ءماجىلىس دەپۋتاتى ۇلاسبەك سادىبەكوۆ 2026 – 2028 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى قوسىمشا بايانداما جاساپ، بۇل جاڭا بيۋدجەت كودەكسىنىڭ نورمالارىنا ساي جاسالعان العاشقى قۇجات ەكەنىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ باستى ەرەكشىلىگى – ۇلتتىق قوردان ماقساتتى ترانسفەرتتەردىڭ قاراستىرىلماۋىندا.

ءماجىلىس دەپۋتاتتارى قۇجاتتى تالقىلاۋ بارىسىندا جالپى سوماسى 2 ترلن تەڭگەدەن اساتىن 130-دان استام تۇزەتۋ ۇسىنعان. ولاردىڭ ءبىر بولىگى شىعىستاردى ناقتىلاۋعا، قالعانى ينفراقۇرىلىمدىق جانە الەۋمەتتىك جوبالارعا قوسىمشا قارجى بولۋگە باعىتتالعان.

سونىمەن قاتار ۇلاسبەك سادىبەكوۆ دەپۋتاتتار 2026 جىلى ۇكىمەت رەزەرۆى ەسەبىنەن وڭىرلەردى دامىتۋعا قوسىمشا 30 ملرد تەڭگە ءبولۋدى ۇسىنعانىن ايتتى.

ءبىز دەپۋتات ۇلاسبەك سادىبەكوۆتىڭ اتالعان بايانداماسىن پورتال وقىرماندارىعا ۇسىنعاندى ءجون كوردىك.

دەپۋتاتتىق ساۋال

قۇرمەتتى ەرلان جاقانۇلى!

قۇرمەتتى دەپۋتاتتار مەن شاقىرىلعاندار!

ۇكىمەت ۇسىنعان 2026–2028 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت جوباسى – جاڭا بيۋدجەت ەرەجەسىنە ساي جاسالعان العاشقى قۇجات. بۇل ەرەجە بويىنشا مەملەكەتتىك شىعىندار ەل ەكونوميكاسىنىڭ ءوسۋ قارقىنى مەن ينفلياتسيا دەڭگەيىنەن ارتىق بولماۋى كەرەك.

ماقسات – قارجىنىڭ تۇراقتىلىعىن ساقتاۋ.

بيىلعى ەرەكشەلىك – بيۋدجەت جوباسىندا ۇلتتىق قوردان ماقساتتى ترانسفەرتتەر قاراستىرىلماعان. مۇنداي ناتيجەگە سالىق جانە بيۋدجەت جۇيەسىندەگى رەفورمالار ارقاسىندا قول جەتكىزىلدى. سونىڭ ناتيجەسىندە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ وزىندىك كىرىستەرى ارتتى.

بۇل قوسىمشا تابىستار قارىزدى وتەۋگە، الەۋمەتتىك تولەمدەر مەن رەزەرۆتەر قالىپتاستىرۋعا جۇمسالادى.

بيۋدجەت شىعىستارىنىڭ شامامەن 80 پايىزى الەۋمەتتىك سالا مەن جالپى مەملەكەتتىك شىعىندارعا تيەسىلى. ونىڭ ىشىندە الەۋمەتتىك باعىتتاعى شىعىندار – 38%، ال مەملەكەتتىك باسقارۋعا كەتەتىن قاراجات – 42%. ياعني، قازىرگى تاڭدا مەملەكەتتىك شىعىستار كولەمى الەۋمەتتىك سالادان دا اسىپ وتىر.

بيۋدجەت كىرىسى مەن شىعىسى تەڭەستىرىلگەن، بىراق مۇنداي تەپە-تەڭدىك كوبىنە دامۋ جوبالارىنا قارالعان قارجىنى قىسقارتۋ ارقىلى جاسالدى. دامۋ بيۋدجەتى تەك بۇرىن باستالعان جوبالاردى اياقتاۋعا باعىتتالىپ وتىر. ال ماڭىزدى ەمەس جانە ەلدىك دەڭگەيگە جاتپايتىن كەيبىر ينۆەستيتسيالىق جوبالار رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن الىنىپ تاستالدى.

الايدا ستراتەگيالىق جانە جالپىۇلتتىق جوبالاردى انىقتاۋ جانە ولاردى وڭىرلەرمەن كەلىسۋ جۇمىستارى ءالى دە اياقتالعان جوق. سوندىقتان مۇنداي جوبالارعا قاجەتتى قارجى رەسپۋبليكالىق تا، جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەردە دە قاراستىرىلماعان.

قۇرمەتتى ارىپتەستەر!

بيۋدجەتپەن بىرگە ۇسىنىلعان قۇجاتتاردىڭ ساپاسى ءالى دە كوڭىل كونشىتپەيدى. كوپ جاعدايدا ماقساتتار مەن كورسەتكىشتەر ناقتى شىعىستارمەن بايلانىسپايدى، ولشەنبەيدى جانە قوعامعا وڭ اسەر ەتپەيدى. دامۋ جوسپارلارى دا كوبىنە فورمالدى تۇردە دايىندالعان.

شىعىستاردى شولۋ تەك نەگىزگى باپتارمەن شەكتەلىپ، باسىمدىقتار مەن تيىمدىلىككە ناقتى باعا بەرىلمەگەن. ياعني، جاڭا فورماتتاعى بيۋدجەت دايىندالعانىمەن، بۇرىنعى تاسىلدەر ءالى دە ساقتالىپ وتىر.

پارلامەنتكە العاش رەت ۇسىنىلعان مەملەكەتتىك اكتيۆتەر مەن كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردى باسقارۋ جونىندەگى ۇلتتىق ەسەپ تە وسىنى دالەلدەيدى. وندا اكتيۆتەردى باسقارۋ تيىمدىلىگىنىڭ تومەندىگى، ارتىق مىندەتتەمەلەر مەن مەملەكەتتىك ۇلەس تابىستىلىعىنىڭ ازدىعى اتاپ وتىلگەن.

سونىمەن قاتار، مەملەكەتتىك كومپانيالاردان تۇسەتىن ديۆيدەند كولەمى وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا ەكى ەسە ازايعان. بۇل بيۋدجەتتىڭ كىرىس الەۋەتىن تومەندەتىپ، كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور ساياساتىن قايتا قاراۋدى قاجەت ەتەدى. 

قۇرمەتتى ارىپتەستەر!

جۇمىس توبى 12 وتىرىس وتكىزىپ، 27 بيۋدجەتتىك باعدارلاما اكىمشىسىنىڭ جانە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور وكىلدەرىنىڭ ەسەپتەرىن تىڭدادى. دەپۋتاتتار جالپى سوماسى 2 تريلليون تەڭگەدەن اساتىن 130-دان استام تۇزەتۋ ۇسىندى. ونىڭ ءبىر بولىگى شىعىستاردى ناقتىلاۋعا، قالعانى ينفراقۇرىلىمدىق جانە الەۋمەتتىك جوبالارعا قوسىمشا قارجى بولۋگە باعىتتالدى.

سونداي-اق، زاڭ جوباسىن قاراۋ بارىسىندا دەپۋتاتتار 2026 جىلى ۇكىمەت رەزەرۆى ەسەبىنەن وڭىرلەردى دامىتۋعا قوسىمشا 30 ملرد تەڭگە ءبولۋدى ۇسىندى. اتالعان قوسىمشا قاراجات جىلۋ جانە ەلەكتر ەنەرگەتيكاسىن، گازبەن جانە سۋمەن جابدىقتاۋدى دامىتۋعا، جاعالاۋدى نىعايتۋ جۇمىستارىنا جانە باسقا دا باعىتتارعا قارالىپ وتىر.

سونىمەن قاتار، ۇلتتىق ەكونوميكانىڭ تۇراقتىلىعى مەن باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا زاڭ جوباسىنا 1 تريلليون تەڭگەنى قايتا ءبولۋ جونىندە تۇزەتۋلەر ەنگىزىلدى. بۇل قاراجات باستاپقىدا قارجى مينيسترلىگىنىڭ «جاڭا باستامالارعا ارنالعان شىعىستارى» اياسىندا قاراستىرىلعان بولاتىن. ەندى ول بيۋدجەت قاراجاتىن يگەرەتىن مەملەكەتتىك ورگاندار اراسىندا ءبولىندى.

بولىنگەن قاراجات وتاندىق ءوندىرىستى دامىتۋعا، ونەركاسىپ كاسىپورىندارىن قولداۋعا، ەلىمىزدىڭ ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگىن نىعايتۋعا، سونداي-اق اۋىل شارۋاشىلىعىن تەحنيكالىق جاعىنان جاڭعىرتۋ ارقىلى ەڭبەك ونىمدىلىگىن ارتتىرۋعا باعىتتالادى.

بارلىق ۇسىنىستار مەن كەلىسىلگەن تۇزەتۋلەر سالىستىرمالى كەستەدە كورسەتىلگەن.

قۇرمەتتى دەپۋتاتتار!

قورىتا ايتقاندا، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقاەۆ قويعان ماقساتتارعا ساي دايىندالعان. ول الەۋمەتتىك سالانى قولداۋعا باسىمدىق بەرىپ، ەلدىڭ تۇراقتى دامۋىنا جاعداي جاسايدى.

ءماجىلىستىڭ بارلىق تۇراقتى كوميتەتتەرى ءوز قورىتىندىلارىن ۇسىندى.

وسىعان بايلانىستى قارجى جانە بيۋدجەت كوميتەتى «2026–2028 جىلدارعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت تۋرالى» زاڭ جوباسىن قابىلداۋدى ۇسىنادى.

ۇلاسبەك سادىبەكوۆ

Abai.kz