مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسى اياسىندا 2-5 جەلتوقسان ارالىعىندا باكۋدە قازاقستاننىڭ مادەنيەت كۇندەرى ءوتتى.

ەكى ەل اراسىنداعى مادەني بايلانىستى نىعايتۋ جانە قارىم-قاتىناستى دامىتۋ ماقساتىندا ازەربايجان پرەزيدەنتى يلحام اليەۆتىڭ قازاقستانعا رەسمي ساپارى بارىسىندا ءوزارا مادەنيەت كۇندەرىن وتكىزۋ تۋرالى كەلىسىم جاسالعان بولاتىن.

ءىس-شاراعا قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ايدا بالاەۆا مەن قازاقستاننىڭ ازەربايجانداعى ەلشىسى ءالىم بايەل قاتىستى.

بۇل كۇندەرى ايدا بالاەۆا بىرقاتار ەكىجاقتى كەزدەسۋلەر وتكىزىپ، ونىڭ بارىسىندا مادەنيەتارالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ كەلەشەگى تالقىلاندى.

باستى كەزدەسۋدىڭ ءبىرى پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى - ازەربايجان پرەزيدەنتى اكىمشىلىگىنىڭ سىرتقى ساياسات ءبولىمىنىڭ باسشىسى حيكمەت گادجيەۆپەن بولدى.

«پرەزيدەنتىمىز ازەربايجانمەن قارىم-قاتىناستى دامىتۋعا ەرەكشە كوڭىل بولەدى. بۇعان مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ءوزارا ساپارلارى دالەل بولا الادى. سەرىكتەستىك بارلىق سالا بويىنشا جوعارى دەڭگەيدە داميدى. بۇل ءتىلدىڭ، ءدىننىڭ، ادەت-عۇرىپتىڭ جانە ءداستۇردىڭ ۇقساستىعىنا نەگىزدەلگەن ورتاق مادەني مۇرا مەن تۋىستىق بايلانىستارعا بايلانىستى. قاسىم-جومارت توقاەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا فيزۋلي قالاسىندا قۇرمانعازى اتىنداعى بالالار شىعارماشىلىعى ورتالىعىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالۋدا. بۇل ازەربايجان حالقىنا دوستىق پەن ءوزارا قولداۋدى بىلدىرەتىن سىيلىق. ونىڭ ەكى حالىق اراسىنداعى باۋىرلاستىق قارىم-قاتىناستىڭ سيمۆولىنا اينالاتىنىنا سەنىمدىمىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى.

ءوز كەزەگىندە حيكمەت گادجيەۆ ورتالىق ازيا ەلدەرى - ازەربايجان رەسپۋبليكاسى ءۇشىن جاڭا مۇمكىندىكتەر بەرەتىنىن ايتتى.

«قازاقستاننىڭ كينەماتوگرافيالىق تاجىريبەسى ءبىز ءۇشىن ەرەكشە قىزىعۋشىلىق تۋدىرادى. تاريح پەن ميفولوگياعا قاتىستى مۋلتفيلمدەر جاقسى دامىپ كەلەدى»، - دەدى ول.

سونداي-اق ءىس-شارا بارىسىندا قر مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى ايدا بالاەۆا ازەربايجاننىڭ مادەنيەت ءمينيسترى ءادىل كارىملىمەن كەزدەسۋ وتكىزىپ، بالالارعا ارنالعان انيماتسيالىق فيلمدەر ءتۇسىرۋ، ازەربايجاندىق سۋرەتشىلەردىڭ قاتىسۋىمەن جاس سۋرەتشىلەرگە شەبەرلىك ساباقتارىن وتكىزۋ، عىلىمي جوبالاردى، جالپى عىلىمي ءتۋريزمدى، مادەني ۆولونتەرلىك قىزمەتتى، كىتاپ شىعارۋدى دامىتۋ جۇمىستارىن بىرىگىپ كۇشەيتۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى.

ءادىل كارىملى بولسا تۇركىتىلدەس ەلدەر قاتارىندا ازەربايجان قوجا ناسرەددين تۋرالى انيماتسيالىق فيلم ءتۇسىرۋ جوباسىنا قاتىسىپ جاتقانىن ايتىپ، قازاقستاندا ءتۇسىرىلىم جۇمىستارىن ۇيىمداستىرۋعا قولداۋ كورسەتۋىن سۇرادى.

ودان وزگە ايدا بالاەۆا ارىپتەسىنە ارحيۆ ءىسى، اقپاراتتىق، ۆولونتەرلىك جانە جاستار ساياساتى سياقتى مادەنيەت سالالارىن قامتيتىن ەكى ەلدىڭ ءوزارا ءىس-قيمىلىنىڭ جول كارتاسى جوباسىن تابىس ەتتى.

اتالعان قۇجات اياسىندا تاراپتار مادەني ءىس-شارالاردى، عىلىمي ارحەولوگيالىق زەرتتەۋلەردى ۇيىمداستىرۋدا تىعىز ىنتىماقتاستىق ورناتىپ، تاريحي-مادەني مۇرا وبەكتىلەرىن، عىلىمي-مادەني مۇرالاردى قورعاۋ جانە پايدالانۋ ماسەلەلەرى بويىنشا پىكىر الماسىپ، اقپاراتتىق ماتەريالداردى بولىسۋدە ورتاق الاڭ قۇرۋدى جوسپارلاپ وتىر. سونىمەن قاتار حالىق جازۋشىلارى كىتاپتارىنىڭ تۇساۋكەسەرلەرى، كوركەم ادەبيەتتى ازەربايجان تىلىنەن قازاق تىلىنە، قازاق تىلىنەن ازەربايجان تىلىنە اۋدارۋعا ارنالعان كىتاپتار تىزىمىمەن الماسۋ، بىرلەسكەن مەديا جوبالاردى جۇزەگە اسىرىپ، انيماتسيالىق، دەرەكتى جانە كوركەم كونتەنتپەن، ەرىكتىلەردىڭ وزىق تاجىريبەلەرى مەن جوبالارى وتەدى. كرەاتيۆتى يندۋستريادا بىرقاتار ءىس-شارالار جوسپارلانعان.

ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ جاستار جانە سپورت ءمينيسترى فاريد گايبوۆپەن كەزدەسۋدە جاستار ساياساتى سالاسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىل پەرسپەكتيۆالارى تالقىلاندى.

اتاپ ايتقاندا، قازاقستاندىق تاراپ كرەاتيۆتى يندۋستريا، ەكولوگيالىق اكتسيا، كورمەلەر بويىنشا جاستار ءىس-شارالارىن ۇيىمداستىرۋ ارقىلى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدى جالعاستىرۋدى ۇسىندى. بۇل تاجىريبە مەن ءبىلىم الماسۋدى جانداندىرۋعا، سونداي-اق جاستاردىڭ شىعارماشىلىق الەۋەتى مەن كاسىپكەرلىك داعدىلارىن دامىتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

تۇستەن كەيىن گەيدار اليەۆ اتىنداعى مادەنيەت ورتالىعىندا قازاقستاننىڭ بەينەلەۋ ونەرىنىڭ كورمەسى اشىلىپ، وعان ءارتۇرلى جانرلار مەن ستيلدەردە جۇمىس ىستەيتىن قازاقستاندىق سۋرەتشىلەردىڭ 46 بىرەگەي تۋىندىسى قويىلدى.

قۇرمەتتى قوناقتار اراسىندا ازەربايجان رەسپۋبليكاسىنىڭ ميللي ءماجىلىسىنىڭ ءتورايىمى ساحيبا گافاروۆا، مينيسترلەر، دەپۋتاتتار، ەلشىلەر، مادەنيەت، عىلىم جانە ونەر قايراتكەرلەرى بولدى.

«كورمە – ەكى حالىقتىڭ مادەني جاڭعىرۋىنىڭ رۋحاني ۆيزۋاليزاتسياسى. ءبىرتۇتاس تامىرى مەن وتكەنىن ماقتان تۇتاتىن حالىقتار بۇگىندى بىرگە وزگەرتىپ، لايىقتى بولاشاقتى قۇرۋدا، تەك ءوز ەلدەرىندە عانا ەمەس، بۇكىل ايماقتا بەيبىتشىلىك پەن گۇلدەنۋگە ۇمتىلۋدا. ارينە، ونەر ادامدارىنىڭ كوزىمەن سىزدەرگە ۇسىنىلىپ وتىرعان رۋحاني بايلىقتى سوزبەن جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. ونى جۇرەكپەن سەزىنۋ كەرەك. سونداي-اق، كورمە ەكسپوزيتسياسىندا جاس سۋرەتشىلەردىڭ جۇمىستارى قويىلدى. مۇندا كەسكىندەمە، گرافيكا، كەستەلەۋ، ساندىك-قولدانبالى ونەر سياقتى ءداستۇرلى بەينەلەۋ ونەرى تۇرلەرىمەن قاتار توعىز وتاندىق اۆتوردىڭ ينستاللياتسيالارى مەن كوركەم بۇيىمدارى ۇسىنىلعان. بۇل باعا جەتپەس تۋىندى اۆتورلارىنىڭ ەنەرگەتيكاسى قازاق پەن ازەربايجان جاس تالانتتارىنا رۋحاني قۋات بەرەدى. كورمە ەكى باۋىرلاس حالىقتى رۋحاني جاقىنداستىرۋ ميسسياسىن ورىندايتىنىنا سەنىمدىمىن»، - دەپ اتاپ ءوتتى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەنيەت جانە اقپارات ءمينيسترى.

تۋىندىلاردى ۇسىنعانداردىڭ قاتارىندا سۋرەتشى نۇرلان ساتاەۆ تا بار. ونىڭ كارتينالارى كوشپەندىلەر مەن تابيعات ۇندەستىگىنەن حابار بەرسە، امانجول سۇلتاننىڭ تۋىندىلارى كورەرمەندى قازىرگى قازاق وتباسىنىڭ رومانتيكاسى مەن يديلياسىنا جەتەلەي تۇسەدى، ال جاننا نوگەربەك ءمۇسىننىڭ جاڭا كونتسەپتۋالدى ءتۇرىن ۇسىندى.

كورمە قوناقتارىنىڭ ۇلكەن قىزىعۋشىلىعىن تۋدىرعان اسەل سابىرجانقىزىنىڭ تۋىندىلارى بولسا،  قازاقستاندا اسسول ەسىمدى تانىمال جاس سۋرەتشى كىلەمگە سۋرەت سالۋدىڭ ەرەكشە ءادىسىن قولدانادى. ول تۇركى تاريحىنداعى تانىمال 14 ايەلدىڭ بەينەسىن جاسادى.

مادەنيەت كۇندەرى قازاقستان ونەر شەبەرلەرىنىڭ سالتاناتتى گالا-كونتسەرتىمەن اياقتالدى.

ايدا بالاەۆا ءوز قۇتتىقتاۋ سوزىندە مادەنيەت كۇندەرى 2023 جىلعى ماڭىزدى وقيعالاردىڭ ءبىرى عانا ەمەس، ەكى ەلدىڭ ساياسي، الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە مادەني-گۋمانيتارلىق جاقىنداسۋىنىڭ لوگيكالىق ناتيجەسى، سونداي-اق، ەكى مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ەركى مەن كۇش-جىگەرىنىڭ ارقاسىندا جۇزەگە اسقانانىن اتاپ ءوتتى.

«بۇگىندە قازاقستان مەملەكەتى ۇلكەن وزگەرىستەر ءداۋىرىن باستان كەشىرۋدە. پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ مەملەكەتتىڭ ەكونوميكاسىن جان-جاقتى دامىتۋعا، دەموكراتيالاندىرۋعا، قوعامدىق مادەنيەت دەڭگەيىن كوتەرۋگە، قۇقىقتىق ءتارتىپتى ساقتاۋعا باعىتتالعان رەفورمالار كەشەنىن دايەكتى تۇردە جۇزەگە اسىرۋدا.  ازەربايجان – ءبىزدىڭ مادەنيەتتەرىمىزدىڭ ميسسيونەرلەرى مەن رۋحانيات ەلشىلەرىنە اۋدارماشىلار مەن ەشقانداي دەلدالدارسىز ارالاساتىن جەر. بۇل كۇندەرى مادەنيەت پەن ونەر سالاسىنداعى ءوزارا ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ الەۋەتى زور ەكەنىنە تاعى دا كوز جەتكىزدىك. ەكى ەل اراسىنداعى بۇگىنگى مادەني جانە شىعارماشىلىق ديالوگ ءوزىنىڭ زاڭدى جالعاسىن تاباتىنىنا سەنىمدىمىن. ءبىز تامىرى مەن رۋحى، فيلوسوفياسى مەن قۇندىلىقتار جۇيەسى جاقىن باۋىرلاس حالىقپىز. ءبىز ءۇشىن بۇل قۇندى ءارى داۋسىز فاكت»، - دەپ اتاپ ءوتتى ايدا بالاەۆا.

گالا-كونتسەرتكە قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك ەرى روزا رىمباەۆا، «قۇرمەت» وردەنىنىڭ يەگەرى زارينا التىنباەۆا، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرلەرى الىشەر كارىموۆ، مەدەت چوتاباەۆ، ايگەرىم بەكەتاەۆا، «IL Canto»، «Violas»، «T&Y» توپتارى مەن «ۇلىتاۋ»، «سازگەن سازى» جانە «سالتانات» مەملەكەتتىك بي انسامبلدەرى، سونداي-اق، «فيكرەت اميروۆ اتىنداعى ازەربايجان مەملەكەتتىك ءان-بي ءانسامبلى» قاتىستى.

ايتا كەتەيىك، 2024 جىلى قازاقستاندا ازەربايجاننىڭ مادەنيەت كۇندەرى وتەدى.

فوتو: اشىق دەرەككوزدەن

Abai.kz