تاڭىربەرگەننىڭ ءتاڭىرى بەرىپ تۇر
پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ كوپتەن بەرى بوس تۇرىپ قالعان ورىنتاعى اقىرى ءوز يەسىن تاپتى. «نۇر وتان» پارتياسى ساياسي بيۋرو كەڭەسىنىڭ قاۋلىسىمەن اتىشۋلى تاڭىربەرگەن بەردوڭعاروۆ قايتادان پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ بەكىدى. ول بۇعان دەيىن (2011 جىلدان بەرى) سپورت جانە دەنە شىنىقتىرۋ ءىسى جونىندەگى اگەنتتىك توراعاسىنىڭ كەڭەسشىسى لاۋازىمىن اتقارىپ كەلگەن بولاتىن.
باسقانى قايدام، بيىك مىنبەرگە «بەردوڭعاروۆ قايتا ورالادى» دەپ ەشكىم ويلاماسا كەرەك. اتالمىش پارتيانىڭ ساياسي بيۋرو كەڭەسىنىڭ سول شەگىر كوزدى جىگىتتى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ەتىپ بەكىتۋ تۋرالى شەشىمىن جالپاق جۇرت ءبىرتۇرلى توسىن جاڭالىق رەتىندە قابىل الدى.
راسىندا ءماجىلىس تورىنە قايتا ورالاتىنداي بەردوڭعاروۆ كىم ەدى؟ جۇرتتىڭ ەسىندە نەسىمەن قالدى. قاراپايىم بۇقارا ءۇشىن نە تىندىرۋى مۇمكىن؟ شىن مانىندە تانيربەرگەن ماراتوۆيچ بەردونگاروۆ ءماجىلىستىڭ ەكى بىردەي شاقىرىلىمىندا (III جانە IV شاقىرىلىم) دەپۋتات بولعانىمەن حالىق اراسىندا مىسقالداي بولسا دا سۇيكىم جيناي الماعان ساياساتكەر ەمەس پە ەدى؟ جاققانى بىلاي تۇرسىن، تاۋەلسىز ەلدىڭ تورىندە وتىرىپ رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعىن كەلمەسكە كەتكەن كەڭەس وكىمەتىنىڭ ءارى قازىرگى رەسەيدىڭ «وتان قورعاۋشىلار» كۇنىمەن قۇتتىقتايمىن دەپ ۇياتقا قالعان بولاتىن.
پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ كوپتەن بەرى بوس تۇرىپ قالعان ورىنتاعى اقىرى ءوز يەسىن تاپتى. «نۇر وتان» پارتياسى ساياسي بيۋرو كەڭەسىنىڭ قاۋلىسىمەن اتىشۋلى تاڭىربەرگەن بەردوڭعاروۆ قايتادان پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى بولىپ بەكىدى. ول بۇعان دەيىن (2011 جىلدان بەرى) سپورت جانە دەنە شىنىقتىرۋ ءىسى جونىندەگى اگەنتتىك توراعاسىنىڭ كەڭەسشىسى لاۋازىمىن اتقارىپ كەلگەن بولاتىن.
باسقانى قايدام، بيىك مىنبەرگە «بەردوڭعاروۆ قايتا ورالادى» دەپ ەشكىم ويلاماسا كەرەك. اتالمىش پارتيانىڭ ساياسي بيۋرو كەڭەسىنىڭ سول شەگىر كوزدى جىگىتتى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ەتىپ بەكىتۋ تۋرالى شەشىمىن جالپاق جۇرت ءبىرتۇرلى توسىن جاڭالىق رەتىندە قابىل الدى.
راسىندا ءماجىلىس تورىنە قايتا ورالاتىنداي بەردوڭعاروۆ كىم ەدى؟ جۇرتتىڭ ەسىندە نەسىمەن قالدى. قاراپايىم بۇقارا ءۇشىن نە تىندىرۋى مۇمكىن؟ شىن مانىندە تانيربەرگەن ماراتوۆيچ بەردونگاروۆ ءماجىلىستىڭ ەكى بىردەي شاقىرىلىمىندا (III جانە IV شاقىرىلىم) دەپۋتات بولعانىمەن حالىق اراسىندا مىسقالداي بولسا دا سۇيكىم جيناي الماعان ساياساتكەر ەمەس پە ەدى؟ جاققانى بىلاي تۇرسىن، تاۋەلسىز ەلدىڭ تورىندە وتىرىپ رەسپۋبليكا جۇرتشىلىعىن كەلمەسكە كەتكەن كەڭەس وكىمەتىنىڭ ءارى قازىرگى رەسەيدىڭ «وتان قورعاۋشىلار» كۇنىمەن قۇتتىقتايمىن دەپ ۇياتقا قالعان بولاتىن.
دەپۋتاتتىڭ بۇل قىلىعى ارينە جاۋاپسىز قالعان جوق. سول كەزدە ەكس-دەپۋتات بەكبولات تىلەۋحان: «مەن قازىر وسى جەردە وتىرىپ ايتسام، قۇرمەتتى ارىپتەستەر، «ەرتەڭ 24 اقپان دەن فلاگا مەكسيكي» دەسەم اقىلعا سىيا ما، يا بولماسا «17 فەۆرال ءوتىپ كەتىپتى، سودان سوڭ كەزدەسىپ وتىرعانىمىز وسى. «پرازدنيك فوناريا يان سياوۋ ۆ كيتاە» دەسەم اقىلعا سىيا ما؟ سىيمايدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەشبىر كۇنتىزبەسىنىڭ قىزىل كۇنىندە اقپاننىڭ 23-ءى دەيتىن مەرەكە جوق جانە ول ءۇشىن نەگە قول سوعىپ جاتقاندارىڭىزدى دا تۇسىنبەيمىن. تاڭىربەرگەن، مەن سەنى جاقسى كورەم، ءىنىمسىڭ، بىراق سەن تاۋەلسىز قا¬زاقستاننىڭ تۇسىندا قالىپتاسقان ادام رەتىندە مۇنداي نارسەگە باجايلاپ قاراۋىڭ كەرەك. ويتكەنى، سەن – پارلامەنتتىڭ دەپۋتاتىسىڭ. كوشەدە ءبىر-ءبىرىن ۆالەنتين كۇنىمەن قۇتتىقتاپ جاتقان ادام ەمەسسىڭ. سىزدەر ساياساتكەرلەرسىز¬دەر، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اتىنان سويلەيسىزدەر. ەندەشە اۋىزدارىڭىزداعى ءسوزدى باعۋلارىڭىز كەرەك»، – دەپ سىباعاسىن بەردى. ءبىراز ۇلت زيالىلارى ء«ماجىلىس دەپۋتاتى تانيربەرگەن ماراتوۆيچ بەردونگاروۆ دەپۋتاتتاردى تاريحقا اينالعان كسرو مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاپ، ءوزىنىڭ ەگەمەن ەلدىڭ دەپۋتاتتىعىنا ءتان ەمەس ساياسي ۇستامسىزدىق جاسادى. بۇنى ءبىز ەگەمەن قازاقستاننىڭ جاستارى، وگەي دەپۋتاتقا ءتان ساياسي استارى بار، قيتۇرقى اكتسيا دەپ باعالايمىز. بۇل قۇتتىقتاۋ - ەلدىڭ ەگەمەندىگىنە كۇمان كەلتىرۋ، تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ پارلامەنت مۇشەسى بولا تۇرا ەلدىڭ ساياسي-يدەولوگيالىق تۇرپاتىن شايقالتۋ دەپ ۇعامىز. پارلامەنت ءماجىلىسى دەپۋتاتىنا ءتان ەمەس جانە ەل مانداتىن جەكە كوزقاراسىنا پايدالانعان ت.بەردوڭگاروۆ مىرزانى ءماجىلىس دەپۋتاتىنىڭ مانداتىنان ايىرۋ ماسەلەسىن پارتيا توراعاسى رەتىندە قاراۋدى سۇرايمىز»، – دەپ ەلباسىنا اشىق حات تا جازدى.
وكىنىشكە قاراي بەردوڭعاروۆ بۇل شۋدان ساباق العان جوق. كەلەسى جىلى دا 23 اقپان كۇنى سول قىلىعىن قايتالاپ، ارىپتەستەرىن «وتان قورعاۋشىلار» كۇنىمەن قۇتتىقتاپ، ىزىنشە ءماجىلىس زالىنان شىعىپ جۇرە بەرگەن-ءدى. ايتپاقشى، بەردوڭعاروۆ مىرزانىڭ ءبىر كەزدەرى ءوزىنىڭ بۇرىنعى ۇستازىن «بەتىمە تۇكىردى!» دەپ سوتقا بەرىپ، باق اتاۋلىنىڭ جۇلدىزى بولعانى تاعى بار. رافاەل بالعيننىڭ ۇستىنەن «دەپۋتاتتىڭ ارى مەن ابىرويىنا قول سۇقتى جانە قىزمەتىنە كەدەرگى جاسادى» دەگەن ايىپ تاعىلىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى قىلمىستىق كودەكسىنىڭ 319-باپ 2-ءبولىمى بويىنشا قىلمىستىق ءىس قوزعالعان بولاتىن.
دەگەنمەن ءبىر جاقتى كەتۋگە بولماس، تاڭىربەرگەننىڭ ء«تاڭىر جارىلقاسىن!» دەرلىكتەي تىرلىكتەرى دە بولعانىن ايتا كەتۋ كەرەك. وزگەلەر قۇساپ «تىنىش جاتىپ، تىنىش كەتتى» دەپ تە ايتا المايمىز. حالىقتىڭ قالاۋلىسى اتانعان جەتى-سەگىز جىلدىڭ ىشىندە «بالا-باقشالاردىڭ ءبارى قازاقشا بولۋى ءتيىس» دەپ جۇرتتى تاڭعالدىرعان-تىن. اراعا جىل سالىپ بارىپ «ۇيالى تەلەفوندارعا قازاق قارىپتەرىن ەنگىزۋ تۋرالى ماسەلە كوتەرىپ» ءبىراز ۋاقىتقا «ۇلتشىل قازاق» اتانا قالدى. بىراق ء«يتتىڭ قيى قىلشىقسىز بولمايدى» دەمەكشى قانىندا جوق بولعان سوڭ امال نە «ۇلتشىلدىعىنان» ورىسشىلدىعى باسىم ءتۇسىپ كەتكەندەي مە، قالاي؟!
بەردوڭعاروۆتىڭ ءتاڭىرى جارىلقاپ ءماجىلىس تورىندە تۇكىرىگى جەرگە تۇسپەي جۇرگەن كەزدەرى «مەن نەبارى 28 جاسىمدا دەپۋتات بولعانىمدا «جاس بالانىڭ قولىنان نە كەلەدى؟» دەۋشىلەر دە تابىلدى. بىراق، وسىنداي پىكىر بىلدىرەتىندەر، مەنىڭ كۇندىز-ءتۇنى ەڭبەك ەتەتىندىگىمدى قايدان ءبىلسىن؟»، – دەپ شىرەنىپ سۇحبات بەرگەنى بار-تىن. قولىڭدا بولسا شىرەنگەن جاقسى عوي، بىراق سول مىرزامىز 28 جاسىندا «باس» بولعانىمەن وتىزدان اسىپ وردا بۇزار شاعىندا وردا ەمەس كەرىسىنشە ۇستازىنىڭ «مۇرنىن بۇزۋمەن» عانا شەكتەلدى. بىراق ونىسىنا «مىڭق» دەگەن دە جوق. مەملەكەتتىك ءتىلدى قاشان ۇيرەنەسىز دەگەن ساۋالعا «قاراپ جاتقان جوقپىن، ۇيرەنىپ ءجۇرمىن. قازاقشا بىلمەگەنىم ءۇشىن ءوزىمدى كىنالاعىم كەلمەيدى. وعان تاريح كىنالى» دەپ سىرەسكەن كۇيى «زەينەتكە» شىققان بولاتىن. سۇمدىق جولى بولعىش جىگىت ەكەن. سوناۋ ءبىر جىلدارى (2004 جىلى) جارماحان تۇياقباي ماجىلىس¬تەن ءوز ەركىمەن كەتكەندە قۇدايى بەرىپ بوس تۇرعان ورىنتاققا توپ ەتە قالىپ دەپۋتات اتانعان بەردوڭعاروۆ اراعا ەكى جىل سالىپ قايتادان اتقا قونىپ جاتىر. بۇل جولعى كەلىسى دە تۋرا سولاي بولدى. تەك كەتۋى دە سولاي بولىپ جۇرمەسە بولعانى.