IRNA اقپارات اگەنتتىگىنىڭ جەكسەنبى كۇنگى حابارىنا ساي، "تاياۋ شىعىستىڭ بەيبىتشىلىگى ءۇشىن ورتاق دۇعا وقۋ" ءراسىمى العاش رەت ۆاتيكانعا ريم پاپاسى فرانتسيسكتىڭ شاقىرۋىمەن كەلگەن پالەستينا اۆتونومدى قۇرىلىمىنىڭ توراعاسى ماحمۇد ابباستىڭ، سيونيستىك رەجيمنىڭ باسشىسى شيمون پەرەس جانە كونستانتين پاتريارحى دەلەگاتسيالارىنىڭ قاتىسۋىمەن قاسيەتتى قۇران اياتتارى جانە ياھۋديلەر مەن ماسيحيلەردىڭ قاسيەتتى كىتاپتارىنان دۇعالار وقىلدى.  بۇل تۋرالى يران قازاق راديوسى جازدى. "بەيبىتشىلىك ءۇشىن دۇعا وقۋ" ءراسىمى ريم پاپاسىنىڭ پەرەس جانە ماحمۇد ابباسپەن جەكە كەزدەسۋىنەن كەيىن ۆاتيكاندا ءوتتى. بۇل ءراسىم سيونيستىك رەجيمنىڭ ءىستى بۇزۋشىلىعىنا بايلانىستى تاراپتار اراسىنداعى شيەلەنىس يوردان وزەنىنىڭ باتىس جاعالاۋىندا جاڭا قالاشىقتاردى سالۋعا رۇقسات بەرىلگەننەن كەيىن ارتقان جاعدايدا ورىن الىپ تۇر. ۆاتيكاننىڭ جوعارى لاۋازىمدى قايراتكەرلەرى: "بۇل ءراسىمنىڭ ەشقانداي ساياسي استارى جانە تىعىرىققا تىرەلگەن كەلىسسوزدەرگە قاتىسى جوق", -دەپ مالىمدەدى.

ايتا كەتەتىن بولساق، ۆاتيكان ەۋروپادا ورنالىسقان، ءبىر قالادان تۇراتىن الەمدەگى ەڭ كىشكەنتاي ەل. ريم كاتوليك شىركەۋىنىڭ ورتالىعى بولىپ تابىلادى.  ۆاتيكان قالا-مەملەكەتى – كاتوليك شىركەۋىنىڭ ورتالىعى عانا ەمەس ريم پاپاسى ورنالاسقان مەكەن. ۆاتيكان ازاماتتىعىن تەك جەتى جۇزدەي ادام عانا العان. رەسمي تىلدەرى: لاتىن جانە يتاليان تىلدەرى. ۆاتيكان – ءابسوليۋتتى تەوكراتيالىق مونارحيا. مەملەكەت باسشىسى – ريم پاپاسى. ونىڭ قولىندا بارلىق بيلىك (زاڭ شىعارۋ، اتقارۋ، سوت تورەلىگى) شوعىرلانعان. بۇعان قوسا ريم پاپاسى سىرتقى ەلدەرمەن قارىم-قاتىناستى دا جەكە ءوزى شەشەدى. ۆاتيكان تاريحى 756 جىلى پاپا وبلىسى قۇرىلعان كەزدەن باستالادى. 1870 جىلى يتاليا اسكەرلەرى پاپا وبلىسىن باسىپ الىپ، استانانى ريمگە كوشىردى. 1929 جىلى جاسالعان ليۋتەران كەلىسىمى (كونكوردات) بويىنشا، يتاليا جاعى ۆاتيكان مەملەكەتىنىڭ تاۋەلسىزدىگىن مويىندادى. ۆاتيكان باسشىلىعى الەمدەگى شەشۋى اسا كۇردەلى ماسەلەلەرگە (قارۋلى قاقتىعىستار، جۇمىسسىزدىق، كەدەيشىلىكپەن، اشتىقپەن كۇرەس، تاعىدا باسقا) ۇنەمى ارالاسىپ وتىرادى. بۇل قىزمەتتەرىنە كەتەتىن شىعىندى ولار ءوز ەسەپتەرىنەن تولەيدى. ۆاتيكان دۇنيە جۇزىندەگى اسا باي مەملەكەتتەردىڭ ءبىرى (التىن قورى – 13 ميلليارد دوللار).

اباي-اقپارات