- ازان شاقىرىپ قويعان ەسى­مى­ڭىز - كەرىم. بۇگىندە ءوزىڭىزدى قۇل كەرىم اتاپ، باسىلىم بەتتەرىندە دە وسى ەسىممەن بوي كورسەتىپ ءجۇرسىز. كەرىمنىڭ ءوزىنىڭ ەسىمىنە قۇلدى تىركەستىرۋىنىڭ سىرى نەدە؟

- ازان شاقىرىپ قويعان ەسى­مى­ڭىز - كەرىم. بۇگىندە ءوزىڭىزدى قۇل كەرىم اتاپ، باسىلىم بەتتەرىندە دە وسى ەسىممەن بوي كورسەتىپ ءجۇرسىز. كەرىمنىڭ ءوزىنىڭ ەسىمىنە قۇلدى تىركەستىرۋىنىڭ سىرى نەدە؟
- راسىندا، كەرىم ەدىم، وسى ەسىم­مەن 35 جىل ءومىر ءسۇردىم. ال­لاھقا سانسىز شۇكىر، ءدىندى جاقسى كورۋشى ەدىم. بىراق ونى تولىق، ءتىپتى باستاۋىش دارەجەسىندە دە بىلمەيتىنمىن. ءسويتىپ جۇرگەندە، مەنىڭ قۇراندى وقىعىم كەلدى. شامامەن 1995 جىلدار بولاتىن. داۋلەتبەك بايتۇرسىنۇلى دەگەن ازاماتتىڭ ءۇيىنىڭ تورىندە تۇرعان قۇراننىڭ قازاقشا ءتارجىما كىتابىن كورۋشى ەم، سونى الىپ وقىدىم. بىراق جيىرما بەتتەن ارى اسا المادىم. سوسىن نە ىستەيىن، ساقتاپ قويدىم دا، ءبىر ايدان سوڭ يەسىنە قايتارا اپارىپ بەردىم. سودان ارادا ەكى-ءۇش جىل وتكەندە قۇرانعا قايتادان ىقىلاسىم اۋىپ، ونى قازاقشا وقىپ، ماڭدايىمدى ساجدەگە قو­يىپ ءجۇردىم. ءسويتىپ جۇرگەندە، اۋىر­عانىمدى بىلەم، ايىعىپ تۇر­عاندا، قۇرانعا دەگەن ىقى­لا­سىمنىڭ ەرەكشە ەكەنىن سەزىپ، قولىما الدىم. قولعا الدىم دا، تاڭعالدىم، ەكى-ءۇش جىل بۇرىن جيىرما بەتتەن اسا الماعان پا­قى­رىڭ ەندى كىتاپتان باس الساشى. ەرتەمەن تۇرىپ الامىن دا، كوزگە ۇيقى تىعىلىپ تۇرسا دا، وقي بەر­دىم، وقي بەردىم. قۇراندى وقى­عاننان كەيىن پايعامبارىمىزدىڭ (س.ع.س.) حاديستەرىن وقىپ، مەشىت يمامدارىن ۇيىپ تىڭداي بەردىم، ءتىپتى بالا ايتسا دا، قۇلاق تۇرە­تىنمىن. سودان نە كەرەك، پاي­عام­بار (س.ع.س) حاديسىنەن ءوز اتىمنىڭ اللاھتىڭ ءبىر ەسىمى ەكەنىن وقىپ، ونىڭ «جومارت» دەگەن ماعىنا بە­رەتىنىن ءبىلدىم. حاديستەن، سونداي-اق ادام ەسىمى اللاھتىڭ سيپات ەسىمىمەن اتالاتىن بولسا، وعان «ءابدى»، ياعني «قۇل» دەگەن تىركەستى قوسۋ كەرەك ەكەنىن وقىدىم. سوسىن مەن «ءابدى» ەمەس، قازاقشا «قۇل» دە­گەن ءسوزدى ءوز اتىما قوسىپ ال­دىم، مىنە، سودان بەرى دە مەن - قۇل كەرىم ەلەمەسپىن.
- جاڭا ەسىم ومىرىڭىزگە ۇلكەن وزگەرىستەر الا كەلگەن ەكەن. ال ادە­بيەتىڭىزگە شە؟
- البەتتە، سودان باستاپ ءومى­رىمدە دە، ادەبيەتىمدە دە ۇلكەن ءوز­گەرىستەر بولدى. ول وزگەرىس «ءۇي­لەسپەستەن اقىلىم مەن يمانىم، وتىز بەس جىل ءيىر-ءيىر جول ءجۇردىم» دەپ باستالاتىن ولەڭىمدە-اق كورىنىس تاپقان. جىر جولدارى «ءدىنسىز كەزىم - نۇرسىز كەزىم ەكەن دە، نۇرسىز كەزىم - كەزىم ەكەن ءتىرى ولىك» دەپ ءتامامدالادى. ياعني ءتىرى جۇرگەن ولىك بولعانىمدى ءتۇسىندىم. ادام ەمەس، پەندە ەكەنمىن، ادام­دىق­تان مۇلدە حابارسىز پەندە بو­لىپ كەلىپپىن. يمانعا كەلۋىممەن بىرگە ومىرىمدە دە، ولەڭىمدە دە بۇرىنعى كەرىمگە قاراما-قارسى ءجۇرۋ داعدىسى باستالدى. جالپى، ادام نەنى تانىسا، سونى شىندىق دەپ بىلەدى ەكەن. مەن دە وسى ۋا­قىتقا دەيىن ءدىننىڭ سىرتىنداعى نارسەنىڭ ءبارىن شىندىق دەپ ءبىلىپ كەلىپپىن. ال ءدىننىڭ ىشىنە كىر­گەن­نەن كەيىن ونىڭ سىرتىنداعىنىڭ ءبارى جالعان ەكەنىن، ال ناعىز شىن­دىقتىڭ ءبارى ءدىننىڭ ىشىندە عانا ەكەنىن سەزىنە باستادىم. ءتىپتى ادەبيەتتە دە ءدال سولاي. سون­دىق­تان ءبىزدىڭ ادەبيەتتى وقي وتىرا، بۇلاردىڭ ءبارى ءناپسىبي ادەبيەت ەكەنىن ۇعىندىم. ياعني ول ءبىر­ىڭ­عاي ناپسىگە قۇرىلعان، حاقيقاتتان الشاق، «حاقيقات» دەگەن ءسوزدى عانا بىلەتىن، بىراق اتاۋىن بىلگەنىمەن، ونىڭ نە ەكەنىن تۇسىنبەيتىن ءبىر ورتا مەن حاقيقاتتى تانىعان ور­تا­نىڭ اراسى ەكىگە ءبولىنىپ تۇر­عا­نىن كوردىم. بۇل ءبولىنۋ ادام سا­ناسىندا تۇرعاننان، ول ادامنىڭ ءجۇرىس-تۇرىسى، قوزعالىسى، ءومىر سۇرۋىنەن دە كورىنىس تابادى ەكەن. اقىن-جازۋشى بولسا، شىعارمالا­رىنان كورىنەدى. مىنە، وسى جەردەن كەلىپ، ءبىزدىڭ ادەبيەت تە يماندى ادە­بيەت جانە يمانسىز نە بەي­يماني ادەبيەت دەپ بولىنەدى دەگەن وي مەنىڭ ساناما ءناسىپ بولدى. يماندى ادەبيەت جانە يمانسىز ادەبيەت دەگەندى ءبولىپ جازىپ، ادەبي ورتاعا ۇسىنىپ تا كوردىم. قازىر «مودەرنيزم، پوستمو­دەر­نيزم» دەپ، يماننىڭ سىرتىنداعى نەشە ءتۇرلى اعىمداردى ادەبيەتكە جاتقىزىپ ءجۇرمىز. ال يمانشىلىق ادەبيەت جونىندە نە بار؟ تەك قانا زار زامان ادەبيەتىن اتاي الامىز. ءسويتىپ، ناعىز حاقيقي ادەبيەتتى يتەرە سالادى ەكەنبىز. سويتە كەلە، ءبارىمىز قۇرمەتتەيتىن ابايدىڭ وزىنەن دە تەرىس اينالامىز. بۇل سوزىمە ەشكىم كەلىسە قويماس، بىراق ءبىز ابايدىڭ قۇر اتىن عانا ايتىپ ءجۇرمىز دە، ونىڭ يدەياسىنان مۇلدە الشاق ءومىر ءسۇرىپ كەلەمىز. قاراما-قايشى، كەرەعار ادەبيەتتى ۇستا­نىپ ءجۇرمىز. يماندى ادەبيەت ءوز-وزىنەن باستىرىلىپ، ءبىز كەرەك ەت­پەيتىن دۇنيە رەتىندە عانا ءدارىپ­تەلىپ قالدى. ونىڭ ورنىنا ءناپسىبي ادەبيەت كەلدى.
- ءناپسىبي ادەبيەت نەنى ءدارىپ­تەيدى؟
- بۇرىنعىلاردىڭ تانىعانى اللاھ بولسا، ەندىگى ءبىزدىڭ تانىعا­نى­مىز - ارۋ بولدى. بىلگەنىمىز - ارۋ، قىز-قىرقىن، تابيعاتتىڭ سىرتىن ءسۇيۋ ءداستۇرى. ابايعا دە­يىن­گى ادەبيەتىمىز يماندى ادەبيەت تە، ودان كەيىنگى ادەبيەتتە اۋىتقۋ پايدا بولىپتى. مىنە، وسىدان كەلىپ، 70 جىلدىق يللاھي، قۇ­داي­لىق سىناقتان كەيىن ءبىز قايتادان حاقيقاتقا قاراي بەت بۇرۋدامىز، قايتادان بەس ارىسىمىزدى تاپ­تىق. شاكارىمدى ومىرگە قايتىپ الىپ كەلدىك دەسەك تە بولادى. اللاھ تاعالا بىزگە حاقيقي ادەبيەتتى قاي­تا اكەلىپ، كورسەتىپ جاتىر. ادە­بيەتتە جاڭارۋ نەمەسە شىندىققا قايتۋ، ادامنىڭ ءوزىنىڭ ادامدىعىن تانۋى، پەندەشىلىكتەن شەگىنۋ، شىندىققا قاراي بەت الۋ كورىنىس تاۋىپ جاتىر. بۇل دا ادەبيە­تى­مىز­دىڭ كەشەگى يللاھي سىناق ۋا­قى­تىندا جۇقتىرىپ العان كەلەڭسىز نارسەلەردى ءوز بويىنان تاستا­ۋى­نىڭ كورىنىسى بولار. ەندىگى جەردە ول ارى قاراي يللاھياتقا، ادام با­لاسىنىڭ ءومىر ءسۇرۋ داعدى­سىن­داعى شىندىققا قاراي كەلە جاتىر نەمەسە ناعىز كلاسسيكاعا ەندى كەلە جاتىر دەسەك تە بولادى.
- بىزگە ادەبيەت زەرتتەۋشىلەر تۇسىندىرگەن «كلاسسيكا» ۇعىمىندا يمان جايلى مۇلدە تۇسىنىك جوق. الدە، بالكىم، ءسىز «كلاسسيكانىڭ» باس­قا تۇسىندىرمەسىن ايتقىڭىز كەلە مە؟
- ءبىز «كلاسسيكا» دەگەندى قاتە ءتۇسىنىپ كەلىپپىز. ونى قازاق حالقى «يماني ادەبيەت» دەپ ءتۇسىنۋ كەرەك. مىنە، ءبىزدىڭ كلاسسيكامىز دا - يماني ادەبيەت بولۋعا ءتيىس. وعان بەت بۇرعاندار وزادى، بۇرماعاندار سان ۇرىپ قالادى. بۇل تۇرعىدا اباي شىعارمالارىن اڭگىمەلەيىك. ابايدىڭ ءوزىنىڭ ادەبيەتىن ەكىگە بولۋگە بولادى. ءبىرى - ابايدىڭ يمانعا كەلگەنگە دەيىنگى نەمەسە ءوزىنىڭ بالالىق شاعىنان حاقي­قات­تى تانىعانعا دەيىنگى شىعار­ما­شىلىعى، سوسىن بالالىق شاعىن تاستاپ، حاقيقاتتى تانىعاننان كەيىنگى ادەبيەتى. نەمەسە ءناپسىبي ادەبيەت وكىلىندەگى اباي جانە يمان ادەبيەتى وكىلىندەگى اباي. ونىڭ ءناپسىبي ادەبيەتتەگىسىن اباي دەپ، يماني ادەبيەتتەگىسىن ءوز اتىمەن، يبراھيم دەپ اتاعان ءجون شىعار. ويتكەنى پايعامبارىمىز (س.ع.س.) كىمنىڭ اتى قالاي ازان شاقىرىلىپ قويىلسا، سول اتتى ايتۋدى دارىپتەگەن ەكەن. سول ەسىم­دى اتاۋ - ادام بالاسىنا مىندەت. ادام­نىڭ ەكىنشى قويىلعان لاقاپ اتىنا دىنىمىزدە رۇقسات ەتىلمەيدى. سوندىقتان ءبىز ابايداي دانا­مىز­دى يماني ادەبيەتتە «يبراھيم قۇنانبايۇلى» دەپ اتاپ، يبراھيم ادەبيەتىنە قايتادان بويلايتىن كەزەڭ كەلدى دەپ ەسەپتەيمىن. ول: «جاسىمدا عىلىم بار دەپ ەسكەر­مە­دىم، پايداسىن كورە تۇرا تەك­سەر­مەدىم، وسكەننەن سوڭ تۇسپەدى ۋىسىما، قولىمدى مەزگىلىنەن كەش سەرمەدىم»، - دەپ جىرلادى. بۇل - اقىننىڭ جۇرەگىمەن ايتقان جىر جولدارى، ياعني يللاھياتقا كەل­گەن­نەن كەيىن جازعانى ەكەنى داۋ­سىز. اباي ھاقيقاتتى تانىعاننان كەيىن، جاسىندا عىلىم بار دەپ ەسكەرمەي، پەندەشىلىكپەن ءجۇرىپ قالعانىن ايتىپ وتىر. بىراق ونىڭ ءومىر سۇرگەن ۋاقىتى اقىن­مەن كەلىسكەن جوق. سوندىقتان وعان ءوز قوعامىنىڭ ورتاسىندا ءومىر ءسۇرۋ وڭايعا سوقپادى. «مىڭ­مەن جالعىز الىستىم، كىنا قويما» دەپ وتىرعان ابايعا قالاي كىنا ارتپاقسىڭ؟ سوعان قاراماستان، اباي ءبىر ادامعا جەتەرلىك حاقيقات ايتىپ، جازىپ قالدىردى. ءبىلىمدى ادام قاشاندا جالعىز قالادى. ارينە، ول جالعىز قالايىن دەپ قالمايدى، ءبىلىمىن باسقالارعا ايتادى، ال باسقالار بىلمەگەننەن كەيىن ودان قاشادى. ءبىلىمدىنىڭ جالعىز قالاتىن سەبەبى - وسى. مىنە، ابايدىڭ ءحالىن ءوزىنىڭ ولە­ڭىنەن-اق ءتۇسىنىپ الۋعا بولادى: «اداسقان كۇشىك سەكىلدى، اداسىپ جۇرتقا قايتقان وي!». اقىن ءوزىنىڭ تۇيسىنگەن ويلارىن، حاقيقاتىن حالىق اراسىنا جىبەرىپ كورىپ ەدى، ەشكىمگە كەرەگى بولماي، اداسقان كۇشىك سەكىلدى وزىنە قايتىپ كەلدى. ابايدى ءبىزدىڭ ساباعانىمىزدىڭ سەبەبى دە سول. ابايدى ساباعان نا­داندىق كەزىندە پايعامبارى­مىز­دىڭ (س.ع.س.) ءتىسىن تۇسىرگەن ەدى. ولار قوعامىنا حاقيقات اكەلىپ ەدى، حالىق كەرەك ەتپەدى دە، ءبارىن ءولتى­رىپ تاستادى. يمانسىز ورتادا حا­قي­قاتتى تانۋشىلارعا ورىن جوق.
- يسلام قايراتكەرلەرى ءومى­رىن­دەگى ۇقساستىق پەن ولاردىڭ ادە­بيە­تىندەگى ۇقساستىقتىڭ تىلسىم باي­لانىسى بار دەگەندى مەڭزەپ كەلەسىز بە؟
- ۇقساستىق بار. وعان تاڭعال­ماۋ مۇمكىن ەمەس. ءياسساۋيدىڭ جەر استىنا ءتۇسۋى مەن ابايدىڭ جالعىز قالۋى نەمەسە شاكارىمنىڭ تاۋعا بارىپ، ساياق عۇمىر كەشۋى - مۇنىڭ بارىندە ۇقساستىق بار. ولاردىڭ ءبارى دە ءوزىنىڭ ورتاسىنا كەرەك بول­عان جوق. كەرەك بولماعاننان كەيىن ولار قۇدايعا جالعىز وزدەرى ءمىناجات ەتۋگە ءماجبۇر بولدى. جالالادين ءرۋميدىڭ شىعارمالا­رىن دا قاراپ وتىرساڭىز، ءوزىنىڭ جالعىز قالعانىن جازادى. ونىڭ دا جانىندا ادام قالماعان. ۇق­ساس­تىق پا، ۇقساستىق. قۇراندا «ءبى­لەتىندەر مەن بىلمەيتىندەر ۇق­ساس پا؟» دەلىنەدى. قۇدايدان ءبىلىم­دىلەر عانا قورقادى، ال بىلىمسىزدەر قۇدايدان دا قورىقپايدى. سودان كەپ، قۇدايدان قورىقپاعانداردان قورقۋعا تۋرا كەلەدى. حاق ءدىنى - اقىلدىلاردىڭ ءدىنى. اباي اقىلدى ما، ءالحامديلۋللا، اقىلدى، ءشا­كارىم اقىلدى ما، ءالحامديلۋللا، اقىلدى، ياسساۋي شە، ول دا، ءالحام­ديلۋللا، اقىلدى. بۇقاردىڭ شىعارماشىلىعىندا «اللاھ دەگەن ار ەمەس» دەگەن پىكىر بار. ونى قازىرگى تاڭىرشىلدەرىمىز باس­قاشا ءتۇسىنىپ، «اللاھ دەگەن ار ەمەس، ياكي ارسىزدىق» دەگەندى بۇ­قار ايتقان دەپ، قاتە تۇسىنىك تارا­تىپ ءجۇر. مۇنداي سوراقى پىكىردى مەن فيلوسوف اۋەزحان قوداردىڭ اۋزىنان ەستىپ قالىپ ەدىم. نەگى­زىن­دە بۇقار «اللاھ دەگەن ار ەمەس، ياعني، ول ۇيات ەمەس، ۇيالاتىن دۇنيە ەمەس» دەگەندى ايتقان. ابايعا ءجۇ­گى­نەيىك، «اقىلعا سىيماس، ول ال­لاھ» دەيدى اقىن. حاقيقات قۇ­دايدىڭ ىلىمىندە عانا نەمەسە ال­لاھ­تىڭ قۇرانىندا. اللاھتىڭ ءدىنى - يسلام، ءدال وسىعان كەل­مە­يىن­شە، باسىن ساجدەگە قويمايىن­شا، ابايدى ءبىزدىڭ قازاق تاني المايدى. ابايدىڭ اتىن بىلمەي­تىن قازاق جوق، بىراق ابايدىڭ رۋحانياتىن بىلەتىن قازاق از. بىلسە، نەگە عامال ەتپەيدى؟ بىلسە، نەگە ابايدى قىبىلاناما جاسا­مايدى؟ «ماحابباتپەن جاراتقان ادامزاتتى، سەن دە ءسۇي ول اللاھتى جان­نان ءتاتتى»! بۇل دا ابايدىڭ ءسوزى. بىرەۋلەر «ماحاببات ءتاتتى»، بىرەۋلەر «جان ءتاتتى» دەر. ال اباي ءۇشىن جاننان دا ءتاتتى اللاھ بار. دەمەك، بۇل قانداي بيىكتىك بول­عا­نى؟ وسىنى ويلاعانىمىز ابزال.
- وسىدان ەكى جىل ۋاقىت بۇرىن الماتىدا وتكەن جىر ءمۇشايراسى قورىتىندىسىندا ايتقان ءسوزىڭىز ەستە قالىپتى. «بۇرىنعى پوەزيادا رۋح بار ەدى، بۇگىنگى جىرلاردا سەزىم باسىم. ەندى وسى ەكەۋىن ۇندەستىرۋ قاجەتتىگى تۇر» دەگەن ەدىڭىز. ءسىزدىڭ­شە، وسى ەكەۋى ۇندەسىپ كەلە مە؟
- ءيا، ەكى جىل بۇرىن ءدال وسى­لاي ايتسام، بۇگىن دە سونى قاي­تا­لاپ ايتار ەدىم. الدە دە ءدىننىڭ سىرتىنداعى نارسەلەردى جىرلاۋ كوپ كورىنىس بەرىپ قالىپ جاتىر. ماحابباتتى تىك كوتەرىپ جۇرەمىز دەپ، ونى «ۇلى» جاساپ الدىق. ۇلى ماحاببات دەيمىز. قۇدايدىڭ قۇلى ەمەس، ماحابباتتىڭ قۇلىنا اينال­دىق. ماحابباتتى تىر جالاڭاش كۇيدە ورتاعا الىپ شىعىپ، دوپ قۇساتىپ تەۋىپ ويناپ ءجۇر كەي ادەبيەتشىلەر. جىعىلىپ-ءسۇرىنىپ جاتسا دا، ماحاببات دەپ جىرلايدى. ولەڭ جازۋمەن-اق زيناعا بارادى. بۇل ادەبيەت پەن ونەردە قاتار كورىنىس بەرىپ جاتىر. سۇبحاناللا، قازىر بەتبۇرىس بار، يمانعا كەل­گەندەر قاتارى قا­نا­تىن كەڭگە جايىپ بارادى. بۇ­رىنعى يمانسىز ادەبيەتتى لاق­تىراتىن كەز كەلدى. ايتپەسە كەزىندە ميلليونداعان تارالىم­مەن شىققان كىتاپتار قايدا؟ الدەبىرەۋدىڭ ۇيىنەن كەزدەيسوق تاپپاساڭ، تابىلمايدى. بۇل دا ويلاناتىن نارسە. ءبىر كىسىلەردىڭ كوزىمەن قاراعاندا، مەنىڭ ءسوزىم جاپپاي قارا كۇيە جاعۋ بولىپ كورىنەتىن شىعار، بىراق شىندىق­تىڭ بەتىنە تىكە قارايتىن كەز كەل­دى. ءوزىمىزدىڭ بويىمىزداعى جامان قىلىقتاردى تاستايتىن ۋاقىت جەتتى. ءبىز ءويت­كەنى ەشكىمنىڭ قول­اس­تىندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان جوق­پىز. تاۋەلسىزدىك ەلىمىزگە كەلدى ەكەن، ول جۇرەگىمىزگە دە ەندى دەگەن ءسوز. سونى ءوزىمىز تولىق ءتۇسىنۋىمىز كەرەك. بوداندىق كەزەڭدە باس­قا­لار­دان جيىپ العان جامان قا­سيەتتەردى ىشكى-سىرتقى الە­مى­مىزدەن شىعارىپ تاستايتىن كە­زەڭگە كەلدىك. ول كەزەڭ باستالدى. وسى ۋاقىتتا ادامدار ءبىر-بىرىنە كومەكتەسكەنى ابزال. قانداي كو­مەك؟ ءبىر-ءبىرىنىڭ كەمدىگىن، قاتەسىن كورسەتىپ، دوستىقتان ەمەس، قاتە­لىك­تەن كەتۋ كەرەك. دوستى دۇشپان ساناماۋ قاجەت. قازىر يماندى سۇيەتىن ءاربىر ازامات يمانسىز ادەبيەتتى وقىمايدى. وتكەنگە سالاۋات ەتە بىلگەن دۇرىس. ايتپەسە ابايدا دا ءناپسىبي ادەبيەت بولعان جوق ەمەس، بولدى. بىراق ول يمانعا كەلگەننەن كەيىن ونداي ادەبيەتتى جازعان جوق. كەرەك دەسەڭىز، «سال­ماعىڭنان قالسىن دەنە جان­شى­لىپ...» دەپ جازعان دا اباي بو­لاتىن. قازىرگى اقىنداردىڭ جەتىپ جاتقان بيىگى وسى بولسا، اباي ونى بالا كۇنىندە-اق جازىپ تاستادى. دەمەك، پوستمودەرنيزمنىڭ ءبارىن اباي سول ۋاقىتتا كەشىپ ءوتىپ كەت­كەن عوي. ال يبراھيم قۇراننان تۇسىنگەن سوزدەرىن حالىققا جەت­كىزىپ وتىردى. ءبىر قىرىنان اباي­دى اقىن دەگەننەن گورى حاكىم دەۋ دۇرىس.
- اڭگىمەڭىزگە راقمەت!

نۇربولات امانجول

«ايقىن» گازەتىنەن الىندى