر).

ەكىنشىدەن، بۇل - پوستسوۆەتتىك كەڭىستىك ەلدەرىن رەسەيدىڭ ساتەلليتى رەتىندە قابىلداپ كەلە جاتقان حالىقارالىق قاۋىمداستىق ءۇشىن دە مىقتى بەلگى. مۇنىڭ ءوزى ەلىمىزدىڭ سىرتقى الاڭداعى بەدەلىن ودان سايىن كوتەرە تۇسەرى حاق.

الايدا، استانا مەن ماسكەۋدىڭ اراسىنا وت سالعىسى كەلەتىن ىشكى جانە سىرتقى كۇشتەر دە قاراپ وتىرمادى. بىرقاتار رەسەيلىك باق توقاەۆتىڭ بۇل ءسوزىن «رەسەيگە قارسى دەمارش»، «باسىنا كۇن تۇسكەن رەسەيدى قولداۋدان باس تارتۋ»، «دوستار ولاي ەتپەيدى» دەگەن سىڭايدا تاقىرىپتى بىقسىتىپ، ماسەلەنى ۋشىقتىرىپ، ارقيلى اڭگىمە تاراتقانى دا راس. سونىسىمەن ولار رەسەيدىڭ ءوز ىشىندەگى نەومپەريالىق پيعىلداعى شوۆينيستتەردىڭ قولتىعىنا سۋ بۇركىپ جاتتى. شىنى ايتساق، مۇنداي بىرجاقتى بۇرمالاۋشىلىق ىشىمىزدەگى ءپروپۋتينشىل، سەپاراتيستىك پيعىلداعى قاۋىمعا دا باعىتتالعانى راس. بىراق، ودان قانداي ناتيجە شىقتى، ول جاعى بەيمالىم.

الەمدىك باق اقپاراتتىق لەنتالارىندا قازاقستاننىڭ اتى ەكىنشى رەت اتالۋى بەلارۋس پرەزيدەنتى لۋكاشەنكوعا قاتىستى اتالىپ جاتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، ول پۋتين جانە... نازارباەۆپەن تەلەفون ارقىلى سويلەسىپتى. دالىرەك ايتساق، «حالىقارالىق احۋالدى، ايماقتاعى جاعدايدى جانە بەلارۋس-قازاقستان قارىم-قاتىناسىن تالقىلاپتى»، لۋكاشەنكو جاعى سولاي دەيدى.

وسىندايدا بىرنەشە سۇراق تۋادى.

لۋكاشەنكو نەگە ءوزىنىڭ ارىپتەسى، پرەزيدەنت توقاەۆقا قوڭىراۋ شالمايدى؟ بۇل نە – توقاەۆقا قارسى دەمارش پا؟ الدە ىشكى جانە سىرتقى ساياساتتان تىس قالعان دوسى نازارباەۆتى «قايتا ءتىرىلتۋ» ارەكەتى مە؟ الدە، بيلىك ءترانزيتى تولىق اياقتالماعان قازاقستاننىڭ بۇرىنعى جانە بۇگىنگى باسشىلارىنىڭ اراسىنا وت سالىپ، ادەيى ارانداتىپ، دوق كورسەتىپ، قازاقستان ىشىندەگى انتيتوقاەۆشىل كۇشتەرگە بەلگى بەرۋ مە؟

نە بولسا دا، ءتورت جاۋاپ تا لۋكاشەنكونىڭ ويىنداعى ءبىر سۇمدىق سۇرقيالىقتان سىر بەرگەندەي.

وسى قوڭىراۋ شالۋدىڭ نەدەن، قالاي بولعانىن ءتيىستى ۆەدومستۆومىز رەسمي ارنالار ارقىلى بەلارۋس جاعىنا ساۋال جولداپ، ءتيىستى جاۋاپ الادى دەپ ويلايمىن.

ولاي ەتپەسەك، توقاەۆ «رەسەيدىڭ ىشكى ءىسى» دەپ باعالاعان كەز كەلگەن وقيعا قازاقستاننىڭ دا ىسىنە اينالىپ كەتۋى عاجاپ ەمەس!

ءامىرجان قوسان

Abai.kz