وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ جارتىجىلدىق قورىتىندىسى: جاڭا مەكتەپتەر مەن بالاباقشالار سالۋ، بالالاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ

قازاقستاننىڭ وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان باعدارلامالار مەن جوبالاردى ىسكە اسىرۋدى جالعاستىرۋدا. ءبىلىم بەرۋ ينفراقۇرىلىمى دامۋدا، تسيفرلىق تەحنولوگيالار ەنگىزىلۋدە، بالالاردىڭ قۇقىعىن قورعاۋ جانە قاۋىپسىزدىگىن ارتتىرۋ شارالارى كۇشەيتىلۋدە.

قازاقستاندىق وقۋشىلاردىڭ 2024 جىلدىڭ ءبىرىنشى جارتىجىلدىعىندا حالىقارالىق وليمپيادالاردا قانداي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزگەنى جانە ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ باسقا دا نەگىزگى كورسەتكىشتەرى تۋرالى Primeminister.kz شولۋ ماتەريالىنان وقىڭىزدار.

بۇگىنگى تاڭدا وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ قاراماعىندا 22 مىڭ ءبىلىم بەرۋ ۇيىمى بار، ونىڭ ىشىندە 11,5 مىڭنان استام بالاباقشا، 8 مىڭ مەكتەپ جانە 700 كوللەدج جۇمىس ىستەپ تۇر. ءبىلىم الۋشىلاردىڭ جالپى سانى – 6 ملن، ال پەداگوگتار سانى – 600 مىڭعا جۋىق.

ينفراقۇرىلىم: دامۋ جانە جاڭعىرۋ

ءبىرىنشى جارتىجىلدىقتا 27 مىڭعا جۋىق جاڭا مەكتەپكە دەيىنگى ورىندار اشىلدى، بۇل – بالالاردى ساپالى مەكتەپكە دەيىنگى تاربيەمەن جانە وقىتۋمەن قامتۋدى 91,5%-عا دەيىن ۇلعايتۋعا ىقپال ەتتى. قالا مەن اۋىل اراسىنداعى ءبىلىم بەرۋ مۇمكىندىكتەرىندەگى الشاقتىقتى ازايتۋ ءۇشىن جاڭا وقۋشى ورىندارى ەنگىزىلۋدە، جىل سايىن 1 مىڭ اۋىل مەكتەبى جاڭعىرتىلادى جانە روبوتتى تەحنيكا، حيميا، بيولوگيا، فيزيكا جانە STEM-زەرتحانالار بويىنشا زاماناۋي پاندىك كابينەتتەر ساتىپ الىنادى.

سونداي-اق مامانداندىرىلعان ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنىڭ جەلىسىن كەڭەيتۋ شارالارى جالعاسۋدا. ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋگە جاعداي جاساعان مەكتەپتەردىڭ ۇلەسى 88%-عا دەيىن ارتتى، ال بالالاردى ارنايى پسيحولوگيالىق-پەداگوگيكالىق قولداۋمەن قامتۋ 80%-عا جەتتى. ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن قوسىمشا كريتەريلەر ازىرلەندى.

كوللەدج ستۋدەنتتەرىنىڭ تۇرعىن ءۇي جاعدايى جاقسارۋدا. ەلىمىزدىڭ وڭىرلەرىندە 2,6 مىڭ توسەك-ورىنعا ارنالعان 11 جاڭا جاتاقحانانىڭ قۇرىلىسى جۇرگىزىلىپ جاتىر، بۇل ستۋدەنتتەردىڭ 85%-دان استامىن ءۇي-جايمەن قامتاماسىز ەتۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.

تسيفرلاندىرۋ: ءبىلىم بەرۋدەگى جاڭا تەحنولوگيالار

مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا 2024 جىلعى ماۋسىمعا قاراي قازاقستان مەكتەپتەرىندە ينتەرنەت ساپاسى ءۇش ەسە جاقسارتىلدى. بارلىق مەكتەپ وقۋلىقتارى تسيفرلىق فورماتقا كوشىرىلدى جانە 11 پلاتفورمادا قولجەتىمدى. ءبىلىم بەرۋ رەسۋرستارىنىڭ قولجەتىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن eGovMobile ءموبيلدى قوسىمشاسىندا «Bilim» جاڭا سەرۆيسى ىسكە قوسىلدى، سونداي-اق ورتا ءبىلىم تۋرالى اتتەستاتتى، تەحنيكالىق جانە كاسىپتىك ءبىلىم تۋرالى ديپلومداردى قوسا العاندا، ەلەكتروندى ۇكىمەت پورتالىندا تسيفرلىق قۇجاتتاردىڭ تىزبەسى كەڭەيتىلدى.

بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگى مەن قۇقىقتارى: مەملەكەتتىك ساياسات باسىمدىقتارى

بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ولاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ – مەملەكەت ءۇشىن باسىم مىندەتتەردىڭ ءبىرى بولىپ قالا بەرمەك. بيىلعى ماۋسىم ايىندا ايەلدەردىڭ قۇقىقتارى مەن بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋگە باعىتتالعان زاڭ كۇشىنە ەندى، وندا بالالارعا جاساعان زورلىق-زومبىلىق ءۇشىن جازانى قاتاڭداتاتىن 70-تەن استام تۇزەتۋلەر ەنگىزىلگەن.

بالا قۇقىقتارى جونىندەگى وڭىرلىك ۋاكىلدەردىڭ مارتەبەسى زاڭنامالىق تۇردە بەكىتىلدى، سونداي-اق زورلىق-زومبىلىقتان زارداپ شەككەن بالالارعا كومەك كورسەتەتىن ارنايى باعدارلاما قاراستىرىلعان. 18 پسيحولوگيالىق قولداۋ ورتالىعى اشىلدى. بالالاردىڭ قۇقىقتارى بۇزىلعان جاعدايدا جەدەل دەن قويۋ ءۇشىن ەسكەرتۋسىز جوسپاردان تىس تەكسەرۋ مۇمكىندىگى ەنگىزىلدى جانە بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ سالاسىنداعى باقىلاۋ فۋنكتسيالارى كەڭەيتىلدى، «111» بايلانىس ورتالىعى ىسكە قوسىلدى.

جەتىم بالالار مەن اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋعا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى. تالىمگەرلىك ينستيتۋتى ەنگىزىلىپ، قامقورشىلىق ورگاندارى قىزمەتكەرلەرىنىڭ شتاتى 46%-عا ۇلعايتىلدى. قازىرگى تاڭدا ولاردىڭ جالاقىسىن 50%-عا ارتتىرۋ ماسەلەسى تالقىلانىپ جاتىر.

سونداي-اق ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا ورتكە قارسى جانە تەرروريزمگە قارسى قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋ تالاپتارى كۇشەيتىلدى، اتاپ ايتساق: دابىل تۇيمەلەرى، بەينەباقىلاۋ جۇيەلەرى، تۋرنيكەتتەر جانە ليتسەنزيالانعان كۇزەت قاراستىرىلعان. ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارى قاۋىپسىزدىك جۇيەلەرىمەن العاش رەت بارىنشا جاراقتاندىرىلدى.

تاربيە جانە ءبىلىم بەرۋ: ازاماتتىق قۇندىلىقتاردى قالىپتاستىرۋ

مەكتەپ بالالار اراسىندا ازاماتتىق-پاتريوتتىق قۇندىلىقتاردى قالىپتاستىرۋدا شەشۋشى ءرول اتقارادى. وتكەن جىلعى قىركۇيەك ايىندا مينيسترلىك «ءبىرتۇتاس تاربيە» باعدارلاماسىن قابىلدادى. ونىڭ ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىنە ەنگىزىلۋىنىڭ ارقاسىندا اتا-انالار قاۋىمداستىعىنىڭ بەلسەندى قاتىسۋىمەن 684 مىڭنان استام ءىس-شارا وتكىزىلدى.

«مەنىڭ باۋىرىم»، «دوسبولlike» سەكىلدى 22 ءىرى الەۋمەتتىك جوبا مەن رەسپۋبليكالىق قوزعالىستاردى ىسكە اسىرۋ، سونداي-اق ءتۇرلى چەللەندجدەر مەن اكتسيالار وتكىزۋ، اعاش وتىرعىزۋ شارالارى ودان ءارى جالعاسۋدا.

ءبىلىم بەرۋ جەلىسىنىڭ كادرلىق الەۋەتىن دامىتۋعا ەرەكشە كوڭىل بولىنەدى: 30 مىڭ پەداگوگ بىلىكتىلىكتى ارتتىرۋدىڭ تەگىن كۋرستارىنان ءوتتى، ال «ءبىلىم بەرۋدەگى وزگەرىستەردىڭ 1000 كوشباسشىسى» باعدارلاماسىنىڭ 109 تۇلەگى مەكتەپ ديرەكتورلارى بولىپ تاعايىندالدى. باسقارۋشىلاردىڭ جاڭا قۇرامىن قالىپتاستىرۋ جوباسىنىڭ تابىستى ىسكە اسىرىلىپ جاتقانى ايقىن.

سۋ تاسقىنى كەزەڭى: نيەتتەستىك جانە قولداۋ

بيىلعى كوكتەمدە ەڭ كۇردەلى ساتتە وقۋ-اعارتۋ جۇيەسىنىڭ 26 مىڭنان استام قىزمەتكەرى شىنايى نيەت تانىتىپ، تابيعي اپاتقا قارسى تۇردى. مينيسترلىك دەرەۋ ءبىلىم الۋشىلار مەن پەداگوگتاردى قولداۋ شارالارىن قابىلدادى. 5 مىڭنان استام بالا ساۋىقتىرۋ ورتالىقتارىنا جولداما الدى.

وسى جازدا بالالاردىڭ جازعى دەمالىسىن ۇيىمداستىرۋ ءتاسىلى العاش رەت وزگەرتىلدى. بىرىڭعاي تالاپتار ەنگىزىلدى، بالالار ساۋىقتىرۋ ورتالىقتارىنىڭ ءتىزىلىمى بەكىتىلدى. ءار وڭىردە مەملەكەتتىك ورگاندار مەن اكىمدىكتەر وكىلدەرىنەن مونيتورينگتىك توپتار قۇرىلدى. بارلىق مەكتەپ وقۋشىسىنا قاۋىپسىزدىك تەحنيكالارى، قاۋىپسىز ءجۇزۋ داعدىلارى بويىنشا نۇسقاۋلىقتار جازىلعان GUIDEBOOK-تار بەرىلدى. 2024 جىلعى جاز مەزگىلىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا 2,5 ملن-نان استام بالا 16 جىل بويى جۇمىس ىستەيتىن، 183 ماۋسىمدىق جانە 10 مىڭ باسقا ۇلگىدەگى لاگەرلەردە دەمالادى.

ءبىلىم بەرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ: جەتىستىكتەر مەن باستامالار

2024 جىلى قازاقستاننىڭ وقۋ-اعارتۋ مينيسترلىگى ءبىلىم ساپاسىن باعالاۋدىڭ ۇلتتىق جۇيەسىنىڭ جاڭا مودەلىن بەكىتتى. ال ۇلتتىق بايانداما اياسىندا نىسانالى مەكتەپتەرمەن جەكە جۇمىس جۇرگىزۋگە، پەداگوگتاردى وقىتۋدى كۇشەيتۋگە باسا نازار اۋدارىلدى.

قازاقستاندىق وقۋشىلار 2024 جىلى 12 حالىقارالىق وليمپيادادا 361 مەدال جەڭىپ الدى، ونىڭ ىشىندە: 41 التىن، 134 كۇمىس جانە 186 قولا. سونداي-اق وقۋشىلار سينگاپۋر، قىتاي جانە اقش-تاعى روبوتتى تەحنيكا بويىنشا حالىقارالىق چەمپيوناتتاردا ەرەكشە جەتىستىككە جەتتى. لوس-اندجەلەستەگى دۇنيەجۇزىلىك عىلىمي جانە ينجەنەرلىك كورمەدە، وزبەكستانداعى اۆيتسەننا اتىنداعى حالىقارالىق ماتەماتيكالىق وليمپيادادا جانە بيولوگيا وليمپياداسىندا، گرۋزياداعى قىزدارعا ارنالعان حالىقارالىق ماتەماتيكالىق وليمپيادادا، قىتايداعى حيميا بويىنشا حالىقارالىق مەندەلەەۆ وليمپياداسىندا 100% ناتيجە كورسەتتى. ەلىمىزدىڭ وقۋشىلارى بالقان تۇبەگىنىڭ ەڭ مىقتى جاس ماتەماتيكتەرىنىڭ ۇشتىگىنە ەندى.

وقۋشىلاردىڭ وسىنداي جوعارى ناتيجەلەرى بيىلعى شىلدە ايىندا بيولوگيا بويىنشا الەمدەگى ەڭ بەدەلدى وليمپيادانى قازاقستاندا وتكىزۋگە ىقپال ەتتى. IBO تاريحىندا العاش رەت ەلوردامىزدا ەڭ كوپ قاتىسۋشى ەلدەر باس قوستى. بۇل – 81 ەلدەن كەلگەن 300 جاس بيولوگ. ەلىمىزدىڭ قۇراماسى قازاقستاندىق ءبىلىم بەرۋدىڭ جوعارى حالىقارالىق ءيميدجىن تاعى دا راستاپ، 100% مەدالدىق ەسەپ كورسەتتى.

Abai.kz