كوكتەمدەي شالقىپ، شالعىنداي مايىسىپ دەنەم،
تويلاردان كەيدە ۇيىمە ءشاي ءىشىپ كەلەم.
تالىقسىپ جاتىپ سودان سوڭ كەتەمىن ۇيىقتاپ،
ۇيىقتاپ كەتسەم تۇسىمدە گايشنيك كورەم...

ءيا مەن ءجيى-ءجيى ءتۇس كورەمىن. باياعى بوزبالا كەزىمىزدە ءتاتتى-ءتاتتى تۇستەر كورۋشى ەدىك. قىزبەن قىدىرىپ جۇرەسىڭ، ءسۇيىسىپ جۇرەسىڭ دەگەندەي. قازىر وڭشەڭ تۇرمىستىق تۇستەر كورەمىن. بىردەڭە ىزدەپ، بىردەڭەنى تاپپاي جۇرەمىن. تۋعان اعام بار. ماماندىعى ستوشنيك. سول ىلعي شارشاپ ۇيىقتايدى. سول اعام ايتادى. – مەن ءتۇس كورمەيمىن. اندا-ساندا ءبىر كورەمىن. وندا دا قولىمنان بالعا تايىپ كەتىپ، قولىمدى ۇرىپ الا بەرەم،-دەيدى. مىنا جوعارىدا كەلتىرگەن ولەڭىم بەكەر ايتىلا سالماعان. شىن مانىندە تۇسىمدە گايشنيكتەردى ءجيى كورەمىن. ءبىر كۇنى تۇسىمدە گايشنيكتەن تاعى دا قاشتىم. ول مەنى تۇرا كەپ قۋدى. جەتكىزبەي كەتكەنسىڭ عوي. تاڭدا ويانعاندا 2000 تەڭگەم قالتامدا قالدى عوي دەپ قۋانىپ ويانعانسىڭ با... سونىمەن قويشى ايتەۋىر ءارتۇرلى تۇستەر كورەمىن. بىلتىرعى جىلى قىزدى-قىزدىمەن ەلباسىنىڭ قابىلداۋىندا بولعانىمدى بىلەرسىزدەر. سودان كەيىن كەڭسەلەرگە كىرۋدى قويعام. جۇرتتار ءۇي سۇراپ ءجۇر ەكەن دەپ ويلاپ قالار دەپ. كەشە تاعى كىردىم. ءيا تۇسىمدە. بۇل جولى ۇكىمەت باسىنىڭ كابينەتىنەن بىراق شىقتىم.
كارىم قاجىمقانۇلى كۇلىپ قارسى الدى. از-كەم اماندىقتان سوڭ كەشەگى اۋىس-تۇيىستەرگە بولا كوزقاراسىمدى بىلمەك بولىپ ارنايى شاقىرعانىن جەتكىزدى.
– اينالايىن-اۋ، مەن ءبىر ساياساتتانۋشى ەمەسپىن عوي. سۇراساڭ شەت ەلدە جۇرگەن جەرىنەن شاقىرىپ الىپ ەرلان قاريننەن سۇرا. ۇيىقتاپ جاتقان جەرىنەن وياتىپ الىپ ءازىمباي عاليدان سۇرا. مەندە قايبىر ەس بار،-دەدىم.
كارەكەڭ مۇرتىن ءبىر سيپاپ الدى دا: - جوق، ءبىز ءسىز ارقىلى قوعامنىڭ، حالىقتىڭ وي-پىكىرىن بىلگىمىز كەلەدى،-دەدى.
– مەن الەۋمەتتانۋشى دا ەمەسپىن عوي، ءارى-بەرىدەن سوڭ،-دەدىم. ول دا قايتپايدى.
- جوق، ءسىز ءبارىن بىلەسىز، سىزبەن اقىلداسۋىمىزدى حالىقپەن اقىلداسۋ دەپ سانايمىز،-دەدى.
ءاي مەن دە پەندە ەمەسپىن بە، ماقتاۋ ءسوز جاقتى ما، ءجىبيىن دەدىم. ەندى ازامات باسىمدى اسقاقتاتىپ، حالىقتىڭ وكىلى دەپ وتىرسا قيتىعىپ نەم بار؟. سودان ءوز كوزقاراستارىمدى ءبىلدىردىم.
-مىنا اۋىس-تۇيىستەرىڭىز، بىرىكتىرۋلەرىڭىز وتە ورىندى. مينيسترلىكتەر مەن مينيسترلەردى قاپتاتىپ نە قىلامىز، ءالى دە قىسقارتۋ كەرەك. ودان ۇنەمدەلگەن قارجىنى ەل يگىلىگىنە جۇمساعان دۇرىس،-دەدىم.
- وسى قادامىمىزدىڭ دۇرىس ەكەنىن ءبىلىپ ەدىم،-دەدى الدىنداعى شايىنان ءبىر ۇرتتاپ قويىپ. شايشىلدىعىنا قاراپ وسىنىڭ قازاقپىن دەگەنى راس شىعار-اۋ دەپ قويام قاعا بەرىستە قاڭعىعان ويعا ىلەسىپ. ماعان دا شايدان الا وتىرىڭىز دەپ قويادى.
ادام دەگەن شايدى ءۇش ۋاقىت،ءوزىنىڭ ۇيىندە بالا-شاعاسىمەن وتىرىپ ءىشۋ كەرەك. كابينەت شاي ىشەتىن جەر ەمەس. نە پالەسىڭدەر، قۋىقتارىڭدى اياساڭدارشى،- دەپ ايتايىن دەدىم دا، ە قويشى قۇرسىن، مىناداي بيىك مىنبەردەن بىتاۆوي اڭگىمە ايتپايىن دەپ شەشتىم.
شايىنان ءبىر ۇرتتاپ قويدىم. ءتاتتى سياقتى. تاعى دا ءوز ويىممەن لاعىپ كەتتىم. شايدىڭ دامىنە قاراپ، كەنيا شايى ما الدە ءۇندى شايى ما ەكەن دەپ قويام. پيالا ما ەكەن، شاح شايى ما ەكەن دەپ قويام تاعى دا. ويىمدى ۇكىمەت باسى ءبولدى.
-سونىمەن ءوز ۇسىنىستارىڭىزدى ايتا وتىرساڭىز. كەشەگى قۇرىلىمداردىڭ ارتىعى قايسى، كەم جەرى قايسى؟-دەدى.
- چس-ءتى مۆد-عا قوسقاندارىڭىز ءجون بولدى،-دەدىم. – بىرىنشىدەن ءومىرى بولماعان، ادامنىڭ ميىنا سىيمايتىن نارسە جاسادىڭىزدار. ەكىنشىدەن بۇنىڭ ءتيىمدى جاعى بار. قازىر جول پوليتسياسى مەن پاترۋل پوليتسياسى قوسىلعالى بەرى ءبىر ماشينادا ءۇش ادام جۇرەدى. بىرەۋى گايشينيك، ەكىنشىسى پاترۋل، ءۇشىنشىسى اۆتوماتچيك. ەندى وسىلاردىڭ قاسىنا قولىنا وگنەتۋشيتەل ۇستاتىپ، ءبىر پوجارنيكتى وتىرعىزىپ قويىڭىزدار، ۆاششە كايف بولادى. بىردەمە-بىردەمە ورتەنىپ باستاسا ۇلكەن پوجار كەلگەنشە اناۋ ءوزى اقىرىنداپ سوندىرە بەرەدى. بۇل دەگەن ۇلكەن ەكونوم عوي،-دەدىم.
- لوگيچنو، لوگيچنو،-دەپ باسىن شۇلعىپ، مۇرتىن شيلاپ ول وتىر. اقىلىمدى ايتىپ مەن وتىرمىن. جالعاستىردىم.
- ارىستانبەك مۇحامەديۇلىنىڭ ورنىندا قالعانى وتە-موتە ورىندى بولدى. ويتكەنى ول كىسى حالىقتىڭ ورتاسىندا وتە بەدەلى بار تۇلعا،-دەدىم دا مىنا ۇسىنىستى تاستاي سالدىم، ورتاعا. – اقىر قوسقاسىن سول ارىستانبەك مىرزا باسقارىپ وتىرعان مينيسترلىككە ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىن دە، دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىن دە قوسا سالۋ كەرەك ەدى،-دەدىم.
كوزى توبەسىنە شىقتى. شوك بولدى. نوكاۋت. التى دەگەندە بارىپ تىلگە كەلدى.
- نە ايتىپ وتىرسىڭ؟-دەدى.
- ءسىز دەپ سويلەڭىز، مەن ءسىزدىڭ قۇرداسىڭىز ەمەسپىن جانە قارىنداسىڭىزدى نەمەسە قىزىڭىزدى الىپ وتىرعان كۇيەۋ بالاڭىز دا ەمەسپىن. تاك چتو داۆايتە نە تىيكاەم،-دەدىم.
- ءسىز قىزىقسىز با، ارىستانبەك مىرزانىڭ مەديتسينادان، عىلىمنان حابارى جوق قوي،-دەدى. وپپاا دەدىم ىشىمنەن. ۇستالعان جەرى وسى بولدى.
- دۇرىس ول كىسىنىڭ مەديتسينادان، عىلىم-بىلىمنەن حابارى جوق. سوندا سىزدىڭشە ول كىسىنىڭ سپورتتان، مادەنيەتتەن، دىننەن حابارى بار ما؟ حابارى جوق بولسا دا سەنىپ تاپسىردىڭىزدار. تاك چتو بۇل سالالاردى دا سەنىپ تاپسىرا بەرىڭىزدەر. اقىر بارداك قىلعاسىن دوكونتسا بارداك قىلىڭىزدار،-دەدىم.
- ءجا-جارايدى، ايتقانىڭىزعا كونەيىك. ەكى مينيسترلىكتى دە ارەكەڭنىڭ قۇزىرىنا بەرەيىك. ونىڭ قانداي ءتيىمدى جاعى بار؟-دەدى.
- قىزىقسىز با دەيمىن، قىز-كەلىنشەكتەردىڭ ءبارى سول سالادا ەمەس پە...-دەدىم.
- قىز-كەلىنشەگىڭىز نە ايتىپ تۇرعان، نە دەپ تۇرسىز؟-دەدى.
- وتىرىك بىلمەي قالماڭىزدارشى،-دەدىم.
- شىعىڭىز،-دەدى.
- شىعامىن. شىقپاعاندا شە. اربىردەن كەيىن بۇل جەرگە مەن جازىلىپ كەلگەن جوقپىن، ءوزىڭ جالىنىپ شاقىردىڭ،- دەدىم.
شىعىپ بارا جاتىر ەدىم كومەكشىسى: - ءسىز بۋحگالتەرەياعا سوعىڭىز، كەلىپ-كەتكەن سامالەتىڭىزدىڭ اقشاسىن، جانە كارىم قاجىمقانۇلىنىڭ از-كەم سىياقىسى بار، سونى الىڭىز،-دەدى. جارايدى نەم كەتىپ بارا جاتىر دەپ بۋحگالتەرەياسىنا قاراي جىلجىدىم. كەتىپ بارا جاتىر ەدىم، ارتىمنان بىرەۋ ءتۇرتتى. ءتۇرتتى دە: - ەي، سەگىز بولىپ كەتتى، تۇر، بالانى ساديككە اپارۋ كەرەك،-دەدى. كوزىمدى اشىپ قاراسام ايەلىم ەكەن.
- ەي، جانىم-اۋ، بۇگىنشە ءوزىڭ اپارا سالساڭ بىردەڭەڭ كەتەر مە ەدى؟-دەدىم. ءسال 10-15 مينۋت شىداسا جاڭاعى سامالەتتىڭ بيلەتىنىڭ اقشاسىن الار ەدىم عوي. كەلىپ-كەتكەن جولىڭىزعا دەپ 60 مىڭ تەڭگە بەرسە، پويىزعا بەلەت الىپ 6 مىڭ تەڭگەمەن جەتىپ الار ەدىم عوي.
- ەلۋ ءتورت مىڭ تەڭگە شەكەڭە باتار ما ەدى،-دەدىم، بۇتىما شالبارىمدى كيىپ جاتىپ. اڭ-تاڭ. نە ايتىپ تۇر دەيدى. قويشى قۇرسىن ساياساتقا ارالاستىرماي-اق قويايىن دەپ شەشتىم. سولاي. ءبىراز قوياسىن اقتارايىن دەپ ەدىم بولمادى. اڭگىمەمىز جاراسقاندا ءبىراز نارسە ايتقىم كەلگەن عوي، نەگىزى. قويشى بىراق، مەنى كىم تىڭداپ جاتىر. پروستو ۇندەمەي قالدى دەمەسەڭدەر بولدى دا.

(بەيبىت سارىبايدىڭ فەيسبۋكتەگى پاراقشاسىنان الىندى)