«ماحاببات تالكەگى» («يرونيا ليۋبۆي») ءفيلمى دە ءسوز قىلۋعا  تۇرارلىق  عاجاپ دۇنيە ەمەس. ءجاي، قاراپايىم، ۇيرەنشىكتى قۇلدىق سانانىڭ تاعى ءبىر كورىنىسى. كۇيىن، كۇيىن بە، نە شارا؟ كورەتىن جۇرت كوردى. ودان سوراقىسى بولىپ جاتىر. بىراق ءبىزدى شوشىتقانى وسى ءفيلمنىڭ ىزىمەن، قازاق قىزىن بۇل كينوداعىداي تەك ورىسقا عانا ەمەس، افريكالىققا، تۇرىككە بەرەتىن فيلمدەر تسيكلى دايىندالىپ جاتىر دەگەندە توبە شاشىمىز تىك تۇردى. قازاق قىزىنىڭ نامىسى ەلدىڭ نامىسى ەدى. ونى اكەسى، اعاسى اۋىلى قورعايتىن. ال، بۇگىندە سول نامىس تا بىزدەن الىستاپ بارا ما دەپ قالدىق...

راسىندا دا قازاق قىزدارىن شەتەلەدىكتەرگە بەرەتىن كينولار تىزبەگى بار ما دەپ، اتالعان كينونىڭ باسى-قاسىندا بولعان باس كينوگەر امانشەۆ مىرزاعا تەلەفون سوعىپ، انىق-قانىعىن سۇراپ كوردىك. سۇحباتپەن قاتار، وسى ماسەلەگە قاتىستى دا بىرنەشە ادامنىڭ پىكىرىن بىلگەن ەدىك، وقىپ، تانىسىپ كورىڭىز.

ەرمەك امانشاەۆ، «قازاقفيلم» اق-نىڭ پرەزيدەنتى، «ماحاببات تالكەگى» كومەديالىق ءفيلمىنىڭ پروديۋسەرى:

«ماحاببات تالكەگى» («يرونيا ليۋبۆي») ءفيلمى دە ءسوز قىلۋعا  تۇرارلىق  عاجاپ دۇنيە ەمەس. ءجاي، قاراپايىم، ۇيرەنشىكتى قۇلدىق سانانىڭ تاعى ءبىر كورىنىسى. كۇيىن، كۇيىن بە، نە شارا؟ كورەتىن جۇرت كوردى. ودان سوراقىسى بولىپ جاتىر. بىراق ءبىزدى شوشىتقانى وسى ءفيلمنىڭ ىزىمەن، قازاق قىزىن بۇل كينوداعىداي تەك ورىسقا عانا ەمەس، افريكالىققا، تۇرىككە بەرەتىن فيلمدەر تسيكلى دايىندالىپ جاتىر دەگەندە توبە شاشىمىز تىك تۇردى. قازاق قىزىنىڭ نامىسى ەلدىڭ نامىسى ەدى. ونى اكەسى، اعاسى اۋىلى قورعايتىن. ال، بۇگىندە سول نامىس تا بىزدەن الىستاپ بارا ما دەپ قالدىق...

راسىندا دا قازاق قىزدارىن شەتەلەدىكتەرگە بەرەتىن كينولار تىزبەگى بار ما دەپ، اتالعان كينونىڭ باسى-قاسىندا بولعان باس كينوگەر امانشەۆ مىرزاعا تەلەفون سوعىپ، انىق-قانىعىن سۇراپ كوردىك. سۇحباتپەن قاتار، وسى ماسەلەگە قاتىستى دا بىرنەشە ادامنىڭ پىكىرىن بىلگەن ەدىك، وقىپ، تانىسىپ كورىڭىز.

ەرمەك امانشاەۆ، «قازاقفيلم» اق-نىڭ پرەزيدەنتى، «ماحاببات تالكەگى» كومەديالىق ءفيلمىنىڭ پروديۋسەرى:

- ەرمەك اعا، اڭگىمەنى توتەسىنەن باستايىق، كورەرمەندەر «ماحاببات تالكەگى» كينوسىن كورىپ، قاتتى سىناپ جاتىر. بۇل سىناۋعا، ءارى داۋعا سەبەپ بولعان - قازاقتىڭ نامىسى. ياعني بۇل فيلمدەگى جاتقا كەتكەن قازاق قىزى ءۇشىن بولعان نامىس. بۇعان نە ايتاسىز؟
- وسىنى دا داۋ دەپ ايتۋعا بولا ما؟.. بىرىنشىدەن، ونى قازاقتىڭ قىزى دەپ ەسەپتەۋگە بولا ما؟ ول بايدىڭ قىزى، ەكەۋى دە ماسكەۋدە ءومىر سۇرەدى. تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن ونىڭ ويىنداعى نارسە ەڭ قىمبات رەستورانداردا ءومىرىن وتكىزۋ جانە ول قىز ەش جەردە جۇمىس ىستەمەيدى. استىندا ءمىنىپ جۇرگەنى ەشبىر قازاق قىزىنىڭ ارمانىنا تۇسپەگەن قىمبات كولىك. ءجۇرىسى - جەڭىلتەك. ەندەشە ونى قالاي قازاقتىڭ قىزى دەپ ايتۋعا بولادى؟
- كينونى تۇسىرگەن «قازاقفيلمنىڭ» قاتىسى بار عوي، ونىڭ ۇستىنە قازاقتىڭ قىزى ەكەنى تۇرىنەن-اق كورىنىپ تۇر ەمەس پە؟
- كينو سالاسىندا كومەديا دەگەن جانر بار. كومەديا دەگەنىمىز - كۇلكى ارقىلى كەيبىر ادامنىڭ مىنەزىن سىناۋ. ومىردەگى تاعدىر باسقاشا بولادى. «ماحاببات تالكەگى» كومەديا جانرىندا تۇسىرىلگەن. ونداعى اسەل ءوزى ماسكەۋدە تۇراتىن بولسا، قازاقتىڭ قىزىنا قاي جەرى كەلىپ تۇر؟ تۋعان جەرى - الماتى. ىستەگەن ءىسى، بىلايشا ايتقاندا ءومىرىنىڭ ءبارى وڭشەڭ ويىن. ول ءوز توپىراعىنان الىستاعان، ەشقانداي تامىرى، ءتۇبى جوق ادام.
- سۇراعىم اۋىر تيمەسىن، ەگەر ءوزىڭىزدىڭ قىزىڭىز بولسا، وزگە ۇلتتىڭ جىگىتىنە تۇرمىسقا بەرەر مە ەدىڭىز؟
- ول كينونى شىنايى ومىرمەن شاتاستىرمايىق. ەگەر ءبىز ونى وسىلاي تۇسىنەتىن بولساق، ەندەشە «مەنىڭ اتىم قوجا» دەگەن اتاقتى كينونى مىسالعا الايىق. تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن قوجانىڭ ىستەيتىنى بۇزاقىلىق. جۇرتتى دا، شەشەسىن دە الدايدى. بۇل دا كومەديا جانرى. ودان بۇگىنگى قازاقتىڭ بالاسى قوجا سەكىلدى بۇزىق دەگەن پىكىر تۋمايدى عوي. بۇلار دا سول سياقتى دۇنيە. جانە دە ونىڭ ار جاعىندا مۇنداي بولماۋ كەرەك دەگەن وي جاتادى. كينوداعى وسىنداي قاراپايىم قاعيدالاردى قايتا-قايتا ءتۇسىندىرىپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق. بۇل - بىرىنشىدەن. ەكىنشىدەن، بۇل كينو ءالى بىتكەن جوق، ونىڭ ءالى جالعاسى، ياعني ەكىنشىسى شىعۋى مۇمكىن. وندا ول قىز قايتادان قازاقستانعا قايتىپ كەلۋى دە مۇمكىن، ورىس جىگىتىمەن كەتىپ قالعانى بولماسا، وعان كۇيەۋگە شىعىپ جاتقان ەشتەڭەسى جوق. ەكىنشى فيلمىندە قىز ودان قايتىپ كەلىپ، قايتادان قازاقتىڭ جىگىتىنە تۇرمىسقا شىعۋى مۇمكىن. ول كينو عوي.
- ەستۋىمىزشە، «ماحاببات تالكەگى» كومەديالىق ءفيلمىنىڭ ستسەناريىن كوركەمدىك كەڭەس قابىلداماي قويىپتى. ايتپاقشى،  «ماحاببات تالكەگىنىڭ» سيۋجەتىنە ۇقساس، ياعني قازاق قىزىنىڭ افرواماريكاندىققا، تۇرىككە تۇرمىسقا شىعاتىن ۆاريانتتارى بار دەگەن راس پا؟
- شىعىپ قويعان دۇنيەلەردى «اناۋ الاي دەپتى، مىناۋ بىلاي دەپتى»، «قابىلداماي قويىپتى» دەگەن قاۋەسەت سوزدەردىڭ قاجەتى نە؟ وسەك سوزدەر، ءار جەردەن قۇرالعان سوزدەردىڭ قاجەتى نە سىزدەرگە؟ مۇنىڭ ءبارى - بوس سوزدەر.
- «قازاقفيلم» بولعاسىن، ونىڭ ۇستىنە مەملەكەتتىڭ قارجىسى ءبولىنىپ جاتقاسىن قازاقى ءيىستى نەمەسە ۇلتتىق، مەملەكەتتىك مۇددە، مۇراتتى ناسيحاتتايتىن، كورەرمەنگە سالماقتى وي سالاتىن كينولار تۇسىرگەن ءجون عوي. ال مىنا ءفيلمنىڭ يدەولوگيالىق كەرى اسەرىن قايدا قويامىز؟
- قازاقى يدەيا دەيسىڭدەر، وسى قانشاما فيلمدەر شىعىپ جاتىر، سولاردى نەگە ايتپايسىڭدار؟ مىسالى، «ءبىرجان سال»، «مۇستافا شوقاي»، «قوش بول، گۇلسارى» ت.ب. ولار دا قازاقى يدەيا جوق پا؟ سول كينولاردى ايتىڭىزدار. ال، مىنا كينولاردى بۇلاي تالقىلاۋعا بولمايدى، ونىڭ ءوزىنىڭ زاڭدىلىقتارى بار. مىسالى، مىنا «كەلىنگە» بايلانىستى، كوبىسى بايقاماي كەتە بەرەدى. «كەلىن» ءفيلمىن كوردىڭ بە؟
- ءيا.
- سونىڭ باسىنداعى ءتيترىن كوردىڭ بە؟ «التاي. ءبىزدىڭ زامانىمىزدىڭ 2-عاسىرى» دەگەن ءتيتردى.
- ....؟
- ول مەن «قازاقفيلمگە» كەلگەنگە دەيىن ءتۇسىرىلىپ قويعان فيلم بولاتىن. سول كينونى پروكاتقا شىعارار الدىندا قازاققا قاتىسى جوق ەكەنىن كورسەتۋ ءۇشىن «التاي. ءبىزدىڭ زامانىمىزدىڭ 2-عاسىرى» دەپ جازۋدى تالاپ ەتىپ قويدىم. ءبىزدىڭ زامانىمىزدىڭ 2-عاسىرىنىڭ قازاققا قانداي قاتىسى بار؟ ونىڭ ۇستىنە التايدا بولىپ جاتقان وقيعا. تىرناق استىنان كىر ىزدەمەي، فيلمگە دۇرىستاپ قاراۋ كەرەك قوي. قازىر قازاق ءفيلمىنىڭ كورەرمەنى جوق. بۇكىل رەسپۋبليكاعا قانشاما كوشىرمەسىن جاساپ، «ءبىرجان سالدى» جار سالىپ شىعاردىق. سول «بىرجانسالعا» قازاقستان بويىنشا بارلىق كينوتەاترلاردا 2 مىڭ ادام عانا كورۋگە باردى. ءبىزدىڭ ەلدە كينو كورۋگە كورەرمەن جىلىنا 7 ملن. رەت بارادى. ال، «مۇستافا شوقايدى» كوپ بولسا 15 مىڭ ادام كوردى. قايتا باق كورەرمەندى قازاقتىڭ كينوسىن كورۋگە ناسيحاتتاماي ما؟ سەبەبى، مەن «قازاقفيلمگە» كەلگەنشە، 2008 جىلعا دەيىن كينوتەاترلاردا قازاقتىڭ كينوسىن كورسەتپەي كەلدى. 2008 جىلدىڭ كۇزىنەن باستاپ «مۇستافا شوقاي»، «قوش بول، گۇلسارى» ت.ب. فيلمدەردى شەتىنەن شىعارىپ، كينوتەاترلاردا كورسەتىلە باستادى. «بارىڭدار، كورىڭدەر» دەپ كوبىرەك ايتىپ، كورەرمەندى كينوعا تارتىڭدار. اراسىنان ءبىر-ەكى ءفيلمدى شوقىپ الىپ، «پالەن، تۇگەن ەكەن» دەگەنشە.
- مۇنداي ۇيىمداستىرۋشىلىق ماسەلە ءوز الدىنا. ماسەلە مىنادا بولىپ تۇر - وتاندىق كينوستۋديانىڭ تاراپىنان ءتۇسىرىلىپ جاتقان كينولاردىڭ كوبىسى نەگە يدەيالىق جاعىنان جۇتاڭ، مەشەۋ جانە يدەولوگيالىق زاردابى بار؟
- جىلىنا 2 جۇزدەن استام ستسەناري كەلەدى. سونىڭ 1 پايىزعا جەتەر-جەتپەسى عانا تۇشىمدى بولىپ شىعادى. ستسەناريدىڭ كوبىسى اتىس-شابىس، توبەلەس، قازىرگى جاستاردىڭ تۇسىنىكتەرى مۇلدەم باسقا، كوبى امەريكاندىق كينوعا ەلىكتەيدى. مىسالى، بىردەڭەنى ۇرلاپ كەتۋ، سوعىپ كەتۋ، زورلاپ كەتۋ... بۇل بۇگىن قالىپتاسقان جوق، مۇنىڭ نەگىزى 10-15 جىل بۇرىن ەلىمىزدە قالانىپ قويعان. ستسەناريلەردىڭ سيقى وسىنداي. سول سەبەپتى ءبىز ستسەناريلارعا كونكۋرس جاريالاپ، شامامىز كەلگەنشە، ساپاسىن كوتەرۋگە تىرىسىپ جاتىرمىز.
- اڭگىمەڭىزگە راحمەت!

اكىم تارازي، جازۋشى:

-  نەگىزىنەن مۇنداي وبراز جاساۋعا قۇمارلار - شالا قازاق، نە وتىرىك قازاق، نە قازاقتىڭ اتىن جامىلىپ جۇرگەن ارام پيعىلدى «ونەر قايراتكەرلەرى». ءبىزدىڭ كينورەجيسسەرلەردىڭ كوبى ماسكەۋدە وقىپ، تاربيەلەنگەندىكتەن سونداي سۇمدىقتى سومدايدى. ەلىن جامانداسا، باسقاعا جاقسى كورىنەم دەپ ويلايدى. سودان بولار ەلىن، ەلىنىڭ قىزىن جامانداعان ادامدار ءفيلمدى ورىس تىلىندە جانە اعىلشىن تىلىندە تيترمەن شىعارىپ، فەستيۆالدارعا قاراي وكپەسىن الا جۇگىرەتىنى.
ال، قازاق قىزىنىڭ وزگە ۇلتتىڭ جىگىتىنە قاشىپ كەتۋىن جارنامالاۋدىڭ استارىندا يدەولوگيالىق ءمان جاتىر. ودان باسقا دا جارنامالاردا قازاق قىزى مەن ورىس جىگىتىنىڭ ءسۇيىسىپ تۇرعانىن كورسەتە بەرۋدى ادەتكە اينالدىرعان. ەكىنشىدەن، ءسىز استانانىڭ كوشەلەرىن ارالاساڭىز، وزگە ۇلتتىڭ جىگىتىنىڭ قازاق قىزىن قۇشاقتاپ تۇرعانىن كورەسىز. نەگە؟ ەلدىڭ ەتى ۇيرەنسىن دەگەنى. بۇل - قۇبىجىق قۇبىلىس.
نەگە شاكەن ايمانوۆ، ءماجيت بەگالين، ابدوللا قارساقباەۆتىڭ دەڭگەيىنە جەتكەن بيىك تۇلعالى رەجيسسەر جوق؟ ويتكەنى قازىرگى رەجيسسەرلەر ءوز حالقىنا مىنسىنبەي قارايدى. ولار كينو فەستيۆالدەردەن ءبىر نارسە جەڭىپ كەلەمىن، پايدا تابامىن، جەڭىسكە جەتەمىن دەيدى. مۇنىڭ ءبارى سىلتاۋ ەمەس. ۇلتى بەلورۋس رەجيسسەر الەكساندر كارپوۆ قازاق حالقىن، قازاق ايەلىن دارىپتەيتىن «انا تۋرالى اڭىز» دەگەن عاجاپ كينو ءتۇسىردى. سونداعى انا دا، جەسىر قالعان كەلىن دە قانداي بيىك وبراز؟! بىراق بۇگىنگى ارزان يدەيالى فيلمدەردىڭ ءداۋىرى وتەدى دە كەتەدى. ناعىز قازاق قىزىنىڭ، جىگىتىنىڭ وبرازى سومدالاتىن دۇنيەلەر تۋىندايتىنىنا سەنەمىن. ناعىز حالقىن سۇيەتىن رەجيسسەرلەر كەلەتىنىنە سەنەمىن.

نۇرلان ونەرباەۆ،
قر پارلامەنتى ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى:

- ەلىمىزدە ءتۇسىرىلىپ جاتقان فيلمدەر مەملەكەتتىڭ ابىرويىن اسقاقتاتۋى كەرەك. ول قانداي فيلم؟ ول - كونە تاريحتى ايتپاعاننىڭ وزىندە الماعايىپ زاماندا اتتىڭ جالىندا، تۇيەنىڭ قومىندا ءجۇرىپ، اق بىلەكتىڭ كۇشىمەن، اق نايزانىڭ ۇشىمەن ۇلى دالامىزدى قورعاپ كەتكەن باتىرلار مەن دانالاردى ناسيحاتتايتىن، سيپاتتايتىن فيلم. بۇدان ۇتاتىنىمىز كوپ. بىرىنشىدەن، جاس ۇرپاقتىڭ ساناسىنا، جۇرەگىنە پاتريوتتىق سەزىمدى ۇيالاتادى. ەكىنشىدەن، مەملەكەتتىڭ ابىرويىن كوتەرەتىن ۇلكەن ءىس بولادى. وكىنىشكە قاراي، وسى مۇراتتىڭ ۇدەسىنەن شىعا الماي وتىرمىز. قازىر ءبىز كورىپ جۇرگەن مەملەكەتتىك تەلەارنالاردىڭ سانى دا شامالى. ونىڭ ءبىرى تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن تۇرىك ءفيلمىن، ەكىنشىسى كارىستىڭ كينوسىن، ءۇشىنشىسىن قاراساڭىز، قىتايلىق كينونى كورسەتەدى. قۇددى مەنشىكتەپ العان تەلەارناسى سياقتى. بۇل ءوزىمىزدىڭ كورسەتەتىن كينومىز جوق دەگەن ءسوز. ال ايقايلاتىپ جارنامالاتىپ ءتۇسىرىپ جاتقان ءفيلمنىڭ ءتۇرى مىناۋ - «ماحاببات تالكەگى» («يرونيا ليۋبۆي»). قازاقتىڭ نە بۇگىنگى، نە كەشەگى تاريحىنا قاتىسى جوق. ول از بولعانداي قازىرگى تۇسىرىلگەن ءفيلمنىڭ ءبارى ازعىندىق، قازاق جاستارىنىڭ، بۇگىنگى قوعام مۇشەلەرىنىڭ ءومىرى تەك سول اعىممەن كەلە جاتقان سياقتى. ادام مەن ادام اراسىنداعى قارىم-قاتىناستىڭ ءبارى ابدەن قۇنسىزدانعان، تومەندەگەن كەيىپتە، انايى تۇردە بەينەلەگەن. فيلم ۇلتتىق نامىستى تاپتايدى جانە ءبىزدىڭ مەنتاليتەتكە جات. مەنىڭ پىكىرىم وسى. پارلامەنتتەن وسى فيلمگە بايلانىستى مادەنيەت مينيسترىنە دەپۋتاتتىق ساۋال جولدانعان. بىراق مينيسترلىك، نە ءتيىستى مەكەمە تاراپىنان ەشقانداي ءۋاج ايتىلعان جوق.
بۇل كينونىڭ يدەولوگيالىق زاردابى بار. قوعامنىڭ قۇنسىزدىققا قۇنىعىپ، ادامگەرشىلىك پريپتسيپتەرىنىڭ سالماعى تومەندەيدى. ادام مەن ادامدى جاقىنداستىراتىن نازىك، پاك سەزىمنىڭ ءبارىن جوق قىلعان. بۇل - ۇلتتىڭ ءوزىنىڭ بولمىسىنا بايلانىستى ۇياڭدىعىن، بيازىلىعىن، كىشىپەيىلدىلىگىن، ۇلكەندى سىيلاۋ دەگەن بيىك سەزىمدەرىن اياق استى ەتۋگە جۇمىس ىستەيتىن فيلم.

سماعۇل ەلۋباي، جازۋشى:

- قازاقى تاربيە الماعان شالا قازاق ستسەناريستەر، رەجيسسەرلەر كوبىنەسە ەۋروپالىق مورالعا ەلىكتەيدى جانە جاقىن بولادى. ويتكەنى ۇلتتىق مورالدەن اۋلاق بولادى. ولار اتىوشكىر كەڭەستىك يدەولوگيانىڭ جەتپىس جىل بويى تاربيەلەگەن ۇرپاعى. «شالا قازاقتار» دەگەن نە قازاق ەمەس، نە ورىس ەمەس، ايتەۋىر ءبىر ءدۇبارا مارگينالدار پايدا بولدى. بۇلار ەشقانداي مادەنيەتكە جاتپايدى. وكىنىشكە قاراي، بۇگىنگى تۋىندىلار وسىلاردىڭ قولىنان شىعىپ جاتىر. «اپاما جەزدەم ساي» دەمەكشى، مۇنداي كينولاردىڭ كورەرمەنى قالالىق جاستار بولىپ كەلەدى. جات يدەولوگيامەن قالىپتاسقان ولار مۇنى «ونەر» دەپ تۇسىنەدى. ولارعا ۇلتتىق مورال تۋرالى ايتىپ تۇسىندىرە المايسىڭ. سول سەبەپتى ولاردان شىققان تۋىندى تابيعاتىمىزعا ساي كەلمەي جاتادى. بۇعان وسىنداي كوزعاراسپەن قارايتىن بولساق، كينو ءتۇسىرۋشى ازاماتتاردى قازاققا جاۋ دەپ تۇسىنبەۋ كەرەك. ياعني رەجيسسەرلەر قويىرتپاق مادەنيەتتەن شىققاسىن قازاقى قالىپتى كورە المايدى. ولاردان قوسپا، ءدۇبارا تۋىندىلار تۋادى. ولاردىڭ كورگەن، بىلگەن دۇنيەسى سول. مۇنى ءبىزدىڭ مادەنيەتىمىزدىڭ 70 جىل بويى شايىلىپ كەتكەنىمەن تۇسىندىرۋگە بولادى. الايدا قالىپقا كەلتىرۋ ءۇشىن كۇرەس ءجۇرىپ جاتىر. شىنىن ايتقاندا، كينوستۋديانىڭ ستسەناريلىك كوللەگياسىندا جەتى سايىن بىرنەشە ستسەناري قايتارامىز. ولاردىڭ 90 پايىزى ورىس تىلدىلەردىڭ جازعانى، قازاق تىلىندە جازىلعان ستسەناريلەردى قولداپ وتىرامىز. بىراق ولاردىڭ سانى وتە از.
مەن «ماحاببات تالكەگىن» كورگەن جوقپىن، بىراق ستسەناريدى قابىلداعان كەزدە بولدىم. ول كەزدە قىز دا، جىگىت تە قازاق بولاتىن. سونسوڭ بۇل كينوونىمدى رەسەي رىنوگىنا شىعارىپ، «قازاقفيلمدى» قۇتقارۋ كەرەك بولدى. كينوعا كەتىپ جاتقان ميلليونداعان قارجى، قىزمەتكەرلەردىڭ جالاقىسىن قايتارۋ كۇن تارتىبىنە قويىلدى. كينو دەگەن سورى قايناعان سالا بولدى. كينو ءوزىن-ءوزى اقتاۋى ءۇشىن قۇرىعاندا 150 ميلليون كورەرمەن كەرەك. قازاقستاندا وقىستان جارىق ەتىپ شىققان فيلم بولماسا، ءوزىن-ءوزى ەشقاشان اقتامايدى. ۇكىمەت، راس،  بۇگىن، ەرتەڭ اقشا بەرەر، ءۇشىنشى كۇنى قىسقارتىپ تاستايدى. بۇل «سۋعا كەتكەن تال قارمايدىنىڭ» تىرلىگى. ەندى ونى رەسەي رىنوگىنا شىعارۋ ءۇشىن ولار «بىرەۋىن ورىس قىل» دەگەن تالاپ قويادى. ايتپەسە، رەسەيلىك ارىپتەستەر كينوڭا پىسقىرىپ قارامايدى. ءتىپتى ەۋروپادا ازيالىقتاردىڭ كينوسىن تەلەەكراندارىنان شىعارتپايدى. بايقاساڭىز، وسىنداي دا راسيزم بار. تەك تۇرىكپەن بىرىگىپ جاسالعان دۇنيەلەردى كورسەتەدى. رەسەيدە دە سولاي. «قىز جىبەك» تەك قازاقستان مەن قىرعىزستاندا تابىسقا يە بولدى. رەسەي حالقى كورگەن دە جوق. ءتىپتى، وعان بايگە دە بەرمەدى، تىگىلگەن كوستيۋمدەرىن عانا باعالادى دا قويدى. ال، ونى رەسەيدىڭ رىنوگىنا شىعارۋ ءۇشىن ىشىندە ورىس اكتەرىن قوسۋ كەرەك. سوسىن كينونىڭ ءمورالى دە ۇلتتىقتان گورى ينتەرناتسيونالدىققا اۋىسادى. وتاندىق كينوستۋديانىڭ تراگەدياسى مىنە وسىلاي.

P.S.

ش. ايمانوۆ اتىنداعى «قازاقفيلم» اق مەن رەسەيلىك «ينتەرفەست» كومپانياسىنىڭ بىرلەسىپ تۇسىرگەن «ماحاببات تالكەگى» اتتى رومانتيكالىق كومەديا كورەرمەندەرگە جول تارتتى. ءفيلمنىڭ پرەمەراسى ناۋرىز ايىندا ءبىر ۋاقىتتا ءتورت ەلدە - قازاقستاندا، رەسەي مەن ۋكراينادا جانە بەلورۋسسيادا كورسەتىلدى.
«بۇل فيلم - كوپتەن كۇتىلگەن قازاقستاندىق-رەسەيلىك جوبا جانە ول العاش رەت مەيلىنشە كوپ - 600 كوشىرمەمەن شىعىپ وتىر. بۇعان دەيىن كوشىرمە سانى 50-دەن اسپايتىن. ءبىزدىڭ كينەماتوگرافيا ءۇشىن بۇل ۇلكەن جەتىستىك»، - دەيدى «قازاقفيلم» اق ديرەكتورى ەرمەك امانشاەۆ.

بۇل فيلم وتە سۇلۋ، اقسۇيەكتەر تارلانى جانە وليگارحتىڭ قالىڭدىعى اسەل (اسەل ساعاتوۆا) دەگەن قىز تۋرالى ەكەندىگى ايتىلادى. «ىقپالدى جارىنىڭ ارقاسىندا اسەلدى قوعامنىڭ اقسۇيەكتەرى قابىلدايدى، بىراق ول ءوزىن دەربەس تۇلعا رەتىندە مويىنداعانىن قالايدى. ول اتاق-داڭققا ەڭ تەز اپاراتىن جول - تەلەجۇرگىزۋشىسى بولۋ دەپ شەشەدى. جانە ونىڭ جەنيا (ولگا ورلوۆا) دەگەن قۇربىسى دا قولتىعىنا سۋ بۇركىپ، بىراق جاي ەمەس، ءبىر شارت قويادى: اسەل كافەگە كەلگەن ءبىرىنشى ەر ازاماتتى وزىنە عاشىق ەتۋى كەرەك، - دەپ شەشەدى. ال ءبىرىنشى كىرگەن ادام، قاتارداعى بوتانيك جانە ومىردە جولى بولا بەرمەيتىن يۆان (الەكسەي چادوۆ) بولىپ شىعادى. ول ءۇشىن ومىردەگى جالعىز ايەل - ول ونىڭ اناسى (يرينا روزانوۆا) بولادى. وسى جەردەن باستاپ اسەلدىڭ تىنىش ءومىرى توڭكەرىلىپ كەتەدى. ول وتە وجەت جوسپار قۇرىپ، ونىڭ ناتيجەسى كۇتىلمەگەن جاعدايلارعا سوقتىرادى»، - دەيدى سيۋجەتتىك جەلىسى تۋرالى «قازاقفيلم» ستۋدياسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى. سونداي-اق فيلمدە قازاق قىزى - اسەل يۆاندى توسەككە يكەمدەۋگە تىرىسىپ باققان تۇستارى دا، جارتىلاي جالاڭاشتاناتىن كەزى دە بار. ال، فيلم سوڭىندا قازاق وليگارحىنا تۇرمىسقا شىققالى وتىرعان قالىڭدىقتى (اسەلدى) ورىس جىگىتى يۆان توي ۇستىنەن الىپ كەتەدى. تويعا جينالعان جۇرت ات ۇستىندە كەتىپ بارا جاتقان يۆان مەن اسەلگە قول شاپالاقتاپ، ءماز بولىپ قالا بەرەدى. «كۇلدىرگى» كينو وسىلاي ءتامام بولادى.
«ماحاببات تالكەگى» ءفيلمىنىڭ تۇسىرىمدەرى استانا مەن ماسكەۋدە ءوتتى. ءفيلمدى جارىققا شىعارۋ ءۇشىن 2 ميلليون اقش دوللارى جۇمسالعان.

«ماحاببات تالكەگى» ءفيلمىنىڭ رەجيسسەرلەرى الەكساندر چەرنياەۆ (رەسەي), ەرجان رۇستەمبەكوۆ (قازاقستان) پروديۋسسەرلەرى رەنات داۆلەتياروۆ (رەسەي), ەرمەك امانشاەۆ (قازاقستان), الەكساندر كوتەلەۆسكي (رەسەي). فيلم دانيار كۇمىسباەۆ، ەرجان رۇستەمبەكوۆ، ۆلاديمير زابالۋەۆتىڭ ستسەناريى بويىنشا تۇسىرىلگەن. كارتينانىڭ وپەراتورى دميتري مالتسەۆ، كومپوزيتورى - اركادي ۋكۋپنيك. رولدەردە:الەكسەي چادوۆ («دنەۆنوي دوزور»، «دەۆياتايا روتا»، «ليۋبوۆ ۆ بولشوم گورودە»), اسەل ساعاتوۆا («رەكەتير»، «مەچ ماحامبەتا»), سونداي-اق يرينا روزانوۆا، ەرىك جولجاقسىنوۆ، فارحات ءابدرايموۆ جانە باسقالار وينادى.

سۇحباتتاسقان:
داۋرەن سەيىتجانۇلى.

«ءۇش قيان» گازەتى، 6-مامىر، 2010 جىل