ءمينيستردىڭ باقىلاۋىنان قىلمىسكەرلەردىڭ باقىلاۋى كۇشتى بولىپ تۇر!

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ
باس پروكۋرورى
ب.ن.اسىلوۆقا،
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ
ىشكى ىستەر ءمينيسترى
ە.س.سادەنوۆكە،
قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ
وقۋ-اعارتۋ ءمينيسترى
ع.ب.بەيسەمباەۆقا دەپۋتاتتىق ساۋال.

تەرگەۋ ءادىل جۇرگىزىلىپ، اشىق سوت بولىپ، قىلمىسكەرلەر قاتاڭ جازاسىن الۋى قاجەت!

قازىر قوعامداعى قىلمىستىڭ ءورشىپ تۇرعانى بەلگىلى. قىلمىس جاسارىپ، مەكتەپ وقۋشىلارىنا جەتتى. ماڭعىستاۋ وبلىسىنداعى قۇرىق اۋىلىنداعى قۇرىققا كونبەس كۇندەلىكتى بالالار توبەلەسى، اقتوبەدەگى بالا ولىمىنە اكەلگەن قىرعىن، پاۆلودارداعى ءبىر توپ بۇزاقىنىڭ ءبىر بالانى جابىلىپ ساباۋى، وسكەمەن مەن زايسانداعى قىزداردىڭ الىمجەتتىگى، وقۋشىلاردى جابىرلەپ، تىزەرلەتىپ قويىپ، اقشا بوپسالاۋى تب ءورشىپ تۇر. ەسىرتكىنىڭ ءوزى مەكتەپتەردە ساتىلادى دەگەن اقپارات باسپاسوزدە ءجۇر. بالالار ءسۋيتسيدى بويىنشا الەمدە الدىڭعى ورىندامىز. بۇل تۋرالى باس پروكۋرور ارنايى مالىمدەمە دە جاسادى.

ال قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋدىرعان 4 قازانداعى تالعارداعى 16 جاسار شەرزاتتىڭ قايعىلى قازاسى، ودان سوڭ ونىڭ ءۇيىن ورتەپ جىبەرۋ - ەلىمىزدە حالىقتى قورعاي الاتىن ادىلەتتى پوليتسيا بار ما، جوق پا دەگەن باستى سۇراقتى تۋدىرادى؟!.

شەرزاتتىڭ ۇيىنە نەگە كۇزەت قويىلماعان؟

ىشكى ىستەر ءمينيسترى تەرگەۋ بارىسىن باقىلاۋعا العاسىن ول ۇيگە كۇزەت قويىلىپ، وعان قۇمىرسقا دا، يت تە كىرە الماۋى كەرەك قوي. ال حايۋاننان بەتەر جاۋىز جايباراقات ۇيگە كىرىپ، ورتەپ كەتەدى!؟

ال سوندا پوليتسيانىڭ كۇزەتى قايدا بولعان؟ ميتينگىگە شىققان شال-كەمپىرگە عانا شاماسى كەلەتىن پوليتسيا نەگە قارالى ءۇيدى قورعاماعان؟

ويتكەنى، پوليتسيا قارالى ءۇيدى ەمەس، قىلمىس جاساعانداردىڭ ءۇيىن كۇزەتىپ تۇر!؟.

«جاۋ كەتكەن سوڭ قىلىشىڭدى تاسقا شاپ» دەگەندەي، ەسى كىرگەن پوليتسيا ەندى ءۇيدى ەمەس، ورتەنىپ كەتكەن ءۇيدىڭ ءۇيىندىسىن كۇزەتىپ تۇر… قاساقانا ورتەۋ فاكتىسى رەسمي راستالدى.

ءمينيستردىڭ قانداي جەكە باقىلاۋعا العاندىعىن قايدام، جەرگىلىكتى قىلمىسكەرلەردىڭ ءىستى جەكە باقىلاۋعا العانى مينيستردىكىنەن دە كۇشتى بولىپ شىقتى. قىلمىسكەرلەر قارالى ءۇيدى ءمينيستردىڭ باقىلاۋىمەن قوسىپ ورتەپ جىبەردى؟!

بۇل پوليتسيا، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا تۇكىرىپ قويۋ عانا ەمەس، جالپى بيلىككە، قوعامعا قارسى قاعىلعان دابىل! بۇدان ارتىق قايدا بارامىز! زاڭسىزدىقتىڭ بارىنە زاڭدى توقتاۋ سالاتىن ۋاقىت جەتتى!

ەندى ءىستى باس پروكۋرور قاداعالاۋىنا الدى... بۇل قاداعالاۋدىڭ قاي جەرگە دەيىن جەتەتىنىن ءبىر قۇداي بىلەدى، ۋاقىت كورسەتەدى...

1. شابۋىل جاسالىپ جاتقاندا، شەرزاتتىڭ اكەسى پوليتسياعا، 102-گە حابارلاسقان، بىراق ەشكىم كەلمەگەن؟ تۇنگى 2-دە كەلدى دەپ جازۋدا. وسىنشا ۋاقىت پوليتسيا قايدا بولعان؟ «جەدەل جاردەم» دە كەلمەي، قانسىراپ جاتقان ۇلىن اۋرۋحاناعا اكەسى ءوزى الىپ بارعان. پوليتسيا دا، «جەدەل جاردەم» دە ءوز ۋاقىتىندا كەلسە، شەرزات امان قالار ەدى...

2. شابۋىل جاساعان 13 ادامنىڭ باسىندا 7-ەۋى، كەيىن شۋ بولعاسىن 3-ەۋى ۇستالدى، تاعى 3-ەۋى قايدا؟ «ەكى كولىكپەن كەلگەن قىلمىسكەرلەردىڭ ىشىندەگى ەكى ايەل مەن ءداۋ قارا جوق»، - دەگەن شەرزاتتىڭ اكە-شەشەسى باستاپ، تۇرعىندار قوستاپ، حالىق ميتينگىگە شىقتى. اۋداندىق پوليتسيا باستىعىنىڭ سوزىنشە ول ايەلدەردىڭ «ءتورت بالاسى بار» ەكەن؟ ءتورت بالاسى بولسا، ونداي ايەلدەر تۇنگى تورتتە نەگە بىرەۋدىڭ التى بالاسىنىڭ تۇڭعىشىن ولتىرۋگە بەلسەنە قاتىسىپ ءجۇر؟!. ولار نەگە بوستاندىقتا؟ سونىمەن شابۋىل جاساعان 13 كۇدىكتىنىڭ 3-ەۋى بوستاندىقتا سايرانداپ ءجۇر؟ قىلمىسكەرلەردى تايراڭداتىپ قويىپ وتىرعان كىمدەر؟ ءبارىمىز دە 13-كە دەيىن ساناي الامىز، 13 قىلمىسكەر قامالىپ، اشىق سوتتا 13 قىلمىسكەر تۇرۋى ءتيىس جانە ءادىل دە، قاتال جازاسىن الۋى كەرەك!

3. شەرزاتتىڭ اكەسى بەينەۇندەۋدە مالىمدەگەندەي، تەرگەۋدىڭ ءادىل جۇرگىزىلمەي جاتقانى، بالاسىنان ايرىلىپ، قايعىعا باتىپ وتىرعان وتباسىن ءتۇن ورتاسىندا تەرگەۋگە شاقىرىپ الىپ، وكتەم سويلەۋ، قىلمىسكەرلەر ۇلىن ولتىرگەن مىلتىقتى پوليتسيانىڭ بۇلاردىڭ دۇكەنىنەن ىزدەۋى دەگەن نە سۇمدىق؟

4. وزدەرى قارالى جانداردى تەلەفون ارقىلى قورقىتىپ جۇرگەندەر كىمدەر؟

5. مارقۇمنىڭ قازاسى مەن ءۇيىنىڭ ورتەنۋىنە كىنالىلەر دەپ، الەۋمەتتىك جەلىدە ءورىپ جۇرگەن اقپاراتتار مەن بەينە ماتەريالدارعا نەگە جاۋاپ جوق ءالى؟

6. نەگە شەرزاتتىڭ اكەسى اۋداننان، وبلىستان كوشىپ كەتۋگە ءماجبۇر بولىپ، ۆيدەو جاساۋدا؟ بۇل «ۇرىسى مىقتى بولسا، يەسى جازىقتى بولادى» دەگەننىڭ ناق ءوزى ەمەس پە؟

7. تالعار اۋدانىندا زاڭ ورىندارى، قۇقىق قورعاۋ ورىندارى بار ما؟ اۋداندىق، قالالىق، وبلىستىق اكىمدىكتەر وسى ۋاقىتقا دەيىن نە ىستەپ كەلگەن، قازىر نە ىستەپ وتىر؟

وسىنداي ەل كوكەيىندەگى كوپ سۇراقتارعا ناقتى جاۋاپ جوق! ەلدىڭ نارازىلىعى مەن الاڭداۋىن باسۋ ءۇشىن پروكۋراتۋرا مەن پوليتسيا نەگە ءوز ۋاقىتىندا ەسەپ بەرىپ تۇرمايدى؟!

حالىق بيلىكتىڭ، پوليتسيانىڭ تىرلىكتەرى مەن جاۋاپتارىنا قاناعاتتانباۋدا!!

اناسىنىڭ قۇشاعىندا جاتىپ، اكەسى مەن باۋىرلارىنىڭ كوز الدىندا قىلمىسكەرلەر قولىنان ءولىپ كەتكەن شەرزاتتى - ىشكى ىستەر ءمينيسترى، گەنەرالدار، اكىمدەر، شەنەۋنىكتەر ءوز بالاسىنداي كورىپ، قابىرعالارى قايىسۋى قاجەت!

كەرىسىنشە، قايعىلى قازادان كەيىن 11 كۇن وتكەندە، بۇگىن عانا 15 قازان كۇنى وتكىزگەن وبلىستىق پروكۋراتۋرا مەن وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ بريفينگىندە كورسەتىلگەن كۇدىكتى ۆيدەونىڭ ماقساتى نە؟

شەرزاتتىڭ وتباسى وسى ۆيدەونى سۇراپ الا الماي جۇرگەن. ال «بۇل ۆيدەونى بۇگىن قيىپ-جونىپ، وزدەرىنە كەرەگىن عانا قالدىرىپ شىعارىپ، جاريالاپ وتىر». بۇل تۋرالى بۇگىن ەندى شەرزاتتىڭ اجەسى بەينە ۇندەۋ جاسادى. قايعىعا باتىپ، قان جۇتىپ، اياۋلى نەمەرەسىنەن ايرىلعان، وتباسى تۇگەل سودىرلاردان سوققىعا جىعىلىپ، پوليتسيادان قىسىمعا ۇشىراپ، زورعا سويلەپ وتىرعان اجەنىڭ ءسوزىن تىڭداۋ وتە اۋىر…

ال پوليتسيا كورشىلەر تۇسىرگەن، الەۋمەتتىك جەلىنى شارلاپ كەتكەن شەرزاتتىڭ قايعىلى قازاعا ۇشىراعان قاندى ۆيدەوسىن جاريالاعان دا جوق، ول تۋرالى جۇمعان اۋىزدارىن دا اشقان جوق!؟.

بۇگىن تالعار قالاسىنىڭ اكىمى مەن اكىمنىڭ ورىنباسارىن ورنىنان الىپتى. قالادا ءتارتىپ ورناتا الماعان باسشىلاردىڭ ورنىنان كەتكەنى دۇرىس. اۋدان، وبلىس اكىمدەرى شە؟ ولار جاۋاپ بەرمەي مە؟ ال قۇقىق قورعاۋ ورگانى باسشىلارى شە؟ جەرگىلىكتى جەردە قىلمىستىڭ ءورشىتىپ قويعان وبلىستىق، اۋداندىق پوليتسيا باسشىلارى ورنىندا وتىرا بەرە مە؟ قىلمىستى قۇرىقتاۋ الدىمەن سولاردىڭ ءىسى ەمەس پە؟!

ال الماتى وبلىستىق پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى وسى قايعىلى وقيعادان ءسال عانا بۇرىن ىشكى ىستەر ءبىرىنشى ۆيتسە-ءمينيسترى بولىپ ءوسىپ كەتكەن؟!.

ونىڭ جەدەل قۇرىلعان تەرگەۋ ىسىنە جەتەكشىلىك جاساۋى پارادوكس ەمەس پە؟

ەڭ الدىمەن وسىلاردى ورنىنان العاندا بۇگىنگىدەي ەل تۇگەل نارازى بولىپ جاتقان قۇيتىرقى ۆيدەو شىقپاس ەدى…

ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنە تۇبەگەيلى رەفورما جاسالماسا، كەشەگى پوليتسيانىڭ بۇگىندە ەش وزگەرمەگەنىن ايقىن كورىپ وتىرمىز؟

ەلدىڭ ىشكى ىستەر سالاسىنا سەنىم كرەديتى تۇگەل جويىلعان.

مەملەكەت باسشىسىنىڭ «ءبىزدىڭ ەلىمىزگە زاڭ ۇستەمدىگى جانە ازاماتتىق ءتارتىپ اسا قاجەت» دەپ تالاپ ەتكەن «زاڭ مەن ءتارتىپ قاعيداسى» قاشان ورنايدى؟ ۇكىمەت نە ىستەپ وتىر؟ بۇدان بۇرىنعى دەپۋتاتتىق ساۋالىمىزدا ايتقانداي، ۇكىمەتتى، مينيسترلەر مەن اكىمدەردىڭ ءبارىن ءبىر جاققا جيناپ الىپ كەتىپ قالسا، ەلدە ەشنارسە دە وزگەرمەيدى. ەندەشە، پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرعان زاڭ قاعيداسىن ەلدە ورناتا المايتىن، حالىقتىڭ تىلىندە سويلەي المايتىن ۇكىمەتتىڭ نە كەرەگى بار؟!.

قازاق قاشان قارالى ۇيگە تاس لاقتىرىپ ەدى؟ ال قازىر قايعىلى قازاعا ۇشىراعان شاڭىراقتى ورتەپ جىبەرۋگە دەيىنگى جاۋىزدىققا بارىپ وتىر!

بۇل ءبىزدىڭ تالاي جىل زارلاپ كەلە جاتقان «ۇلتتىق يدەولوگيا بولماسا، ەشنارسە دامىمايدى!» - دەگەن ءسوزىمىزدىڭ ماڭىزدىلىعىن كورسەتەدى! بۇل فورمۋلانىڭ ايقىن دالەلى - كەشەگى بيلىك ويىنا كەلگەنىن ىستەگەن وتىز جىلداعى زاڭسىزدىق پەن الەۋمەتتىك تەڭسىزدىك! تالعار تراگەدياسى دا وسىنىڭ «جەمىسى».

تالاپ ەتەمىز:

1. تالعارداعى قايعىلى قازاعا كىنالىلەر تۇگەل قاتاڭ جازاسىن الۋى ءتيىس!

2. قىلمىسقا جول بەرگەن مەملەكەتتىك ورگاندار قىزمەتكەرلەرى تەگىس جاۋاپقا تارتىلۋى ءتيىس.

3. سوت اشىق جانە ءادىل ءوتۋى ءتيىس!

4. مەكتەپتەردىڭ بارىندە بالالار ءتارتىبى قاتاڭ قولعا الىنۋى ءتيىس.

قر پارلامەنتى ءماجىلىسى دەپۋتاتتارى قازىبەك يسا، ازات پەرۋاشەۆ

Abai.kz