مۇرات ابەنوۆ. e-learning - «ە» بار، «وقىتۋ» جوق
وتكەن اپتاداعى وقو مەن قىزىلورداعا «e-learning» ەلەكتروندى وقىتۋ جۇيەسىندەگى احۋالمەن تانىساتىن كوميسسيانى باستاپ بارعانمىن. بايقاعانىمىز، بۇل جوبادا ءاۋ باستان كوپتەگەن قاتەلىكتەر جىبەرىلگەن. جوبانىڭ ەڭ باستى ماقساتى - اۋىل مەكتەپتەرىندەگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتىپ، قالا مەكتەپتەرىمەن بىردەي دەڭگەيگە شىعارۋ بولاتىن. بىراق بارىكەرىسىنشە بولىپ شىقتى.
بىرىنشىدەن، «ە-learning» ەڭ الدىمەن ينتەرنەت جىلدامدىعى جاقسى، تەحنيكالىق-ماتەريالدىق بازاسى مىعىم مەكتەپتەرگە جۇرگىزىلدى. ال ونداي مەكەمەلەردىڭ كوپشىلىگى قالالىق جەردە ورنالاسقان. ىرىكتەپ الىنعان مەكتەپتەرگە ەلەكتروندى وقىتۋ جۇيەسىن ەنگىزىپ بولىپ، بيىل اۋىل مەكتەپتەرىن دە قوسقان كەزدە، قيىندىققا تاپ بولدىق. ويتكەنى ۇستازدار ونسىز دا جىلدامدىعى تومەن ينتەرنەتىمەن جۇكتەمەسى اۋىر جۇيەگە كىرە الماي، ساعاتتاپ كۇتۋگە ءماجبۇر. سونىڭ كەسىرىنەن مۇعالىمدەر ەرتەڭگى ساباققا دايىندالۋدىڭ ورنىنا، كومپيۋتەردىڭ الدىندا ۋاقىتىن وتكىزەدى.
وتكەن اپتاداعى وقو مەن قىزىلورداعا «e-learning» ەلەكتروندى وقىتۋ جۇيەسىندەگى احۋالمەن تانىساتىن كوميسسيانى باستاپ بارعانمىن. بايقاعانىمىز، بۇل جوبادا ءاۋ باستان كوپتەگەن قاتەلىكتەر جىبەرىلگەن. جوبانىڭ ەڭ باستى ماقساتى - اۋىل مەكتەپتەرىندەگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن دامىتىپ، قالا مەكتەپتەرىمەن بىردەي دەڭگەيگە شىعارۋ بولاتىن. بىراق بارىكەرىسىنشە بولىپ شىقتى.
بىرىنشىدەن، «ە-learning» ەڭ الدىمەن ينتەرنەت جىلدامدىعى جاقسى، تەحنيكالىق-ماتەريالدىق بازاسى مىعىم مەكتەپتەرگە جۇرگىزىلدى. ال ونداي مەكەمەلەردىڭ كوپشىلىگى قالالىق جەردە ورنالاسقان. ىرىكتەپ الىنعان مەكتەپتەرگە ەلەكتروندى وقىتۋ جۇيەسىن ەنگىزىپ بولىپ، بيىل اۋىل مەكتەپتەرىن دە قوسقان كەزدە، قيىندىققا تاپ بولدىق. ويتكەنى ۇستازدار ونسىز دا جىلدامدىعى تومەن ينتەرنەتىمەن جۇكتەمەسى اۋىر جۇيەگە كىرە الماي، ساعاتتاپ كۇتۋگە ءماجبۇر. سونىڭ كەسىرىنەن مۇعالىمدەر ەرتەڭگى ساباققا دايىندالۋدىڭ ورنىنا، كومپيۋتەردىڭ الدىندا ۋاقىتىن وتكىزەدى.
ەكىنشىدەن، جۇيەنىڭ كوپ فۋنكتسيالارى ىسكە قوسىلماي، تەك باعا قويۋ، جۋرنال تولتىرۋ سەكىلدى قىزمەتتەرى عانا جۇمىس جاساپ تۇر. دەمەك، مۇعالىمدەردىڭ وقۋشىلارمەن ءتيىمدى جۇمىس جاساۋىن ەمەس، تەك قانا جۇمىس ورنىندا بار-جوعىن، باعا قويۋدىن، ساباقتىن تاقىرىبىن تولتىرۋىن تەكسەرەتىن باقىلاۋشىنىڭ جۇمىسىن اتقارۋدا. جۇيەنى وقىتۋعا پايدالانۋ جايىنا قالادى. اتا-انا مەن ۇستازدىڭ اراسىنداعى بايلانىس، قوعامنىڭ باقىلاۋى سەكىلدى ءوز قىزمەتىن تولىق جاساي الماي وتىر. ونىڭ ۇستىنە جۇيە تۇگەلدەي قازاق تىلىنە اۋدارىلماعان. سول سەبەپتەن ۇستازداردىڭ IT ءبىلىمى تومەن، سول سەبەپتەن پايدالانا المايدى دەپ ايىپتاۋدىڭ نەگىزى جوق. كەرىسىنشە ايتار ەدىم - قىزىعۋشىلىق وتە جوعارى، اسىرەسە اۋىلداعى پەداگوگتاردا. كوشتەن قالمايىق دەپ "كرەديتكە" ارزانى بولسادا ناۋتبۋك الىپ، ە-learning جۇيەسى قاشان قوسىلار ەكەن دەپ دايىندالعاندار كوپ. تۇركىستاندا زەينەتكەر جاسىنا جاقىنداعان اپاي رەنجىگەنى ەسىمدە: " تۇك قيىنى جوق، ۇيرەنىپ الدىم بىراق نە پايدا، كەشكە دەيىن مەكتەپتە، تۇنگە دەيىن ۇيدە بالارمەن تالاسىپ كومپيۋتەردىن الدىندا، قاشان پورتال اشىلادى دەپ كۇتىپ وتىرامىز...".
تاعى ءبىر ماسەلە - e-learning-ءتى ەنگىزگەنىمىزگە ءۇش جىل ءوتتى، ءالى ايتارلىقتاي ناتيجەسى كوزگە كورىنبەيدى. ال تەحنيكالىق جابدىقتاردىڭ مەرزىمى ءتورت-اق جىل (گارانتياسى ودان دا از) ، 1 جىلدان كەيىن تەحنيكا ەسكىرىپ، تىزىمنەن شىعارىلۋى باستايدى... قىمبات "تەمىر" الۋدان باستاماۋ كەرەك ەدى، بوستان بوسقا ءتيىمدى پايدالانباي تۇر.
ايتا كەتەر جايت، ەلەكتروندى وقۋلىق جۇيەلى جاسالىنباعان، قولداعى كىتاپتاردىڭ جاي عانا كوشىرمەسى مەن سۋرەتتەر عانا. كەزىندە جوباعا بولىنگەن قارجىنى وقۋ ساپاسىن ارتتىرۋعا، وقۋلىقتى رەتتەۋگە ەمەس، نەگىزىنەن تەك قۇرال-جابدىقتارعا عانا جۇمساعان.
جوباداعى نەگىزگى كەمشىلىكتىڭ ءبىرى - بارلىق جۇمىستى اتقاراتىن دا، باقىلايتىن دا "ۇلتتىق اقپاراتتىق تەحنولوگيا" اق دەگەن ءبىر عانا مەكەمە. بارلىق قۇزىرەت ءوز قولىندا بولعاندىقتان، كەيبىر ولقىلىقتارعا كوز جۇما قاراپ وتىرادى. سوندىقتان دەر كەزىندە قاتەلىكتەردى قاداعالاۋ مۇمكىن بولماي قالدى.
جۇمىس توبى بۇل ماسەلەلەردى ساراپتاي وتىرىپ، كەلەسى ۇسىنىستاردى دايىنداپ جاتىرمىز. ەڭ ءبىرىنشى ەلەكتروندى وقىتۋدى اۋىلدان باستاپ جۇرگىزىلۋ جوسپارلانۋعا ءتيىس. اۋىلداعى مەكتەپتەردە جۇيەنى رەتكە كەلتىرىپ العان سوڭ عانا، قالاعا باعىت العان ءجون. ايتپەسە اراداعى الشاقتىق ۇلعايا بەرمەك. سونىمەن قاتار بولىنەتىن قارجى كوزىن دە تەحنيكاعا ەمەس، ەلەكتروندى وقۋلىقتاردىڭ ساپاسىن كوتەرۋگە جۇمساپ، مۇعالىمگە قوسىمشا اقپارات كوزى مەن كومەكشى بولاتىنداي جاسالۋى كەرەك. ساتىپ الىناتىن تەحنيكا وتە قىمبات، باعاسىن قايتا قاراۋ قاجەت. ءبىزدىڭ جەرگىلىكتى كومپانيالار جاساعان كومپيۋتەرلىك باعدارلامالاردى كورىپ - ءوزىمىز جاساۋدىڭ قانشالىقتى قاجەتى بار ەدى، دايىن ونىمدەردى وزىمىزگە ىڭعايلاعان دۇرىس ەمەس پە دەگەن وي كەلەدى. كەلەسى اپتادا ە-learning ءتىڭ جاڭا تۇجىرىمداماسىن ۇسىنامىز.
P.S. ويلارىڭىز، ۇسىنىستارىڭىز بولسا قۋانا قابىلدايمىز!
(اۆتوردىڭ فەيسبۋكتەگى پاراقشاسىنان الىندى)
Abai.kz