بۇگىن پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ بارلىق دەڭگەيدەگى ءماسليحاتتار دەپۋتاتتارىنىڭ ءىى رەسپۋبليكالىق فورۋمىنا قاتىسىپ، ءسوز سويلەدى. ءبىز پورتال وقىرماندارىنىڭ تالقىسىنا پرەزيدەنت ايتقان باستى تەزيستەردى ۇسىنىپ وتىرمىز...

دەپۋتات بولۋ – حالىقتىڭ ءۇنى بولۋ دەگەن ءسوز!

«شىن مانىندە، بۇل جيىننىڭ ءمان-ماڭىزى ايرىقشا. دەپۋتاتتار – وزەكتى ماسەلەلەردى اشىق ايتا بىلەتىن، ازاماتتاردىڭ قوعامداعى وي-پىكىرىن اتقارۋشى بيلىككە تىكەلەي جەتكىزەتىن قاۋىم. ءبىر سوزبەن ايتساق، دەپۋتات بولۋ – حالىقتىڭ ءۇنى بولۋ دەگەن ءسوز. مىسالى، جاڭا عانا ءسوز سويلەگەن ازاماتتار وتە ماڭىزدى ماسەلەلەردى كوتەردى. اسەت ماحامبەتوۆتىڭ بىلىكتى مامان رەتىندە اتوم ەنەرگياسى تۋرالى پىكىرى وزەكتى. سىرىمبەك سارسەمباەۆ مونو-قالالاردى دامىتۋ جونىندە جاقسى ۇسىنىستار ايتتى. رينات زايتوۆتىڭ ۇلتتىق ونەردى قولداۋ تۋرالى پايىمدارى دا ورىندى. دەپۋتاتتار يۋليا كۋچينسكايا جانە ەۆگەني بۋسلاەۆ تا وتە وزەكتى پىكىرلەرىن ايتتى. ءماسليحات – مەملەكەتتىك بيلىكتىڭ وتە ماڭىزدى تارماعى. ايماق جۇرتشىلىعىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگى، مۇڭ-مۇقتاجى قاشاندا ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ ءجىتى نازارىندا بولۋعا ءتيىس. سايلاۋشىلاردىڭ مۇددەسىن قورعاپ، ەل ءۇمىتىن اقتاۋ – باستى پارىز. مەن ءماسليحاتتاردىڭ قىزمەتىنە ەرەكشە ءمان بەرەمىن. جالپى، ەلىمىزدە 3300-دەن استام ءماسليحات دەپۋتاتى بار. سونىڭ 70 پايىزىنا جۋىعى وسى زالدا وتىر», - دەدى پرەزيدەنت.

قازىر ءماسليحاتتا جاس دەپۋتاتتار كوپ!

«ءبىز بۇگىن ءماسليحاتتاردىڭ جۇمىسىنا جانە ماڭىزدى ماسەلەلەرگە قاتىستى پىكىر الماسامىز. بارىڭىزگە ءمالىم، سوڭعى جىلدارى ەلىمىزدە جان-جاقتى جاڭعىرۋ جۇمىستارى قولعا الىندى. سونىڭ ىشىندە ساياسي رەفورمالاردىڭ ورنى بولەك. 2022 جىلى رەفەرەندۋم ارقىلى كونستيتۋتسياعا ماڭىزدى وزگەرىستەر ەنگىزدىك. پارلامەنتتىڭ ءرولىن ايتارلىقتاي كۇشەيتتىك. زاڭ شىعارۋشى ورگاننىڭ قازىرگى قىزمەتىنە ەرلان جاقانۇلى ارنايى توقتالىپ ءوتتى. جالپى، بيلىك تارماقتارىنىڭ جۇمىسىن جەتىلدىرۋ ءۇشىن ناقتى شارالار قابىلدادىق. وندا جەرگىلىكتى وكىلدى بيلىككە قاتىستى ماسەلەلەر دە بار. اتاپ ايتساق، وبلىستىق ءماسليحات سايلاۋى ارالاس جۇيە ارقىلى وتەدى. ال اۋداندىق دەپۋتاتتار تەك قانا ماجوريتارلىق تاسىلمەن سايلانادى. بۇل قادام ەلىمىزدىڭ دەموكراتيالىق جولمەن دامۋىنا زور سەرپىن بەردى دەپ سەنىممەن ايتا الامىز.

اۋقىمدى رەفورمانىڭ ناتيجەسىندە ساياسي باسەكە جاندانا ءتۇستى. جاڭا ەرەجەگە ساي وتكەن سايلاۋدان كەيىن ماسليحاتتارعا جاڭا ادامدار كەلدى. التى ساياسي پارتيانىڭ وكىلدەرى دەپۋتات مانداتىنا يە بولدى. قازىر ءماسليحات مۇشەلەرىنىڭ وننان ءبىرى عانا – پارتيالىق تىزىممەن كەلگەن دەپۋتاتتار. قالعانى – تۇگەل ءبىر مانداتتى وكرۋگتەن سايلانعان ازاماتتار. ءوزىن-ءوزى ۇسىنعان 434 ادام دەپۋتات اتاندى. اشىعىن ايتساق، بۇرىن ساياسي پارتيالار ءتۇرلى ساناتتاعى ازاماتتارمەن جۇمىسقا كوپ كوڭىل بولمەيتىن. زاڭمەن تالاپ ەتكەننەن كەيىن عانا ءمان بەرە باستادى. مىسالى، پارتيالىق تىزىمدە جاستارعا ارنايى كۆوتا ءبولىندى. بۇل شەشىم ولاردىڭ قوعامدىق-ساياسي ۇدەرىسكە ارالاسۋىنا جول اشىپ بەردى. بۇرىن ماسليحاتتاعى جاس ازاماتتاردىڭ ۇلەسى 2 پايىزعا دا جەتپەيتىن. قازىر زاڭناماعا ەنگىزىلگەن وزگەرىستەردىڭ ناتيجەسىندە بۇل كورسەتكىش ەسەلەپ ارتتى دەۋگە بولادى. بۇگىن دە ورتامىزدا كوپتەگەن جاس دەپۋتاتتار وتىر. ولار ءتۇرلى مىنبەردەن جاستارعا قاتىستى وزەكتى ماسەلەلەردى باتىل كوتەرىپ ءجۇر», - دەدى توقاەۆ.

سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

ءماسليحاتتار ايماقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىنا اكىمدىكتەرمەن بىردەي جاۋاپتى!

«وكىلدى بيلىكتە ايەلدەردىڭ قاتارى كوبەيە ءتۇستى. ەلىمىزدە قىز-كەلىنشەكتەردىڭ باستامالارىنا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتىلۋدە. ايەلدەردىڭ قۇقىعىن قورعاۋعا باسا نازار اۋدارىلىپ جاتىر. وسىنىڭ ءبارى رەفورمانىڭ ناقتى ناتيجەسى ەكەنى ءسوزسىز. سونداي-اق رەفورما پارتيالاردىڭ ايماقتاعى بەلسەندىلىگىن ارتتىردى. ولار وبلىس، اۋدان ورتالىقتارىندا قارقىندى جۇمىس ىستەي باستادى. ازاماتتاردىڭ ساياسي ۇدەرىسكە كەڭىنەن ارالاسۋىنا مۇمكىندىك تۋدى. جەر-جەردە ءتۇرلى ماسەلە تۋرالى اشىق تالقىلاۋلار ءوتىپ جاتىر. باسقاشا ايتساق، پىكىر الۋاندىعىنا جول اشىلدى. جۇرت جەرگىلىكتى ماسەلەلەردى شەشۋگە بەلسەنە اتسالىساتىن بولدى. بۇل «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» قاعيداتىمەن تولىق ۇندەسەدى. ساياسي رەفورمالاردىڭ ناتيجەسىندە ءماسليحاتتاردىڭ قۇزىرەتى كەڭەيە ءتۇستى. دەپۋتاتتار وبلىستىڭ جانە رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالالاردىڭ اكىمدەرىن بالامالى نەگىزدە تاڭدايتىن بولدى. اتقارۋشى بيلىككە ىقپال ەتە الاتىن باسقا دا قۇزىرەتتەر بەرىلدى. سوندىقتان ءماسليحاتتار ايماقتىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىنا اكىمدىكتەرمەن بىردەي جاۋاپتى. دەپۋتاتتار وكىلدى بيلىك فۋنكتسياسىن حالىقتىڭ سەنىمىنە ساي جوعارى دەڭگەيدە اتقارۋى كەرەك. ول ءۇشىن مىناداي ماسەلەلەرگە نازار اۋدارۋ قاجەت», - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ بىلىكتىلىك دەڭگەيىن ارتتىرۋ قاجەت!

«ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ بىلىكتىلىك دەڭگەيىن جوسپارلى تۇردە ارتتىرۋ قاجەت. ءماسليحاتتار – جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ جۇيەسىندەگى نەگىزگى ينستيتۋت. سوندىقتان ونىڭ تيىمدىلىگى دەپۋتاتتاردىڭ كاسىبيلىگىنە تىكەلەي بايلانىستى. بىلىمىنە بىلىگى ساي دەپۋتاتتار كورپۋسىن جاساقتاۋعا، ەڭ الدىمەن، ولاردى ۇسىنعان پارتيالار مۇددەلى بولۋى كەرەك. بۇگىن ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرۋ تۋرالى ۇسىنىس ايتىلدى. ءماسليحات دەپۋتاتتارى قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن بۇل باعىتقا ەرەكشە نازار اۋدارۋ قاجەت. بۇعان مەملەكەتتىك باسقارۋ اكادەمياسىن تارتۋ كەرەك. پارتيالار ءوز دەپۋتاتتارىنىڭ بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرۋ ماقساتىندا اكادەميامەن ىنتىماقتاستىق ورناتقانى ءجون دەپ سانايمىن. ارينە، بۇل جۇمىستى ايماقتىڭ ەرەكشەلىكتەرىن، حالىق قالاۋلىلارىنىڭ كاسىبي جانە قوعامدىق-ساياسي تاجىريبەسىن ەسكەرە وتىرىپ ۇيىمداستىرۋ قاجەت. سونىمەن بىرگە دەپۋتاتتار حالىقپەن تىكەلەي بايلانىس جاساي بىلۋگە جانە ءوز جۇمىسى تۋرالى قوعامدى جان-جاقتى حاباردار ەتۋگە ءتيىس. مويىنداۋىمىز كەرەك، بۇل ىستە كوزگە كورىنىپ تۇرعان كەمشىلىكتەر بار. اتاپ ايتقاندا، ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ سايلاۋشىلار الدىنداعى ەسەبى كوبىنە ءفورمالدى تۇردە وتەدى. مۇنداي كەزدەسۋلەرگە تىڭعىلىقتى دايىندالىپ، ساپالى وتكىزۋگە ەرەكشە ءمان بەرگەن دۇرىس. ساياسات داعدىلارىن مەڭگەرۋ، ادامدارمەن سويلەسە الۋ جانە اشىق ديالوگ كەزىندە ءوز ۇستانىمىن دالەلدەي ءبىلۋ وتە ماڭىزدى», - دەدى پرەزيدەنت.

«وسىلايشا ءماسليحاتتار جاريا ساياساتكەرلەردىڭ جاڭا تولقىنىن قالىپتاستىراتىن ورىنعا اينالادى سونىمەن قاتار ءماسليحات دەپۋتاتتارى ازاماتتار كوتەرەتىن ماسەلەلەردى باقىلاۋدا ۇستاۋى قاجەت. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا ىقپال ەتۋ ءۇشىن ءوز وكىلەتتىكتەرىن بارىنشا پايدالانۋعا ءتيىس. ۇنەمى سىندارلى پىكىرتالاستار ءوتىپ، ناقتى شەشىمدەر ازىرلەنەتىن ماجىلىستەن ۇلگى الۋ كەرەك», - دەدى پرەزيدەنت توقاەۆ.

ماسليحاتتاردىڭ ەكونوميكالىق ساياساتقا ىقپالىن ارتتىرا ءتۇسۋ كەرەك!

«ءماسليحاتتاردىڭ جەرگىلىكتى ەكونوميكالىق ساياساتقا ىقپالىن ارتتىرا ءتۇسۋ ماسەلەسىنە ايرىقشا نازار اۋدارۋ كەرەك. قازىر جاڭا بيۋدجەت جانە سالىق كودەكستەرى ازىرلەنىپ جاتىر. وندا جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋعا قاتىستى رەفورمانىڭ ەرەكشەلىكتەرى ەسكەرىلۋگە ءتيىس. ۇكىمەت اۋىل اكىمدەرىنىڭ بيۋدجەتىن قالىپتاستىرۋ جانە ونى جۇمساۋ تاسىلدەرىن قايتا قاراۋى كەرەك. جەرگىلىكتى ءوزىن-ءوزى باسقارۋ جۇيەسىنىڭ قارجىلىق دەربەستىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن ناقتى ۇسىنىستار ازىرلەۋى قاجەت. كودەكس جوبالارىن تالقىلاۋعا ءماسليحاتتار بەلسەنە قاتىسقانى ءجون. جەرگىلىكتى بيۋدجەت قارجىسىنىڭ دۇرىس ءارى ءتيىمدى ءبولىنۋى وتە ماڭىزدى. دەپۋتاتتار بۇل ماسەلەگە زور جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراۋعا ءتيىس. ءماسليحاتتار بيۋدجەت ساياساتىن، ءتۇرلى تولەمدەردىڭ شەكتى مولشەرىن، ەلدى مەكەندەردى اباتتاندىرۋ جايىن، باسقا دا ماسەلەلەردى ۇدايى باقىلاۋدا ۇستاۋى قاجەت. قازىر رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ كىرىس بولىگى تولىق ورىندالماي جاتىر. مەن جولداۋدا ۇكىمەت پەن ۇلتتىق بانككە وسىعان قاتىستى ناقتى شارالار قابىلداۋدى تاپسىردىم. سەبەبى، بۇل – جالپىۇلتتىق مىندەت. وعان بارلىق دەڭگەيدەگى بيلىك تارماقتارى كۇش جۇمىلدىرۋعا ءتيىس. ءبىز «قۋاتتى ايماقتار – قۋاتتى ەل» قاعيداتىنا ساي جۇمىس ىستەۋىمىز كەرەك. سىزدەر مۇنىڭ ماڭىزى زور ەكەنىن جاقسى بىلەسىزدەر. سوندىقتان ءار دەپۋتات ءوز اۋدانىن وركەندەتۋگە اتسالىسادى دەپ سەنەمىن», - دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

ءماسليحاتتار جالپىۇلتتىق مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋعا ۇلەس قوسۋى كەرەك!

«ءماسليحاتتار جالپىۇلتتىق مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋعا ۇلەس قوسۋى كەرەك. بىلتىر مەنىڭ توراعالىعىممەن وتكەن ەلىمىزدىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامۋىنا ارنالعان كەڭەيتىلگەن كەڭەسكە كوپتەگەن دەپۋتاتتار قاتىستى. مۇنداي جيىن الداعى ۋاقىتتا دا ءوتىپ تۇرادى. سەبەبى رەفورمالاردى وڭىرلەردە ىسكە اسىرۋدا ءماسليحاتتاردىڭ ورنى ايرىقشا. ءماسليحاتتاردىڭ مەملەكەتتىك جانە قوعامدىق مىندەتتەردى جۇزەگە اسىرۋعا ەتەنە ارالاسۋى، وزدەرى ءتۇرلى باستاما كوتەرۋى ماڭىزدى. وسى ورايدا Amanat پارتياسىنىڭ قوعامداعى وزەكتى ماسەلەلەردى شەشۋگە باعىتتالعان جوبالارىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى. سوندىقتان جاستارعا، ايەلدەرگە، كاسىپكەرلەرگە، زەينەتكەرلەرگە، ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار ادامدارعا قولداۋ كورسەتۋ، حالىقتىڭ قارىز جۇكتەمەسىن ازايتۋ، اۋىل تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن ارتتىرۋ، پايدالانىلماي جاتقان جانە زاڭسىز بەرىلگەن جەرلەردى قايتارۋ، ەكولوگيالىق، قارجىلىق ساۋاتتىلىقتى جەتىلدىرۋ، سونداي-اق قوعامداعى وقۋ مادەنيەتىن قالىپتاستىرۋ سياقتى جوبالار – ايرىقشا نازار اۋدارۋدى قاجەت ەتەتىن وزەكتى ماسەلەلەر. مەن ۇكىمەتكە «قارىزسىز قوعام» جانە «اۋىل اماناتى» سەكىلدى پارتيالىق جوبالاردىڭ اۋقىمىن كەڭەيتۋگە كومەكتەسۋدى تاپسىردىم. مەملەكەت ادال ەڭبەگىمەن تۇرمىسىن جاقسارتۋعا دايىن جاندارعا ارقاشان قولداۋ كورسەتەدى. بۇل «ادال ەڭبەك – ادال تابىس» قاعيداسىنا تولىق سايكەس كەلەدى جانە ادىلەتتى قازاقستان قۇرۋدىڭ نەگىزگى فاكتورلارىنىڭ ءبىرى. سوندىقتان كەلەسى جىلدى جۇمىسشى ماماندىقتار جىلى دەپ جاريالادىم. وسى ارقىلى قوعامدا ەڭبەك قۇندىلىعى مەن كاسىبي بىلىكتىلىكتىڭ ورنىعۋىنا ىقپال ەتەمىز دەپ سەنەمىن», - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

سۋ تاسقىنى كەزىندە ەلىمىزدەگى ساياسي پارتيالار نە ىستەدى؟

«Amanat پارتياسىنىڭ بارلىق مۇشەسى كوكتەمگى الاپات سۋ تاسقىنى كەزىندە بەكەم بىرلىكتىڭ ۇلگىسىن كورسەتتى. ولار بوگەتتەر سالۋعا جانە ازاماتتاردى ەۆاكۋاتسيالاۋعا، گۋمانيتارلىق كومەك جيناپ، ەلگە تاراتۋعا بىرگە قاتىستى. «اۋىل» پارتياسىنىڭ باستاماسىمەن تۇرعىن ۇيلەردى جانە الەۋمەتتىك نىسانداردى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ستۋدەنتتەردىڭ قۇرىلىس جاساقتارى جەدەل قۇرىلدى. «اق جول» پارتياسى سۋ تاسقىنىمەن كۇرەسۋگە ەكى جۇزدەن استام ارنايى تەحنيكا جەتكىزدى. Respublica, جسدپ جانە قازاقستان حالىق پارتياسىنىڭ بەلسەندىلەرى دە شەت قالماي، زارداپ شەككەن ازاماتتارعا العاشقىلاردىڭ ءبىرى بولىپ قولداۋ كورسەتتى. البەتتە، بۇل اۋقىمدى جۇمىسقا پارتيالاردان سايلانعان، سونداي-اق ءوزىن-ءوزى ۇسىنعان ءماسليحات دەپۋتاتتارى دا بەلسەندى اتسالىستى. ەڭ الدىمەن، وسى ماقساتقا بولىنگەن قارجىنىڭ جۇمسالۋىن باقىلاۋعا كومەكتەستى. ءاربىر پارتيا ءوز قىزمەتىندە، نەگىزىنەن، ەلەكتوراتىنا باعدار ۇستاي وتىرىپ ارەكەت ەتەتىنى تۇسىنىكتى. ولار ءبىر-بىرىمەن باسەكەلەسىپ، سايلاۋشىلاردىڭ داۋىسى ءۇشىن كۇرەسەتىنىن كورىپ وتىرمىز. الايدا پارتيالار جالپىۇلتتىق مىندەتتەردى شەشۋ ءۇشىن كۇش-جىگەر بىرىكتىرۋگە دايىن. ساياسي ۇيىمدار كوكتەمگى سۋ تاسقىنىمەن كۇرەس كەزىندە ءدال وسىنداي بىرلىك پەن ىنتىماقتىڭ ۇلگىسىن كورسەتتى. توعىز مىڭنان استام وتباسى سۋ باسقان ۇيلەرىن جوندەۋگە جانە قالپىنا كەلتىرۋگە تولەم الدى، التى مىڭعا جۋىق وتباسىنا باسپانا ساتىپ الۋعا قارجى ءبولىندى. قىسقا مەرزىم ىشىندە 2,5 مىڭنان استام جاڭا ءۇي سالىندى. جوسپارلانعان 2680 ءۇيدىڭ 2620-سى پايدالانۋعا بەرىلدى. مۇنىڭ بارلىعى – مەملەكەتتىڭ، بيزنەستىڭ جانە قوعامنىڭ بىرلەسە اتقارىپ جاتقان جۇمىسىنىڭ ناتيجەسى. مەن ساياسي پارتيالار، ءماسليحاتتار مەن قوعامدىق ۇيىمدار ءدال وسىنداي مىزعىماس بىرلىكتە جۇمىس ىستەۋى كەرەك دەپ سانايمىن. تۇپتەپ كەلگەندە، الدىمىزدا تۇرعان ماقسات – ورتاق. بۇل – ەلىمىزدى وركەندەتۋ جانە حالىقتىڭ تۇرمىس ساپاسىن جاقسارتۋ», - دەدى پرەزيدەنت.

ءماسليحاتتار مەن اكىمدىكتەر ءوزارا ۇيلەسىمدى جۇمىس ىستەۋى كەرەك!

«ءماسليحاتتار مەن اكىمدىكتەر ءوزارا ۇيلەسىمدى جۇمىس ىستەۋى كەرەك. رەفورمانىڭ ارقاسىندا ەلىمىزدەگى اكىمدەر ينستيتۋتى ايتارلىقتاي وزگەردى. اۋىل اكىمىن تىكەلەي سايلاۋ تاسىلىنە ءبىرجولا كوشتىك. از ۋاقىتتىڭ ىشىندە اۋىل اكىمدەرىنىڭ 90 پايىزىنا جۋىعى جاڭاردى. سونداي-اق اۋدان جانە وبلىستىق ماڭىزى بار قالا اكىمدەرىن سايلاۋ جۇيەسىن پيلوتتىق جوبا رەتىندە سىناپ كوردىك. بيىلعى جولداۋدا ايتتىم، ولاردىڭ ءبارى جاڭا جىلدان باستاپ سايلاناتىن بولادى. وسىلايشا، باستى بيلىك تارماقتارى تۇگەل سايلاۋ جۇيەسىنە كوشتى. قازاقستان تاريحىندا ەشقاشان ونداي تاجىريبە بولماعان. ءتىپتى، مۇنداي اۋقىمدى رەفورما وسى ايماقتا ءبىزدىڭ ەلدە عانا جاسالىپ جاتىر دەۋگە تولىق نەگىز بار. مۇنىڭ ءبارى – دەموكراتيالىق دامۋ جولىنداعى ايرىقشا ماڭىزدى قادامدار. ەلىمىزدە حالىقتىڭ جارتىسىنا جۋىعى اۋىلدا، اۋداندا تۇرادى. سوندىقتان ازاماتتاردىڭ كوپشىلىگى ءۇشىن تىكەلەي سايلاۋ ۇيرەنشىكتى، قالىپتى نارسەگە اينالدى. بۇل جاعداي جۇرتتىڭ سايلاۋ مادەنيەتىن كوتەرەدى، ساياسي ينستيتۋتتاردى نىعايتادى. جالپى، اكىمدەردى تىكەلەي سايلاۋ جۇيەسى ەلىمىزدە جاڭا ساياسي احۋالدىڭ قالىپتاسۋىنا جول اشتى. جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىككە جاڭا بۋىن وكىلدەرى كوپتەپ كەلە باستادى. كاسىپكەرلەردىڭ، قوعامداعى بەلسەندى ازاماتتاردىڭ، جاستاردىڭ اراسىنان شىققان اكىمدەر از ەمەس. قازىر ولار ەل باسقارۋ ءىسىن ۇيرەنىپ، تاجىريبە جيناپ جاتىر. جەدەل شەشىم قابىلداپ، جۇمىستى دەر كەزىندە ۇيىمداستىرۋعا بەيىمدەلىپ كەلەدى. بۇل قىستا جىلۋ-ەنەرگەتيكا سالاسىندا كۇردەلى جاعداي بولعان كەزدە انىق بايقالدى. كوكتەمدەگى تاسقىن دا كىمنىڭ قولىنان ءىس كەلەتىنىن ناقتى كورسەتتى. شارۋاعا شيراق ءارى ەلگە جاناشىر ازاماتتاردىڭ اكىم بولعانى دۇرىس. ولارعا جان-جاقتى قولداۋ كورسەتۋ كەرەك. اسىرەسە، ءماسليحات دەپۋتاتتارى مەن اكىمدەردىڭ بىرلەسە جۇمىس ىستەگەنى ءجون. ويتكەنى ولاردى مەملەكەتتىڭ جەرگىلىكتى جەردەگى قوس تىرەگى دەۋگە بولادى», - دەدى پرەزيدەنت توقاەۆ.

سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

مەملەكەت مۇددەسى ءتۇرلى پوپۋليستەردىڭ جەكە مۇددەسىنەن جوعارى تۇرۋى قاجەت!

«قوعامنىڭ اكىمدەرگە قوياتىن تالابى قاشاندا جوعارى. بۇل – زاڭدى قۇبىلىس. اكىمنىڭ جۇمىسىنا سىن كوزبەن قاراۋ – دەموكراتيالىق قوعامعا ءتان قالىپتى نارسە. بىراق سىناعاننىڭ ءجونى وسى ەكەن دەپ، تىم ارتىق كەتەتىن اسىرە بەلسەندىلەر دە بار. ءوزىن بلوگەر سانايتىن كەيبىر ادامدار اكىمنىڭ ءار قادامىن اڭدۋدى ادەتكە اينالدىردى. جۇمىسقا كەدەرگى جاساپ، ءتىپتى، قوقان-لوقى كورسەتەتىندەر بار. ارينە، اۋىل، اۋدان نەمەسە قالا تۇرعىندارى بولسىن، بارلىعى جايلى ءومىر سۇرگىسى كەلەدى. ازاماتتارعا بارىنشا قولايلى جاعداي جاساۋ – اكىمگە دە، جەرگىلىكتى ماسليحاتتارعا دا ورتاق مىندەت. ءاربىر اكىم ازاماتتارمەن ديالوگقا اشىق بولۋى قاجەت، سىندارلى پىكىر الماسا ءبىلۋى كەرەك. بىراق جۇرتتى دۇرلىكتىرىپ، شۋ شىعارىپ، زاڭدى بۇزۋعا جول بەرىلمەيدى. ەشكىم زاڭنان اتتاماۋعا ءتيىس. مەملەكەت مۇددەسى ءتۇرلى پوپۋليستەردىڭ جەكە مۇددەسىنەن جوعارى تۇرۋى قاجەت. قوعامنىڭ سىنىنان جانە باتىل شەشىم قابىلداپ، جاۋاپكەرشىلىك الۋدان قورىقپاۋ كەرەك. كەز كەلگەن وزەكتى ماسەلەگە، سونىڭ ىشىندە اقپاراتتىق شابۋىلدارعا دەر كەزىندە نازار اۋدارۋ قاجەت. تاعى دا قايتالاپ ايتامىن. اكىمدىكتەر مەن ءماسليحاتتاردىڭ مىندەتى – مەملەكەتتىك ساياساتتى قاتاڭ ۇستانۋ، ونى ەل مۇددەسىنە ساي جۇزەگە اسىرۋ. ءماسليحات دەپۋتاتتارىنىڭ جۇمىسىنداعى باسىم باعىتتارعا قاتىستى مەنىڭ پايىمىم وسىنداي», - دەدى مەملەكەت باسشىسى.

رەفەرەندۋم ەلىمىزدىڭ ودان ءارى دامۋىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى!

«ورايلى ءساتتى پايدالانىپ، بىرقاتار وزەكتى ماسەلەگە توقتالعىم كەلەدى. بىرنەشە كۇننەن كەيىن وتەتىن جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋمدا حالقىمىز قازاقستاندا اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ قاجەت پە، الدە قاجەت ەمەس پە دەگەن ماسەلەنى شەشەدى. داۋىس بەرۋ ناتيجەسى قانداي بولسا دا، بۇل – ايتۋلى ۋاقيعا. الداعى رەفەرەندۋم – قازاقستاندا سوڭعى بەس جىلدا بولعان اۋقىمدى وزگەرىستەردىڭ تاعى ءبىر مىسالى، «حالىق ۇنىنە قۇلاق اساتىن مەملەكەت» تۇجىرىمداماسىنىڭ جارقىن كورىنىسى. اەس قۇرىلىسىنا قاتىستى ءوز ۇستانىمىمدى بۇعان دەيىن بىرنەشە رەت ايتتىم. الەمدەگى پروگرەستەن شەت قالماۋ ءۇشىن ءبىز باسەكەلەستىكتە ءوز ارتىقشىلىقتارىمىزدى پايدالانۋىمىز كەرەك. ازاماتتار قولداپ داۋىس بەرگەن جاعدايدا، بۇل تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ بۇكىل تاريحىنداعى ەڭ ءىرى جوباعا اينالادى. اتوم ەلەكتر ستانتسياسىن سالۋ – ۇزاقمەرزىمدى جوبا. الايدا بۇل باستاما ەلىمىزدىڭ ورنىقتى دامۋىن ونجىلدىقتارعا ىلگەرىلەتەدى، ەنەرگەتيكالىق دەربەستىگىمىزدى نىعايتادى، ەكونوميكانىڭ، عىلىم مەن ءبىلىمنىڭ ءتۇرلى سالاسىن وركەندەتۋگە تىڭ سەرپىن بەرەدى، سونداي-اق ينجەنەرلەر شوعىرى مەن ءارتۇرلى بەيىندەگى ماماندار لەگىن قالىپتاستىرۋعا ىقپال ەتەدى. زاماننىڭ تالابى وسى. دەمەك، ونىڭ پايداسىن قازىرگى جاستارىمىز بەن بولاشاق ۇرپاق كورەدى. وسى رەتتە اەس قۇرىلىسىنا قولداۋ ءبىلدىرىپ جاتقان حالىقتىق شتابتىڭ جۇمىسىن ەرەكشە اتاپ وتكىم كەلەدى. شتاب ساياسي پارتيالار مەن ءتۇرلى قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرىن، سونداي-اق عالىمداردى، ساراپشىلاردى، ءوندىرىس ماماندارى مەن كاسىپكەرلەردى بىرىكتىردى. ازاماتتاردىڭ ۇيىسىپ، ورتاق ىسكە جۇمىلا كىرىسە الاتىنىن كورسەتەدى. دامۋعا ۇمتىلىس – ۇلتىمىزدىڭ ەڭ جاقسى قاسيەتتەرىنىڭ ءبىرى. سوندىقتان ءبىز ەشقانداي قيىندىققا قاراماستان، العا قاراي باتىل قادام باسۋىمىز كەرەك. تاعى دا قايتالايمىن. الداعى رەفەرەندۋم تاۋەلسىزدىك جىلدارىنداعى ەڭ ماڭىزدى ۋاقيعا بولادى جانە ەلىمىزدىڭ ودان ءارى دامۋىنا تىكەلەي اسەر ەتەدى», - دەدى پرەزيدەنت.

دەموكراتيا – ۇزدىكسىز جۇرەتىن ۇدەرىس!

«وتانداستارىمىزعا ايتارىم: دەموكراتيا – ۇزدىكسىز جۇرەتىن ۇدەرىس. وعان تۇراقتى تۇردە اتسالىسۋ قاجەت. وسىنى قاپەردەن شىعارماۋىمىز كەرەك. الەمدەگى كەز كەلگەن تابىستى دەموكراتيالىق قوعام اينالاسىنا بەي-جاي قارامايتىن ازاماتتاردىڭ ارقاسىندا عانا داميدى، ومىرشەڭ بولادى. ءار ازاماتتىڭ ءال-اۋقاتى مەن وتانىمىزدىڭ تاعدىرى تەك ءوزىمىزدىڭ قولىمىزدا. بالالارىمىز بەن نەمەرەلەرىمىز ءبىزدىڭ جەتىستىكتەرىمىزدى ەسەلەۋى ءۇشىن كەلەر ۇرپاققا قاجەتتى جاعداي جاساۋ – ورتاق پارىزىمىز. قازاقستاننىڭ بولاشاعى – جاستاردىڭ قولىندا. مەن بۇل تۋرالى ۇنەمى ايتىپ ءجۇرمىن. جەرىمىزگە ەگىلگەن ءار تالدىڭ يگىلىگىن كورەتىن دە – جاس ۇرپاق. ءبىر سوزبەن، نە ىستەسەك تە، ءبارىن ەلىمىزدىڭ ەرتەڭى ءۇشىن ىستەيمىز. سوندىقتان ءبىز بالالاردىڭ دەنساۋلىعىنا، ولاردىڭ ءبىلىمى مەن تاربيەسىنە بۇكىل ەل بولىپ ەرەكشە كوڭىل ءبولۋىمىز كەرەك. مەملەكەت وسى باعىتتا ناقتى شارالار قابىلدادى، ياعني قاراجات ءبولىپ، قاجەتتى ينفراقۇرىلىم سالۋدا. جالپى، بۇل جۇمىس قارقىندى ءجۇرىپ جاتىر دەۋگە بولادى، بىراق، الدىمىزدا تۇرعان مىندەتتەر اۋقىمدى، ءالى دە اتقاراتىن شارۋا كوپ», - دەدى مەملەكەت باسشىسى توقاەۆ.

«بالالاردىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ، قۇقىقتارىن قورعاۋ، ولاردىڭ جان-جاقتى دامۋى ءۇشىن قولايلى جاعداي جاساۋ – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ ەڭ باستى باسىمدىعى. سالالىق مينيسترلىك بولسىن، اكىمدىك نەمەسە قۇقىق قورعاۋ قۇرىلىمى بولسىن، ۋاكىلەتتى ورگانداردىڭ ءبارى ءوز قىزمەتىن مۇلتىكسىز ورىنداپ، جۇمىسىن ۇيلەستىرۋى كەرەك. باقىتتى بالالىقتىڭ نەگىزى وتباسى ينستيتۋتى ەكەنىن جانە سولاي بولىپ قالا بەرەتىنىن تۇسىنگەن ءجون. ءبىزدىڭ قوعام قازىر بەتپە-بەت كەلگەن كوپتەگەن ماسەلە مەن كەسەلدىڭ ءتۇپ-تامىرى اتا-انالاردىڭ بالا تاربيەسىنە ءوز دەڭگەيىندە ارالاسپاۋىنان باستالادى. ۇرپاقتىڭ تسيفرلىق دۇنيەلەرگە تاۋەلدى بولۋى مەن ۆيرتۋالدى الەمگە شەكتەن تىس قۇمارتۋى ناعىز دەرتكە اينالدى. بالالارعا قاتىستى كەز كەلگەن قايعىلى جاعداي مەنىڭ جانىما باتادى. مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ نازارىن دەرەۋ وسىنداي جاعدايلارعا اۋدارىپ، ءتيىستى تاپسىرمالار بەرىپ، ورىندالۋىن تۇراقتى باقىلاۋىمدا ۇستايمىن. ءسوز جوق، زاماناۋي تەحنولوگيالار دامۋعا داڭعىل جول اشادى، سونداي-اق ومىرىمىزگە ايتارلىقتاي قاۋىپ تە توندىرەدى. تانىمال الەۋمەتتىك جەلىلەر بالالاردى عانا ەمەس، ۇلكەندەردى دە زومبيگە اينالدىرۋى مۇمكىن. اتا-انالار بالالارىنىڭ تاربيەسىن مەملەكەتكە نەمەسە مەكتەپكە ىسىرا سالماۋى كەرەك. گادجەتتەردىڭ قۇرساۋىندا قالدىرۋعا ءتىپتى بولمايدى. بالالارىنا تسيفرلىق گيگيەنانىڭ قاراپايىم ەرەجەلەرىن ۇيرەتۋگە اتا-انا جاۋاپتى. ۇل-قىزدارىمىزعا كوڭىل ءبولۋ، بىرگە ۋاقىت وتكىزۋ، ولاردى الاڭداتقان ماسەلەلەر جايىندا اڭگىمەلەسۋ ماڭىزدى. بالانىڭ سمارتفون نەمەسە كومپيۋتەر پايدالانعان كەزىندە نە ىستەپ جاتقانىن قاتاڭ قاداعالاۋ قاجەت», - دەدى توقاەۆ.

تالانتتى بالالاردى قولداپ، ولاردىڭ ۇستازدارىن ىنتالاندىرۋ كەرەك!

«جالپى ەلىمىزدە اتا-انالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى يدەياسىن ىلگەرىلەتۋگە باعىتتالعان قوعامدىق باستامانى قولعا الۋ قاجەت دەپ سانايمىن. وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ قاۋىپسىزدىگىن جان-جاقتى قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ۋاكىلەتتى مەملەكەتتىك ورگاندارعا ناقتى شارا قابىلداۋدى تاپسىرامىن. بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىندا ەل ىشىندەگى شىنايى قاھارمانداردى ناسيحاتتاۋىمىز قاجەت. مىسالى، جاقىندا وتكەن دۇنيەجۇزىلىك وليمپياداداعى شاحماتشى قىزدارىمىزدىڭ جارقىن جەڭىسى ۇلگى ەتۋگە تۇرارلىق. ءبىزدىڭ وقۋشىلار ماتەماتيكادان، فيزيكادان جانە باسقا دا پاندەردەن وتكەن وليمپيادالاردا جوعارى ناتيجەگە قول جەتكىزىپ ءجۇر. وسىنداي تالانتتى بالالاردى قولداپ، ولاردىڭ ۇستازدارىن ىنتالاندىرۋ كەرەك», - دەدى پرەزيدەنت.

سۋرەت اقوردا تەلەگرام ارناسىنان الىندى.

تازالىق– جارلىقپەن جاسالاتىن، وكىممەن ورىندالاتىن شارۋا ەمەس!

«وسىنداي ماڭىزدى قۇندىلىقتىڭ ءبىرى – تۋعان ەلگە جاناشىرلىق. وزدەرىڭىزگە ءمالىم، مەن ەكولوگيا ماسەلەسىنە ايرىقشا ءمان بەرەمىن. قوعامدا تازالىق مادەنيەتى ورنىعۋى قاجەت. وسىعان وراي، بيىل ەلىمىزدە «تازا قازاقستان» جوباسى قولعا الىندى. بۇل – وتە ماڭىزدى باستاما. ايماقتاردا اۋقىمدى ەكولوگيالىق شارالار اتقارىلىپ جاتىر. جۇمىستىڭ ناتيجەسى قازىردىڭ وزىندە ايقىن كورىنە باستادى. شەتەلدەن كەلگەن قوناقتار ەلدى مەكەندەرىمىزدىڭ ەرەكشە تازالىعىنا نازار اۋدارۋدا. ءتىپتى، مۇنى باسقا جۇرتقا ۇلگى ەتىپ، الەۋمەتتىك جەلىگە جاريالاپ جۇرگەن تۋريستەر بار. ارينە، شەتەلدىكتەردىڭ ماقتاعانى جاقسى. بىراق تازالىق وزگەلەردەن بۇرىن وزىمىزگە كەرەك. بۇل – جارلىقپەن جاسالاتىن، وكىممەن ورىندالاتىن شارۋا ەمەس. تازالىق الدىمەن حالقىمىزدىڭ ادەتىنە، سوسىن قانعا سىڭگەن قاسيەتىنە اينالۋى قاجەت. شىن مانىندە، وركەنيەتتى ەلدىڭ باستى سيپاتىنىڭ ءبىرى – تازالىق پەن ءتارتىپ. سوندىقتان «تازا قازاقستان» شاراسى جىل ون ەكى اي بويى جالعاسۋعا ءتيىس. سىزدەر ءار قيىرداعى اۋىل-اۋدانداردان كەلىپ وتىرسىزدار. وسى ءساتتى پايدالانىپ، بارشاڭىزدى «تازا قازاقستاندى» تۇتاس ەل بولىپ قولداۋعا شاقىرامىن. بۇل ءىس-شارادان ءبىر دە ءبىر ەلدى مەكەن شەت قالماۋى كەرەك. ءاربىر اۋىل، ءاربىر قالا تازالىقتىڭ ۇلگىسى بولۋى قاجەت. جالپى، ءبىزدىڭ ەلىمىزدە زاڭ جانە ءتارتىپ ۇستەمدىك قۇرۋعا ءتيىس. سوندا عانا رەفورمالاردى تابىستى جۇزەگە اسىرۋعا جانە ەل ەكونوميكاسىنا ينۆەستيتسيا تارتۋعا بولادى. زاڭ جانە ءتارتىپ – ادىلەتتى قازاقستاننىڭ مىزعىماس تۇعىرى. كەز كەلگەن قوعام ادىلدىك بولعانىن قالايدى. قازاقستان حالقىنىڭ دا تالابى – وسى. سوندىقتان مەن ادىلدىك قاعيداتىن ورنىقتىرۋعا بار كۇش-جىگەرىمدى سالامىن», - دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.

ءماسليحات دەپۋتاتتارى – ايرىقشا سەنىم مانداتىنىڭ يەسى!

«ءماسليحات دەپۋتاتتارى – ايرىقشا سەنىم مانداتىنىڭ يەسى. تۇرعىندار سىزدەردى جاقسى بىلەدى. وي-پىكىرىن وزدەرىڭىزگە تىكەلەي جەتكىزەدى. ماسەلەسىن شەشۋگە كومەكتەسەدى دەپ ءۇمىت ارتادى. وسى جاۋاپكەرشىلىكتى تەرەڭ سەزىنىپ، حالىققا ادال قىزمەت ەتۋ كەرەك. الەمدەگى احۋالدى كورىپ وتىرسىزدار. ەڭ باستىسى، ەلىمىز تىنىش، جۇرتىمىز امان. ارينە، ءتۇرلى قيىندىقتار كەزدەسۋى مۇمكىن. بىراق تاتۋلىق پەن كەلىسىم بولسا، ءبىز ونىڭ ءبارىن مىندەتتى تۇردە ەڭسەرەمىز. اشىق اسپان استىنداعى بەيبىت ءومىر – ەڭ باستى بايلىق. مەن قاستەرلى وتانىمىزدىڭ بولاشاعى جارقىن ەكەنىنە كامىل سەنەمىن. تۇپتەپ كەلگەندە، ءبارىمىزدىڭ ماقساتىمىز، مۇددەمىز – ءبىر. بۇل – ادىلەتتى قازاقستاندى قۇرىپ، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ. وسى مىندەتتى ابىرويمەن اتقاراسىزدار دەپ ويلايمىن. دەپۋتاتتار فورۋمى كەلەشەكتە داستۇرگە اينالىپ، تۇراقتى تۇردە وتكىزىلۋى كەرەك. فورۋم جۇمىسىنا تابىس تىلەيمىن!», - دەپ ءسوزىن اياقتادى پرەزيدەنت توقاەۆ.

Abai.kz