جىلداعى ادەتپەن تاعى دا حالىقارالىق «شاكەن جۇلدىزدارى» الماتى كينوفەستيۆالىن قورىتىندىلادىق. بيىل جەتىنشى رەت وتكەن بايقاۋدا تاعى دا جالپاقشەشەيلىكپەن جان-جاقتان جۇرتتى جيناپ، سىي-سىياپات ۇلەستىرىپ، «ويباي، بىزدە داعدارىس جوق» دەپ اقشانى اياماي شاشتىق. «ايداعانى – بەس ەشكى، ىسقىرىعى جەر جارادى» دەمەكشى، سونشالىقتى كينوفەستيۆال دەگەن داقپىرت قانا بولماسا، العانىمىز – جالعىز عانا جۇلدە – «ستۋدەنتتىك انيماتسيا» سەكتسياسى بويىنشا جاس رەجيسسەر اداي ءابىلديننىڭ «كولوكولچيك» ءمۋلتفيلمى. قولىمىزعا ءبىر «قوڭىراۋدى» ۇستاتىپ، الداپ قويعانداي، ايتەۋىر… ال «شاكەن جۇلدىزدارىنىڭ» گران-ءپريى گەرمانيا مەن يزرايل بىرىگىپ تۇسىرگەن «رادي وتتسا» ءفيلمىنىڭ رەجيسسەرى درور زاحاۆيگە بۇيىردى.
ال قالعان ماراپاتتاۋلار بىلاي ۇلەستىرىلدى.
«جاستار كينوسى» سەكتسياسى بويىنشا:
«قىسقامەتراجدى كوركەم فيلم» نوميناتسياسى بويىنشا يراندىق كينورەجيسسەر داريۋش عاريبزادەنىڭ «بۋمەرانگ» ءفيلمى ماراپاتتالدى;
«تولىقمەتراجدى دەرەكتى فيلم» نوميناتسياسى ۆەنگريالىق «درۋگايا پلانەتا» فيلمىنە بەرىلدى. رەجيسسەرى – فەرەنتس مولدوۆاننىي;
«قىسقامەتراجدى دەرەكتى فيلم» – «گرۋبايا وبرابوتكا»، رەجيسسەرى فيرۋزە حوسروۆاني، يران;
«انيماتسيا» نوميناتسياسى وزبەكستاننىڭ «دۆا سوسەدا ي دىنيا» اتتى مۋلتيپليكاتسيالىق ءفيلمىنىڭ رەجيسسەرى ازيزبەك مۇحاممەدوۆكە بەرىلدى;
«باستاما» سەكتسياسى بويىنشا – پولشانىڭ «ۆسە بۋدەت حوروشو» ءفيلمى، رەجيسسەرى – توماش ۆيشنەۆسكي.

جىلداعى ادەتپەن تاعى دا حالىقارالىق «شاكەن جۇلدىزدارى» الماتى كينوفەستيۆالىن قورىتىندىلادىق. بيىل جەتىنشى رەت وتكەن بايقاۋدا تاعى دا جالپاقشەشەيلىكپەن جان-جاقتان جۇرتتى جيناپ، سىي-سىياپات ۇلەستىرىپ، «ويباي، بىزدە داعدارىس جوق» دەپ اقشانى اياماي شاشتىق. «ايداعانى – بەس ەشكى، ىسقىرىعى جەر جارادى» دەمەكشى، سونشالىقتى كينوفەستيۆال دەگەن داقپىرت قانا بولماسا، العانىمىز – جالعىز عانا جۇلدە – «ستۋدەنتتىك انيماتسيا» سەكتسياسى بويىنشا جاس رەجيسسەر اداي ءابىلديننىڭ «كولوكولچيك» ءمۋلتفيلمى. قولىمىزعا ءبىر «قوڭىراۋدى» ۇستاتىپ، الداپ قويعانداي، ايتەۋىر… ال «شاكەن جۇلدىزدارىنىڭ» گران-ءپريى گەرمانيا مەن يزرايل بىرىگىپ تۇسىرگەن «رادي وتتسا» ءفيلمىنىڭ رەجيسسەرى درور زاحاۆيگە بۇيىردى.
ال قالعان ماراپاتتاۋلار بىلاي ۇلەستىرىلدى.
«جاستار كينوسى» سەكتسياسى بويىنشا:
«قىسقامەتراجدى كوركەم فيلم» نوميناتسياسى بويىنشا يراندىق كينورەجيسسەر داريۋش عاريبزادەنىڭ «بۋمەرانگ» ءفيلمى ماراپاتتالدى;
«تولىقمەتراجدى دەرەكتى فيلم» نوميناتسياسى ۆەنگريالىق «درۋگايا پلانەتا» فيلمىنە بەرىلدى. رەجيسسەرى – فەرەنتس مولدوۆاننىي;
«قىسقامەتراجدى دەرەكتى فيلم» – «گرۋبايا وبرابوتكا»، رەجيسسەرى فيرۋزە حوسروۆاني، يران;
«انيماتسيا» نوميناتسياسى وزبەكستاننىڭ «دۆا سوسەدا ي دىنيا» اتتى مۋلتيپليكاتسيالىق ءفيلمىنىڭ رەجيسسەرى ازيزبەك مۇحاممەدوۆكە بەرىلدى;
«باستاما» سەكتسياسى بويىنشا – پولشانىڭ «ۆسە بۋدەت حوروشو» ءفيلمى، رەجيسسەرى – توماش ۆيشنەۆسكي.
«ستۋدەنتتىك كينو» سەكتسياسىندا ەكى فيلم جۇلدە ءبولىستى:
ءبىرى – رەسەيلىك «پيسمو يز بۋدۋششەگو» ءفيلمى، رەجيسسەرى – الينا اكوەفف، ەكىنشىسى – «كازن» ءفيلمى، رەجيسسەرى – سەرگەي مارچەنكو، ۋكراينا.
سونداي-اق «ەڭ ۇزدىك ايەل ءرولى ءۇشىن» سىيلىعى بوسنيا-گەرتسەگوۆينا، فرانتسيا، گەرمانيا جانە يران بىرىگىپ تۇسىرگەن «سنەگ» فيلمىندەگى الما ءرولىن سومداعان زانا ماريانوۆيچكە بەرىلدى. رەجيسسەرى – ايدا بەگيچ. ال «ەڭ ۇزدىك ەر ادام ءرولى ءۇشىن» سىيلىعىنا «مير وگرومەن ي سپاسەنيە زاتايلوس گدە-تو زا ۋگلوم» اتتى بولگار فيلمىندە باي دان اتاي ءرولىن سومداعان ميككي مانويلوۆيچ لايىق دەپ تابىلىپتى. ال فيلم رەجيسسەرى – ستەفان كوماندارەۆ.
نانا دجوردجادزە، كيونگ پاك، ۆالەري رۋزين، مەرۋەرت وتەكەشوۆالاردان قۇرىلعان كينوفەستيۆال ادىلقازىلارى وزدەرىنىڭ ارنايى سىيلىعىن گەرمانيالىق رەجيسسەر حاننا دوزەنىڭ «مەجدۋ نەبوم ي زەملەي» فيلمىنە بەردى.
مۇنىڭ سىرتىندا تاعى دا «شاكەن جۇلدىزدارى» كينوفەستيۆالىنىڭ ارنايى ديپلومدارى تاپسىرىلىپ جاتتى. اناۋ ءۇشىن، مىناۋ ءۇشىن دەپ ءتىزىمدى جالعاستىرا بەرۋگە بولادى، بىراق… ىشىندە ءبىر قازاق كينوسى بولماعان سوڭ، قالپاعىمىزدى اسپانعا اتىپ نە ەتەمىز؟ قىرىق شاقتى كينو قاتىستىرعاندا سونىڭ توعىزى عانا ىرىكتەۋدەن ءوتىپ ەدى، بىرەۋى عانا، وندا دا انيماتسيالىق تۋىندىمىز توپ جارا الدى. توپ جارا الدى ما، الدە ونى دا ەشتەڭەسىز قالدىرعانشا دەپ بەرە سالدى ما؟.. جارقىراتا كورسەتىپ جۇرتتى تامساندىرا الاتىنداي تۋىندىلارىمىز بولماعان سوڭ، وسىنداي فەستيۆال ۇيىمداستىرىپ نە كەرەك؟ الدە مارقۇم شاكەن ايمانوۆ «مەنىڭ اتىمدى وسىلاي شىعارىڭدار» دەپ كەتىپ پە ەدى؟ كەرەك دەسەڭىز، ءالى كۇنگە كۇللى قازاق جابىلىپ ءجۇرىپ ءبىر شاكەننىڭ دەڭگەيىندە كينو تۇسىرە الماي وتىر ەمەسپىز بە؟ ال ازىرگە «شاكەن جۇلدىزدارىنىڭ» «شەتەل جۇلدىزدارى» بولىپ تۇرعانى – شىندىق. شەتەلدىك كينولارعا جۇلدە بەرگەنىمىز ءوز الدىنا، فەستيۆالدىڭ ءوزى دە وزگە تىلدە – ورىسشا، اعىلشىنشا ارالاس وتەدى. قازاقتىڭ كينوسى سەكىلدى، قازاق ءتىلى دە فەستيۆالدىڭ تەك ەسىگىنەن سىعالاپ قانا ءجۇر…

نۇرجۇمان ىقتىمباەۆ، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى، كسرو مەملەكەتتىك سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى، «پاراسات» وردەنىنىڭ يەگەرى:
– مەن ىرىكتەۋ كوميسسياسىنىڭ قۇرامىندا بولعان جوقپىن. بىراق ەستۋىمشە، بيىل نەبىر مىقتى تۋىندىلار سىنعا ءتۇستى دەيدى. ءبىر ەمەس، جيىرما شاقتى كينونى جىلىكشە شاعاتىن كاسىبي ماماندار قارادى عوي… ەگەر سولار بىزگە ەشقانداي جۇلدە بەرمەسە، دەمەك، جۇلدە الۋعا لايىقتى تۋىندى كورسەتە الماعانىمىز عوي. وسى ورايدا ءبىر ايتاتىنىم – ءبىز ءوز كينومىز جۇلدە الا الماسا، وعان بىرەۋدى كىنالاپ شىعا كەلەمىز. ودان دا كىنانى نەگە وزىمىزدەن ىزدەمەسكە؟ رەجيسسەرلەرىمىز قايتا بۇدان ساباق السىن!..

ءماريام ءابساتتار
«الاش ايناسى» گازەتى، (22.05.2009)