وسى اپتادا abai.kz اقپاراتتىق پورتالى مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ پرەزيدەنتتىك قورىنا جاڭا ديرەكتور بولىپ تاعايىندالعان ازات شاۋەەۆ مىرزامەن (سۋرەتتە) ينتەرنەت-كونفەرەنتسيا وتكىزگەن بولاتىن.

تومەندە 27-30 ءساۋىر ارالىعىندا قويىلعان سۇراقتاردىڭ جاۋاپتارىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنىپ وتىرمىز.

قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى قاۋىم!

ەڭ الدىمەن ءتىل جاناشىرلارىمەن سۇحباتتاسۋعا مۇمكىندىك جاساپ وتىرعان www.abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ رەداكتسياسىنا ينتەرنەت-كونفەرەنتسياعا شاقىرعاندارى ءۇشىن ۇلكەن ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. ەكىنشىدەن، قازاق ءتىلى ءۇشىن جاسالىپ جاتقان بۇگىنگى قام-قارەكەتتىڭ رۋحاني-ۇلتتىق ءۇنى بار قۇبىلىس ەكەندىگىنە كوڭىلىم تولىپ وتىر. ەندى ناقتى ساۋالدارعا كوشەلىك.

وسى اپتادا abai.kz اقپاراتتىق پورتالى مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ پرەزيدەنتتىك قورىنا جاڭا ديرەكتور بولىپ تاعايىندالعان ازات شاۋەەۆ مىرزامەن (سۋرەتتە) ينتەرنەت-كونفەرەنتسيا وتكىزگەن بولاتىن.

تومەندە 27-30 ءساۋىر ارالىعىندا قويىلعان سۇراقتاردىڭ جاۋاپتارىن نازارلارىڭىزعا ۇسىنىپ وتىرمىز.

قايىرلى كۇن، قۇرمەتتى قاۋىم!

ەڭ الدىمەن ءتىل جاناشىرلارىمەن سۇحباتتاسۋعا مۇمكىندىك جاساپ وتىرعان www.abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ رەداكتسياسىنا ينتەرنەت-كونفەرەنتسياعا شاقىرعاندارى ءۇشىن ۇلكەن ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن. ەكىنشىدەن، قازاق ءتىلى ءۇشىن جاسالىپ جاتقان بۇگىنگى قام-قارەكەتتىڭ رۋحاني-ۇلتتىق ءۇنى بار قۇبىلىس ەكەندىگىنە كوڭىلىم تولىپ وتىر. ەندى ناقتى ساۋالدارعا كوشەلىك.

1. ازات مىرزا، www.abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ ينەتەرنەت-كونفەرەنتسياسىنا حوش كەلىپسىز! بۇل پورتالدا بەتىڭ بار ءجۇزىڭ بار دەمەي "قولاپايسىز" سۇراقتار قويىلا بەرەدى. قورىقپايسىز با؟ مىسالى، بەرىك ابدىعالي مىرزا قورىقپايتىن. قورىقپايتىن سەبەبى ول كىسى ابدەن سويلەپ ۇيرەنىپ قالعان. سول بەرىك مىرزا ءبىر سۇحباتىندا "قازاق تىلىندە قاتە جارنامالار مەن قاتە جازۋلاردى كورسەڭىزدەر سۋرەتكە ءتۇسىرىپ الىڭىزدار، قازاق ءتىلدى باق-قا جاريالايمىز" دەگەن بولاتىن. بىراق سولاي جاساعانىن كوزىمىز شالعان جوق. مىنە، ءسىز دە سۇحبات بەرەمىن دەپ قۇلشىنىپ وتىر ەكەنسىز. سۇحبات بەرىپ، جۇرتقا تانىلىپ بولعان سڭ ۋادەنى اۋىزشا ءۇيىپ توگىپ ءبىر جاققا ءوسىپ كەتپەيسىز بە؟ سوندا قوردىڭ جۇمىسى نە بولادى؟ قوردىڭ جۇمىسى قور بولىپ قالا بەرە مە؟

ساعىمبەك ۋالي

ساۋالىڭىزعا راحمەت. قوردىڭ 2009 جىلى «ايقىن» رەسپۋبليكالىق گازەتىمەن بىرلەسىپ «قوعامدىق ءتىل ينسپەكتسياسى» فوتوبايقاۋىن ۇيىمداستىرعانى بارشاڭىزعا بەلگىلى جايت. بۇل بايقاۋ بارىسىندا بيلبوردتاردا، جارنامالىق پلاكاتتار مەن مەملەكەتتىك جانە جەكەمەنشىك ۇيىمداردىڭ ماڭدايشالارىندا جىبەرىلگەن قاتەلەردىڭ فوتوسۋرەتتەرىن قابىلداپ، اپتا سايىن گازەت بەتىندە جاريالاپ وتىردىق. ەلىمىزدىڭ بارلىق ايماقتارىنان كەلىپ تۇسكەن حاتتار توقسان سايىن قورىتىلىپ، ورەسكەل قاتەلەرى بار فوتوسۋرەت اۆتورلارى اقشالاي جۇلدەلەرمەن ماراپاتتالدى: 1-ءشى ورىن - 50 مىڭ تەڭگە، 2-ءشى ورىن - 30 مىڭ تەڭگە، 3-ءشى ورىن - 20 تەڭگە. جيناقتالعان فوتوسۋرەتتەر ءتيىستى شارالار قولدانۋ ءۇشىن «نۇر وتان» حدپ ارقىلى جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندارعا جىبەرىلدى. بيىل دا وسىنداي فوتوبايقاۋدى رەسپۋبليكالىق گازەتتەرمەن بىرلەسە وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.

2. شىن بيلىگىڭىز جەتسە، ناق قازاق ءتىلى ءۇشىن جۇمىس جاساعىڭىز كەلسە،
ءمينيستىر مەن وكىمەت بيلىگىندەگى بارلىق قىزمەتكەرلەردى جىلىندا 3 رەت قازاق تىلىنەن سىن الۋ جولدارىن قاراستىرا الاسىز با؟
وسىنداي تاقاۋىر بولماسا ءوزىڭدى ەل مويىندامايدى. جىبەك.

بۇل سۇراق اۆتورىنىڭ مينيسترلەر مەن وكىمەت بيلىگىندەگى بارلىق قىزمەتكەرلەردەن جىلىنا 3 رەت قازاق تىلىنەن سىناق الۋ جولدارىن قاراستىرۋ جونىندەگى ۇسىنىسىن باتىل وي رەتىندە قابىلدايمىز. كەلەشەكتە بۇل ماسەلەنى قامقورشىلىق كەڭەس قۇرامىنداعى حالىق قالاۋلىلارىنىڭ نازارىنا ۇسىناتىن بولامىز.

3. ءبىر سۇراق: مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قورىنىڭ بيۋدجەتى قانشا جانە ونى قانداي ناقتى جۇمىستارعا جۇمسايسىزدار. قارجى جەتكىلىكتى مە؟

32. قوردىڭ قازىرگى بيۋدجەتى قانداي؟ قانداي جوبالار قارجىلانىپ جاتىر؟ قور قۇرىلعالى بەرى قانداي شارالارعا ۇيىتقى بولدى؟

قوردىڭ بيۋدجەتى مىنانشا دەپ ناق ايتا المايمىن، مۇنىڭ سەبەبى قور قىزمەتىنىڭ ەرەكشەلىگىمەن بايلانىستى، بىزگە مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن جوسپارلى تۇردە قارجى بولىنبەيدى. بىلتىر قورعا قۇرىلتايشىلار تاراپىنان بولىنگەن قاراجات (جۇمىسىمىزدىڭ العاشقى جىلى قوردىڭ نەگىزگى قۇرىلتايشىسى قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى قورىنان قارجى بولگەن بولاتىن) پەن دەمەۋشىلەردەن تۇسەتىن قارجىنى قازاق ءتىلىنىڭ قولدانىس اياسىن كەڭەيتۋگە باعىتتالعان قوعامدىق جوبالارعا قولداۋ كورسەتۋگە جۇمسادىق. بۇگىنگى كۇنى دە قورعا ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن وسىنداي 130-دان استام جوبا كەلىپ ءتۇسىپ وتىر. قور جانىنداعى ساراپشىلار كەڭەسى ولاردىڭ وزىق تا ءتيىمدى دەپ تانىلعاندارىن تاڭداپ، ارنايى كونكۋرستىق كوميسسياعا ۇسىنادى. كونكۋرستىق كوميسسيا شەشىمىمەن ىرىكتەلگەن جوبالار قارجىلاندىرىلادى. قوردىڭ ءبىرىنشى جىلى اتقارعان جۇمىسىمەن ءبىزدىڭ ينتەرنەت-سايتتان تولىق تانىسۋعا بولادى (www.qazaq-found.kz).

4. سالەمەتسىز بە. ءىس-قاعازدارى قاشان، قاي جىلى تولىق مەملەكەتتىك تىلگە كوشەدى؟ تولىق مەملەكەتتىك تىلدە ءجۇرسىن دەپ وكىم بەرۋگە ءسىزدىڭ قۇقىڭىز بار ما؟

وزدەرىڭىزگە بەلگىلى، بيىلعى جىلدان باستاپ ەلىمىزدەگى بارلىق مەملەكەتتىك ورگاندارىندا ءىس-قاعازدارىن جۇرگىزۋ قازاق تىلىنە كوشىرىلدى. سوڭعى ۋاقىتتاعى بايقاعانىم، قاي مەملەكەتتىك ورگانعا قانداي قۇجات اپارساڭىز دا قازاق تىلىندەگى ڭۇسقاسىنسىز قابىلدامايدى. وعان ءوزىم تالاي رەت كوز جەتكىزىپ، جوسپارلى ءىستىڭ ناتيجەلى اياقتالعانىنا كۋا بولدىم. بۇل ءىستىڭ الداعى ۋاقىتتا جالعاسىن تاۋىپ، ءتىلدىڭ قولدانىس اياسىنىڭ كەڭي تۇسەتىنىنە سەنىمدىمىن.

9. ازەكە قىزمەتىڭىز قۇتتى بولسىن. قوردىڭ بۇرىنعى باستىعى بەرىك ابدىعاليەۆ كەزىندە سىزدەردىڭ ۇيىمدارىڭىزدىڭ اتى جالپاق جۇرتقا بەلگىلى بولدى. وسىنداي قور بار ەكەن دەگەن سياقتى. بىراق ول جارناما جاقسى جاعىنان جەتكەن جوق. ابدىعاليەۆتىڭ "الاش ايناسىنا" بەرگەن سۇحباتى ءوزىنىڭ جان-جاقتا ياعني قازىرگى كەلبەتىن كورسەتىپ كەتتى. وسىدان كەلىپ سىزگە قويار سۇراعىم، ءسىز قانشالىقتى قوردىڭ ءيميدجىن جاقسارتىپ، جۇمىسىن جانداندىراسىز؟ الگى بەرىك اعامىز ءبىز جاي قوعامدىق ۇيىمبىز دەپ ايتۋمەن بولعان ەدى. ءسوزىنىڭ ماعىناسى قوردىڭ قولىنان كەلەتىنى قوعامدىق پىكىر تۋدىرۋمەن عانا شەكتەلەدى دەگەنگە سايادى. ەندى ءسىز نەندەي جوسپارمەن انا ءتىلىمىزدىڭ جاعدايىن جاقسارتۋعا كۇش سالاسىز. الماتىدان ەركىنبەك

10. مەملەكەتتىك ءتىل - مەملەكەت قاۋىپسىزدىگىنىڭ كەپىلى. سوندىقتان ءبىر ءتىلدىڭ توڭىرەگىنە توپتاسۋ ماڭىزدى.ءتىلى الا-قۇلا ەل ءتۇرلى ارانداتۋعا تەز ۇرىنادى. ءبىر تىلدە سويلەمەگەن ەلدىڭ اۋىزبىرشىلىگى بولمايدى. مۇنداي مەملەكەتتەگى ۇلتارالىق تۇراقتىلىق تا تەز كوزالداۋ. ويتكەنى تاۋەلسىزدىك العالى مەملەكەت "قازاق ماسەلەسىمەن" ەشقاشان اينالىسقان جوق، ء"تىل پروبلەماسى" حالىقتىڭ كونبىستىگىنىڭ ارقاسىندا عانا ازىرگە "اتتانعا" اينالماي وتىر. بىراق، بۇلاي ۇزاق بولا بەرۋى مۇمكىن ەمەس، قازاق قازاق تىلىندە سويلەۋدى ءتۇپتىڭ تۇبىندە اشىق تالاپ ەتەدى. سوندىقتان ءبىزدىڭ ەرتەڭ بارماعىمىزدى تىستەپ قالماۋىمىز ءۇشىن سوزدەن ىسكە كوشەتىن مەزگىل جەتتى. وسى باعىتتا ءبىزدىڭ پرەزيدەنتىمىزدىڭ قورى پارمەندى شارالار اتقارادى دەپ سەنەمىز. ءسىزدىڭ الداعى جوسپارلارىڭىز قانداي؟

11. ازات مىرزا! قازاق ءتىلىن ءوز قالپىنا كەلتىرىپ، ماتەبەسىن اسقاقتاتۋ ءۇشىن الدىمەن جوعارعى بيلىكتەگى "سەمىز مىرزالار" قازاقشا سويلەۋى كەرەك. ونسىز باسقاسى قۇر دالباسا.
سول اعالاردىڭ تالاي جيىن-تويلاردا، كەزدەسۋلەردە، ءتىپتى، ۇلت تاعدىرىنا قاتىستى ۇلى ءدۇبىرلى جينالىستاردا ماسكەۋ تىلىمەن سايراپ وتىرعانىن ۇنەمى كورەمىز. ەڭ الدىمەن سوعان توسقاۋىل قويىلۋى كەرەك. وعان ءسىزدىڭ قوردىڭ شاماسى، ياعني، قۇزىرەتتىك قۋاتى جەتە مە؟
ەكىنشى ساۋال: "ەل بولامىن دەسەڭ بەسىگىڭدى تۇزە" دەگەن اتالى ءسوز بار. ەلىمىزدەگى مەكتەپتەر مەن ۋنيۆەرسيتەتەردە وقيتىن جاستاردىڭ 50 پايىزعا جۋىعى ءوز انا تىلىنەن ماحرۇم قالعان. سول بوستىقتى تولتىرۋعا قانداي جۇمىستار جاساۋ ويلارىڭىز بار؟

استانادان ۇلاربەك بايتايلاق.

ءيا، بەكەڭ ءوز ويىن قور جۇمىسىنىڭ نەگىزگى باعىت-باعدارىنا ساي نەگىزدەپ وتىر. ولاي دەيتىنىم، ءبىز شىنىندا دا ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمبىز. ءبىز قىزمەتىمىزدى جارعىمىزدا بەلگىلەنگەن ماقسات-مىندەتتەرگە ساي جۇرگىزەمىز. قور قوعامدىق پىكىر تۋعىزۋمەن قاتار، تىڭ دا ۇتقىر قوعامدىق يدەيالاردى كوتەرىپ، ولاردى جۇزەگە اسىرۋعا مۇرىندىق بولماق.

سوزدەن ىسكە كوشەتىن مەزگىل جەتتى دەگەن پىكىرلەرىڭىزگە تولىق قوسىلامىن. الايدا، قازاق ءتىلىن وركەندەتۋگە، ونىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋگە تەك بيلىك باسىنداعىلار جاۋاپتى، نەمەسە بۇل قۇزىرەتتى مەكەمەلەردىڭ عانا مىندەتى دەۋ جاڭساق پىكىر دەپ ويلايمىن. مەنىڭشە، جۇرەگى قازاقپىن دەپ سوعاتىن ءاربىر ازامات قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن ءوز ارىپتەسىن، ءجيى ارالاسىپ تۇراتىن جولداسىن، تۋىسىن، كورشىسىن، ال ستۋدەنت، وقۋشى جاستار كۋرستاسىن، كلاستاسىن، دوسىن، قۇربىسىن ۇيرەتسە، قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن ازاماتتاردىڭ باسىم بولىگى ءبىر-ەكى جىلدا اۋىزەكى سويلەسۋگە جاراپ، كەيىننەن قازاقشا گازەت وقىپ، تەلەديدار كورۋگە دە ىنتالانار ەدى دەپ ويلايمىن.

مىسالعا، مەن بۇرىن ارىپتەسىم، قازىر جاقىن دوسىما اينالعان وزگە ۇلت وكىلىمەن بىرنەشە جىل قاتارىنان تەك قازاقشا سويلەسۋگە تىرىسامىن. قازىر ول قازاقشا اڭگىمەلەسۋگە دە جاراپ قالدى. ال جۇبايىم قىزمەتتەس ارىپتەسىن، ءبىرىنشى كۋرستا وقيتىن ستۋدەنت قىزىم وزىمەن بىرگە وقيتىن قۇربىسىن (وزگە ۇلت وكىلى) قازاقشاعا ۇيرەتىپ ءجۇر... تانىستارىمنىڭ اراسىندا مۇنداي مىسالدار كوپ كەزدەسەدى. سوندىقتان دا م. اۋەزوۆ ايتقانداي: «قاي ءىستىڭ بولسىن ونۋىنە ءۇش ءتۇرلى شارت بار. ەڭ اۋەلى نيەت كەرەك...».

وسى باعىتتا «جاس وتانمەن» بىرلەسىپ استانانىڭ ءبىر جوعارعى وقۋ ورنىندا تاجىريبە رەتىندە ءبىر شارا وتكىزۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. جوبا ماقساتى - ستۋدەنت جاستاردى قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋگە ىنتالاندىرۋ، ولاردىڭ بوس ۋاقىتىن ءتيىمدى پايدالانۋىنا ىقپال ەتۋ (جات قىلىقتاردان اۋلاقتاتۋ) جانە ولارعا «ەڭبەگىنىڭ زەينەتى» رەتىندە ماتەريالدىق قولداۋ كورسەتۋ. جوباعا قاتىسۋ ءۇشىن قازاق ءتىلدى ستۋدەنت وزىمەن بىرگە قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋگە ىقىلاس بىلدىرگەن جاستاردى اكەلەدى. ولار تەستىلەۋ ورتالىعىنىڭ ارنايى باعدارلاماسى بويىنشا تەست تاپسىرادى، ءتىلدى ءبىلۋ دەڭگەيى انىقتالادى. ءتىلدى ۇيرەتۋشى مەن ۇيرەنۋشىگە ەكى اي ۋاقىت بەرىلەدى. بەلگىلەنگەن مەرزىم بىتكەن سوڭ ءتىل ۇيرەنۋشى ستۋدەنت تەست سىناعىن قايتا تاپسىرادى. ارنايى جاساقتالعان كوميسسيا قورىتىندىسى بويىنشا ونىڭ ءتىلدى ءبىلۋ دەڭگەيى سالىستىرىلادى. قورىتىندىسى وڭ بولعان جاعدايدا ۇيرەتۋشى ستۋدەنتكە ءار ادام باسىنا ۇيرەتكەنى ءۇشىن ون مىڭ تەڭگەدەن اقشالاي جۇلدە بەرىلىپ، ءتىلدى ۇيرەنگەن تالاپتانۋشىعا باعالى سىيلىقتار تاپسىرىلادى.

ءبىز بيىلعى جوبالاردى قارجىلاندىرۋ كەزىندە قازىرگى زامان تالابىنا ساي كەلەتىن جاڭاشا جوبالارعا باسا نازار اۋدارماقپىز. ولاردىڭ قاتارىنا: ۇيالى تەلەفونعا ارنالعان كومپيۋتەرلىك باعدارلامالاردى، بۇلدىرشىندەر مەن مەكتەپ جاسىنداعى بالالارعا ارنالعان ءار-الۋان راديو-تەلە ويىندار مەن باعدارلامالاردى، قازاق ءتىلىن ۇيرەتۋشى مۋلتيپليكاتسيالىق فيلمدەردى، ينتەرنەت جۇيەسىنە شىعارىلاتىن ۇتىمدى جوبالار مەن جارنامالاردى، ءتىل ۇيرەتۋدىڭ جاڭاشا، ەرەكشە وقۋ ادىستەمەلەرى مەن بالالارعا ارنالعان كوركەم ادەبيەتتەر شىعارۋ ت.س.س. جاتقىزۋعا بولادى.

12. اينالايىن ازات، اتىڭ جاقسى ەكەن. مەنىڭ ءوتىنىشىم - مينيسترلەر مەن اكىمدەردىڭ، دەپۋتاتتار مەن ۇلتتىق كومپانيالار پرەزيدەنتتەرىنىڭ بالالارى مەن نەمەرەلەرى قاي تىلدە ءبىلىم الىپ جاتقانىن انىقتاپ، باسپاسوزدە جاريالاساڭىزدار ەكەن. ويتكەنى مەنىڭ ويىمشا، قازاق ءتىلىنىڭ كەلەشەگى وسىعان بايلانىستى. بالالارى جات تىلدە تاربيەلەنەتىن بيلىكتىڭ انا ءتىلىمىزدى تورگە شىعاراتىنىنا ءسىز سەنەسىز بە؟ مەنىڭ بىلەرىم ولار بالالارى كەلەشەكتە وزدەرى سياقتى راحات ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن قازاق ءتىلىن نەعۇرلىم تەزىرەك جويۋعا بار قابىلەت-قارىمىن، مۇقىم مۇمكىندىگىن سالىپ ارەكەتتەنەدى. وسى كۇرەس جولىندا (قازاق ءتىلىن مۇلدە جويۋ) بالالارىنىڭ كەلەشەگى ءۇشىن وزدەرىن قۇرباندىققا شالسا دا تاڭ قالۋدىڭ رەتى جوق. ويتكەنى ولار ءوز بالالارىن حالىقتان جاقسى كورەتىنى حاق. وسى ويعا پىكىرىڭىزدى اشىق بىلدىرە الساڭىز، قازاقتىڭ جاناشىرى دەپ تانىرمىز. استانادان اقساقال

ءسىزدىڭ ويىڭىز دا قاپەرىمىزدەن تىس قالمايدى. مۇمكىندىك بولىپ جاتسا، نەگە جۇزەگە اسىرماسقا؟!

13. قازاق ءتىلىن بۇگىنگى اقپاراتتىق تەحنولگيا مۇمكىندىگىنە سايكەستتەندىرىپ دامىتۋدىڭ مەندە ناقتى جوبالارى بار. مەنى قابىلداي الاسىز با؟ سىزگە قالاي جولىعۋعا بولادى؟

الماتىدان ب. جانتىكەي

21. ازات مىرزا! اتىڭىزعا ساي زاتىڭىز دا ازات بولادى دەپ ويلايمىن. ينتەرنەت ەلىمىزدەگى قازاق ءتىلىن جولعا قويۋدىڭ مىقتى قۇرالىنىڭ ءبىرى.
مەنىڭ سىزگە بىرنەشە ۇسىنىسىم بار، ەگەر قابىلداساڭىز:
1) ينتەرنەتتە تاۋلىك بويىنا قازاقشا حابار تاراتاتىن راديو نەمەسە تەلە جەلى اشۋعا بولمايدى ما؟ بۇعان كەدەرگى جوق شىعار دەپ ويلايمىن.
2) ءالى قازاقشا سويلەي الماعان، مىسالى دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنە قاراستى مەكەمەلەردىڭ سايتتارىن قازاقشا سايراتار كۇش تابىلادى ما؟
3) جەرسەرىكتىك (سپۋتنيكتىك) تەلە جەلى ارقىلى تەك قازاق تىلىندە حابار تاراتۋ جولدارىن ەسكەرەسىز بە، ول قاشان جۇزەگە اسادى؟

36. اسسالاۋماعالەيكۋم. سەمەي قالاسىنان جۋرناليست روللان كەمەرباي. ءسىز جەتەكشىلىك ەتىپ وتىرعان قور مەملەكەتتىڭ دامۋىنا زور ۇلەسىن قوسۋدا، قوسا بەرەدى دەپ تولىق سەنىممەن ايتۋعا بولادى. قازاق ادەبيەتى مەن رۋحانياتىنىڭ ورتالىعى الاش قالاسى سەمەيدەن "سەمەي-اپتا" دەگەن ينتەرنەت گازەت اشۋ وتكەن جىلدان بەرى جوسپاردا بار ەدى. بىراق قارجىلىق جاعىنان مۇمكىندىك بولماي وتىر. سوعان قارجىلىق جاعىنان قولداۋ كەرسەتەڭىز.سەبەبى وسى وڭىردەگى جاڭالىقتار مەن ەلدەگى وقيعالارعا ماقالا جازىپ قوعامدا ەلگە جەرگە دگەن جاناشىرلىقتى قالىپتاستىرۋ جۇرگەن، مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى ماقالا جازىپ جۇرگەن جىگەرلى جۋرناليستەر قاۋىم جەتەرلىك.

سەمەي قالاسىنان روللان كەمەرباي. الدىن الا راحمەت.

ۇتىمدى ويلارىڭىز، جۇيەلى يدەيالارىڭىز بولسا سىزدەرمەن كەزدەسۋگە ءازىرمىن. استاناداعى بايلانىس تەلەفونىمىز: 74-29-09.

19. قۇرمەتتى ازات مىرزا! بەرىك ابدىعالي مىرزا ساياساتتان حابارى بار، كەيبىر جيىنداردا ءوز ويىن ەركىن ايتا بىلەتىن جانە ونى جۇرتشىلىققا جەتكىزە بىلەتىن قابىلەتىمەن تانىلىپ ەدى. ونى جاڭا زامان ساياساتكەرلەرىنىڭ ءبىرى دەگەن دە ماداق اڭگىمە جۇرگەن. كەيبىر ءتىل بىلمەيتىن شەنەۋنىكتەردى سىناعانى دا بار. ساۋال: بەرىكتى اۋدان اكىمى قىلىپ، اۋىل جاققا جىبەرۋ ءۇنىن ءوشىرۋ مە، الدە ونى بيلىكتىڭ ساتىسىندا ءوسىرۋ مە؟ ەرباقىت. قىزىلجار

مەنىڭ بىلۋىمشە، بەكەڭدى وبلىس باسشىلىعى شاقىرعان جانە ءوزى دە قىزمەت بارىسىندا جيناقتاعان تاجىريبەسىن تۋعان جەرىنە جۇمساۋعا قارسى بولماعان...

24. ازات مىرزا، ءسىز ساياسي مازمۇنى كۇردەلى، اتقاراتىن قىزمەتى دە اۋقىمدى قوردى باسقارىپ وتىرسىز. ونى جاقسى تۇسىنەتىن شىعارسىز؟ بىراق ماعان قازاقى جىگىتتەر ءىستى ۇيلەستىرە المايتىن سياقتى كورىنەدى دە تۇرادى. ەگەر قازاقستانداعى تىلدەردى دامىتۋدىڭ پرەزيدەنتتىك قورى دەگەن ءبىر قور اشىلسىنشى الكەدەي جالانىپ نەشەتۇرلى پىسىقتار شارۋانى ءۇيىرىپ اكەتەر ەدى. اقشانى دا تابار ەدى. ءباسپاسوزدى دە بايلاپ الار ەدى. ءسىز قىزمەتكە جاڭا كىرىسىپ جاتىرسىز. سوندىقتان مەنىڭ بۇل سوزدەرىمدى تىكەلەي سىن رەتىندە قابىلداماۋىڭىزعا بولادى. سىزدەن سۇراماعىم ەلباسى ءۇمىت ارتىپ ۇيىمداستىرىپ بەرگەن قوردىڭ جۇمىسىنان قاي ۋاقىتتا ناقتى ناتيجە كورسەتە الاسىز؟

العيدىڭ جۇبانيازى

جاڭا ايتىپ وتكەنىمدەي، قوردىڭ قۇرىلعانىنا ەكىنشى جىل عانا بولدى، ءارى قور ءوز قىزمەتىندە بەلگىلى ءبىر مانساپ-اتاققا جەتۋدى ماقسات تۇتقان ەمەس. ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز - قازاق ءتىلىنىڭ دامۋىنا باعىتتالعان قوعامدىق جوبالارعا قولداۋ كورسەتۋ، مەملەكەتتىك سانا مەن وتانسۇيگىش سەزىمدى نىعايتۋ، قازاق ەلىنىڭ رۋحاني-مادەني جەتىستىكتەرىن ناسيحاتتاۋعا ىقپال ەتۋ.

25. بەرىك ابدىعاليدىڭ ورنىنا تاعايىندالعان ەكەنسىز. بەرىكتەن نە ۇيرەندىڭىز؟ ول قانداي ونەگەلى ءىس باستاپ كەتتى؟ وسىعان جاۋاپ بەرەڭىزشى.

ايقىن

«جاقسىنىڭ جاقسىلىعىن ايت، نۇرى تاسسىن» دەگەندەي، بەكەڭ ايتار ويى انىق، بەرىك ۇستانىمى بار ازامات. ول قوردا قىزمەت اتقارا ءجۇرىپ ءوزىن بىلىكتى باسشى رەتىندە، قايراتكەر رەتىندە دە كورسەتە ءبىلدى دەپ ويلايمىن. قازاق ءتىلىنىڭ ينتەرنەت جەلىسىندەگى ۇلەس-سالماعىنىڭ ارتۋىنا، قازاق ءتىلدى ەكى سايتتىڭ اشىلۋىنا، ال ءۇش سايتتىڭ جۇمىستارىن ودان ءارى جالعاستىرۋىنا ۇيىتقى بولدى. قور جانىنان قازاق ۇلتىنىڭ جان-جاقتى دامۋىنا ساراپتاما جاسايتىن «قازاق الماناعى» جۋرنالى جارىق كوردى. قازىر بۇل باسىلىم تۇراقتى وقىرماندارىن تاپتى دەپ سانايمىن. بەكەڭنىڭ ودان ارعى قىزمەتىنە تابىس تىلەيمىز.

27. ازات مىرزا، قىزمەتىڭىز قۇتتى بولسىن! ىسىڭىزگە ساتتىلىك تىلەيمىن. بىزدە تىلدەردى دامىتۋ كوميتەتى بار عوي. مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قورىمەن ەكەۋىنىڭ قىزمەتى قالاي ۇيلەستىرىلەدى. قازاق ءتىلى قوعامى دا بار. سىزدەر جابىلىپ ءجۇرىپ قازاق ءتىلىنىڭ سۇيكىمىن ابدەن كەتىرىپ الدىڭىزدار. سىرت قاراپ تۇرعان ادامعا قازاق تىلىنە قىرۋار قارجى بولىنەدى، قازاق ءتىلى بولسا ىشەك قۇرتى بار كوتەرەم مالداي ءبىر وڭالماي قويدى. ال شىندىعىندا ولاي ەمەس قوي. قازاق تىلىنە بولىنگەن قارجىنىڭ تەڭ جارىمى ورىس تىلىنە كەتەدى عوي. ول نە بالە قازاق تىلىنەن قوسارلانىپ قالمايتىن؟ مەكتەپتە قازاق ءتىلى ساعاتى كوبەيسە ورىس تىلىنە دە قوسىلادى. ۇبت-دا قازاق ءتىلى قوسىلسا،ورىس ءتىلى دە قوسىلادى. سونان سوڭ قازاق ءتىلىن دامىتامىز دەگەن قارجى تىلدەردى دامىتۋ بولىمىندەگى، مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قورىنداعى قىرۋار شەنەۋنىككە كەتىپ جاتىر عوي. مەنىڭ باستى ۇسىنىسىم وسى اتالعان بولىمدەردى جاۋىپ تاستاۋ كەرەك. سىزدەر قازاق ءتىلىنىڭ ۇستىنەن كۇن كورىپ، ءتىلىمىزدى تۇرالاتپاي، قادىر-قاسيەتىن كەتىرمەي باسقا ءبىر جىلى ورىندا نان تاۋىپ جەڭىزدەرشى. قاتتى ءوتىنىپ سۇرايمىن. قازاق تىلىنە دەپ قارجى بولمەي-اق قويىڭىزدار. ءبارى ءبىر ول قارجى ماقساتقا جەتپەيدى. ءبىز قۇقىقتىق مەملەكەت ەمەسپىز بە؟! زاڭ ورىندارى ءتىل تۋرالى زاڭنىڭ ورىندالۋىن قاداعالاسىن. ەڭ باستىسى قازاق ءتىلىن بىلمەيتىن شەنەۋنىكتەردى جۇمىستان شىعارۋ كەرەك. بىزگە ەدەن سىپىرۋشى مەن جۇرگىزۋشىنىڭ، سانتەحنيك پەن توكاردىڭ قازاق ءتىلىن بىلگەن-بىلمەگەنى ماڭىزدى ەمەس. مەملەكەتتىك قىزمەتتە وتىرعانداردىڭ مەملەكەتتىك ءتىلدى ءبىلۋى مىندەت. ويتكەنى ولار حالىقتىڭ قىزمەتشىلەرى. قازاق حالقىن دا، ءتىلىن دە قورلاۋعا جول بەرۋگە بولمايدى. تىلدەردى دامىتۋ ءبولىمى مەن مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋ قورىنداعى شەنەۋنىكتەردى اسىراۋعا كەتەتىن قارجىعا ءار قالادا ءبىر-ءبىر قازاق بالا باقشاسىن سالعان دۇرىس. سول پايدالى.

راحمەت! ءسىز ءوز سۇراعىڭىزدىڭ جاۋابىن بەرىپ تە قويىپسىز، سوندىقتان قىسقا قايىرايىن. ءتىل كوميتەتى - ۇكىمەتتىك قۇرىلىم، ياعني مادەنيەت مينيسترلىگىنە قارايدى جانە مەملەكەتتىك باعدارلاما بويىنشا جۇمىس ىستەيدى. قوردىڭ قوعامدىق ۇيىم رەتىندەگى باستى ماقساتى - رەسپۋبليكا اۋماعىندا جانە شەتەلدەردە قازاق ءتىلىنىڭ دامۋىنا باعىتتالعان قوعامدىق جوبالارعا قولداۋ كورسەتۋ، مەملەكەتتىك سانا مەن وتانسۇيگىش سەزىمدى نىعايتۋ، قازاق ەلىنىڭ رۋحاني-مادەني جەتىستىكتەرىن ناسيحاتتاۋعا ىقپال ەتۋ، قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋشىلەردى ىنتالاندىرۋ جانە قازاق ۇلتى مەن ونىڭ ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ ماقساتىندا كەشەندى تۇردە ءتۇرلى ءىس-شارالار وتكىزىپ تۇرۋ، بارشا قاۋىمعا قازاقستاننىڭ بولاشاعى قازاق تىلىندە ەكەنىن ۇعىندىرۋ. ءبىز ءوزىمىزدىڭ العا قويعان ماقسات-مىندەتتەرىمىزگە ساي جۇيەلى جۇمىستار جۇرگىزىپ جاتقانىمىزعا جانە بولاشاقتا دا ىستەرىمىزدىڭ ناتيجەلى بولاتىنىنا سەنىمدىمىن.

28. ازات مىرزا، سوڭعى جىلدارى پرەزيدەنتىمىزدىڭ جولداۋى تەك قانا ورىس تىلىندە بولىپ ءجۇر.قازاقستاننىڭ 70-پروتسەنتتەي حالقىنىڭ تىلىندە بولاتىن جولداۋدى 2020-جىلعا دەيىن كۇتۋىمىز كەرەك پە؟ جولداۋ قازاقشا جاسالسا، سينحرون اۋدارماسىن تەلەەكراندا ورىسشا بەرۋدىڭ تەحنيكالىق ەشقانداي قيىندىعى جوق.بۇل تۋرالى نە ايتاسىز؟

ەلباسىنىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋى ەكى تىلدە دە جاسالادى. بۇعان تۇسىنىستىكپەن قاراۋ كەرەك. كەيدە جالعان ۇران، اسىرە ۇلتشىلدىق جارعا جىعاتىنىن ۇمىتپايىق. ال سينحروندى اۋدارما تۋرالى پىكىرىڭىزبەن كەلىسەمىن. وعان دا قول جەتكىزەمىز دەپ ويلايمىن. شىداي بىلۋگە دە كۇش كەرەك، اسىقساڭ دا زيان، كەشىكسەڭ دە زيان.

29. ازەكە امانسىز با. ءسزدىڭ جاڭا قىزمەتىڭىزدە جاڭا تابىستار تىلەيمىن. ءوزىڭىزدىڭ بۇرىنعى ارىپتەسىڭىز رەتىندە سونىمەن قاتار ءوزىڭىزدى جۇمىس بارىسىندا تاماشا بىلىكتى قىزمەتكەر رەتىندە جاقسى بىلەمىن. سوندىقتان بۇل ءسىزدىڭ قولىڭىزدان كەلەدى دەپ سەنەمىن.
ەگەمەندىك العالى بەرى مەملەكەتتىىك ءتىلدى دامىتۋ ءۇشىن ونىڭ قولدانىسقا مۇمكىندىگىنشە بارىنشا ەنۋى ءۇشىن مەملەكەت تاراپىنان ءوزىم بىلمەيمىن ءسىز بىلسەڭىز ايتا الاسىز با قانشا قارجى ءبولىنىپ كەلەدى.
سونىمەن قاتار بۇعان ەشكىم ءمان بەرە بەرمەيتىن ەكى تىلدىلىك ۋاقىت شىعىنى جانە ماتەريالدىق، مورالدىق شىعىن وعان كەلىسەسىز بە. ال بۇل شىعىنداردىڭ كەتكەن ەسەسى قانشا.

قۇرمەتپەن ەربولات.

سەنىم بىلدىرگەنىڭىزگە راحمەت! قازاق ءتىلىن دامىتۋعا بولىنگەن بىلتىرعى قارجى كولەمى رەسپۋبليكا بويىنشا 5 ملرد. تەڭگەنى قۇرادى. ونىڭ الدىنداعى جىلى بۇل قارجى بىرنەشە ەسە از بولاتىن. قازاق ءتىلىن دامىتۋعا بولىنەتىن قارجى جىل سايىن ارتىپ كەلەدى. ءتىل كوميتەتى دە، باسقا دا مەكەمەلەر شىعارىپ جاتقان سوزدىكتەر، ادىستەمەلىك وقۋ قۇرالدارى ءتىل ۇيرەنۋشىلەردىڭ كادەسىنە جاراپ جاتىر. سونىمەن قاتار قازاق ءتىلىن ۇيرەنۋگە تالپىنعان وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ سانى دا ارتىپ كەلەدى. ءسىز ەكى تىلگە كەتكەن ۋاقىت پەن ماتەريالدىق شىعىندى كوپ دەيسىز، كەيبىر ەلدەردە مەملەكەتتىك ءتىل رەتىندە 3-4 ءتىل زاڭداستىرىلعان. ولارعا قاي جاعىنان دا شىعىن از بولمايتىنى انىق. سوندىقتان، مەنىڭ ويىمشا، ءتىل ماسەلەسىنە بايىپپەن، بايسالدىلىقپەن قاراعان ءجون. جاسىراتىنى جوق، بۇعان قوعام تۇتاستاي دايىن بولماي تۇر عوي. اۋەلى قوعامدى وسىعان دايىنداۋ قاجەت. قوعام قانشالىقتى تالاپ ەتە الادى، مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ جارقىن بولۋىنا سونشالىقتى اسەر ەتەدى.

30. قازاق ءتىلىن دامىتام دەپ جۇرگەندەر ماعان اقىماق سياقتى كورىنەدى. اينالايىن-اۋ! قازاقتىلى ابدەن دامىپ، كەمەلىنە كەلگەن ءتىل. ونى دامىتپاي-اق، وسى قالپىندا ۇيرەنسەڭدەر ءبىر ەمەس بىرنەشە مەملەكەتتىڭ باس ءتىلى بولۋعا جارايدى. ونى تەك جارىم ەس بيلىك قانا پايدالانباي وتىر. 21 جىلدا ءوز مەملەكەتىنىڭ ءتىلىن مەڭگەرمەگەن ەسەك ميلىلاردى بيلىكتەن قۋىپ، بۇدان بىلاي مەملەكەتتىك ءتىلدى دامىتۋعا پالەن ميللياد قارجى ءبولىندى دەپ بىلجىراۋدى قويۋ كەرەك. ءسىز سونىڭ ءۇشىن كۇرەسىڭىزشى. سونداي-اق، سول قاراجات شەتەلدەگى قازاقتاردى كوشىرىپ اكەلۋگە جۇمسالسىنشى. مىڭ ادامنىڭ ءوتىنىشى دەپ ءبىلىڭىز.

بۇل سۇراققا جوعارىدا جاۋاپ بەردىم دەپ ويلايمىن. ءبىز قۇر جىلاي بەرگەندى قويايىق. كوكىرەك كوزى وياۋ ادام انىق بايقايدى، جىل سايىن قوعامىمىزدا بولسىن، بيلىكتە جۇرگەن ورىس ءتىلدى شەنەۋنىكتەر اراسىندا بولسىن قازاقشا اجەپتاۋىر ءتىل سىندىرىپ قالعان ادامدار سانى ارتىپ كەلەدى. بۇل نەنى كورسەتەدى: قوعام دا، بيلىك تە قازاق ءتىلىن بىلمەي ءىستىڭ العا باسپايتىنىن ءتۇسىندى. ارينە، پروتسەسس باياۋ ءجۇرىپ جاتقانىن مويىندايمىن. دەگەنمەن تىلگە دەگەن تالپىنىس، جاقسى ءۇردىس بار. راس ايتاسىز، شەتەلدەن كەلەتىن قانداستاردىڭ دا قازاق تىلىنە قوسار ۇلەسى زور. جوعارىدا ايتتىم عوي، ءتىلدى كەز كەلگەن باسشىدان كەز كەلگەن ءىس بويىنشا تالاپ ەتۋ كەرەك. سىرتتان كەلگەن ورالماندار ورىس ءتىلىن بىلمەگەندىكتەن وزىنە قاجەتتى انىقتاما، وزگە قۇجاتتاردى قازاق تىلىندە تالاپ ەتەدى. وسىعان بايلانىستى جاۋاپتى قىزمەتكەر قازاقشا سويلەۋگە، قۇجاتتى قازاقشا تولتىرۋعا ءماجبۇر بولادى. سوندىقتان شەتەلدەن كەلەتىن قازاقتاردىڭ ءبىر پايداسى قازاق تىلىنە ءتيىپ جاتىر دەر ەدىم. ال ولاردى كوشىرىپ الۋ كوشى-قون كوميتەتىنىڭ قۇزىرىندا.

كەلەسى ءبىر پروبلەما، ءوز انا ءتىلىن شالا بىلەتىن قانداستارىمىزدىڭ مەملەكەتتىك تىلگە ءالى دە تولىق بەت بۇرماي كەلە جاتقاندىعى. باسقاشا ايتار بولساق، قازاق ءتىلىن بىلەتىندەردىڭ قازاقشا ءسوي­لە­مەيتىندىگى، قازاق­شاعا قۇلىقسىزدىعى. ءتىل سالاسىنداعى ەڭ ۇلكەن كە­سەلدىڭ ءوزى دە وسى. بۇنى، ءبىر قاراعان­دا­، تەك ءتىل توڭىرەگىمەن عانا شەكتەلە قوي­ماي­تىن، تامىرى تەرەڭدە جاتقان ءارى اۋقىمى جاعىنان ءومىرىمىزدىڭ كوپتەگەن قى­رىن قامتيتىن كۇردەلى پروبلەما دەپ تانىعان ءجون. بۇل تىعىرىقتان شىعۋدىڭ جولى قانداي؟

قازاقستاندا 130-دان استام ەتنوس ءومىر سۇرەدى. وسىنشا ەتنوستىڭ باسىن بىرىكتىرەتىن كۇش - قازاق حالقى. ال حالىقتىڭ كۇشى دە، بايلىعى دا تىلدە. بارلىق رۋحا­ني، مادەني قۇندى­لىقتاردى ساقتاپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا، ءححى عاسىرعا امان الىپ جەتكەن ۇلى قۇندىلىق - ءتىل، قاسيەتتى قازاق ءتىلى.

سوندىقتان دا قازاق تىلىنە دەگەن قۇرمەت پەن ىقىلاستى ۇلتتىق سانا بيىكتىگىنە كوتەرگەن ءجون. قازىر زامان باسقا، زاڭ وزگە. ءبىز دە سوعان لايىق، زامان تالابىنا ساي باعىت ۇستانعا­نىمىز ءجون.

بىزگە ەندىگى جەردە ءورىسسىز كۇرەستەن گورى، تاڭداۋ جاساۋ قاجەت. تاڭداۋ - قازاق ءتىلى. قازاق ءتىلىنىڭ قوعام ءومىرىنىڭ بار سالاسىندا قولدانىسىن قامتاماسىز ەتە الاتىنداي جاعدايعا جەتكىزۋ كەرەك.

ءبىز بۇعان تابيعي جاعداي، سولاي بولۋى ءتيىس دۇنيە سەكىلدى قا­راۋ­ى­مىز كەرەك. ويتكەنى، جەر وزىمىزدىكى، ەل ءوزى­مىزدىكى، ءتىل وزىمىزدىكى. كۇرەسكە كۇش شىعىن­داعانشا، سول كۇشىمىزدى، قۋاتىمىزدى ءوزىمىزدى نىعايتۋعا، مىقتى بولۋعا جۇمىلدىرۋ كەرەك. بۇكىل قا­زاقتى، بارشا جۇرتتى بىرىكتىرەتىن، تۇتاستى­راتىن جاعىن ويلاۋىمىز كەرەك. وسىعان قازاق ۇيىتقى بولاتىنداي ماسەلەنى نازارعا الايىق. ءبىز باسقا مەملەكەتتە وتىرعان دياسپورا ەمەسپىز عوي. قازاق تىلىنە، قازاق ۇلتىنا كوڭىل ءبول، قارجى ءبول دەپ سۇرايتىن. ءاربىر قازاق ءوز ەلى­نىڭ قوجاسى، يەسى سەزىنۋى ءتيىس. ءبىز ارقايسىسىمىز وسىنداي پسيحولوگيا قالىپ­تاس­تىرۋىمىز كەرەك. سوعان كۇش سالۋىمىز كە­رەك. ونى بىرەۋ جاساپ بەرمەيدى. قولى­مىز­دان كەلگەنشە ءوزىمىز جاساي بەرۋىمىز كەرەك. زامانعا ساي ءىستىڭ كوزىن تابۋىمىز كەرەك. جاقسى وي بولسا، ۇتىمدى يدەيالار، ءتيىمدى جوبالار بولسا قار­جى­نىڭ دا، باسقاسىنىڭ دا ورنى تابىلىپ، ورايى كەلەدى دەپ ويلايمىن.

35. ازات مىرزا،قازىر ءبىزدى اۋىل قازاعى، قالا قازاعى ت.ب.قازاقتار دەپ ءبولىپ جاتادى. مەن ءوز باسىم سونىڭ قايسىسىنا جاتاتىنىمدى ءوزىم بىلمەيمىن. قازىر ەلۋدەن ەندى عانا استىم ، سونىڭ جارتىسىن اۋىلدا قازاقتاردىڭ ورتاسىندا، ال كەلەسى جارتىسىن تەك ورىستاردىڭ ورتاسىندا تۇرىپ جاتىرمىن.قازىرگى باستى ماسەلەنىڭ ءبىرى مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسى بولعاندىقتان مەنىڭ ءبىر ايتارىم ورىس حالقىنىڭ كوبىنىڭ باسىنا وسى تۇرىپ جاتقان ەلدىڭ ءتىلىن ءبىلۋ كەرەك-اۋ دەگەن ماسەلە ونشا تولعاندىرا قويمايتىن سياقتى.سونى بىلە تۇرا نەگە ءبىز قازاقستان بويىنشا مەملەكەتتىك تىلگە تولىق كوشۋ مەرزىمىن كەيىن قاراي(2020-2030ج)شەگەرە بەرەمىز ؟ باسقانى قايدام، مەن ءوز باسىم ءتىل ساياساتى بويىنشا پرەزيدەنتىمىزدىڭ جۇرگىزىپ جاتقان ساياساتىن قولدامايمىن.

قازاق ءتىلىنىڭ جاعدايىن تەك بيلىككە يتەرە بەرۋگە بولمايدى. وعان ءار قازاق، ءار قازاقستاندىق اتسالىسۋى كەرەك. ەگەر ءسىز وسىنداي قاعيدا ۇستانساڭىز، جاڭا الدىندا ايتىپ وتكەنىمدەي، الگى كورشىلەرىڭىزگە قازاق ءتىلىن ۇيرەتكەن بولار ەدىڭىز. سول كەزدە ءسىزدىڭ كورشىلەرىڭىز دە قازاق ءتىلىنىڭ ماسەلەسى تەك قازاقتاردىڭ عانا ماسەلەسى دەگەن پىكىردەن قاشا باستاعان بولار ەدى. مىنە، بار ماسەلە وزىمىزگە كەلىپ تىرەلەدى. اۋىلدان قالاعا كوشىپ كەلەمىز دە، ورىسشا سويلەپ كەتەمىز. نەگە اۋىلدان كەلىپ قالاداعى تۇرعىنداردى قازاقشا سويلەۋگە ۇگىتتەمەيمىز؟ ءوزىمىز نامىستانايىق! ارينە، ءتىل جونىندەگى بۇل ءىس ءبىر كۇندە بىتپەيدى، بۇعان ۇزاق الەۋمەتتىك، پسيحولوگيالىق جۇمىستار جۇرگىزۋ قاجەت. ەلىمىزدىڭ كەيبىر تەلەارنالارىنداعى وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ قازاق تىلىندە حابار جۇرگىزۋى كوپشىلىككە وي سالدى. ءارى وزگە ۇلتتاردىڭ قازاق ءتىلىن ءبىلۋ قاجەت دەگەن پىكىرىن نىقتاپ بەردى دەپ ويلايمىن.

بۇل ماقساتتاعى جۇمىستاردىڭ باستى مۇراتى - ءسوز بەن ءىستىڭ اراسىن بارىنشا جاقىنداتۋ. ءبىز ءوز تاراپىمىزدان بىلتىرعى جىلدىڭ وزىندە وسى باعىتتا ءبىرشاما جۇمىستار اتقاردىق. قر مادەنيەت جانە اقپارات مينيسترلىگىنىڭ تاپسىرىسى بويىنشا ەلىمىزدىڭ بارلىق 16 وبلىسىندا ەتنومادەني توپتار وكىلدەرى مەن ولارعا قازاق ءتىلىن وقىتاتىن وقىتۋشىلارعا ارنالعان «دوستىق تىلىندە» - اتاۋىمەن ايماقتىق سەمينار-ترەنينگتەر ۇيىمداستىردىق. ونداعى ماقساتىمىز ەتنوستىق توپتاردىڭ بەلسەندى مۇشەلەرىن تىلدىك ماسەلەلەر مەن قازاق ءتىلىنىڭ بەدەلىن ارتتىرۋعا جۇمىلدىرۋ بولدى. وزگە ەتنوس وكىلدەرى اراسىندا قازاق تىلىنە دەگەن وڭ تۇسىنىك قالىپتاسىپ وتىرعانىنىڭ ءوزى جالعاسىن تابار جاقسىلىق ەكەنىن دە اڭعارۋ كەرەك. ەندىگى كەزەكتە وسى ءتىل دامىتۋ باعىتىنداعى تالداۋ-ساراپتاۋلارىمىزدى، تالاپ-تىلەكتەرىمىز بەن وي-تۇجىرىمدارىمىزدى تەك قازاق تىلىندە جازىپ، تەك قازاق تىلىندە ناسيحاتتاۋدان گورى ورىس ءتىلدى قاۋىمعا جەتكىزۋگە، ولاردىڭ اراسىندا كەڭىنەن تاراتۋعا كۇش سالۋىمىز قاجەت دەپ ويلايمىن. قور جۇمىسىنىڭ الداعى ۋاقىتتاعى باستى باعىتتارىنىڭ ءبىرى دە وسى بولماق.