ۇيعىر اۋدانىنان: ءىس ادىلەتتى شەشىلدى
ء«بىز – قازاق مال باققان ەلمىز، ەشكىمگە سوقتىقپاي جاي جاتقان ەلمىز. ەلىمىزدەن قۇت-بەرەكە قاشپاسىن دەپ، جەرىمىزدىڭ شەتىن جاۋ باسپاسىن دەپ نايزاسىنا جىلقىنىڭ قىلىن تاققان ەلمىز. دۇشپان باسىنباعان ەلمىز، باسىمىزدان ءسوز اسىرماعان ەلمىز. دوسىمىزدى ساقتاي بىلگەن ەلمىز، ءدام-تۇزىن اقتاي بىلگەن ەلمىز. بىراق حان بولسا – حان ورداسىن تاپتاي بىلگەن ەلمىز»، - دەپ قاز داۋىستى قازىبەك بي «قازاق» دەگەن ۇلى حالىقتى قالماقتىڭ حانىنا تاۋىپ ايتىپ تانىستىرىپ، كەسىپ ايتىپ كەلىستىرگەن.
بي ايتقان قازاقتىڭ بيىك رۋحى، ءور نامىسى وشپەگەن ەكەن، مەن وسىعان قۋاندىم! ء«بىر جاعادان باس، ءبىر جەڭنەن قول شىعارىپ» كەز-كەلگەن نارسەنى ەڭسەرىپ، قانداي قيىندىق بولسا دا، جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ كوتەرە الادى ەكەنبىز، مەن وسىعان قۋاندىم! ءبىز ماڭگىلىك ەل بولامىز، سەندىم اعايىن! ءبىزدىڭ بىرلىگىمىز ءبىزدىڭ نەگىزگى كۇشىمىز ەكەنىنە تالايدىڭ كوزى جەتتى. سىزدەردىڭ قولداۋلارىڭىزدىڭ ارقاسىندا «جىلى جابىلعان» دۇنيە قايتا قارالىپ، ارنايى كەلگەن وبلىس اكىمدىگىنىڭ وكىلدەرى ماسەلەنىڭ ادىلەتتى شەشىلۋىنە سەبەپ بولدى. 2014 جىلدىڭ 31 جەلتوقسان كۇنى الماتى وبلىسى ۇيعىر اۋدانى شونجى اۋىلىنىڭ ورتالىق الاڭىندا وتكەن جاڭا جىلدىق ءىس-شارادا ادىلجانوۆ راۋل ەكەۋمىزدىڭ ارامىزدا بولعان كەلەڭسىز جاعدايدىڭ ناتيجەسى وڭ شەشىمىن تاۋىپ، كىنالى ازاماتتارعا شارا قولدانىلدى. اۋداندىق اكىمشىلىكتىڭ جينالىسىمەن جارىسا وتكىزىلگەن اۋداندىق سوت وتىرىسىنىڭ شەشىمى وبلىس وكىلدەرى كەلگەنشە «دايىن» تۇردى. اتاپ ايتار بولساق، 31 جەلتوقساننان باستاپ ءدال بۇگىنگى كۇنگە دەيىن اۋرۋحانادا ەمدەلىپ جاتقان اۋداندىق مادەنيەت ءۇيىنىڭ ديرەكتورى ريتا يۋلداشەۆا جۇمىسقا شىققان كۇنى قىزمەتىنەن بوساتىلادى دەپ ۋادە ەتىلدى. ءوز ىسىنە سالعىرتتىق تانىتقانى ءۇشىن اۋداندىق مادەنيەت ءۇيىنىڭ ادىسكەرى اليك يزيموۆ ءوز ەركىمەن جۇمىستان بوساتىلدى. ال بولعان جاعدايعا تىكەلەي قاتىسى بار راۋل ادىلجانوۆ ۇيعىر اۋداندىق سوت الدىندا ءوز كىناسىن مويىنداپ، كوزىنە جاس الىپ، مەنەن كەشىرىم سۇرادى. سونىمەن قاتار، اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكستىڭ 330-بابىنىڭ 1-بولىمىنە سايكەس جاۋاپقا تارتىلدى. اقبتك-تىڭ نەگىزىندە ر. ادىلجانوۆ جۇمىستان بوساتىلدى.
8 قاڭتار كۇنى، ياعني اۋداندىق سوتتىڭ شەشىمى شىققان كۇنى ادىلجانوۆ راۋل كەشكە اكەسى مەن شەشەسىن ەرتىپ، ۇيگە كەلىپتى. «ادامگەرشىلىك تانىتىپ، سوتتاتىپ جىبەرمەگەنىڭىز ءۇشىن العىسىم شەكسىز»، - دەپ ءدۇيىم جۇرتتىڭ الدىندا ەكى رەت ءانىن ايتا الماي قالعان قىزىم گۇلدانادان كەشىرىم سۇرادى. «ايۋعا ناماز ۇيرەتكەن تاياق» دەمەكشى شەشەسىندەي ادامعا بىلاپىت ءسوز ايتىپ، داۋىس كوتەرۋدىڭ قانداي بولاتىنىن ماڭگىلىك جادىنا ءتۇيدى. قازاقتىڭ قىزىنا ءتىل تيگىزۋدىڭ سوڭى نەگە ۇلاساتىنىن ءتۇسىنىپ، راۋل ءتاۋباسىن تانىدى.
قازاقتىق كەڭ پەيىلدىلىككە سالىپ، كىنالىلەرگە كەشىرىم بەردىم، اعايىن! بولعان جاعداي بارشامىزعا ۇلكەن ساباق بولدى. الدىمەن مەنىڭ جان ايقايىمدى ءتۇسىنىپ، قولداۋ كورسەتكەن اباي.كز-كە جانە قازاقستاننىڭ ءار تۇكپىرىنەن جانىما ۇشىپ كەلۋگە دايىن بولعان باۋىرلارىما، ءسات سايىن تەلەفونىما حابارلاسىپ، جاعدايىمدى بىلگەن قازاقتىڭ زيالى قاۋىمىنا، دەنساۋلىعىم سىر بەرگەن كەزدە جەتىپ كەلگەن جەدەل جاردەمشىلەر مەن قاسىمدا ءجۇرىپ قولداۋ كورسەتكەن اۋىل ازاماتتارىنا ۇلكەن العىسىمدى بىلدىرەمىن. ء«بارىمىز ءبىرىمىز ءۇشىن، ءبىرىمىز ءبارىمىز ءۇشىن» كۇيىنىپ، سۇيسىنەدى ەكەنبىز. ەڭسەمىز ءبىر كوتەرىلىپ قالدى!
ءاليا جانباەۆا،
«جازەركە» ۇلت-اسپاپتار ءانسامبلىنىڭ جەتەكشىسى.
ۇيعىر اۋدانى
الماتى وبلىسى.