سەيسەنبى, 25 قاراشا 2025
مادەنيەت 137 0 پىكىر 25 قاراشا, 2025 ساعات 14:39

ۇلتتىق ونەر ورداسى ماسكەۋدە

سۋرەت: جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنان الىندى.

زاماناۋي تەاتر كەڭىستىگى مادەنيەتتەر توعىسىندا جاڭا فورمالار مەن ادىستەردى تالاپ ەتەدى. وسى تۇرعىدان العاندا رەسەيدىڭ تەاتر ونەرى ينستيتۋتى - گيتيس ۇيىمداستىراتىن «گيتيس - ماستەر-كلاسس» حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالى كاسىبي تاجىريبە الماسۋدىڭ ماڭىزدى زەرتحاناسىنا اينالعانى بايقالادى.

2018 جىلدان بەرى تۇراقتى وتكىزىلىپ كەلە جاتقان بۇل فەستيۆال COVID-19 لوكداۋنى كەزىندە دە جۇمىسىن توقتاتپاعان ەرەكشە جوبا. ونىڭ باستى ماقساتى تمد ەلدەرى اراسىنداعى مادەني بايلانىستاردى نىعايتۋ، جاس اكتەرلەر مەن رەجيسسەرلەردى كاسىبي ورتادا شىڭداۋ، سونداي-اق تەاتر پەداگوگيكاسىنداعى جاڭا ادىستەرمەن تانىستىرۋ. فەستيۆالدىڭ باستاماسى ورتاق پەداگوگيكالىق ءداستۇردى ساقتاي وتىرىپ، جاڭا ادىسنامالىق باعىتتاردى دامىتۋ ماقساتىنا نەگىزدەلگەنىن بايقايمىز.

گيتيس - رەسەيدەگى ەڭ كونە ءارى بەدەلدى جوعارى وقۋ ورنى رەتىندە ونداعان جىلدار بويى پوستكەڭەستىك ەلدەر ءۇشىن كاسىبي زەرتحانا ءرولىن اتقارىپ كەلەدى. بۇگىندە فەستيۆال جاس ونەرپازداردىڭ شىعارماشىلىق الەۋەتىن اشاتىن، ولاردىڭ قوزعالىسىنا كاسىبي يمپۋلس بەرەتىن ماڭىزدى پلاتفورما دەسەك قاتەلەسپەيمىز.

2025 جىلى وتكەن VIII گيتيس - ماستەر-كلاسس حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالىنە تمد-نىڭ توعىز ونەر ورداسى قاتىستى. اتاپ ايتار بولساق: ارمەنيا - ەرەۆان مەملەكەتتىك تەاتر جانە كينو ينستيتۋتى; بەلارۋس - بەلارۋس مەملەكەتتىك ونەر اكادەمياسى; قازاقستان - كۇلاش بايسەيىتوۆا اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر ۋنيۆەرسيتەتى; قازاقستان - تەمىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسى; قازاقستان - جۇسىپبەك ەلەبەكوۆ اتىنداعى قازاق رەسپۋبليكالىق ەسترادا-تسيرك كوللەدجى; قىرعىزستان - ءبۇبۇسارا بەيشەناليەۆا اتىنداعى قىرعىز مەملەكەتتىك مادەنيەت جانە ونەر ۋنيۆەرسيتەتى; قىرعىزستان - توقتوبولوت ابدۋمومۋنوۆ اتىنداعى قىرعىز ۇلتتىق اكادەميالىق دراما تەاترى جانىنداعى تەاتر ۋچيليششەسى; وزبەكستان - وزبەكستان مەملەكەتتىك ونەر جانە مادەنيەت ينستيتۋتى; تاجىكستان - ميرزو تۋرسۋنزادە اتىنداعى تاجىك مەملەكەتتىك مادەنيەت جانە ونەر ينستيتۋتى.

ءار ەل وزدەرىنىڭ ۇلتتىق تەاتر ءداستۇرىن بەينەلەيتىن سپەكتاكلدەر اكەلدى. بۇل مادەني ارتۇرلىلىكتى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار تەاتر ونەرىنىڭ ورتاق تاريحي تامىرىن كورسەتتى. فەستيۆال ساحناسىندا شىعىستىق پوەتيكادان باستاپ الەمدىك دراماتۋرگيا، زاماناۋي، ۇلتتىق ەپيكالىق قويىلىمدارعا دەيىنگى كەڭ اۋقىمدى باعىتتار كورسەتىلدى. مۇنداعى ماقسات ءتۇرلى مەكتەپتەردىڭ ەستەتيكالىق كوزقاراسىن سالىستىرۋ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ولاردىڭ اراسىندا مادەني ديالوگ ورناتۋ.

قازاقستاننان فەستيۆالگە تەمىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ «دراما تەاترى جانە كينو ءارتىسى» ماماندىعىنىڭ ەكىنشى كۋرس ستۋدەنتتەرى قاتىستى. ولار اكادەميانىڭ پروفەسسورى، قازاقستاننىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەرى، قۇرمەت وردەنىنىڭ يەگەرى ەرلان ءابدىلداۇلى ءبىلالدىڭ شەبەرحاناسىندا دايىندالدى. بۇل فەستيۆال قازاقستاندىق تەاتر مەكتەپتەرى ءۇشىن حالىقارالىق دەڭگەيدە كاسىبي باسەكەگە قابىلەتتىلىگىمىزدى باعامداۋعا، ۇلتتىق مەكتەبىمىزدىڭ ەرەكشەلىگىن تانىتۋعا جانە رەجيسسەرلىك ىزدەنىستىڭ جاڭا باعىتتارىن كورسەتۋگە جول اشتى.

فەستيۆال گيتيس-ءتىڭ وقۋ تەاترىندا سالتاناتتى تۇردە اشىلدى. اشىلۋ راسىمىنە رەسمي وكىلدەر، مادەنيەت قىزمەتكەرلەرى، تەاتر پەداگوگتارى مەن ستۋدەنتتەر قاتىستى. اشىلۋ سوزىندە ۇيىمداستىرۋشىلار فەستيۆالدىڭ باستى ماقساتىن تەاتر ارقىلى حالىقتاردى جاقىنداستىرۋ، جاس ونەر يەلەرىن ورتاق الاڭدا تابىستىرۋ، ءبىر-بىرىنەن ۇيرەنۋگە مۇمكىندىك بەرۋ ەكەنىن اتاپ ءوتتى. گيتيس رەكتورى گريگوري زاسلاۆسكي قۇتتىقتاۋ ءسوز سويلەپ، قاتىسۋشىلارعا ەرەكشە ىقىلاسىن ءبىلدىردى. ول ءوز سوزىندە ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن بايلانىسىن ۇزبەي كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتى: «پرەجدە ۆسەگو، منە پرياتنو، چتو يا نە راسستايۋس سو سترانامي تسەنترالنوي ازي. يا تولكو چتو بىل ۆ كازاحستانە، ۆ گورودە ۋرالسكە، ي بۋكۆالنو نەسكولكو دنەي نازاد ۆەرنۋلسيا يز تاشكەنتا، گدە ۋچاستۆوۆال ۆ فەستيۆالە «سەردتسا چەتىريوح» پوەتومۋ ۆسترەچا زدەس، ۆ موسكۆە، س كوللەگامي يز ۋزبەكيستانا سوزدايوت وششۋششەنيە، بۋدتو يا ي نە ۋەزجال يز تاشكەنتا. وچەن راد ەتوي ۆوزموجنوستي. مى بلاگوداريم ۆسەح ستۋدەنتوۆ، منوگيە يز كوتورىح، ۆوزموجنو، ۆپەرۆىە ۋۆيديات موسكۆۋ. دليا ناس بولشايا چەست پرينيمات زدەس ناشيح درۋزەي يز ستران سودرۋجەستۆا. دوبرو پوجالوۆات!».

رەسمي اشىلۋدان كەيىن فەستيۆال باعدارلاماسىنان تىس قويىلىممەن جالعاستى. اننا اردوۆا شەبەرحاناسىنىڭ ستۋدەنتتەرى كورەرمەندەرگە ا. س. پۋشكيننىڭ اتاقتى «بارىشنيا-كرەستيانكا» پوۆەسى بويىنشا ساحنالانعان سپەكتاكلدى ۇسىندى. جاس اكتەرلەردىڭ ورىنداۋىنداعى بۇل قويىلىم فەستيۆالدىڭ العاشقى كۇنىندەگى ەرەكشە مادەني اكتسەنت بولدى.

فەستيۆال ساپارى بارىسىندا ت. ق. جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ «تەاتر ونەرى» فاكۋلتەتىنىڭ دەكانى، ونەرتانۋ عىلىمدارىنىڭ ماگيسترى سارىباي ماديار ەرعاليۇلى دەلەگاتسيانىڭ رەسمي جەتەكشىسى رەتىندە ماڭىزدى ميسسيا اتقاردى. ماديار ەرعاليۇلى اكادەميا اتىنان تەاترلىق ءبىلىم بەرۋدىڭ زاماناۋي تالاپتارىنا ساي كاسىبي ديالوگ جۇرگىزىپ، اكتەرلىك ونەر جانە رەجيسسۋرا فاكۋلتەتىنىڭ وقۋ-ادىستەمەلىك جۇمىستارىنىڭ قىر-سىرىن زەردەلەدى. گيتيس پەداگوگتارىمەن جانە ۇيىمداستىرۋشىلارىمەن ارنايى كەزدەسۋلەر وتكىزىپ، وقۋ باعدارلامالارىن سالىستىرۋ، پەداگوگيكالىق ادىستەردى تالقىلاۋ، بىرلەسكەن جوبالاردى دامىتۋ باعىتىندا مازمۇندى كاسىبي پىكىر الماسۋ جۇرگىزدى. گريگوري زاسلاۆسكي قازاقستاندىق دەلەگاتسياعا ەرەكشە ىقىلاس تانىتىپ، مادەني جانە ءبىلىم بەرۋ بايلانىستارىنىڭ تەرەڭدەپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتى. ول ءوزىنىڭ سوزىندە قازاقستانعا دەگەن جىلى قارىم-قاتىناسىن بىلدىرە وتىرىپ، بۇل تاجىريبەنى كەڭەيتۋ جونىندە ماڭىزدى ۇسىنىس جاسادى. گريگوري زاسلاۆسكيدىڭ پىكىرىنشە، «گيتيس-ماستەر-كلاسس» فەستيۆالى جاس اكتەرلەردى شىڭداۋدىڭ، تەاتر پەداگوگيكاسىن دامىتۋ مەن تاجىريبە الماسۋدىڭ ەڭ ءساتتى فورماتتارىنىڭ ءبىرى بولىپ وتىر. وسى ورايدا ول الداعى ۋاقىتتا ءدال وسى فەستيۆال ۇلگىسىن قازاقستاندا دا ۇيىمداستىرۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋ قاجەت ەكەنىن اتاپ ءوتتى. رەكتوردىڭ ايتۋىنشا، قازاقستاننىڭ شىعارماشىلىق الەۋەتى، ۇلتتىق تەاتر ونەرىنىڭ تاريحى جانە كاسىبي مەكتەپتەردىڭ ساپاسى مۇنداي حالىقارالىق جوبانى قابىلداۋعا تولىقتاي لايىق. زاسلاۆسكيدىڭ بۇل ۇسىنىسى قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى تەاتر ونەرى سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ جاڭا دەڭگەيگە كوتەرىلۋىنىڭ ايعاعى. سونىمەن قاتار، بۇل باستاما قازاقستاندىق جاس اكتەرلەرگە الەمدىك تەاتر كەڭىستىگىنە ەنۋگە، حالىقارالىق پەداگوگتارمەن تۇراقتى بايلانىس ورناتۋعا، زاماناۋي ادىستەمەلەردى ءوز ەلىندە مەڭگەرۋگە ۇلكەن مۇمكىندىك تۋعىزاتىنىن اتاپ ءوتتى.

فەستيۆال باعدارلاماسى ەكى باعىتقا ءبولىندى: ەكسكۋرسيالىق جانە پراكتيكالىق. بۇل قۇرىلىم ستۋدەنتتەرگە ورىس تەاترىنىڭ باي تاريحىن تەرەڭ سەزىنۋگە، سونداي-اق تەاتر ونەرىنىڭ كاسىبي ادىستەرىن تاجىريبەدە مەڭگەرۋگە ەرەكشە مۇمكىندىك بەردى. ەكسكۋرسيالىق باعىت بويىنشا ت. ق. جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ ستۋدەنتتەرى محات مۇراجايىنا جانە ك. س. ستانيسلاۆسكيدىڭ ءوزى تۇرعان ءۇي-مۇراجايىنا باردى. محات مۇراجايىندا ولار تەاتردىڭ قالىپتاسۋ جانە دامۋ جولىن كوزبە-كوز تاماشالاپ، ءتۇرلى تاريحي كەزەڭدەرگە جاتاتىن تۇپنۇسقا افيشالاردى، كوستيۋمدەردى، سيرەك كەزدەسەتىن فوتوماتەريالداردى جانە ساحنالىق رەكۆيزيتتەردى كوردى. ايرىقشا اسەر قالدىرعان جادىگەرلەردىڭ ءبىرى - كونستانتين ستانيسلاۆسكي اسا دالدىكپەن، ۇقىپتىلىقپەن جاساعان ساحنالىق ماكەتتەرى. بۇل ماكەتتەر ستۋدەنتتەرگە ۇلى رەجيسسەردىڭ تەاتر كەڭىستىگىن قالاي ويلاپ، قالاي قۇراستىرعانىن جاقىننان سەزىنۋگە ىقپال ەتتى.

ستانيسلاۆسكيدىڭ مۇراجايىنداعى ەكسكۋرسيا ستۋدەنتتەردى تۇلعانىڭ شىعارماشىلىق الەمىنە ودان ءارى تەرەڭ جەتەلەدى. لەونتەۆسكي قيىلىسىنداعى №6 ۇيدە كونستانتين سەرگەەۆيچ ستانيسلاۆسكي 1921 جىلدان 1938 جىلعا دەيىن ءدال وسى عيماراتتا ءومىر ءسۇردى. مۇراجاي ەكسپوزيتسياسىندا ۇلى رەجيسسەردىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان ونىڭ رەپەتيتسيالار وتكىزگەن بولمەلەرى، تانىمال قويىلىمداردىڭ ساحنالىق ماكەتتەرى، كۇندەلىكتەرى مەن جەكە زاتتارى ساقتالعان. ستۋدەنتتەر بۇل جەردەن ستانيسلاۆسكيدىڭ شىعارماشىلىق پروتسەسىن، تەاتر كەڭىستىگىن ۇيىمداستىرۋ ادىستەرىن، سونداي-اق ونىڭ تەاتر سالاسىنداعى ەڭبەك جولىن تىكەلەي كوزبەن كوردى.

فەستيۆالدىڭ ەڭ ماڭىزدى بولىگى - حالىقارالىق دەڭگەيدەگى پەداگوگتار وتكىزگەن ينتەنسيۆتى ماستەر-كلاسستار بولدى. «اكتەرلىك شەبەرلىك» فاكۋلتەتتىنىڭ وقىتۋشىسى مارينا وريول ارنايى ساباق جۇرگىزىپ، ستۋدەنتتەردى ساحنالىق سەنىمدىلىكتى دامىتۋعا ۇيرەتتى. «دليا مەنيا فەستيۆال «گيتيس - ماستەر-كلاسس»  ەتو پرەجدە ۆسەگو ۋدوۆولستۆيە وت گورياششيح گلاز رەبيات، وت يح ەنەرگەتيكي. سليانيە ياركيح تەمپەرامەنتوۆ ۆ ودين حور ۆو ۆرەميا كوللەكتيۆنىح ترەنينگوۆ ۆسەگدا داريت پولوجيتەلنىە ەموتسي. ك كونتسۋ زانياتيا ۋچاستنيكي پرەۆراتيليس ۆ موششنىي، ەدينىي سگۋستوك ەنەرگي. دۋمايۋ، وني نە بۋدۋت پرەجنيمي پوسلە ەتوگو فەستيۆاليا ستۋدەنتى ناچالي بولشە دوۆەريات درۋگ درۋگۋ ەتو وچەن ۆاجنو»، - دەدى مارينا وريول.

ساحنالىق قوزعالىسقا ارنالعان ماستەر-كلاسستى گيتيس-ءتىڭ  «ساحنا پلاستيكاسى» كافەدراسىنىڭ اعا وقىتۋشىسى رۋسلان ناسيبۋلين جۇرگىزىپ، ءار ءتۇرلى توپتارمەن جۇمىس ەرەكشەلىكتەرىن اتاپ ءوتتى: «بىلي رازنىە گرۋپپى. حوچەتسيا وتمەتيت، چتو ۆ كاجدوي شكولە ۆيدنى سۆوي وسوبەننوستي. ەتو نە پلوحو ي نە حوروشو، وني پروستو ەست ي پروياۆليايۋتسيا ۆ تەلە. ەتو ي مەنتالنىە، ي فيزيچەسكيە نيۋانسى، س كوتورىمي منە كاك پەداگوگۋ ينتەرەسنو رابوتات. س ودنيمي گرۋپپامي مى ۋسپەلي بولشە پوزانيماتسيا پلاستيچەسكيم ترەنينگوم، س درۋگيمي - سدەلالي ۋپور نا ۋپراجنەنيا دليا كوورديناتسي. ەتو سۆيازانو س تەم، چتو چاست گرۋپپ ۋجە زناكوما سو شكولوي گيتيسا، ا چاست - نەت، پوەتومۋ س نيمي پريحوديتسيا ۆسيو ناچينات س ازوۆ پروستىە ۋپراجنەنيا نا كوورديناتسيۋ، راسپرەدەلەنيە ۆ پروسترانستۆە، رابوتۋ س پارتنيوروم. ۆ تسەلوم رەبياتا ۆسە وچەن وتزىۆچيۆىە، ينتەرەسنىە، بىسترو سحۆاتىۆايۋت ينفورماتسيۋ».

سونىمەن قاتار، «اكتەرلىك شەبەرلىك» فاكۋلتەتىنىڭ پروفەسسورى، ونەرتانۋ كانديداتى يرينا اناتولەۆنا اۆتۋشەنكو توپتىق جانە جەكە ساباقتار جۇرگىزدى. ترەنينگ داۋىستى ەركىن شىعارۋعا جانە دامىتۋعا باعىتتالدى.

ماستەر-كلاسستار ستۋدەنتتەرگە كاسىبي ءوسۋ مەن شىعارماشىلىق ەركىندىككە جەتۋگە، ساحنالىق سەنىمدىلىكتى قالىپتاستىرۋعا جانە حالىقارالىق تاجىريبە الماسۋعا ەرەكشە جاعداي جاسادى. وسىنداي ساباقتار ءار جاس ارتىسكە ءوز قابىلەتىن تولىق اشۋعا، ساحنالىق ارەكەتتى تەرەڭ تۇسىنۋگە جانە تەاتر مادەنيەتىن جان-جاقتى سەزىنۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. بۇل ساباقتار بىرنەشە باعىتتى قامتىپ، جاس ارتىستەردىڭ كاسىبي شەبەرلىگىن جۇيەلى تۇردە دامىتۋعا باعىتتالعان اكتەرلىك شەبەرلىك ساباقتارىندا ستۋدەنتتەر ءرولدىڭ پسيحولوگيالىق جانە ەموتسيونالدى قۇرىلىمىن زەرتتەدى، داۋىس پەن ءسوز تەحنيكاسى بويىنشا ارتيكۋلياتسيا مەن ينتوناتسيانى جەتىلدىردى، ساحنالىق قوزعالىس جانە پسيحوفيزيكالىق ترەنينگ ارقىلى دەنە ءتىلىنىڭ پلاستيكاسى مەن ساحنالىق سەنىمدىلىك قالىپتاستىرىلدى. سونىمەن قاتار، ساحنالىق ارەكەتتى تالداۋ ساباقتارى كوركەمدىك جاعدايلاردى وقىپ-ۇيرەنۋگە، رولدىك قارىم-قاتىناستى تەرەڭ تۇسىنۋگە مۇمكىندىك بەردى. مۇنداي ماستەر-كلاسستار ءار ستۋدەنت ءۇشىن تەك تاجىريبەلىك ماشىقتى دامىتۋعا عانا ەمەس، سونىمەن قاتار تەاتر مادەنيەتىن جان-جاقتى سەزىنۋ، حالىقارالىق تاجىريبە الماسۋ جانە كاسىبي ديالوگقا ەنۋ مۇمكىندىگىن بەرەتىن ەرەكشە ءبىلىم الاڭى بولدى. بۇل ساباقتاردىڭ ايرىقشا ءمانى ءار ەلدىڭ پەداگوگيكالىق تاجىريبەسىنىڭ توعىسۋىندا. ستۋدەنتتەر ءۇشىن مۇنداي شەبەرلىك ساباقتارى كاسىبي كوكجيەگىن كەڭەيتىپ قانا قويماي، جاڭا ءادىسنامالاردى مەڭگەرۋگە جاعداي جاسايدى، اكتەرلىك قۇرالدارىن دامىتادى، ساحنالىق سەنىمدىلىكتى ارتتىرادى جانە شىعىس پەن باتىس مەكتەپتەرىنىڭ ايىرماشىلىعىن ءىس جۇزىندە سەزىنۋگە ۇلكەن مۇمكىندىك بەرەدى. پەداگوگتار ستۋدەنتتەرگە تەك تەحنيكالىق دايىندىقتى ۇيرەتىپ قانا قويماي، ەڭ الدىمەن ويلاۋ مادەنيەتىن، پسيحولوگيالىق تەرەڭدىكتى جانە ساحنالىق ارەكەتتىڭ لوگيكاسىن ءتۇسىندىردى. ماستەر-كلاسقا قاتىسقان ستۋدەنتتەر مۇنداي تاجىريبەنىڭ ولاردىڭ كاسىبي وسۋىنە ايتارلىقتاي ىقپال ەتكەنىن اتاپ ءوتتى. بۇل پروتسەسس اكتەردىڭ ءوزىن تانۋى، ىشكى ەركىندىگىن اشۋى جانە شىعارماشىلىق جاۋاپكەرشىلىگىن سەزىنۋى ءۇشىن اسا ماڭىزدى ءارى قاجەتتى كەزەڭ بولىپ تابىلادى.

ماستەر-كلاسس جونىندە تەمىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ 2-كۋرس ستۋدەنتى الديار ءجۇزبايۇلى ءوز اسەرىمەن ءبولىستى. ونىڭ ايتۋىنشا: «ماعان اسىرەسە ساحنا قوزعالىسى قاتتى ۇنادى. وندا ومىرىمىزدە كورمەگەن، ويلاماعان جاتتىعۋلار جاسادىق. اكتەردىڭ فيزيكاسى ساحناداعى ەڭ ماڭىزدى زاتتاردىڭ ءبىرى، ال قول اكتەردىڭ ەكىنشى كوزى دەپ ءتۇسىندىرىلدى. جاتتىعۋلار پارتنەرمەن قارىم-قاتىناسقا ارنالعان، سەبەبى ساحنادا ءبىر-ءبىرىڭدى سەزە ءبىلۋ وتە ماڭىزدى. اكتەرلىك شەبەرلىكتەن ۇناعانى ءبىزدى مەيلىنشە ەركىندىككە ۇيرەتتى. دەنەمىزدەگى «ءزاجيمدى» قالاي الۋ جولدارى كەڭىنەن ايتىلدى. ساحنادا ءوزىمىزدى جەڭىل سەزىنۋىمىزگە جانە ەشكىمنەن ۇيالماۋعا كوپ جۇمىس جاسالدى»، - دەدى.

سونىمەن قاتار، وسى ماستەر-كلاسقا قاتىسقان ستۋدەنت ارايلىم يسابەك تە ءوز پىكىرىن ءبىلدىردى: «مى سوزداەم وبرازى، سوزداەم نوۆىە يستوري، نو مى زابىۆاەم، چتو بەز مالەنكيح دەتالەي مى نە سموجەم سامي ۆەريت، ا ۆ پوسلەدستۆي ۆ ناس نە پوۆەريات ي ناشي زريتەلي. كاك مى موجەم ەتو يسپراۆيت؟ ۋ ناس ەست نەسكولكو ترەنينگوۆ وت ماستەرا يز روسسي مارۋسي ورەل، كوتورايا ياۆلياەتسيا دەيستۆۋيۋششەي اكتريسوي تەاترا ي كينو. ەە ترەنينگي پوموگلي اكتەرام راسكرىتسيا، ۋبرات ۆسە زاجيمى، فانتازيروۆات ي وكازالي چۋدەسنىە رەزۋلتاتى، تاكيە كاك كوممۋنيكاتسيا مەجدۋ رازنىمي سترانامي ي كۋلتۋرامي بەز زنانيا يازىكا»

قازاقستاندىق ونەر اكادەمياسىنىڭ جاس ساحناگەرلەرى بۇل حالىقارالىق تەاتر فەستيۆالىنە قازاق دالاسىنىڭ رۋحىن، ۇلتتىڭ جان ايقايىن، عاسىرلار بويى جينالعان مادەنيەتتىڭ تەرەڭ ءۇنىن الا كەلدى. «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ» جاي عانا جىر ەمەس، ول ءار بۋىننىڭ جۇرەگىنە ءىز قالدىرعان، ۋاقىت سىنىنان وتكەن رۋحاني فەنومەن. ونىڭ ينتەللەكتۋالدى قۋاتى مەن ۇلتتىق ناقىشى - قازاق بولمىسىنىڭ ايناسى. بۇل جىر تۋرالى ورىس ادەبيەتىنىڭ ۇلى كلاسسيكتەرىنىڭ ءبىرى، اقىن الەكساندر پۋشكيننىڭ دە ەرەكشە ىقىلاس بىلدىرگەنى تاريحتان ءمالىم. ەۋروپالىق استانادان اتتانىپ، ەدىل-جايىق بويىن تولقىتقان ەمەليان پۋگاچەۆ كوتەرىلىسى تۋرالى ماتەريال جيناۋ ماقساتىندا جولعا شىققان ساپارىندا پۋشكين قازاق دالاسىنىڭ كەڭدىگى مەن رۋحاني بولمىسىنا ارنايى توقتالىپ وتكەن. سول ساپاردىڭ ءبىر تۇسىندا ول «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ» جىرىمەن تانىسىپ، ونىڭ مازمۇندىق تەرەڭدىگىنە، كوركەمدىك قۋاتىنا تاڭدانا سۇيسىنگەن. اسىل ەپوستى اقىن ءوز كۇندەلىگىندە «شىنايى ماحابباتتىڭ سيمۆولى» دەپ باعالاپ، قازاقتىڭ عاشىقتىق الەمىن ەرەكشە تانتىلىكپەن اتاپ وتكەنى تەگىن ەمەس. قازاق دالاسىنىڭ پوەتيكالىق ويلاۋ جۇيەسىنەن باستاۋ العان بۇل اسىل مۇرا تەك ءبىر حالىقتىڭ عانا ەمەس، ءتۇبى ءبىر تۇركىنىڭ ورتاق رۋحاني قازىناسى. ماحابباتتىڭ تازالىعى، ادامنىڭ ىشكى ەركىندىگى، قوعامداعى ادىلەتسىزدىكپەن كۇرەس مۇنىڭ ءبارى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن ءوز ءمانىن جوعالتپاعان ماڭگىلىك تاقىرىپتار. «قوزى كورپەش - بايان سۇلۋ» جىرىنىڭ كومپوزيتسياسى، كەيىپكەرلەر دراماتۋرگياسى، كوركەمدىك قۇرىلىمى جالپى ادامزاتتىق پسيحولوگيانىڭ تەرەڭ قاتپارلارىن اشىپ بەرەتىن جاۋھارىمىز.

ولار ۇلتتىق پوەمانىڭ جۇرەك ءلۇپىلىن، عاشىقتىقتىڭ، ادالدىقتىڭ اسقاق ءۇنىن كورەرمەنگە جەتكىزە ءبىلدى. اسىرەسە، ۇلتتىق ماتىنمەن جۇمىس ىستەۋدەگى جاۋاپكەرشىلىگى، باياعى جىراۋلاردان جەتكەن ۇلكەن اماناتقا دەگەن قۇرمەتى ەرەكشە بايقالدى. ايتپاسقا بولمايدى «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ» جىرىن قويۋ ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولىنان كەلە بەرمەيدى. بۇل تۋىندىنىڭ كىلتىن تابۋ، تاريحپەن تىلدەسۋ، ونىڭ قۇلىبىن اشۋ رەجيسسەرلىك كورەگەندىك، اكتەرلىك جۇرەك، شىنايى سۇيىسپەنشىلىك تالاپ ەتەتىن دۇنيە. ال مۇنداي اۋىر جۇكتى قارشاداي ەكىنشى كۋرس ستۋدەنتتەرىنىڭ كاسىبي دەڭگەيدە كوتەرۋى شىن مانىندەگى ۇلكەن ەڭبەك، قايسارلىق دەپ بىلەمىز. بۇگىنگى ءسوز وسى ەڭبەكتىڭ ناتيجەسى، ەرلان ءبىلال شەبەرحاناسى دايىنداعان «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ» سپەكتاكلى تۋرالى بولماق.

زالعا كىرگەن ساتتەن كورەرمەندى ەڭ الدىمەن اكتەر ەمەس، دەكوراتسيانىڭ ءوزى قارسى الادى. ساحناداعى العاشقى بەينە كوزگە بىردەن وعاش تا، جۇمباق تا اسەر قالدىراتىن تاعدىر كارتاسىنا ۇقساس كەڭىستىك. ەكى جاققا قاق ايىرىلعان ماتا، ورتاسىنداعى ويىق، جىلقى ءۇيىرىن، اڭشىلىقتىڭ كونە سۋرەتتەرىن ەسكە سالاتىن شارتتى بەينەلەرى كورەرمەندى بىردەن باسقا عاسىردىڭ ورىسىنە ەنگىزەدى. بۇل دەكوراتسيانى كورگەندە العاشقى ساتتە-اق قازاق ەپوسىنىڭ نەگىزگى دراماسى تابيعات، تاعدىر جانە ادامنىڭ ەركىندىگى اراسىنداعى ماڭگىلىك تارتىس بىردەن بايقالادى. سۋرەتتەرى كوبىنەسە اڭدار مەن ادامداردى تابيعاتتىڭ ءبىر بولىگى رەتىندە بەينەلەيدى. بۇل سپەكتاكلدە دە ادامداردىڭ اڭعا ۇقساۋى ياعني ولاردىڭ،  تاعدىردىڭ الدىنداعى، تىرشىلىك ءۇشىن كۇرەسىن بەينەلەيدى. اڭشىلىقتىڭ مەتافوراسى، ەكىگە جارىلعان الەم، بىرىگە الماي قالعان كەڭىستىك بولاشاق تراگەديانىڭ ءۇنسىز حابارشىسى ىسپەتتى. اڭ قاشقانىمەن، ونىڭ سوڭى كوبىنە ولىمگە اكەلەدى. ءدال سول سياقتى، ءبىز دە سپەكتاكلگە كىرگەن ساتتەن قوزى مەن باياننىڭ تاعدىرى قايعىمەن اياقتالاتىنىن بىلەمىز. ساحنالىق كەڭىستىكتەگى اڭشىلىق ەستەتيكاسى تاعدىردان قاشىپ قۇتىلۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنىنىڭ كوركەم يشاراسى. بۇل ەپوستاعى عاشىقتار تابيعاتتىڭ جازىلماعان زاڭىنا باعىنعان اڭدار سەكىلدى، ال ولاردىڭ ماحابباتىن كۇيرەتۋگە ۇمتىلعان كۇشتەر قودار مەن جانتىق اڭشىنىڭ رولىندە كورىنەدى. اڭ اۋلاۋ سيۋجەتىندە ۇنەمى قۋعىن مەن قاشۋ، جاۋىزدىق پەن قۇرباندىق، ءومىر مەن ءولىمنىڭ ۇزدىكسىز قوزعالىسى. اكتەرلەردىڭ قوزعالىسى دا وسى زاڭدىلىقتارعا تىكەلەي باعىنادى.  ال ەكىگە بولىنگەن ماتا ەكى جاستىڭ ماڭگى بىرىگە الماۋىنىڭ مەتافورالىق كورىنىسى. ورتاسىنداعى ويىق قازاقتىڭ شاڭىراعى، نەمەسە ەكى عاشىقتىڭ مازارى ءتارىزدى شەشىم ساحنانىڭ فيلوسوفيالىق وزەگىن تولىقتىرىپ وتىرعانداي.

سپەكتاكل قارابايدىڭ تۇسىنەن باستالادى. ساحنادا ونىڭ مىڭعىرعان ءۇيىر جىلقىسى مەن بايلىعىنان ايىرىلۋعا شاق قالعان ءساتى كورەرمەنگە پلاستيكالىق شەشىم ارقىلى جەتكىزىلەدى. كوپشىلىك ساحنامەن بي، دەنە پلاستيكاسى ارقىلى قارابايدىڭ ىشكى كۇيى مەن سەزىمى كورىنىس تابادى. رەجيسسەر قارابايدىڭ دۇنيەقوڭىزدىق سيپاتىن تاس ارقىلى بەينەلەيدى قورجىنداعى تاستار بايلىقتىڭ سيمۆولى، بىراق ولار قۇنسىز، وتكىنشى زات ەكەنىن مەڭزەيدى. بۇل ۇتىمدى شەشىم ارقىلى بيلىك پەن بايلىق ۋاقىتشا، ماڭگىلىك ەشكىمدىكى بولمايدى، ادامنىڭ شىنايى قۇندىلىقتارى عانا ءومىر بويى قالاتىنىن ساحنالىق تىلمەن شەبەر جەتكىزە ءبىلدى.

قوزى مەن باياننىڭ قيمىلدارى مەن پلاستيكاسى ساحناداعى دەكوراتسيانىڭ مەتافورالىق ەلەمەنتتەرىمەن تىكەلەي ۇندەسەدى. ابۋجاكىل اديات بەينەلەگەن قوزى ادالدىق پەن باتىلدىقتىڭ سيمۆولى، رۋحاني تازالىققا قۇرىلعان كەيىپكەر. ونىڭ باستى كۇشى شىنايى سەزىمى مەن سەرتكە بەرىكتىگى. قوزىنىڭ بايانعا دەگەن ماحابباتى جەر مەن كوكتى جالعاعانداي اسەر بەرۋى ءتيىس، جانە بۇل ەموتسيانى ابۋجاكىل اديات نازىك، باياۋ، كىدىرمەلى قيمىلدار ارقىلى جەتكىزە ءبىلدى. اكتەردىڭ بۇل ءتاسىلى كەيىپكەردىڭ ىشكى سەزىمىن، ادالدىعى مەن اڭعالدىعىن كورەرمەنگە تەرەڭ ءارى سەنىمدى تۇردە جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى دەپ ايتا الامىز. مۇنداي اكتەرلىك ىزدەنىس سپەكتاكلدىڭ باستى جەتىستىكتەرىنىڭ ءبىرى. دەگەنمەن، كەيدە قوزىنىڭ قوزعالىستارىنىڭ باياۋلىعى ساحنا تەمپىمەن تولىق ۇندەسپەي، كورەرمەن نازارىن ءسال سەيىلتىپ جىبەرىپ وتىردى. كەيبىر ساتتەردە ەموتسيانى تولىق قابىلداۋ ءۇشىن ىشكى پاۋزا مەن پلاستيكالىق شەشىمدەر ءبىر-بىرىمەن تولىق ۇندەسپەي جاتتى. بۇل سپەكتاكلدىڭ جالپى اسەرىنە ەلەۋسىز بولسا دا، كەيىپكەردىڭ ەموتسيالىق ديناميكاسىن، سەرىكتەسىنىڭ مىنەزىن تولىعىمەن اشۋعا كەدەرگى كەلتىرەتىنى انىق بايقادىق.

مۇسابەك ەلزات سومداعان بايان قايسار، ىشكى ەركىندىگى جوعارى، سۇيگەنىنەن باس تارتپايتىن قازاق قىزىنىڭ جيىنتىق بەينەسى. اكتەردىڭ پلاستيكالىق شەشىمدەرى ارقىلى باياننىڭ ىشكى دراماسى، ماحاببات پەن تاعدىر الدىنداعى كۇرەسى كورەرمەنگە ناقتى ءارى اسەرلى جەتكىزەدى. ءاربىر كىدىرىس، قيمىل مەن قوزعالىس تەك سىرتقى ەففەكت ەمەس، كەيىپكەردىڭ ىشكى الەمىنىڭ كورىنىسى. رەجيسسەر باياننىڭ ايتىلماي قالعان ويلارى مەن سەزىمىن پلاستيكا ارقىلى كورسەتۋگە ۇمتىلعان. باياننىڭ پلاستيكالىق قوزعالىستارى كوركەمدىك ماقساتقا تولى بولسا دا، ەموتسيانىڭ قارقىنىن تولىق جەتكىزۋ ءۇشىن ديناميكانى ارتتىرۋ قاجەت كورىنەدى. بۇل جاس اكتەردىڭ تاجىريبەلىك شەكتەۋلىلىگىنەن تۋىندادى دەپ بىلەمىز. دەگەنمەن، ونىڭ ساحنالىق بەينەسىنىڭ كۇردەلىلىگى مەن شىنايىلىعى جالپى اسەردى السىرەتپەيدى، كەرىسىنشە، كەيىپكەردىڭ تراگەديالىق تەرەڭدىگىن ودان ءارى ايقىنداي ءتۇستى.

قوداردى ءجۇزبايۇلى الديار كۇردەلى، كوپقىرلى انتاگونيست كەيىپكەر رەتىندە سۋرەتتەدى . ول تەك قاتىگەزدىك پەن قىزعانىشتىڭ بەلگىسى عانا ەمەس، ىشكى سەزىمگە، ماحابباتقا يە بولعان ادام رەتىندە كورىندى. ءجۇزبايۇلى الدياردىڭ اكتەرلىك ويىنى ساحنالىق ءتىلىنىڭ تازالىعى مەن پلاستيكاسىنىڭ ۇيلەسىمى ارقىلى كەيىپكەردىڭ پسيحولوگيالىق تەرەڭدىگىن اشىپ ءبىلدى. ونىڭ ساحناداعى قوزعالىسى تەك سىرتقى ارەكەت ەمەس، قوداردىڭ ىشكى كۇيى مەن ەموتسيونالدى شيەلەنىسىنىڭ كورىنىسى رەتىندە سيپات تاۋىپ جاتتى. مىسالى، ساحناداعى قيمىلدارىنىڭ باعىتى، قول قيمىلدارى مەن قادامنىڭ جىلدامدىعى كورەرمەنگە ونىڭ قىزعانىشىن، بيلىك پەن باقىلاۋدى قالاي ۇستايتىنىن ناقتى كورسەتە ءبىلدى.  وسى ارقىلى اكتەر سپەكتاكلدىڭ درامالىق شيەلەنىسىن ءتيىمدى باسقارۋمەن قاتار، قوداردىڭ ادامدىق كۇردەلى تابيعاتىن ايقىندادى، ونى «جاۋىز» دەپ قاراستىرۋعا مۇلدەم مۇمكىندىك قالدىرمادى.

يبادۋللا ديدار سومدايتىن جانتىق جىرداعى ەڭ جاعىمسىز ءارى ماڭىزدى كەيىپكەر. ول ساحناداعى تراگەديانىڭ نەگىزگى قوزعاۋشىسى، وقيعانىڭ دراماسىن تەرەڭدەتەتىن ساتقىن بەينە بولىپ تابىلادى. ءبىر قاراعاندا جانتىق قوسالقى كەيىپكەر سەكىلدى كورىنسە دە، ونىڭ ءار ارەكەتى قوزى مەن باياننىڭ تاعدىرىن شەشۋشى ءرول اتقارادى. شىندىعىندا، قوزىنىڭ ءولىمى مەن باياننىڭ تراگەدياسىنا بىردەن-ءبىر سەبەپكەر قودار ەمەس، جانتىقتىڭ ارام ويلارى. ول ەكى باتىر اراسىنداعى اشىق قاقتىعىستى جاساندى تۇردە ۇيىمداستىرادى، ەگەر جانتىق ارانداتپاسا، قوداردىڭ بايانعا دەگەن سەزىمى تراگەدياعا ۇلاسپاۋى دا مۇمكىن ەدى. ساحنادا يبادۋللا ديدار جانتىقتى مانيپۋلياتور رەتىندە بەينەلەيدى، ءسوزى مايدا بولسا دا، ونىڭ ىشكى ارەكەتتەرى ارامدىققا تولى. اكتەردىڭ ءار قيمىلى، كىدىرىسى، دەنە پلاستيكاسى كورەرمەنگە ونىڭ ىشكى پيعىلىن ناقتى جەتكىزە ءبىلدى. جانتىق قازاق فولكلورىنداعى ىشتەن شىققان جاۋدىڭ بەينەسى، ياعني سىرتقى بەينەسى تىنىش، ءسوزى نازىك، بىراق ويى ارام ادام ءتيپى. ول قوعامداعى وسەكشىلەردى، ەكىجۇزدىلەردى، پايداسى ءۇشىن ءبارىن ساتۋعا دايىنداردى بەينەلەيدى. ديداردىڭ اكتەرلىك شەبەرلىگى جانتىقتى كورەرمەنگە مانيپۋلياتور رەتىندە ناقتى جەتكىزە ءبىلۋى سپەكتاكلدىڭ ۇلكەن جەتىستىگى دەپ بىلەمىز. ءار قوزعالىس، ءار ميميكا كورەرمەنگە ونىڭ استارلى ويلارىن سەزدىرىپ، ساحناداعى تراگەديانىڭ الدىن الا بەلگىلەنگەن زاڭدىلىقتارىن اشىپ وتىردى. وسىنىڭ ارقاسىندا جانتىقتىڭ بەينەسى حالىقتىڭ «جاماندىق كوبىنە سىرتتان ەمەس، ىشتەن شىعادى» دەگەن ومىرلىك تاجىريبەسىنىڭ ادەبي كورىنىسىن تولىق اشىپ كورسەتتى دەپ ايتا الامىز. يبادۋللا ديداردىڭ جانتىق بەينەسىندەگى اكتەرلىك شەبەرلىگى سپەكتاكلدىڭ نەگىزگى درامالىق قوزعاۋشى كۇشىن، تابيعاتىن تولىق اشىپ بەرەدى.

اكتەرلەردىڭ جەكە-جەكە اشىلعان بەينەلەرىنەن بولەك، سپەكتاكلدىڭ ەڭ ۇلكەن تابىستارىنىڭ ءبىرى ونىڭ انسامبلدىك تۇتاستىعى. ءار اكتەردىڭ داۋىس ىرعاعى، قيمىلى مەن ەموتسيالىق تولقىنى ورتاق ىرعاققا باعىنىپ، ءبىرتۇتاس ساحنالىق تىنىس قالىپتاستىرادى. بۇل ۇيلەسىم سپەكتاكلدىڭ درامالىق جەلىسىن ءبىر ارناعا توعىستىرىپ، كورەرمەنگە ءبىر دەممەن قابىلداناتىن تۇتاس الەم سىيلادى. اسىرەسە كوپشىلىك ساحنالارىنداعى تەمپوريتمنىڭ دالدىگى مەن قيمىلداردىڭ سينحروندى ءورىلۋى قويىلىمنىڭ ەنەرگەتيكالىق قۋاتىن كۇشەيتىپ، قازاق دالاسىنىڭ كەڭدىگىن سەزىندىرە ءتۇستى.

دەگەنمەن، سپەكتاكلدىڭ كوركەمدىك قۋاتىن تەرەڭدەتە تۇسەتىن ءبىر ۇسىنىس بار. قويىلىمدا كوپشىلىك ساحناداعى اكتەرلەردىڭ الەۋەتى الدەقايدا مول ەكەنىن بايقادىق. سول مۇمكىندىكتى تولىعىراق قولدانۋ ءۇشىن، مىسالى قارابايدىڭ ءۇيىر-ءۇيىر جىلقىسىن تەك مۋزىكا نەمەسە دىبىستىق ەففەكتىلەر ارقىلى ەمەس، كوپشىلىك ساحناداعى اكتەرلەردىڭ پلاستيكالىق قيمىلى، دەنە ارەكەتى ارقىلى بەينەلەسە، كورىنىس الدە قايدا اسەرلى، قۋاتتى بولار ەدى. كوپشىلىك ساحناداعى اكتەرلار ارقىلى دالانىڭ تىنىسىن، ءۇيىردىڭ ءدۇبىرىن ساحنادا ءتىرىلتۋ ەپوستىق كەڭدىكتى تەرەڭ سەزىندىرۋگە ۇلكەن مۇمكىندىك بەرەر ەدى. سونىمەن قاتار ساحنانىڭ ءبىر قاپتالىنا جاندى داۋىسپەن تابيعي دىبىس بەرەتىن اكتەرلەردى ورنالاستىرىپ، دالانىڭ، جەلدىڭ، جانۋارلاردىڭ ءۇنىن جاندى تۇردە ورىنداۋ سپەكتاكلدىڭ كوركەمدىك تۇتاستىعىن ەسەلەيتىن ەدى دەپ ويلايمىز. بۇل ءتاسىل كورەرمەندى وقيعا كەڭىستىگىنە جاقىنداتىپ، سپەكتاكل اتموسفەراسىن جاڭا دەڭگەيگە كوتەرە تۇسەرى انىق. كوپشىلىك ساحناداعى اكتەرلەردى تەك بي ەلەمەنتتەرىمەن شەكتەمەي، ولاردىڭ ۆوكالدىق، پلاستيكالىق جانە يمپروۆيزاتسيالىق مۇمكىندىكتەرىن اشۋعا باعىتتالعان قوسىمشا مىندەتتەر جۇكتەۋ قويىلىمنىڭ كوركەمدىك قۇرىلىمىن بايىتىپ، انسامبلدىك تۇتاستىقتى ودان ءارى تەرەڭدەتە تۇسەر ەدى.

جالپى، «قوزى كورپەش-بايان سۇلۋ» سپەكتاكلى جاس ساحناگەرلەردىڭ شىنايى تالانتى، ۇلتتىق مادەنيەتكە دەگەن قۇرمەتى مەن ساحنالىق ىزدەنىسىنىڭ ايقىن كورىنىسى. بۇل قويىلىم قازاق ەپوسىنىڭ ماڭگىلىك قۇندىلىقتارىن، ماحاببات پەن ەركىندىك يدەيالارىن جاڭا ۇرپاققا جەتكىزەتىن ماڭىزدى مادەني وقيعا بولىپ وتىر. اكتەرلىك شەبەرلىك، رەجيسسەرلىك شەشىم جانە دەكوراتسيانىڭ ۇيلەسىمى ارقىلى سپەكتاكل كورەرمەنگە تەرەڭ ەموتسيالىق اسەر قالدىرىپ، ۇلتتىق رۋحتى ۇلىقتاي ءبىلدى. سپەكتاكل تەك ەستەتيكالىق ءلاززات سىيلاپ قانا قويماي، ۇلتتىق مادەنيەت پەن قازاق ەپوسىنىڭ رۋحى جاس بۋىننىڭ تالانتى ارقىلى جاڭا ومىرگە يە بولىپ، كورەرمەننىڭ جۇرەگىندە قالدى. ۇلتتىق ونەرىمىزدىڭ بۇل داۋىسى شەت ەلدەرگە تارالىپ، جاڭا ۇرپاق ارقىلى ومىرشەڭ بولا بەرسىن دەپ تىلەيمىز.

بۇل ساپار تەك فەستيۆالدىك باعدارلاما اياسىنداعى كاسىبي تاجىريبە ەمەس، رۋحاني-اقپاراتتىق كەڭىستىكتى كەڭەيتكەن قۇندى مەكتەپ بولدى. گيتيس قابىرعاسىنداعى ءار ساباق، ءار اڭگىمە، ءار ديالوگ ولاردىڭ ىشكى سەزىمتالدىعىن وياتىپ، ونەرگە دەگەن كوزقاراسىن تەرەڭدەتكەنى ءسوزسىز. ماسكەۋدىڭ تاريحي تەاترلارى، اتاقتى پەداگوگتاردىڭ شەبەرلىك ساباقتارى، ءتۇرلى ەلدىڭ جاستارى اراسىنداعى شىعارماشىلىق بايلانىس مۇنىڭ ءبارى ستۋدەنتتەردىڭ بولاشاققا دەگەن سەنىمىن ارتتىردى. ەڭ باستىسى، بۇل ساپار ولاردىڭ بويىنا ءوز مادەنيەتىن ماقتانىشپەن الىپ ءجۇرۋ، ۇلتتىق ونەردى حالىقارالىق دەڭگەيدە تانىتۋعا دەگەن جىگەر مەن باتىلدىقتى دارىتتى. وسىنداي شىعارماشىلىق كەزدەسۋلەردەن تۋعان شابىت پەن تاجىريبە ەرتەڭگى كۇنى قازاق تەاترىنىڭ جاڭا تىنىسىنا اينالاتىنىنا كۇمان جوق.

دياس احمەتنابيەۆ،

تەاترتانۋشى، ت.جۇرگەنوۆ اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ونەر اكادەمياسىنىڭ ءى كۋرس ماگيسترانتى.

ماسكەۋ، 2025.

Abai.kz

0 پىكىر