وسى ءبىر «2030»  دەگەن سيقىرلى سان شىققان بەتتە ارزان سوزگە  اۋەلدەن باي ءبىز شىركىن نە دەمەدىك؟!. ەكونوميكامىز ارامشوپتەن بەتەر قاۋلاپ جونەلەتىنىن، مادەنيەتىمىز ماي جاققان قونىشتاي قۇلپىراتىنىن، ءبىلىمىمىز بىلەكتىگە مىڭدى جىعىپ بەرە سالاتىنىن، عىلىمىمىز عارىشتىڭ توبەسىنە تۋ تىگەتىنىن، دەموكراتيامىز ۇزاتىلاتىن قىزداي كوركەمدەلەتىنىن، ءتورت تۇلىك مالىمىز دالامىزعا سيماي جاتاتىنىن، ءشوبىمىز شابىلماي ءشىريتىنىن، استىعىمىز جيناپ الۋعا بوي بەرمەي قار استىندا قالاتىنىن... نە كەرەك، سول 2030-جىلى قازاقستان انەۋ الگى نيكيتا حرۋششەۆ ۋادە ەتكەن كوممۋنيزمنىڭ تورىنە جايعاساتىنىن جارىسا ايتتىق تا، جاعالاسا  جازدىق تا. ءالى دە ايتىپ، جازىپ ءجۇرمىز. ال جارىس پەن جاعالاس  پارلاپ جەگىلگەن كەزدە مە، ءا، وندا... بيىل نەشە مىڭ توننا استىقتىڭ قار استىندا قالعانىن ەسەپتەپ شىعارۋعا كىسىمىز جەتپەدى. ءبىز كىسىمىز جەتپەي قالۋ دەگەن بۇل پالەدەن قۇتىلۋعا ءتيىسپىز بە؟ ارينە! سوندا  «پالەدەن ماشايىق قاشۋدىڭ» نەشە جولى بار؟  مەنىڭشە، ەكى جولى بار!

ءبىرىنشىسى - جانار-جاعارماي اتاۋلىنى جەكەمەنشىكتەپ العان الپاۋىتتاردىڭ قاس-قاباعىنا قاراي  بيدايدى از سەبۋ، ول بيدايدى سىرتقا ساتۋدى كوبەيتۋ، وزىمىزگە ناندى قىمباتتاتۋ. جىل سايىن!

ەكىنشى جول - ءشىريتىن ءشوپتى، قار استىندا قالاتىن استىقتى، وزگە دە كەم-كەتىگىمىزدى، جىرتىق-تەسىگىمىزدى، ميلليونەر-ميللياردەرلەرىمىزدى شوتقا سالىپ سانايتىن كىسى سانىن كوبەيتۋ. جىل سايىن!

ءبىرىنشى جولدىڭ اۋسەلەسى اۋىر ەمەس، ىسكە اسىرىلىپ، تاجىريبە جيناقتالىپ جاتىر.

وسى ءبىر «2030»  دەگەن سيقىرلى سان شىققان بەتتە ارزان سوزگە  اۋەلدەن باي ءبىز شىركىن نە دەمەدىك؟!. ەكونوميكامىز ارامشوپتەن بەتەر قاۋلاپ جونەلەتىنىن، مادەنيەتىمىز ماي جاققان قونىشتاي قۇلپىراتىنىن، ءبىلىمىمىز بىلەكتىگە مىڭدى جىعىپ بەرە سالاتىنىن، عىلىمىمىز عارىشتىڭ توبەسىنە تۋ تىگەتىنىن، دەموكراتيامىز ۇزاتىلاتىن قىزداي كوركەمدەلەتىنىن، ءتورت تۇلىك مالىمىز دالامىزعا سيماي جاتاتىنىن، ءشوبىمىز شابىلماي ءشىريتىنىن، استىعىمىز جيناپ الۋعا بوي بەرمەي قار استىندا قالاتىنىن... نە كەرەك، سول 2030-جىلى قازاقستان انەۋ الگى نيكيتا حرۋششەۆ ۋادە ەتكەن كوممۋنيزمنىڭ تورىنە جايعاساتىنىن جارىسا ايتتىق تا، جاعالاسا  جازدىق تا. ءالى دە ايتىپ، جازىپ ءجۇرمىز. ال جارىس پەن جاعالاس  پارلاپ جەگىلگەن كەزدە مە، ءا، وندا... بيىل نەشە مىڭ توننا استىقتىڭ قار استىندا قالعانىن ەسەپتەپ شىعارۋعا كىسىمىز جەتپەدى. ءبىز كىسىمىز جەتپەي قالۋ دەگەن بۇل پالەدەن قۇتىلۋعا ءتيىسپىز بە؟ ارينە! سوندا  «پالەدەن ماشايىق قاشۋدىڭ» نەشە جولى بار؟  مەنىڭشە، ەكى جولى بار!

ءبىرىنشىسى - جانار-جاعارماي اتاۋلىنى جەكەمەنشىكتەپ العان الپاۋىتتاردىڭ قاس-قاباعىنا قاراي  بيدايدى از سەبۋ، ول بيدايدى سىرتقا ساتۋدى كوبەيتۋ، وزىمىزگە ناندى قىمباتتاتۋ. جىل سايىن!

ەكىنشى جول - ءشىريتىن ءشوپتى، قار استىندا قالاتىن استىقتى، وزگە دە كەم-كەتىگىمىزدى، جىرتىق-تەسىگىمىزدى، ميلليونەر-ميللياردەرلەرىمىزدى شوتقا سالىپ سانايتىن كىسى سانىن كوبەيتۋ. جىل سايىن!

ءبىرىنشى جولدىڭ اۋسەلەسى اۋىر ەمەس، ىسكە اسىرىلىپ، تاجىريبە جيناقتالىپ جاتىر.

ەكىنشى جولدىڭ اۋسەلەسى 2010-جىلدان باستاپ شەشىلىپ، 2030-جىلى اياقتالار دەپ سەنەمىن. بۇگىندە: «بۇكىل الەمنىڭ قازاقستانعا قىزىعا قاراپ وتىرعانى»، «بۇكىل الەمنىڭ قازاقستاننان ۇلگى الىپ وتىرعانى»، «بۇكىل الەمنىڭ قازاقستاندىق دامۋ جولىنا تۇسەتىنى»، «بۇكىل الەم دىندەرىنىڭ ورتالىعى قازاقستان بولاتىنى»، انە، سوندا ايداي ايعاقتالادى! سەبەبى: ءبىزدىڭ قويدان قوڭىر قوسشاتىرلى پارلامەنتىمىز «بۇكىل الەم» الدىندا تاعى ءبىر «تاريحي قادام» جاسادى. «حالىق قاپىسىز جاساپ ۇسىنعان عاجاپ» زاڭداردىڭ تاعى بىرەۋىن كورپە بۇلكىلدەتكەندەي ىستىق ىقىلاسپەن ىڭ-شىڭسىز قابىلدادى. «بوسقىندار  تۋرالى  زاڭدى»!  ال ءبىزدىڭ ءبارىمىزدىڭ ماڭگى-باقيلىق پرەزيدەنتىمىز ن. ءا. نازارباەۆ مىرزا، پارلامەنتتىڭ شەشىمىنەن ەشقاشان اۋا جايىلمايتىن ادەت-ادەبىن تاعى ساقتاپ، ول  زاڭدى زاڭداستىرا قول قويىپ بەردى. وندا بىزگە بوسقىنداردىڭ قاشان، نەشەۋى، قالاي كەلۋى ءتيىس، ولاردىڭ كەلۋ سەبەبىن قاراۋ، قۇجاتتارىن قانداي مەرزىمدە جانە قالاي دايىنداۋ، قانشا تولەۋ تۇسىنىكتى ايتىلعان. دەسەم دە، بىزدە شارت-كەلىسىم، بارۋ-كەلۋ، الۋ-بەرۋ دەگەندەردىڭ كوبى «بارماق باستى، كوز قىستىمەن» ىسكە اسىپ جاتاتىنى، ياعني زاڭ شىركىننىڭ سەبەپ رەتىندە عانا كەرەك بولاتىنى ءمالىم.

سونىمەن، ءيا، نە بولدى؟..

سونىمەن، ءيا، قازاقستاندا «قازاقتىڭ سانىن كوبەيتۋ پروبلەماسى» ماڭگى-باقيعا شەشىلدى. شەشىلمەگەندە شە؟!

رەسمي دەرەككە جۇگىنسەك، بيىل قازان ايىنا دەيىن بىزگە - قازاقستانعا الىس-جاقىننان 243 وتباسى كوشىپ كەلىپتى. تاجىگى، وزبەگى، پۋشتۋنى، حازارى بار، جيىنى - 622 كىسى. «بوسقىندار تۋرالى زاڭنىڭ»  ءيسى شىقپاي تۇرعاندا-اق جول تاۋىپ جەتكەن. ەندى وزدەرىنە كەرەك زاڭنىڭ ءيسى شىققان سوڭ بۇرىنعى ويقى-شويقى كوشەمىز تاقتايداي تەگىس داڭعىلعا اينالادى دا، بوسقىندار قۇمشا قۇيىلىپ: قورا-قوپسىمىزعا، قۇشاعىمىزعا، قويىن-قونشىمىزعا سىقا تولادى. سوناۋ «بەسجىلدىقتار» قارقىنىمەن ساتىلىپ جاتقان، جالعا بەرىلىپ جاتقان  جەرىمىزدى جايلايدى. اۋزىمىزدى «مايلايدى».

رەسمي دەرەككە جانە ءبىر جۇگىنسەك: بۇگىندە قازاق جەرىن تۇپكىلىكتى مەكەنىنە اينالدىرعان قىتاي تۋىستارىمىزدىڭ سانى بەس ءجۇز مىڭعا جەتىپتى. «تۋىستارىمىز» دەپ وتىرعانىم، ەگەر رەسمي دەرەك جاڭىلماسا، قازەكەمنىڭ قىرىق مىڭعا جۋىق قىزى قىتەكەڭدەرگە كەلىن بولىپ، الدى ءۇش-ءتورت، سوڭى ەكى-ءۇش جيەن سيلاپتى بىزگە. باسقا ۇلت-ۇلىستىڭ بوساعاسىنا بايلانعان قاراكوزدەر قانشا ەكەن؟ سولاردىڭ ءبارى قايران قازەكەڭە جىل سايىن نەشە جيەن سيلايتىنىن ءبىر قۇداي بىلەدى. ە، ايتپاقشى، پرەزيدەتىمىز قىتايلىقتارعا اۋىل شارۋاشىلىعى جۇمىستارىمەن اينالىسۋ ءۇشىن جالعا 1 000 000 گەكتار جەر بەرۋ كەرەكتىگىن مالىمدەدى. كەشە عانا. ول كىسىنىڭ ويى ءوز-وزىنەن ورىندالىپ جاتاتىنىن ەسكەرسەك، ەرتەڭ ول جەردى يگەرۋگە 500 000 قىتەكەڭ كەلە قالادى دا، اناۋ الگى ن. حرۋششەۆتىڭ «تىڭ جانە تىڭايعان جەردى يگەرۋى» جالعاسىن تابادى. ارعى جاعى - ءالاۋلاي! قازاق قىزدارىنىڭ كۇن قۇرعاتپاي سىڭسۋىن سوندا ەستيمىز. جيەندەرىمىزگە كورىمدىك دايىنداي باستايىق! قۇداي بەرەيىن دەسە قيىن با، جيەندەرىمىز  جىل سايىن  ءجۇز مىڭداپ ىڭگالاپ كەلىپ جاتار-اۋ...

بوسقىندار تۋرالى زاڭنىڭ قابىلدانعانى، اتاسى باسقا، اۋىلى قاشىق پۋشتۋندار مەن حازارلار جانە باسقاسى بىلاي تۇرسىن، ەڭ الدىمەن سىرتتاعى ۇيعىر اعايىندارعا «ءاپ، بارەكەلدى!» بولارى ءسوزسىز. ماسەلەن، قىتەكەڭدەرمەن جاعالاسىپ، جاپا شەگىپ جۇرگەن ۇيعىرەكەڭدەر وزگەلەرشە جىلىنا ونداپ، جۇزدەپ ەمەس، مىڭداپ  كەلەر. قازىردىڭ  وزىندە «جەرىنىڭ» كارتاسىن سىزىپ، تۋىن تىگىپ، ءانۇرانىن جاتتاپ  جۇرگەن جۇرت اسپانداتا الاقايلاۋعا دايىن شىعار.

سونىمەن ءسويتىپ...  2030-جىلى قازاقستاندا قازاقتىڭ سانى قانشا بولار ەكەن؟ «قوي اۋزىنان ءشوپ الماس» پارلامەنتىمىز، ونىڭ الدە ناعاشىسى، الدە جيەنى  حالىقتار اسسامبلەيامىز سونى انىقتاۋعا جالپى دەن قويار ما ەكەن، قويماس پا ەكەن؟ بەۋ، حالايىق، مۇنى كىمنەن، قايدان بىلمەك كەرەك؟

الدە بۇگىنگى بيلىك جۇيەسىنىڭ، «ەل بىرلىگى» دەلىنگەن دوكترينانىڭ، «بوسقىندار تۋرالى زاڭنىڭ» كۇشىمەن قازاقستان كوپۇلتتى، كوپتىلدى، كوپدىندى، كوپبىردەڭەلى مەملەكەتكە اينالىپ، مەملەكەتتىك ءتىل ماسەلەسى جايىنا قالار، ۇشتۇعىرلى ءتىل، قازاقستاندىق ۇلت ساياساتى  اتقا مىنەر، قويىمىز الىنىپ، قورامىز قوسا كەتەر كۇندى كۇتە تۇرايىق پا؟