سەنبى, 23 قاراشا 2024
بايقاۋ! 611 1 پىكىر 5 قاراشا, 2024 ساعات 10:01

كۇتپەگەن جۇلدە

فوتو: جارقىن سالەنۇلى

بيىلعى جىلعى ەڭ العاش شەشەندىك سايىسقا قاتىسۋىم ۇلكەن مۇمكىندىككە جول اشتى. وقيعا بارىسى بىلاي باستالعان ەدى.

قاربالاس ساباق كۇندەرىنىڭ بىرىندە قازان ايىنىڭ 8-ءى كۇنى كوكشەتاۋدا وتەتىن ء"ىشى-التىن، سىرتى-كۇمىس ءسوز جاقسىسى” شەشەندىك سايىسى “اقبەرەن” بايقاۋىنا ىرىكتەۋ ماقساتىندا ءسوز دوداسى بولاتىنى جايلى حابارلاما كەلدى.

بۇل حاباردى ەستىگەن مەزەتتە، نە دە بولسا باعىمدى سىناپ كورەيىن دەپ قاتىسۋدى ءجون كوردىم. انە-مىنە دەگەنشە بايقاۋ وتەتىن كۇن دە كەلىپ جەتتى. بارىنشا دايىندىعىمدى شىڭداپ، بىلگەن-تۇيگەنىمدى پايىمداپ، وي ەلەگىنەن وتكىزدىم. ءسويتىپ، سايىس تا باستالىپ كەتتى. تاياق جەرگە تاستالدى، سايىستا جەرەبەمەن باستالدى. اسىعىما قاراسام، 1 سانى... ارينە، جەرەبە ۇستىندە تاڭدالعان بۇل ءنومىر كەز-كەلگەن قاتىسۋشىنى ابدىراتىپ، ابىگەرگە سالارى ءسوزسىز. نە دە بولسا، نار تاۋەكەل دەپ ءسوز تىزگىنىن الىپ، وي ءوربىتتىم. "بارىنەن دە ءسوز باستاۋ قيىن، تاۋىپ ايتساڭ مەرەكە قىلادى، تاپپاي ايتساڭ كەلەكە قىلادى" دەپ دوسبول شەشەن ايتپاقشى، شارشى توپتا ءسوز باستاۋدىڭ قيىندىعى وسىندايدا كورىنەدى.

العاشىندا ساسقالاقتاپ، ويىمدى دۇرىس جەتكىزە الماعانمەن، كەيىننەن ۇتىمدى وي ايتىپ، ءسوزىمدى جۇيەلەپ، جيناقتاي ءبىلدىم. ءادىل قازى القاسى رەتىندە مەكتەبىمىزدەن تۇلەپ ۇشقان ء“دىلمار” ۇيىرمەسىنىڭ بەتكە ۇستار مۇشەلەرى اقەركە مەن اياۋلىم ەسىمدى اپكەلەرىمىز وزدەرىنىڭ وي پايىمىنىڭ جۇيەلىلىگىن، ۇشقىرلىعىن كورسەتىپ ، قاتىسۋشىلارعا ءدوپ سىن ايتا ءبىلدى. ءادىل قازى القالارىنىڭ سىنىنان ءوتىپ، سايىس ۇستىندەگى جىبەرگەن قاتەلىكتەرىمدى ءبىر سارالاپ، كوپتەگەن ومىرلىك تاجىريبە الدىم. ماراپاتتاۋ ءساتىن ءبارىمىز تاعاتسىزدانا كۇتتىك. ءاربىر وقۋشىنىڭ ىشىندە تولقىندى تەڭىزدەي تولقىتقان تولقۋ سەزىمى بولعانى انىق. اقىرى، جۇلدەلى ورىندارمەن وقۋشىلاردى  ماراپاتتاۋ باستالدى. ءوزىمنىڭ اتىمدى ەستۋگە جۇرەكسىنىپ، قوبالجي باستادىم. 3-ورىندا جوقپىن، 2-ورىندا دا اتىم اتالمادى، 1-ورىن دا وزگە وقۋشىعا تابىستالدى. سەنە الار ەمەسپىن... باس جۇلدە يەگەرى اتاندىم! كورشى سىنىپتاعى ءامينا قۇربىممەن بىرگە  اسەم كوكشەتاۋدىڭ باۋرايىندا وتەتىن بايقاۋعا باراتىنىمنىڭ ءوزى قانداي باقىت دەسەڭىزشى! مۇنى ەستىگەندە جۇرەگىم دۇرسىلدەپ، توبەم كوككە جەتەردەي قۋانىپ، ناعىز شاتتىققا بولەندىم. ءبىر ساتكە بارلىق اۋىرتپالىقتى شەتكە ىسىرىپ قويىپ، قۋانىشقا بوي بەردىم. بىراق، كەيىننەن ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنە باستادىم... نە دەگەنمەن رەسپۋبليكالىق بايقاۋ عوي. اباي مەكتەپتەرىنىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن ىرىكتەپ الىنعان جۇزدەن جۇيرىك مىڭنان تۇلپار بولىپ وزا شاپقان ناعىز ءسوز دۇلدۇلدەرى باق سىناسادى. مۇنى ويلاۋدىڭ ءوزى ىشىمدە ۇرەي، قورقىنىش ۇيالاتاتىن ەدى. دەگەنمەن، ارتقا شەگىنەرگە جول جوق. قالاي بولسا دا مەكتەپتىڭ، سەنىم ارتقان ۇستازدارىمىز بەن جاقىندارىمىزدىڭ ءۇمىتىن اقتاپ، جۇلدەمەن ورالۋ كەرەك دەپ ءوزىمدى ىشتەي  قايراپ ءجۇردىم. كۇندەلىكتى ويىمدا جۇرەتىن بىردەن-ءبىر ۋايىمىم – وسى سايىس ەدى. بايقاۋ مەرزىمى جاقىنداعان سايىن دايىندىعىمدى كۇشەيتە بەردىم. اينانىڭ الدىندا ءسوز سويلەپ ماشىقتانىپ، سويلەۋ شەبەرلىگىمە، مانەرىمە باسا نازار اۋداردىم.

كۇندىز دە، تۇندە دە ويلايتىنىم بايقاۋ ەدى. سوزگە ارقاۋ ەتەرلىك ناقىل سوزدەر مەن تاعىلىمى مول شەشەندىك وقيعالاردى جيناپ، جۇيەلەدىك. ءامينا ەكەۋىمىز 8-9سىنىپتاردىڭ ساباعى كەزىندە شەشەندىك سايىس جاساپ  جاتتىعاتىنبىز. ءار جاسالعان شەشەندىك سايىستاعى ايتىلعان سىن ءبىزدى شىڭداپ، وسۋىمىزگە ىقپال ەتكەندەي. عابيت مۇسىرەپوۆ ايتقانداي: "كوركەم ءسوز سۋىقتا دا وسەدى، ىستىقتا دا وسەدى، كۇندىز دە وسەدى، تۇندە دە وسەدى. تەك اق مامىق توسەكتە وسپەيدى، الپەشتەگەن الاقاندا وسپەيدى. سىنسىز وسپەيدى، تالاس-تارتىسسىز وسپەيدى." وسىلايشا ۇزدىكسىز دايىندىقپەن كۇندەر ءوتىپ جاتتى. اقىرى، كوكشەتاۋعا جولعا شىعاتىن كۇن دە كەلىپ جەتتى. جولعا كەرەك-جاراعىمىزدى دايىنداپ، مەكتەبىمىزدەن اسا ۇلكەن سەنىم مەن ءۇمىتتى ارقالاپ ساپارعا شىقتىق. اياۋلى ۇستازدارىم مەن قىمباتتى سىنىپتاستارىمنىڭ، ۇيدەگى جاقىندارىمنىڭ ىستىق لەبىزى مەن قولداۋى ەرەكشە قۋات بەرگەندەي بولدى. الماتى مەن كوكشەتاۋدىڭ اراسى ءبىرشاما الىس ەدى. پويىزبەن باراتىندىقتان، جول ۇزاق. دەگەنمەن، قيزات اعاي ءوزىنىڭ ۇستازدىق جولىمەن، ءجۇرىپ وتكەن قيىندىقتارى مەن باسىنان كەشكەن قىزىقتى حيكايالارىمەن ايتتى. ءامينا قۇربىم مەكتەپ ومىرىندەگى كورگەن قىزعىلىقتى وقيعالارىن اڭگىمەلەگەن كەزدە ۋاقىتتىڭ قالاي تەز ءوتىپ كەتكەنىن بايقاماي قالدىم. راسىندا، مەكتەپتە قاتال بولىپ كورىنگەن مۇعالىمدەر شىن مانىندە مەيىربان، بالاجان، جاناشىر ادامدار ەكەن. قيزات اعايدىڭ وقيعالارىنان ومىرلىك ساباق، ءتالىم العاندايمىن.

ەرتەسى كۇنى جارقىن اعايدىڭ جان دوسى، سەرىگى – ءانشى، جۋرناليست جاسۇلان اعانىڭ ۇيىندە قوناق بولدىق. ۇيگە كىرە قالعان ساتتەن باستاپ ەرەكشە جىلۋلىق،  قوناقجايلىلىقتىڭ ءيىسى سەزىلدى. كەيىننەن بارلىق ءۇي ىشىمەن داستارقان باسىنا جايعاستىق. داستارقاننىڭ ءسانىن كەلتىرگەن جاسۇلان اعانىڭ دومبىرامەن ورىنداعان اسەم اندەرى مەن عيبراتتى اڭگىمەلەرى بولدى. ودان بولەك، باقىتنۇر ابىلەزۇلى اعامىزدىڭ وقيعالارى، ورىنداعان اۋەزدى اندەرى دە جۇرەككە جەتتى. بۇل شاڭىراقتا جاسۇلان اعانىڭ قوس قاناتى، تىرەگى، ەكى ۇلى ءوسىپ كەلە جاتىر ەكەن. ۇلكەن ۇلى نۇراسىل 80-گە جۋىق شەشەندىك وقيعا، ولەڭ، عيبراتتى ءسوزدى جاتقا بىلەدى ەكەن. بۇل 7-سىنىپ وقۋشىسى ءۇشىن تاڭقالارلىق نارسە ەدى. ودان بولەك، نۇراسىل ولەڭدى ناقىشىنا كەلتىرىپ جازىپ، ءار تارماققا ءمان-ماعىنا سىيدىرا بىلگەن ناعىز اقىن ەكەن. جاسۇلانداي ءىرى اعامىزدىڭ جولىن جالعار مىقتى ازاماتتىڭ ءوسىپ-كەلە جاتقانى البەتتە، ءبىزدى ءبىر مارقايتىپ قويدى. كەلەسى ءسوز كەزەگى بىزگە، ءامينا ەكەۋىمىزگە كەلدى. جارقىن اعايدىڭ نۇسقاۋىمەن كۇزگى دەمالىس تاپسىرماسىن ورىنداۋ، ياعني، داستارقان باسىندا عيبراتتى ءسوز ايتۋ ورايى كەلىپ تۇر ەكەن. بۇل مۇمكىندىكتى پايدالانىپ، ءامينا ەكەۋىمىز ونەگەسى مول شەشەندىك وقيعالاردىڭ بىرنەشەۋىن بايانداپ، ءوز شىعارماشىلىعىمىزبەن بولىستىك. داستارقان باسىندا ايتىلعان وي، اڭگىمە، ولەڭ مەن ءان ادامعا وزگەشە اسەر بەرەدى ەكەن. قاراپايىم ساباقتا، جىر شۇعىلادا ايتىلاتىن اقپاراتتاردان گورى الدەقايدا ەستە جاقسى ساقتالىپ، ومىرلىك ساباق رەتىندە جاتتالىپ قالدى. ون ساباقتان الا الماعان دۇنيەنى ءبىر داستارقان باسىنان يگەرىپ، ومىرگە قاجەتتى اقپاراتقا قول جەتكىزە الادى ەكەنبىز. سونىمەن قاتار، داستارقان – ادامداردى باۋىرمالدىققا، مەيىرىمگە، وتباسىلىق قۇندىلىقتاردى ساقتاۋعا، قوناقجايلىلىققا تاربيەلەيدى. ءبىر داستارقان باسىنا جينالۋ ارقىلى ءار وتباسى مۇشەسى ءتالىم تاربيە الىپ، ءبىر-بىرىنە دەگەن سىيلاستىق، جاناشىرلىق قالىپتاستىرادى. داستارقان ۇستىندە ماعىنالى ويلار، اڭگىمەلەر ايتىلسا قانداي جاقسى! ءسويتىپ، بەرەكەلى داستارقان ءوزىنىڭ مارەسىنە جەتىپ، كەلەسى ساپارعا جولعا شىقتىق. بۇل كۇننىڭ قالدىرعان اسەرىن سوزبەن ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس.
وسىلايشا، ساكەن اتامىز “ارقانىڭ كەربەز سۇلۋ كوكشەتاۋى” دەپ جىرلاپ كەتكەن كوكشەتاۋ قالاسىنا كەلدىك. پويىزدان تۇسە سالىسىمەن ءبىزدى جايدارى كوڭىل كۇيمەن كۇتىپ العان مەكتەپ مۇعالىمدەرى بولدى. ءتۇن ورتاسىندا كەلسەك تە قوناقجايلىلىق ۇلگىسىن كورسەتىپ، سىيلاستىق تانىتقان ۇستازدارعا ىشتەي ريزا بولدىق. كەلەسى كۇنى سايىسقا كەلگەن وقۋشىلار مەن ۇستازداردى مەكتەپ الدىنا شاقىرىپ، ءان ايتىپ، شاشۋ شاشىپ كىرگىزدى. ودان بولەك، كيىز ءۇي تىگىلىپ، الىس ساپاردان كەلگەن قوناقتارعا ۇلتتىق تاعامداردان ءدام تاتقىزدى. مەكتەپ ديرەكتورى انارگۇل اپاي ءسوز سويلەپ، بايقاۋعا قاتىسۋشىلارعا ىزگى تىلەگىن جەتكىزدى. ءبىزدىڭ مەكتەپتىڭ ۇستازى التىنگۇل كەنجەعاراقىزى دا ىستىق ىقىلاسىن ءبىلدىرىپ، العىسىن ايتتى. ارتىنشا، جارقىن اعاي ءوزىنىڭ “شەشەندىك ونەر” ءپانىن ەنگىزۋ، ونىڭ پايداسى، بەرەرى تۋرالى جوباسىن تانىستىردى. ءبارىمىز قۇلاق سالىپ تىڭدادىق. كەيىننەن، مۇعالىمدەر سەمينار وتكىزۋ ماقساتىندا ءبىر بولەك، وقۋشىلار ءبىر بولەك جينالدى. وقۋشىلارعا كۆەست ويىنىن ۇيىمداستىرعان ەكەن. ءسويتىپ، جەرەبە ارقىلى 4 توپقا بولىندىك. مەن 3-توپتا ەكەنمىن. توپپەن بىرىگىپ جۇمىس ىستەپ، جاسىرىن قاعازداردى تاۋىپ، بەرىلگەن تاپسىرمالاردى باسقا توپتاردان ءبىرىنشى بولىپ اياقتاعان ءبىزدىڭ توپ جەڭىسكە جەتتى. ءار توپتى ماراپاتتاپ، سىيلىق تارتۋ ەتتى. كەيىننەن، بار وقۋشى جينالىپ كينو كورىپ، كاراوكە ايتتىق. ءبىر ۋاقىتتا، سول مەكتەپتىڭ وقۋشىلارى بىزگە كوكشەتاۋ زاۋىتىندا وندىرىلگەن بالمۇزداقتار تاراتتى. ءدامى ءتىل ۇيىرەتىن بالمۇزداقتار كوڭىلىمىزدى ودان بەتەر كوتەرىپ، سول ساتتەن ءلاززات العانداي بولدىق. تۇسكى استان كەيىن بارلىق مۇعالىمدەر مەن وقۋشىلار بىرىگىپ، بۋراباي ۇلتتىق ساياباعىنا ساياحاتقا شىعاتىن بولدىق. سولايشا كەرەمەت كوڭىل كۇيمەن ساپارعا شىقتىق. اۆتوبۋس ءىشى كوڭىلدى ەدى. اينالاعا زەر سالساڭ كوكشەتاۋدىڭ اسەم تابيعاتىن كورەسىڭ. اۋا-رايىنان سالقىندىق، ىزعار بايقالعانىمەن، ءبىزدىڭ ساياحاتىمىزعا توسقاۋىل بولمادى. بۋراباي ولكەسىنە جاقىنداعان سايىن، تاۋلى ايماقتار، وزەن-كولدەر كورىنە باستادى. بۋرابايدىڭ تاماشا تابيعاتىن بەينەلەيتىن بىردەن-ءبىر كورىنىس–قاراعايلى ورمان ەدى. اۆتوبۋستان ءتۇسىپ، تەرەڭ تىنىس الدىق. اۋاسىنىڭ ءوزى جانعا جايلىلىق تۋدىراتىنداي تازا، تۇنىق ەدى. كوكشەنىڭ وڭ جاعىنداعى ءۇش قىز تاۋىن ءوز كوزىمىزبەن كورىپ، ءتانتى بولدىق. كەيىننەن، وسى ۋاقىتقا دەيىنگى ءوزىمىز ەستىپ، كورۋگە قۇمارتىپ جۇرگەن وقجەتپەس تاۋىن، جۇمباقتاستى كەزدەستىردىك. ارقايسىسى جايلى قىزىق اقپاراتتارمەن ءبولىسىپ وتىرعان اپايدى ءبارىمىز ۇيىپ تىڭدادىق. قاراساڭ كوز تويارلىق قاز قاتار تىزىلگەن قاراعايلار جان تىنىشتىعىن سىيلايدى. نۋ ورمانعا كوز جۇگىرتسەڭ جانىڭ ءبىر ساتكە تىنىشتالىپ قالعانداي كۇي كەشەسىڭ. وسىلايشا، كوكشە جەرىنىڭ اسەم ايماقتارىن، تاڭعاجايىپ تابيعاتىنا كوزايىم بولىپ قايتتىق. ەستەلىككە كوكشەتاۋدىڭ باۋرايىنان نەشە ءتۇرلى جادىگەرلەر ساتىپ الدىق. قايتاردا مەيرامحاناعا سوعىپ، ىشىمىزگە ەل قوندىرىپ، كوڭىلىمىز جايلانىپ قايتتىق. جول بويى وقۋشىلار ءوز ونەرلەرىن كورسەتىپ، ولەڭ وقىپ، ارقايسىسى قايتالانباس شىعارماشىلىعىمەن ءبولىستى. انە-مىنە دەگەنشە كەش باتىپ، بۇگىنگى كۇن دە ءوز مارەسىنە جەتتى. قورجىنىمىزعا جاڭا ەستەلىكتەر، جاڭا اقپاراتتار، جاڭا وقيعا ەندى. بۇل كۇننىڭ بىزدەرگە بەرەرى مول بولدى. ەرتەڭگى كۇنى ءبارىمىزدى تولقىتقان، كوپتەن كۇتكەن تارتىستى سايىس ەدى. سونىمەن قاتار، تاڭ اتىسىمەن ءامينا ەكەۋىمىز ۇستازدارىمىز جارقىن اعاي مەن قيزات اعايدىڭ باستاۋىمەن “كوكشە” تەلەارناسىندا سۇقبات بەرەتىن بولدىق. وسىنداي ماڭىزدى وقيعالار ورىن الاتىن ەرتەڭگى كۇندى اسا ۇلكەن تولقىنىسپەن، سەنىممەن كۇتتىم.
تاڭ اتتى. ۇلتتىق كيىمىمىزدى كيىپ، ساقاداي ساي بولىپ تەلەارناعا كەلدىك. مەن كۇتكەندەي اسا قورقىنىشتى ەمەس ەكەن. وسىعان دەيىنگى كورگەن-بىلگەنىمدى جيناقتاپ، سۇبەلى ءسوز ايتىپ شىعۋعا تىرىستىم. سۇقبات ءساتتى اياقتالدى. ال ەندى ءبىزدى كۇتىپ تۇرعانى شەشەندىك سايىس ەدى...
تەلەارناعا سۇقبات بەرگەندىكتەن، سايىسقا ءسال-ءپال كەشىگىپ قالىپپىز. ۇستازدار مەن ءادىل قازى القالارى قاتىسۋشىلارعا ساتتىلىك تىلەپ، اق نيەتىمەن قولداۋ ءبىلدىردى. كەيىننەن، بىردەن جەرەبە تاستالدى. ساحناعا 12 مەكتەپتەن كەلگەن 24 وقۋشى قاز قاتار ءتىزىلىپ، جەرەبەدەن ءبىر-بىرلەپ اسىقتاردى سۋىرىپ الا باستادى. كەزەك ماعان دا كەلدى. ءبىر قىزىعى جەرەبەدە تۇسكەن سان – 1... ءدال وتكەندەگىدەي. بۇل ساتتە ءبىراز ابدىراپ قالعانىم راس. ءامينانىڭ تۇرىنەن دە ابىرجۋ بايقالدى. دەگەنمەن، بويىمىزدى تەز جيناپ الدىق. شەگىنۋگە بولمايدى دەپ ءوزىمىزدى ءبىر جىگەرلەندىرىپ الدىق. “تىزەمنەن سۇرىندىرسەڭدە تىلىمنەن سۇرىندىرمە” دەپ شارشى توپتا ءسوز باستادىق. تاقىرىپتى شامامىز كەلگەنشە وسى ۋاقىتقا دەيىنگى جيعان بىلىمىمىزبەن، تۇيگەن ويلارىمىزبەن، جاتتاعان شەشەندىك وقيعا، ناقىل سوزدەرىمىزبەن كوركەم تۇردە اشۋعا تىرىستىق. قارسىلاستارىمىز دا وسال ەمەس ەكەن. ءامينا ەكەۋىمىز ءبىر-ءبىرىمىزدى تولىقتىرىپ، جۇپتىق سايىستى جانداندىرا الدىق. ءسويتىپ ءجۇرىپ ءبىزدىڭ شەشەندىك سايىس تا تامامدالدى. جاسارىمىزدى جاساپ بولعان سوڭ، قانداي سىن بولسا دا قابىلداۋعا دايىن بولدىق. جۇزىكتىڭ كوزىنەن وتكىزىپ سىنعا الاتىن ءادىل قازىلاردىڭ ايتقان سىنى، جىبەرگەن قاتەلىكتەرىمىز بىزگە ساباق بولدى. ءبىر شىڭدالىپ، “شەشەندىك ونەر”پانى بويىنشا بەلگىلى ءبىر دەڭگەيگە كوتەرىلىپ، دامىعانداي بولدىق. ارتىنشا وزگە وقۋشىلار دا سايىسقا ءتۇستى. ءار شەشەندىك سايىستان الارمىز كوپ بولدى. مۇقيات باقىلاپ، تاجىريبە جيناپ وتىردىق. ەكىنشى كەزەڭ تۇسكى استان كەيىن بولاتىن بولدى. تارتىسقا، قىزىققا تولى بۇل سايىستىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى اياقتالدى. ءار قاتىسۋشى شاماسى كەلگەنشە تاقىرىپتى سان قىرىنان قاراستىرىپ، اشۋعا تىرىستى. ەندىگى كەزەكتە ەكىنشى كەزەڭ، بار قاتىسۋشىنى تىعىرىققا تىرەپ، تۇتقيىلدان سۇراق جاۋدىراتىن كەزەڭ. اۋەلدەگىدەي ءامينا ەكەۋىمىز ءبىرىنشى باستادىق. قويىلعان سۇراق اسا قيىن ەمەس ەدى. دەگەنمەن، ساحنا الدىنداعى سىناي قاراپ وتىرعان جۇزدەگەن كوزدەر مەن پىكىرلەر نەندەي مىقتى وقۋشى بولسا دا ابدىراتىپ، ابىگەرگە سالارى ايدان انىق. سۇراققا بەلگىلى ءبىر دەڭگەيدە، تولىق جاۋاپ بەرۋگە تىرىستىق. بۇل كەزەڭنىڭ باستى ايىرماشىلىعى – كىشكەنە وقيعاعا تەرەڭ استاردى، ءمان-ماعىنانى سىيدىرا بىلۋىندە ەدى. ياعني، ءبىر اۋىز ءسوزدىڭ استارىندا قانشاما تەرەڭ وي جاتاتىندىعىن تۇسىنە الامىز. وكىنىشكە قاراي، كوپ قاتىسۋشى وسى كەزەڭنەن اقسادى. قاراپايىم ءسوزدىڭ ماعىناسىن ءتۇسىنۋ قيىندىق تۋدىردى. بۇعان ءادىل قازى القالارىنىڭ قاپا بولعانى راس. دەگەنمەن، ارى سۇيرەپ، بەرى سۇيرەپ ءجۇرىپ بۇل كەزەڭ دە سوڭىنا جەتتى. ال ەندىگى ءسات، ءبارىمىز تاعاتسىزدانا كۇتەتىن ماراپاتتاۋ كەزەڭى... بۇل ۋاقىتتاعى ىشتەگى الاي-دۇلەي سەزىمدى، ۋايىمدى، تولقىنىستى سوزبەن ايتىپ جەتكىزۋ مۇمكىن ەمەس. وسى كەزدەگى بەس مينۋت بەس جىلداي سەزىلىپ، سارعايتىپ، سابىلتىپ كەلدى. ەڭ اۋەلى كەشەگى وتكەن سەميناردا ءوز تاجىريبەسىمەن بولىسكەن مۇعالىمدەردى ماراپاتتادى. سونىمەن قاتار، بارشا قاتىسقان وقۋشىلارعا مەكتەپ اتىنان ارنايى سىيلىق، سەرتيفيكات بەرىلدى. ەندىگى كەزەك ءبىزدىڭ وسى ۋاقىتقا دەيىنگى دايىندىعىمىز بەن ۋايىمىمىزدىڭ جەمىسىن كورىپ، جاقىندارىمىزدى قۋانتۋدىڭ رەتى كەلەتىن ءسات – قاتىسۋشىلاردى جۇلدەلى ورىندارمەن ماراپاتتاۋ. بىرىنەن سوڭ ءبىرى ايتىلىپ، تابىستالىپ جاتقان ورىندار... ون ەكى مەكتەپ اراسىنان تەك جەتى مەكتەپ قانا ورىنعا ىلىنەتىن ەدى. ايتۋلى ءسات تەز كەلىپ جەتتى. ىشتەگى قوبالجۋ ۇدەپ بارادى. اقىر سوڭىندا ەستىگەنىمىز: باس جۇلدە يەگەرى – تاقىلبەكقىزى ايسىمبات پەن سماعۇلقىزى ءامينا بولدى. قانداي اسەرلى، تاريحي ءسات دەسەڭىزشى! ءبىر قىزىعى، ىرىكتەۋ كەزەڭىندەگى وقيعا، تاريح قايتالاندى. ءدال سول كەزدەگىدەي جەرەبەدە تاڭداعان ءنومىرىم – 1, العان ورىنىمىز – باس جۇلدە بولدى. قۋانىشىمدا شەك جوق ەدى! بار ءۇمىت ارتقان جاقىندارىما، ۇستازدارىم مەن سىنىپتاستارىما ءسۇيىنشى حاباردى جەتكىزىپ، شاتتىققا بولەندىم. بۇل ومىردەگى ەڭ ءبىر ايتۋلى ساتتەردىڭ ءبىرى عوي. سونشاما دايىندالىپ، تەر توگىپ بارعان جارىسىڭنان باس جۇلدەمەن ورالۋدى ەلەستەتىپ كورىڭىزشى؟! قانداي ادام بولسىن ىشىندە شاتتىق، ۇلكەن قۋانىش وينايدى ەمەس پە؟ وسىلايشا، كوپتەن كۇتكەن قىزىعى مەن شىجىعى قاتار كورىنگەن بۇل تاريحي كۇن ءاربىر قاتىسۋشىعا ساباق بولىپ، جارقىن، ىستىق ەستەلىكتەرىمەن جادىندا ساقتالىپ، ءوز مارەسىنە جەتتى. قازاقتا " كورە-كورە كوسەم بولارسىڭ، سويلەي-سويلەي شەشەن بولارسىڭ" دەپ تەككە ايتىلماسا كەرەك. بولاشاقتا وسى سىندى توپ ورتادا شەشەندىك سايىستارعا ءتۇسىپ ۇزدىكسىز شىڭدالۋدىڭ ارقاسىندا ۇلكەن بەلەستەردى باعىندىرىپ، شەشەندىك ونەردى ناسيحاتتاۋعا ءوزىمنىڭ ۇلەسىمدى قوسارىم انىق!

ايسىمبات تاقىلبەكقىزى، اباي اتىنداعى رممي-ءدىڭ 9-سىنىپ وقۋشىسى، ء“دىلمار” ۇيىرمەسىنىڭ مۇشەسى

Abai.kz

1 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3234
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5364