قازاقستاندا ەشكىم ءالى ناقتى ەكسترەميستىك ءدىني يدەولوگيالاردىڭ ىقپالى مەن تارالۋىنا سالماقتى زەرتتەۋ جۇرگىزگەن جوق. ويتكەنى لاڭكەستىك ءۇشىن جۇزدەپ تۇرمەگە وتىرعىزادى، الايدا ساراپشىلار مەن ءدىنباسىلاردىڭ اراسىندا سوتتالۋشىلاردىڭ نەنى باسشىلىققا العانىن، قانداي كوزقاراستاردى ۇستانعانىن تۇسىندىرە الاتىندار از.

تالداۋ ولاردى نەگىزىنەن كوبىنەسە ءدىني تاجىريبەسى ءۇشىن وتىرعىزاتىنىن كورسەتەدى: ەگەر سالافيت بولسا، دەمەك، ىقتيمال لاڭكەس. ءىس جۇزىندە سالافيتتىك اعىمدا ەكسترەميستىك ادىستەردى مويىندامايتىن كوپتەگەن توپتار بار. ەكىنشى جاعىنان، كەيدە ءداستۇرلى ءمازحابتاردى ۇستاناتىن مۇسىلماندار جيھادشىلىققا بارادى. بۇل جەردە سىرتقى تاجىريبە ماڭىزدى ەمەس، بۇل جەردە جەكەلەگەن ءدىنداردىڭ باسىنىڭ ىشىندە نە بولىپ جاتقانىن ءتۇسىنۋ كەرەك. بىزدە كوبىنەسە ەكسترەميزممەن كۇرەستىڭ بارلىعى حانافيت ءمازحابى مەن ءسالافيزمدى قاراما-قارسى قويۋدان، باسقا ءدىني-قۇقىقتىق يسلام مەكتەپتەرىن الالاۋشىلىقتان تۇرادى.

بۇل جەردە بيلىك تە ءبىراز قاتەلىكتەر جىبەردى، اتاپ ايتقاندا، اتىراۋ وبلىسىندا اۋدان اكىمى پوليتسەيلەرمەن بىرگە مەشىتكە كەلىپ، جۇما نامازىنا كىمدەردى جىبەرۋ كەرەكتىگىن ءوزى شەشىپ، سالافيتتىك بەلگىلەرى ايقىن – ساقالى بار، شولاق شالبار كيگەندەردى مەشىتتەن قۋىپ جىبەرگەن جاعداي دا ورىن الدى.

قازاقستاننىڭ مۇسىلمان جاماعاتتارىندا ءدىندارلاردى سىرتقى بەلگىلەرى بويىنشا وقشاۋلاتۋ بايقالادى. مەشىتتەردە حانافيت ءمازحابىنىڭ نورمالارىندا قالىپتاسقانداعىدان وزگەشە قۇلشىلىق ەتەتىندەردى، دۋمك-كوزقاراسىن بولىسپەيتىن جانە ونىڭ بەدەلىنە كۇمانمەن قارايتىنداردى جانە ت.ب. ايقىندايدى. مۇنداي تاجىريبەنىڭ تيىمدىلىگى از، كەرىسىنشە، بۇل شيەلەنىستى كۇشەيتەدى. ويتكەنى سالافيتتىك توپتاردىڭ باسىم بولىگى سوڭعى كەزدەرى دۋمك مەشىتتەرىنە قايتا ورالدى. مۇنداي جاساندى وقشاۋلاتۋ مەيلى ولار حانافيتتەر بولسىن، مەيلى سالافيتتەر بولسىن، جيھادتىق كوزقاراستى قۇپيا ۇستانىپ، ولاردى مەشىتكە كەلۋشىلەرگە تاراتاتىندار ءۇشىن وتە قولايلى. ونىڭ ۇستىنە، ءدىندارلاردى جۇمىستان بوساتىپ نەمەسە وقۋ ورىندارىنان شىعارىپ، ءدىني بەلگىلەرى بويىنشا تۇرمىستىق الالاۋشىلىققا جول بەرۋشىلىك تە نيەتتەس جاڭا تۇلعالاردى ىزدەپ تارتۋداعى راديكالداردىڭ جۇمىسىن ەداۋىر جەڭىلدەتەدى.

ازامات مايتانوۆ.

(«اق جايىق» گازەتىندەگى «جەرلەستەرىمىز سيريادا ءجۇر» اتتى ماقالادان الىندى.)

http://azh.kz/kz/news/view/13942