سماعۇلدى ەسكە الۋ
1-cۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى
2-سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى مەن مۇحتار اۋەزوۆ
3-سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى مەن مۇحتار اۋەزوۆ جانە تاعى باسقا الاش ازاماتتارى
4- سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى مەن جارى ليزا اليحانقىزى
5- سۋرەت: ءاليحان بوكەيحان مەن جيەنى ەسكەندىر سماعۇلۇلى
6-سۋرەت: ەسكەندىر سماعۇلۇلى
7- سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگىنىڭ كۇلى استاناعا جەتكىزىلگەن ءسات
8- سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگىنىڭ كۇلىن جەر قوينىنا تاپسىرۋ (جەرلەۋ) ءساتى
9-سۋرەت: استانادا جەرلەنگەن سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ زيراتى باسىنداعى قۇلىپتاس
جاس سماعۇل ۇزدىك تۋعان بالا ەكەن،
بايتاق ەلگە اسقار تاۋداي پانا ەكەن.
سول بالادان، سول پانادان ايىرىلعان،
قايران قازاق، ورنى تولماس جارا ەكەن.
ماعجان جۇماباەۆ، 1933 جىل
وسى ماقالاعا جوعارىداعى اتتى قويدىم دا ويلانىپ قالدىم. مەن نە سماعۇلدى كورگەن بە ەدىم؟.. جوق، الدە كورگەندەردى كورگەن بە ەدىم؟
قۇدايعا شۇكىر، ءبىز سماعۇلدى كورگەندەردى كورگەن ەكەنبىز. ول كىسىلەر قازىر مارقۇم. سوندىقتان بۇل جولداردى كورگەندەردىڭ ۇرپاعى جازدى دەپ تۇسىنىڭىزدەر.
1-cۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى
2-سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى مەن مۇحتار اۋەزوۆ
3-سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى مەن مۇحتار اۋەزوۆ جانە تاعى باسقا الاش ازاماتتارى
4- سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلى مەن جارى ليزا اليحانقىزى
5- سۋرەت: ءاليحان بوكەيحان مەن جيەنى ەسكەندىر سماعۇلۇلى
6-سۋرەت: ەسكەندىر سماعۇلۇلى
7- سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگىنىڭ كۇلى استاناعا جەتكىزىلگەن ءسات
8- سۋرەت: سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ سۇيەگىنىڭ كۇلىن جەر قوينىنا تاپسىرۋ (جەرلەۋ) ءساتى
9-سۋرەت: استانادا جەرلەنگەن سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ زيراتى باسىنداعى قۇلىپتاس
جاس سماعۇل ۇزدىك تۋعان بالا ەكەن،
بايتاق ەلگە اسقار تاۋداي پانا ەكەن.
سول بالادان، سول پانادان ايىرىلعان،
قايران قازاق، ورنى تولماس جارا ەكەن.
ماعجان جۇماباەۆ، 1933 جىل
وسى ماقالاعا جوعارىداعى اتتى قويدىم دا ويلانىپ قالدىم. مەن نە سماعۇلدى كورگەن بە ەدىم؟.. جوق، الدە كورگەندەردى كورگەن بە ەدىم؟
قۇدايعا شۇكىر، ءبىز سماعۇلدى كورگەندەردى كورگەن ەكەنبىز. ول كىسىلەر قازىر مارقۇم. سوندىقتان بۇل جولداردى كورگەندەردىڭ ۇرپاعى جازدى دەپ تۇسىنىڭىزدەر.
بەرىدە، 90-جىلداردىڭ ورتاسىندا قايتقان سماعۇلمەن اۋىلداس، اعايىنداس عابباس توعجانوۆتىڭ تۋعان ءىنىسى مارقۇم ۋاقاپ سادۋاقاسۇلى قاريا ايتۋشى ەدى: «سماعۇلدىڭ سۇيەگى اسىل ەدى عوي. ءوزى - يمانى مول، بايلىعى جوق مولدا سادۋاقاستىڭ بالاسى. مەنىڭ اكەم – باي سادۋاقاس. قالادان كەلگەندە سول اكەم «سماعۇلجان، كەرەگىڭە جارات» دەپ قارجى بەرەدى ەكەن. كەيىن نە بولدى؟ عابباس اكەمنەن «باي تابى» دەپ بەزگەندە، سماعۇل اقتوبەگە ايدالعان اكەمدى ىزدەپ باردى. بۇل نە سوندا؟ جۇرەك پە؟ يماندىلىق پا؟ مەنىڭشە، ەكەۋى دە. 1916 جىلى اقشاسى جوق، تالابى بار سماعۇل ومبىعا بارىپ وقۋعا تۇسكەندە، دوستارى ورتاسىنان اقشا شىعارىپ وقىتقان. مىنە، دوستارىنىڭ قارىزىن قايتارامىن دەپ، كوپشىل، ەلشىل، يماندى بولدى...» دەپ.
مولدا سادۋاقاس وتباسىندا وسكەن مارقۇم ارونۇلى راقىمجان اعامىز ايتاتىن: «دوسقا ادال، ۇلتىنا باۋىر، جاۋعا ءوش، يمانسىزعا قاس سماعۇل اعاتايىمدى نەگە ءولتىردى ەكەن؟» دەپ ءالى ويلانامىن. اليحانقىزى ليزا جەڭگەي قانداي باۋىرمال ەدى؟ ماسكەۋگە تۇسكەن سايىن بىزگە بايەك بولاتىن. سمەكەڭنەن قالعان قولجازبانىڭ ءبارىن – مۇحتار اۋەزوۆكە، ءبىراز سۋرەتتەردى بىزگە بەردى. «ساقتاڭدار!» دەپ. وكىمەت سماعۇلدى ءبىر ءولتىردى، اكە-شەشەسىن سورلاتىپ ەكىنشى رەت ءولتىردى، ماڭىراپ قالعان جادىگەرى ەسكەندىردى بەسىكتەن بەلى شىقپاي جاتىپ فاشيزم جالىنىنا ايداپ ءۇشىنشى رەت ءولتىردى، جالعىز قارىنداسى ورىنباساردى تۇلدىر جەتىم قىلىپ قاڭعىرتىپ ءولتىردى... سماعۇل يت وكىمەتكە نە جازدى؟ حالىقتى قىناداي قىراتىن گولوششەكيننىڭ پيعىلىن سەزگەنى ءۇشىن جازىقتى بولدى ما؟ باي قىزىنا ۇيلەنگەندەر ايەلىن تاستاپ جاتقاندا الاش كوسەمىنىڭ قىزىن العانى ءۇشىن ايىپتى بولدى ما؟..» دەپ.
وسى سوزدەر ەسىمە تۇسسە، مەنىڭ دە كوزىمە جاس كەلەدى. 1937 جىلى سماعۇلدىڭ اكەسىن – مولدا سادۋاقاستى «بالاسى ءۇشىن» نكۆد وققا بايلاعاندا، سول كىسىمەن قوساقتالىپ اكەم ايتۋعانۇلى سۇلەيمەن دە جازىقسىز اتىلعان ەدى...
بيىل س.سادۋاقاسۇلىنىڭ قايتقانىنا 80 جىل تولدى. ول تۋرا قازاق ەلى كەيىن تاۋەلسىزدىك الاتىن كۇنى – 16 جەلتوقساندا قايتىپتى...
ولىمىمەن تاۋەلسىزدىكتىڭ بولاتىنىن ايتىپ كەتكەندەي.
ەندى سماعۇلتانۋدىڭ الىپپەسىنە ۇڭىلەيىك. ول كىم ەدى؟ ول قايدا تۋىپ، قايدا ءوستى؟ نە قىزمەت اتقاردى؟ الدى قالاي، ارتى قالاي بولدى؟..
سادۋاقاسۇلى سماعۇل – اسا كورنەكتى قوعام جانە مەملەكەت قايراتكەرى، الاش تۇلعاسى. 1900 جىلى اقمولا وبلىسى، شارلاق ۋەزى، قاروي بولىسىنىڭ (قازىر سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، اقجار اۋدانى) جارقىن اۋىلىندا دۇنيەگە كەلدى. ول جاسىندا اكەسى سادۋاقاس مولدا مەن قۋانىشۇلى ءابىل مولدانىڭ الدىنان وقيدى. 1912-1915 جىلدارى پولتاۆكاداعى ورىس-قىرعىز ۋچيليششەسىندە ءبىلىمىن تولىقتىرادى. 1916-1918 جىلدارى ومبى اۋىلشارۋاشىلىق ۋچيليششەسىندە، پوليتەحنيكا ينستيتۋتىنىڭ كووپەراتسيا كۋرسىندا، اۋىلشارۋاشىلىق ينستيتۋتىنىڭ كووپەراتسيا فاكۋلتەتىندە وقيدى. سونىمەن بىرگە قىسقاشا كۋرستاردا ءدارىس بەرىپ، اقمولا وبلىستىق جەر-سۋ باسقارماسىندا (ومبى) قازاق ءبولىمى وقۋ ءىسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولادى. ساياسي كۇرەسكە 1916 جىلدان-اق ارالاسادى. الاش جاستارىنىڭ «بىرلىك» ۇيىمىندا، سونان كەيىن «جاس ازامات» ۇيىمىندا قايراتكەرلىك شىڭدالۋدان وتەدى. 1917-1918 جىلدارى اقمولا وبلىسىندا الاش كوميتەتىن قۇرۋعا اتسالىسادى. 1918-1920 جىلدارى قازاق ەكونوميكاسىنا سەپتىگىن تيگىزۋ ماقساتىندا «تسەنتروسيبير» بىرلەستىگىندە (ومبى) نۇسقاۋشى بولادى. 1920 جىلى ءسىبىر جاستار كوميتەتىنىڭ (ومبى) مۇشەسى، «جاس ازامات»، «ەڭبەكشىل جاستار»، «كەدەي ءسوزى» (ومبى), «ۇشقىن»، «ەڭبەك تۋى» (ورىنبور) گازەتتەرىنىڭ جاۋاپتى شىعارۋشىسى، القا مۇشەسى، كۇنشىعىس جاستارى كىندىك بيۋروسىنىڭ (ماسكەۋ) مۇشەسى، جالپى قازاق كەڭەستەرى I سەزىنىڭ دەلەگاتى، قازواك تورالقا مۇشەسى، جاستار وداعىنىڭ حاتشىسى.
1921 جىلى سەمەي گۋبەرنياسىن، 1923-1924 جىلدارى قازاقستان جوسپارلاۋ كوميتەتىن، 1925-1927 جىلدارى حالىق اعارتۋ كوميسسارياتىن باسقاردى. نەگىزگى قىزمەتىمەن قابات «ەڭبەك تۋى»، «ەڭبەكشى قازاق»، «قىزىل قازاقستان» باسىلىمدارىنا رەداكتورلىق جاسادى. «سارسەنبەك» رومانى، «سالماقباي-ساعىندىق»، «كۇمىس قوڭىراۋ» پوۆەستەرى، «سالماقباي، ماحامبەت»، «اپتونوميا» اڭگىمەلەرى مەن ادەبي-سىن ماقالالاردىڭ، تانىمدىق كىتاپتاردىڭ اۆتورى.
ساياسي قايراتكەرلىگىنىڭ ەلەۋلى بەلەسى - ماسكەۋ قازاقستاندى باسقارۋعا جىبەرگەن ف.گولوششەكينمەن اشىق كۇرەسى. ول قازاق جاعدايىن مۇلدە بىلمەيتىن بولشەۆيزم فۋنكتسيونەرىنە قارسى ۇلت زيالىلارىن كوتەرە ءبىلدى. قايراتكەر 1927 جىلدان باستاپ ساياسي قىزمەتتەن قۋعىندالدى. ول ءبىراز ۋاقىت تاشكەنتتەگى قازاق پەدينستيتۋتىن باسقارعاننان كەيىن جۇمىستان بوساتىلدى. 1928 جىلى ماسكەۋگە كەتىپ، سونداعى تەمىر جول قۇرىلىسى ينستيتۋتىنا تۇسەدى. مۇنى 1932 جىلى ءبىتىرىپ، ماسكەۋ-دونباسس تەمىر جولىندا ينجەنەر بولادى. قايراتكەر 1933 جىلى 16 جەلتوقساندا كرەمل اۋرۋحاناسىندا قاپىدا دۇنيەدەن وزىپ، سۇيەگىنىڭ كۇلى ماسكەۋدەگى ەسكى كرەماتوري قابىرعاسىنا قويىلادى. قايراتكەر سۇيەگىنەن قالعان بۇل ءمايىت 2011 جىلى 21 قاڭتاردا استاناعا اكەلىنىپ (جەرلەس تۋىسى رەتىندە ءوزىم باسى-قاسىندا بولدىم), «قارا مولادان» كەيىنگى ەلدىك داستۇرگە سايكەس، حان كەنە ساربازدارى قورىمىنا جەرلەندى...
وسى جەرگە كەلگەندە تاعى دا ويلانىپ قالدىم. «ايتسام با ەكەن، ايتپاسام با ەكەن؟» دەپ.
دۇرىس، «ايتپاسا، ءسوزدىڭ اتاسى ولەدى». قازاق ەلى تاريحىندا قايراتكەردى قايتا جەرلەۋ – بۇرىن-سوڭدى از قايتالانعان وقيعا ەكەن. سماعۇل – الاش قايراتكەرلەرى اراسىندا جاپپاي رەپرەسسياعا دەيىن ءولتىرىلىپ، سۇيەگىنىڭ كۇلى اۋپىرىمدەپ ساقتالىنىپ قالعان بىردەن-ءبىر تۇلعا. سولاي بولعان كۇننىڭ وزىندە ءبىز ونىڭ سۇيەگىن مەملەكەتتىك دەڭگەيدە لايىقتى اكەلىپ، لايىقتى جەرلەي المادىق... وتكەنگە – سالاۋات!..
سماعۇل ارۋاعى الدىندا پارىزىن ورىنداعان ازاماتتاردى اتاۋسىز قالدىرعان ورىنسىز. ولار: ن.سانسىزباەۆ، ب.دارىمبەتوۆ، م.قويگەلديەۆ، د.قامزابەكۇلى، س.قاسىموۆ، ر.ەلمىرزاەۆا ت.ب.
20-جىلدارى بىرنەشە ەتنوگرافيالىق ەكسپەديتسياعا قاتىسقان ەلگە سىيلى سانسىزبايۇلى ومار اتتى نەمەرە اعام بولدى (بەلگىلى ەكونوميست نۇرىم سانسىزباەۆتىڭ اعاسى). ول كىسى بىلاي دەيتىن: «سماعۇلمەن اسىق ويناپ، تاي-قۇلىنداي تەبىسىپ بىرگە وستىك. بالا كۇنىنەن وجەت ەدى. مۇنداي دارەجەدەگى ادام تەك ەل باسقاراتىن شىعار. ومبىدا وقىپ جۇرگەندە، قازاققا تەڭدىك اپەرەمىن دەپ جانىپ جۇرەتىن. قالاداعى جاقىن دوستارى ونى ء«بىزدىڭ كەنەسارى» دەيتىن. ءوز بەتىنشە كوپ وقيتىن. ءبىلىمى داريا بولاتىن. ورەسى بيىك-ءتىن. سول كەزدە قازاق تاۋەلسىز ەل بولسا، سمەكەڭ ءسوزسىز باسشى بولا الار ەدى. ءبىلىمدى، پاراساتتى، ايتقان سوزىنەن اينىمايتىن بۇل قايراتكەر ماڭدايىمىزعا سىيماي كەتتى. تالانتتى ارتىستەردى قىزىلورداعا جيناپ، ۇلت تەاترىن كىم اشتى؟ سماعۇل اشتى. العاشقى ۋنيۆەرسيتەتتى كىم ۇيىمداستىردى؟ سماعۇل ۇيىمداستىردى. قازاق گوسپلانىن كىم قازاققا بۇرا الدى؟ سماعۇل! الاش زيالىلارىنا كىم قامقور بولدى؟ سماعۇل! كەيىن جاھانعا تانىمال بولاتىن بەيىمبەت، جۇسىپبەك، مۇحتارلاردى ورىس ءتىلى ارقىلى ءبىرىنشى كىم تانىتتى؟ سماعۇل تانىتتى. 20-جىلدارى اباي مەن سۇلتانماحمۇت ولەڭدەرىن جيناتۋعا كىم مۇرىندىق بولدى؟ سماعۇل! قازاقتى قىناداي قىرۋدى ويلاستىرعان ف.گولوششەكين ساياساتىنا كىم العاش قارسى تۇردى؟ سماعۇل! سوندا وسىنداي سماعۇلدى كىم دەپ باعالايمىز؟ ول – قازاقتىڭ نامىسى مەن يمانى. ول – ۇلتتىڭ ناعىز قايراتكەرى. ونى ۇمىتساق، ۇلت تاريحىن ۇمىتقانىمىز...».
الاش ءۇشىن بيىل دا – تاريحي جىل. «قازاق» گازەتىنىڭ 100 جىلدىق مەرەيتويى. ا.بايتۇرسىنۇلىنىڭ 50 جىلدىق مەرەيتويى وتكەنىنە – 90 جىل... سول مەرەيتويدا س.سادۋاقاسۇلىنىڭ ارنايى بايانداما جاساعانىن دا ۇمىتپالىق.
قايتقانىنا 80 جىل تولعانىن ەسكە الىپ، سماعۇلدىڭ ارۋاعىنا دۇعا باعىشتار شامادا ازاماتتىق دەڭگەيدەگى يگىلىكتى ءۇش جۇمىس اتقارىلعانىن ايرىقشا ايتپاقپىن.
ونىڭ ءبىرى – 3 تومدىق شىعارمالار جيناعىنىڭ ەلوردالىق «نۇرا-استانا» باسپاسىنان (ديرەكتورى – ق.نازىرباەۆ) شىعۋى. كوپ تومدىقتى عىلىمي العىسوز، تۇسىنىگىمەن ازىرلەگەن - قر ۇعا كوررەسپوندەنت-مۇشەسى، پروفەسسور ديحان قامزابەكۇلى. بۇعان تۇڭعىش رەت سماعۇلدىڭ كوركەم اۋدارمالارى مەن جاڭادان تابىلعان باياندامالارى ەنگىزىلگەن.
ەكىنشىسى – حان كەنە ساربازدارى قورىمىنداعى بەيىتىنە ەسكەرتكىش قويىلۋى. ونى استانا زيالىلارى مەن تۋىستارى ورناتتى. ەسكەرتكىشتىڭ ساۋلەتتىك، بەينەلىك نوبايىن جاساعاندار – قازاقستان مەملەكەتتىك ەلتاڭباسىنىڭ اۆتورى، پروفەسسور جانداربەك مالىبەكۇلى مەن الەمگە تانىمال تالانتتى جاس سۋرەتشى تولقىن تابىسبەك.
ماعان ەسكەرتكىشتەگى ەكى بەينە ەرەكشە اسەر بەردى. ول – سماعۇل سوزىنەن كەيىنگى قاۋىرسىن-قالام ىشىندەگى «الاش» دەگەن جازۋ مەن قازاقى تايتۇياقتىڭ سۋرەتى. بۇل «سماعۇلدار كوتەرگەن الاش مۇراتى ۇرپاققا جالعاسا بەرەدى» دەگەندى بىلدىرسە كەرەك.
ەسكەرتكىشتەگى سماعۇل ءسوزى مىناۋ: «ارتىمىزعا – انىق كوڭىلمەن، الدىمىزعا اشىق كوزبەن قارايىق!..». بۇل دا - كۇن سونگەنشە سونبەيتىن الاش ءۇشىن رۋحاني تەمىرقازىق ءسوز دەپ بىلەمىز.
ءۇشىنشىسى – مايلى بوياۋمەن كەنەپكە سالىنعان «قايراتكەر سماعۇل» اتتى تۋىندىنىڭ دۇنيەگە كەلۋى. اۆتورى – تالانتتى جاس سۋرەتشى جالىن باۋىرحان. مۇندا جاس مينيستر س.سادۋاقاسۇلى وقجەتپەستىڭ فونىندا بەينەلەنىپتى. جاڭىلىسپاساق، بۇعان دەيىنگى ونىڭ ءبىر كوركەم سۋرەتى كوپشىلىك اراسىندا دارالانىپ «ەگەمەن قازاقستان» گازەتى باس عيماراتىنىڭ فويەسىندە تۇر (امانات نازارقۇل، سەيسەنحان ماحامبەت. «اق ورداداعى كەزدەسۋ»). ال، ەكى ءبيۋستىنىڭ ءبىرى - تالشىقتا، ەكىنشىسى كوكشەتاۋ مەملەكەتتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ س.سادۋاقاسۇلى اتىنداعى اگرو-تەحنيكالىق ينستيتۋتى الدىندا تۇر.
بۇعان دا شۇكىر دەيمىز! «ىنساپ سايىن – بەرەكە» دەيمىز.
ويىمدى سماعۇل سادۋاقاسۇلىنىڭ 1922 جىلى جاريالانعان «قازاققا نە كەرەك؟» اتتى ماقالاسىناداعى كورەگەن ۇسىنىسىمەن اياقتاعىم كەلەدى:
ء«بىرىنشى قازاق ەڭبەكشىلەرىنىڭ ويلايتىن ءىسى - وزدەرىنىڭ شارۋاشىلىق جايى. بۇرىن قازاقتىڭ ءسۇتىن باسقا بىرەۋگە ەمەس، ەندى قازاق ءوز سۇتىمەن ءوز بالاسىن اسىراۋعا كىرىسسىن. بىرەۋدىكىن ەمەس، وزىنىكىن پايدالانۋ ۇيات ەمەس. بىزدە تولىپ جاتقان جەر استىنان شىعاتىن بايلىق بار. ءالى كۇنگە شەيىن كەزدەمە توقيتىن ءبىر فابريگىمىز جوق، بىلعارى يلەيتىن ءبىر زاۋىتىمىز جوق.
قازاقتىڭ جەرى نەشە مىڭ شاقىرىمعا سوزىلعان كەڭ دالا. سالىنعان ءبىر شويىن جول جوق. شويىن جولسىز شارۋاشىلىق ىلگەرى باسپايدى. وسىنىڭ ءبارىن قازاقتىڭ قازىرگى حۇكىمەتى ىستەۋ كەرەك. قازاقتىڭ تەڭدىگى بەس-التى جىگىتتىڭ تورە بولعانىمەن تابىلمايدى، وسىنداي جۇرتتىڭ تىرشىلىگىن كوركەيتەتىن جۇمىستارمەن تابىلادى. ادىلدىكتى قۇر اۋىزبەن ايتىپ قويماي، قولمەن ىستەسە ادىلدىك بولادى.
ەكىنشى قازاقتىڭ ەسكەرەتىن ءىسى - وقۋ. وقۋ - تۇرمىستىڭ زور تىرەۋى. وقۋسىز ادام ۋىقسىز تىگىلگەن ءۇي سەكىلدى. قازاقتىڭ ەڭبەكشىسى وقىماي كوپكە قولى جەتە المايتىندىعى ايدان ايقىن. باسقا جۇرت ءبىزدىڭ ءىسىمىزدى ىستەپ بەرمەيدى. ىستەمەگەندە، قازاققا قاستىق ويلاپ ەمەس، قازاقتىڭ ءتىلىن، عۇرپىن بىلمەگەندىكتەن. قازاقشا ەمەس، باسقا ەلدىڭ ادامى قازاقتىڭ بالالارىن وقىتا الا ما؟ قازاقشا بىلمەي قازاققا ۋاعىز-ناسيحات ايتا الا ما؟ قازاققا بي بولا الا ما؟ قىزمەتشى بولا الا ما؟ قازاقتىڭ ءتىلىن بىلمەگەن كىسى قازاق ىشىندە ساقاۋ اداممەن بىردەي. ساقاۋ ادام اۋىزبەن سويلەمەيدى، قولمەن سويلەيدى. قولمەن سويلەگەندىكتىڭ قانداي كەمشىلىگى بار ەكەنىن ءتۇسىندىرۋدىڭ قاجەتتىگى دە جوق» (2-توم، 262-263 ب.).
مۇنىڭ جازىلعانىنا 91 جىل بولىپتى. وسىنىڭ ءبارى كۇنى بۇگىن ايتقانداي.
سماعۇل بابامىزدى ەسكە الا وتىرىپ، ونىڭ ويلارى ازات ەلىمىزگە رۋحاني ازىق بولا بەرەدى دەگەن توقتامعا كەلدىم.
قاپار ايتۋعانوۆ،
قر ەڭبەك سىڭىرگەن بايلانىس سالاسىنىڭ قىزمەتكەرى
Abai.kz
