«تەگىمدى ارەڭ ساقتاپ قالدىم»
مىرجاقىپقىزى گۇلنار اجەمىز وسىلاي دەيدى
حالقىمىزدىڭ باسىنا قار بۇلت بولىپ تونگەن رەپرەسسيا اتتى اجداھانىڭ اۋزىنا جۇتىلعان الاش ارىستارىنىڭ اراسىندا حالقىنىڭ قامىن ويلاعان، ەركىن ويلى اقىن جانە قازاق ادەبيەتى تاريحىندا «باقىتسىز جامال» سىندى تۇڭعىش روماندى دۇنيەگە اكەلگەن جازۋشى-پۋبليتسيست مىرجاقىپ دۋلاتوۆ تا بار.
1885 جىلدىڭ 25 قاراشاسىندا تورعاي وبلىسىنىڭ جانكەلدين اۋدانىندا تۋعان، ىبىراي التىنسارين اشقان ۋەزدىك ورىس-قازاق مەكتەبىنىڭ تۇلەگى مىرجاقىپ دۋلاتوۆتى زامانداستارى، قالامداستارى، كۇللى زيالى قاۋىم جاقاڭ دەپ اتاعان. دەسە، دەيتىندەي-اق! سونداي قيىن-قىستاۋ زاماندا ۇلتتىڭ اتىمەن «قازاق» دەگەن گازەت شىعارۋ ىسىنە قولىندا مال-مۇلكى بار بايلاردى تارتۋعا احمەت بايتۇرسىنوۆ اعاسىنا جاردەم بەرىپ، گازەتتىڭ شىعۋى توقتاعان كۇنىنە دەيىن بىرگە بولعان ءىنىسى، سەنىمدى سەرىگى مىرجاقىپ قۇرمەتتىڭ قاندايىنا بولسا دا لايىق.
العاشىندا قازان توڭكەرىسىنەن قازاققا بوستاندىق، تاۋەلسىزدىك كۇتىپ، كەيىننەن كەڭەستىك يدەيانىڭ وتارشىلدىق ساياساتىن بايقاعان سوڭ وعان قارسى الاش اسكەرىنىڭ جاساعىن قۇرعان ارىستاي ازامات اقىرى ايداۋعا ءتۇسىپ، اق تەڭىز جاعالاۋىندا لاگەردىڭ لازارەتىندە كوز جۇمدى.
ءبىزدىڭ ءۇي زيالىلار باس قوساتىن جەر بولدى
مىرجاقىپقىزى گۇلنار اجەمىز وسىلاي دەيدى
حالقىمىزدىڭ باسىنا قار بۇلت بولىپ تونگەن رەپرەسسيا اتتى اجداھانىڭ اۋزىنا جۇتىلعان الاش ارىستارىنىڭ اراسىندا حالقىنىڭ قامىن ويلاعان، ەركىن ويلى اقىن جانە قازاق ادەبيەتى تاريحىندا «باقىتسىز جامال» سىندى تۇڭعىش روماندى دۇنيەگە اكەلگەن جازۋشى-پۋبليتسيست مىرجاقىپ دۋلاتوۆ تا بار.
1885 جىلدىڭ 25 قاراشاسىندا تورعاي وبلىسىنىڭ جانكەلدين اۋدانىندا تۋعان، ىبىراي التىنسارين اشقان ۋەزدىك ورىس-قازاق مەكتەبىنىڭ تۇلەگى مىرجاقىپ دۋلاتوۆتى زامانداستارى، قالامداستارى، كۇللى زيالى قاۋىم جاقاڭ دەپ اتاعان. دەسە، دەيتىندەي-اق! سونداي قيىن-قىستاۋ زاماندا ۇلتتىڭ اتىمەن «قازاق» دەگەن گازەت شىعارۋ ىسىنە قولىندا مال-مۇلكى بار بايلاردى تارتۋعا احمەت بايتۇرسىنوۆ اعاسىنا جاردەم بەرىپ، گازەتتىڭ شىعۋى توقتاعان كۇنىنە دەيىن بىرگە بولعان ءىنىسى، سەنىمدى سەرىگى مىرجاقىپ قۇرمەتتىڭ قاندايىنا بولسا دا لايىق.
العاشىندا قازان توڭكەرىسىنەن قازاققا بوستاندىق، تاۋەلسىزدىك كۇتىپ، كەيىننەن كەڭەستىك يدەيانىڭ وتارشىلدىق ساياساتىن بايقاعان سوڭ وعان قارسى الاش اسكەرىنىڭ جاساعىن قۇرعان ارىستاي ازامات اقىرى ايداۋعا ءتۇسىپ، اق تەڭىز جاعالاۋىندا لاگەردىڭ لازارەتىندە كوز جۇمدى.
ءبىزدىڭ ءۇي زيالىلار باس قوساتىن جەر بولدى
مىرجاقىپ دۋلاتوۆتىڭ ءوز كىندىگىنەن وربىگەن ەكى پەرزەنتى بولعان. قاتال تاعدىر ۇلىقتىڭ ۇرپاعىن جالعار الىبەگىن دە كوپ كورىپ، اكەسى ايداۋدا جۇرگەندە كىشكەنتاي بوبەك جازاتايىم جازىمعا ۇشىراپ كوز جۇمادى. ءسويتىپ جان-جارى عاينيجامال قايعى ۇستىنە قايعى جاماپ، جاقاڭنىڭ كوزىنىڭ قاراشىعىنداي قىزى گۇلناردى قۇشاقتاعان كۇيى قالا بەرەدى. باسىنا قانداي قاسىرەت تونسە دە اكەسىنىڭ تەگىن تاستاماي، بۇگىنگە جەتكىزگەن گۇلنار مىرجاقىپقىزىن ارنايى ىزدەپ باردىق. جاسى توقسانداعى اجەمىز اكەسى جايلى اڭگىمەنى بىلايشا باستادى:
- ءبىزدىڭ ۇيدە ەسكى ءبىر سۋرەت جۇرەتىن: تىگۋلى تۇرعان كيىز ءۇي، وڭ جاعىندا جەڭىل كولىك، رولدە جۇرگىزۋشى، ال كولىكتىڭ سىرتىندا گازەتپەن ءجۇزىن كولەگەيلەپ مەنىڭ اكەم تۇر، جانىندا بوكەيحانوۆتىڭ قىزى ليزا مەنەن ۇلى ۇگىتاي (سەرگەي) بار. ال كيىز ءۇيدىڭ سول جاعىندا جەردە ۇلكەن كىلەم توسەلگەن، اق داستارحان باسىندا، ساماۋرىننان شاي قۇيىپ مەنىڭ شەشەم وتىر، توردە احمەت بايتۇرسىنوۆ اتامىزدىڭ تىزەسىندە توعىز ايلىق مەن وتىرمىن. اكەم ۇستالعان سوڭ، قىرقىنشى جىلداردىڭ شاماسىندا ۇرلانىپ كەتكەن وسى سۋرەت قازىرگى كۇنگىدەي كوز الدىمدا.
الگىندە سۋرەتتەگى احمەت اتا، ءاليحان اعا جانە ءبىزدىڭ وتباسى بارلىعىمىز 1918 جىلعا دەيىن ورىنبوردا قويان-قولتىق ارالاسىپ تۇردىق. سودان كەيىن ەلگە ورالدىق، الاساپىران زامانىندا دا بىرگە جۇردىك. 1925 جىلى ءبىز قىزىلورداعا كوشىپ بارعانىمىزدا، احمەت بايتۇرسىنوۆ اتامىزبەن ءبارىمىز ءبىر ۇيدە تۇردىق. سول كەزدەگى الاش زيالىلارىنىڭ بارلىعى جۇسىپبەك ايماۋىتوۆ، ماعجان جۇماباەۆ، قوشكە كەمەڭگەرۇلى، سۇلتانبەك قوجانوۆتار ءبىزدىڭ ۇيدە ءجيى باس قوساتىن. 1933 جىلى بۇل كىسىلەردىڭ بارلىعىن قاماۋعا الىپ، اۋەلى قىزىلوردا تۇرمەسىندە وتىردى دا، كەيىن بارلىعىن 5 جىلعا سوتتاپ، جەر اۋداردى.
«اكەممەن التى جىل عانا تۇرىپپىز»
اينالاسىندا بولىپ جاتقان ساياسي وقيعالاردان گورى الدىنداعى مالىن باعىپ جۇرە بەرگەندى ءتاۋىر كورەتىن حالقىن قالىڭ ۇيقى قۇشاعىندا جاتقانداي سەنزىنگەن اقىن قالايدا وياتۋىم كەرەك دەگەن تالاپ قويدى وزىنە.
كوزىڭدى اش، ويان قازاق، كوتەر باستى،
وتكىزبەي قاراڭعىدا بەكەر جاستى.
جەر كەتتى، ءدىن ناشارلاپ، حال ھارام بوپ،
قازاعىم، ەندى جاتۋ جاراماس-تى، -
دەپ «ويان، قازاق» اتتى ولەڭ جازۋى سونىڭ ناقتى دالەلى. ءدال وسىنداي اتاۋمەن جازىلعان كىتابى 1909 جىلى جارىق كورگەن بولاتىن. قالىڭ وقىرماننىڭ قولىنا تيىسىمەن بۇل كىتاپ اۋىزدان-اۋىزعا تەز تاراپ كەتەدى. اقىننىڭ پاتشا ۇكىمەتى تاراپىنان قۋدالاۋعا ءتۇسۋى دە وسى وقيعادان باستاۋ العان-دى. 1911 جىلى الاش ارداقتىلارى باس قوساتىن ورتالىق – سەمەي قالاسىنا بارعان ساپارىندا مىرجاقىپ دۋلاتوۆتى تۇتقىنداپ، بۇكىل شىعارمالارىن دا قاتتاپ العان. بۇل تۋرالى كەزىندە «ايقاپ» جۋرنالىندا قىسقا حابارلاما دا باسىلعان ەدى. پاتشانىڭ اكىمشىلىك ورىندارىنا سونشالىق قۇبىجىق كورىنگەن مىرجاقىپتىڭ اتىن اتاپ، باسپاسوزدە ول جايلى حابار تاراتۋعا تىيىم سالعانىنا قاراماستان، «ايقاپتىڭ» وسىنداي حابارلاما بەرگەنى مىرجاقىپتىڭ ەل ىشىندەگى الەۋمەت ومىرىندە تۇلعاعا اينالعانىن ايعاقتايدى.
- شىڭعىستاۋدا تۇرعانىمىزدا ءبىر كۇنى بىزگە «مىرجاقىپ ۇستالدى» دەگەن سۋىت حابار كەلدى، - دەپ جالعادى اڭگىمەسىن گۇلنار اجە. ەستي سالىسىمەن قىس بولعانىنا قاراماستان، سەمەيگە جەتتىك. سەمەي – ءبىزدىڭ وتباسىمىز ءۇشىن ەرەكشە ىستىق قالا. ءبىز وندا ەكى قاباتتى ۇيدە بوكەيحانوۆتار وتباسىمەن بىرگە ءبىرشاما ۋاقىت تۇرعانبىز. سول سەمەيدىڭ تۇرمەسىندە جاتقان اكەم مەن ءاليحان بوكەيحانوۆتى ورىنبور تۇرمەسىنە جىبەردى. وندا ءبىراز ۋاقىت قاماۋدا بولعان سوڭ ەكەۋىن دە بوساتتى. ءاليحان بوكەيحانوۆتى ماسكەۋگە جىبەرىپتى دە، اكەم سول ورىنبوردا قالادى. ەكى ايدان سوڭ شەشەم ەكەۋمىزدى ءوزىنىڭ قاسىنا الدىردى. بۇل 1922 جىل بولاتىن. سودان 1928 جىلعا دەيىن نەبارى التى جىل عانا ءبىز وتباسى بولىپ عۇمىر كەشىپپىز.
تۇتقىندار دا تاڭ قالىپتى
الاش كوسەمدەرىنىڭ ءبىرى بولعاندىقتان، ءومىرى قۋعىن مەن قاماۋدا وتكەن مىرجاقىپ دۋلاتوۆ سەمەي تۇرمەسىنە ءبىر ەمەس ەكى رەت تۇسەدى. ءبىرى سوناۋ پاتشا تۇسىندا «ويان قازاقتى» جارىققا شىعارعان كەزىندە بولسا، ەكىنشى رەت اراعا 11 جىل سالىپ، 1922 جىلى سەمەي وبلىستىق سوتىندا سۋديا بولىپ قىزمەت اتقارىپ جۇرگەن جەرىنەن قاماۋعا الىنادى. گۇلنار مىرجاقىپقىزىنىڭ ايتىپ وتىرعانى وسى ەكىنشى رەت تۇرمەگە تۇسكەن كەزى. دەگەنمەن كوپ ۇزاماي بوستاندىققا شىققان جاقاڭ ورىنبورداعى قازاقتىڭ حالىققا ءبىلىم بەرۋ ينستيتۋتىنا وقىتۋشى بولىپ ورنالاسادى دا، 1926 جىلعا دەيىن وتباسىمەنەن سوندا تۇرادى. تىنىشتىقتا وتكەن وسى ءتورت جىلدا مىرجاقىپ دۋلاتوۆ شىعارماشىلىق جاعىنان دا ەڭسەسىن كوتەرىپ، «ەسەپ قۇرالى» مەن «بالقيا» اتتى ءتورت پەردەلى پەسا جانە بىرنەشە اۋدارما جۇمىستارىن جازادى. دەگەنمەن بۇل «داۋىل الدىنداعى تىنىشتىق» ەكەن. كوپ ۇزاماي 1928 جىلى قازاقتىڭ ۇركەردەي وقىعان زيالى ازاماتتارىنىڭ قاتارىندا مىرجاقىپتى دا تۇتقىنعا الىپ، العاشىندا اتۋ جاسىنا كەسىپ، كەيىن ونى ون جىلعا اباقتىعا قاماۋ جازاسىمەن الماستارادى.
- بۋتىركا تۇرمەسىندە جالعىز ءوزى ءبىر كامەرادا جاتقانىندا اكەم جىندانىپ كەتپەس ءۇشىن كۇندەلىكتى بەرىلەتىن قارا ناننان شاحماتتىڭ فيگۋرالارىن جاساپ ەكى كىسى سەكىلدى وزىمەن-ءوزى وينايدى ەكەن. كورشى كامەرادا جاتقان تۇتقىندار «مىناۋ جىندانىپ كەتكەننەن ساۋ ما ءوزى؟!. » دەپ تاڭدانادى ەكەن. وقيتىن كىتاپ، جازاتىن قاعاز تاپپاي قينالعان اكەمىز توردىڭ ىشىندە بىرنەشە ساعات بويىنا ەرسىلى-قارسىلى جۇرەدى ەكەن. ونى وزىنشە كۇنىنە بىرنەشە شاقىرىم ءجۇردىم دەپ ەسەپتەيدى ەكەن. اتۋ جازاسىنا كەسىلگەندىگى جونىندە حاباردى ەستىگەندە قاتتى كۇيزەلىپتى. ونى بىزگە قابىرعالاس وتىرعان احمەدي ماماەۆ دەيتىن كىسى ايتىپ بەردى. وندا دا كەزىندە ايتا الماعان، كەيىن زامان ءبىرشاما تىنىشتالعان تۇستا بارىپ ايتتى عوي. شىبىن جانى شىرقىراعان ساتىندە اكەم «گۇلنار، گۇلنار، گۇلنارىم» دەيدى ەكەن. جانى قينالعاندا سۇيىكتى قىزىن ساعىنىپ، اڭساپ، مەنىڭ اتىمدى اتاپ، شاقىرعانى كوڭىلىمە ءبىرتۇرلى ايانىش تۋعىزادى، - دەگەن گۇلنار اجەنىڭ كوڭىلى بوساپ، كوزىنە جاس تولىپ كەتتى.
باسقا بالالارىنان گورى اكەم مەنى ەرەكشە جاقسى كوردى، - دەدى سونان سوڭ ءدىرىل ارالاس داۋسىمەن. - ورىنبوردا تۇرعانىمىزدا اكەم مەن شەشەم قايسىسىن ارتىعىراق كورەتىنىمدى ادەيى سىناۋ ءۇشىن، كوشەدە كەتىپ بارا جاتىپ ەكەۋى ەكى جاققا تۇرا قالادى ەكەن دە مەنى شاقىرادى ەكەن. سوندا جۇگىرىپ كەلىپ اكەمنىڭ موينىنا اسىلعانىمدا، شەشەم ءبىرتۇرلى رەنجىپ قالسا كەرەك. تۇرمىستا كوپ قيىندىق كوردىك. اكەم وقۋ، جۇمىستىڭ قامىمەن كوبىنە سىرتتا ءجۇردى دە، انام ەكەۋمىز ناعاشىلارىمنىڭ قولىندا بولاتىنبىز. سوندىقتان اكەمىزدى ساعىنىپ، ءبىر كورۋدى ارماندايتىنبىز.
اكەمنىڭ تۇڭعىشى بولعاندىقتان، ءارى باسقا پەرزەنتتەرى قالماعاندىقتان، مەن ونەبويى اكەمنىڭ تەگىن الىپ ءجۇردىم. تەگىمىزدى ساقتاۋ ول زاماندا قيىننىڭ قيىنى بولدى عوي. تەگىمدى ساقتاۋ جولىندا كورمەگەن قيىندىعىم قالمادى. سونىڭ بارلىعىنا مەن ءتوزدىم. قازاقستاندا مەنى وقىتپادى، سول ءۇشىن مەن توم قالاسىنا بارىپ دارىگەرلىك وقۋعا ءتۇستىم.
مەن اكەمنىڭ جازىقسىز كەتكەنىن بىلەتىنمىن. ايتەۋىر تۇبىندە ادىلەت جەڭىپ، اكەمنىڭ اقتالاتىن ءساتىن ەرەكشە كۇتتىم.
«اكەم ۇلىنىڭ قازاسىنان بەيحابار كۇيى كەتتى...»
عاينيجامال بايمۇراتقىزى جۇبايى مىرجاقىپتى اباقتىدان شىعارۋدىڭ ءتۇرلى جولدارىن قاراستىردى. 1934 جىلى سول كەزدەگى «كراسنىي كرەستىڭ» باستىعى ماكسيم گوركيدىڭ جۇبايى ەكاتەرينا پاۆلوۆناعا جاقاڭمەن جولىعۋعا رۇقسات سۇراپ حات جولدايدى. سودان توعىز جاسار ۇلى الىبەكتى ەرتىپ سوناۋ جەردىڭ تۇبىنە بارادى. وسىنىڭ سوڭعى كەزدەسۋ بولاعىنىن جاقاڭنىڭ ءىشى سەزگەندەي، سوڭىنان بىلاي دەپ حات جولدايدى: «سەندەر كەتكەلى مەن الگى پاتەرگە كۇنىنە ەكى رەت بارىپ تۇراتىن بولدىم. سول جەردە سەندەردىڭ يىستەرىڭ قالعانداي، سونى يىسكەسەم، ساعىنىشىم باسىلاتىنداي» دەپ. حاتتى العاننان كەيىن كوپ ۇزاماي 1935 جىلدىڭ مامىر ايىندا دۋلاتوۆتار شاڭىراعىندا كەنەتتەن قايعى كىرەدى. جاقاڭنىڭ جالعىز مۇراگەرى الىبەك قىستىڭگۇنى شانانىڭ استىندا قالعان بولاتىن، سول جاتقاننان كوكتەم شىعا قايتىس بولدى.
- كوڭىل ايتۋعا باتەس اپامدى ەرتىپ احمەت اتام كەلدى، - دەدى گۇلنار مىرجاقىپقىزى وسى تۇستا. - ءسويتىپ شەشەمە: «شىراعىم بەرىك بول، سابىر ەت، بالام قايتىس بولدى دەپ قابىرعاڭدى قايىستىرما، بالاسىز مەن دە ءجۇرمىن عوي. ءالتايدىڭ (الىبەكتى سولاي اتايتىن) قايتىس بولعانىن مىرجاقىپقا ايتپا، ارتىمدا ۇلىم بار دەپ ءجۇرسىن. كوپ ۇزاماي كەلەدى عوي، سوندا ءبىر-اق ەستىسىن» دەدى. سو بويى اكەم ۇلىنىڭ قازاسىنان بەيحابار كۇيدە كەتتى عوي. ءبىر قايعى ءبىر قايعىعا ۇلاسىپ، ءبىر جىلدا قوس بىردەي قايعىمەن ۇشىراسۋ ءبىزدىڭ قابىرعامىزعا باتتى. ءبىزدى جۇباتاتىن احاڭ دا ۇستالىپ، اكەمنىڭ تاعدىرىن قۇشتى. ونداي باقىتسىزدىقتى بۇگىنگى ۇرپاقتىڭ باسىنا بەرمەسىن قۇداي.
1937 جىلدان باستاپ شەشەمدى الماتىدا تۇرعىزبادى. سونان سوڭ ول اپكەسىمەن بىرىگىپ تالعاردان ءبىر ءۇي ساتىپ الىپ، سوندا تۇردى. 1939 جىلى مەن توم قالاسىنداعى وقۋىمدى ءبىتىرىپ، شىمكەنتكە كەلدىم. شەشەمدى قولىما الىپ ءبىر جىلداي عانا تۇردىق، 1940 جىلى 15 قىركۇيەكتە نەبارى 45-كە قاراعان شاعىندا شەشەم عاينيجامال دۋلاتوۆا دۇنيەدەن وزدى.
1936 جىلى ستۋدەنت كەزىمدە دەمالىس ۇيىنە بارعانىمدا بىردە تەلجان شونانۇلىنىڭ جۇبايى شاحزادا اپايدى كورگەنىم بار. ءبىر كورمەككە كەرەمەت سۇلۋ، ءوزى وقىعان، ءبىلىمدى حالىق كوميسسارياتىندا قىزمەت ىستەيتىن اپاي دا سول جەردە دەمالىپ جاتسا كەرەك. «ءجۇر، ەكەۋمىز ساياحات جاسايىق» دەدى دە مەنى ەرتىپ، تاۋ باسىندا ۇلكەن جارتاسقا سۇيەنىپ تۇرىپ، ءبىر كەرەمەت ولەڭدەردى وقىدى. تاڭدانا قاراپ قالعان ماعان ول كىسى كەنەت «بۇل سەنىڭ اكەڭ جازعان «باقىتسىز جامالدا» جازىلعان ولەڭدەر ەمەس پە» دەدى. ءسويتىپ مەن «باقىتسىز جامالدى ءبىرىنشى رەت شاحزادا شونانوۆانىڭ اۋزىنان ەستىدىم...»
وعان دەيىن بىلمەگەن سەبەبىم «باقىتسىز جامال» ءبىزدىڭ قولىمىزدا بولمادى. بەرتىن كەلە ماعان ول روماندى جۇسىپبەك ايماۋىتۇلىنىڭ «قارتقوجا» شىعارماسىنىڭ كەيىپكەرى قارتقوجا توعانباەۆ دەگەن كىسى بەردى. ول شەشەمنىڭ جاقىن تۋىسى بولاتىن. كىتاپتى وقىپ بولدىم دا، قايتىپ بەرۋگە قيماي قالدىم. ءسويتىپ ەم شەشەم: «ولاي بولمايدى، قىزىم. كىسىنىڭ زاتىن بەرەم دەپ العان سوڭ، بەرۋ كەرەك» دەدى. ءسويتىپ امالسىز قايتاردىم.
اكەمنىڭ ءوزى جايلى «شاعىم» دەگەن ولەڭىن ماعان باتىر اعامىز باۋكەڭ ايتىپ بەرگەن. «كورمەيسىڭ بە، اكەڭ ءوزىن ۇنەمى كىشىپەيىل ۇستايتىن. سەن سونداي ۇلىنىڭ ۇرپاعى ەكەنىڭدى ۇمىتپا، ماقتان ەت» دەۋشى ەدى ۇنەمى. كەيىن كەلە مەن اكەم جايلى ەستە قالعاندارىم مەن كوزكورگەندەردىڭ ەستەلىگىن قۇراستىرىپ جازا باستادىم. ول دا وڭايعا سوققان جوق. سەبەبى سول زاماندا ول كىسىلەر تۋرالى جازباق تۇگىلى، ويلاۋعا تىيىم سالدى ەمەس پە؟ باسقا-باسقا اكەم جايلى بالالارىما دا ايتا المادىم. تەك ىشتەن تىنىپ جۇرە بەردىم. اقىرى شىداي الماي، ەرتەڭگى كۇنى ەڭ بولماعاندا ءوز بالالارىم مىرجاقىپ دۋلاتوۆتىڭ كىم بولعانىن ءبىلسىن دەگەن نيەتپەن ءتۇن بالاسى جۇرت ۇيقىعا كەتكەندە ەستەلىك جازۋعا كىرىستىم.
سوناۋ 1935 جىلى «حالىق جاۋى» دەپ ايىپتالىپ، اقىرعى ءومىرىن ازاپ لاگەرىندە وتكىزگەن جاقاڭ، اراعا 53 جىل سالىپ بارىپ، 1988 جىلى وسى ءبىر ايىپتاۋدان ءبىرجولا اقتالادى. سوعان دەيىن تالاي قيىندىقتى باستان وتكەرىپ، اتالارىنىڭ كىم بولعانىن ءتىپتى ءوز بالالارىنا دا ايتا الماعان مىرجاقىپقىزى گۇلنار ىشتەگى شەرىن تارقاتىپ، اكەسىنىڭ شىعارمالارىن جيناقتاپ، كىتاپ ەتىپ شىعاردى. بۇگىندە مىرجاقىپ دۋلاتوۆتى بىلمەيتىن قازاق جوق شىعار. بىراق، «ۇلتىنا قاراڭعىدا قاماۋدا وتكەن
جارقىراپ جارىق ساۋلە بولعانداي باس»
جاقاڭداي تۇلعانىڭ قادىرىن ۇعىنىپ، قاستەرلەپ ءجۇرمىز بە؟..
(جق№19 (175) 16 مامىر 2008 جىل)
