قوعام بەلسەندىسى، ع. مۇسىرەپوۆ اتىنداعى قوردىڭ توراعاسى عابيدەن جاكەي الەۋمەتتىك جەلىدەگى پاراقشاسىندا: «سانكت- پەتەربۋرگتەن قاسيەتتى كەنەسارى حاننىڭ باسىن تۋعان جەرىنە قايتارۋ ءۇشىن قۇرىلعان قازاق - رەسەي قوعامدىق بىرلەستىگى بۇگىن ۇلكەن ۇيىمداستىرۋ شارالارىن جاساۋدا! جاقسى حابار، رەسەي مەملەكەتىنىڭ قۇزىرلى ورىندارى رەسمي حات ارقىلى كومەك بەرەتىنىن ايتىپتى» دەپ جازدى.

ءبىز وسى ءسوزدىڭ ءمان-جايىن بىلمەك بولىپ، سانك-پەتەربوردا جۇمىس ىستەپ جاتقان بىرلەستىكتىڭ مۇشەسى ايجان كەڭەسكە حابارلاسقان ەدىك. ايجان بىرلەستىكتىڭ حان كەنە باسىن ەلگە قايتارىپ الۋ ماقساتىندا جۇمىس جاساپ جاتقاندىعىن، الداعى كۇندەرى بەسىكتەگى بالا تەبىرەنىپ قۋاناتىن حاباردى ەلدەن سۇيىنشىلەپ سۇراۋىمىز مۇمكىن دەگەندى ايتتى.

«حاننىڭ باسى جۇرتىنا قايتسا، ءباھادۇر حاننىڭ رۋحى دا ەلگە ورالار دەگەن ۇمىتتەمىز. الايدا، «بابامىزدىڭ باسىن ەلگە اكەلۋ وڭاي ەمەس» ، - دەيدى جازۋشى دۋمان رامازان.

حان باباسىنىڭ باسىن ىزدەپ بىرنەشە رەت ەكسپەديتسيالىق ساپارلارعا شىققان جازۋشى باس سۇيەكتىڭ سانكت-پەتەربور قالاسىنداعى ەرميتاجدان الىنىپ ماسكەۋدەگى مەملەكەتتىك قۇپيا قويماعا قويىلعانىن ايتادى.

- اتالعان قويماعا كىرۋ مۇمكىن بە؟ – دەپ سۇرادى Abai.kz سايتىنىڭ ءتىلشىسى جازۋشى دۋمان رامازاننان. - مۇمكىن ەمەس.

 – نەگە؟

- ويتكەنى بۇل قويما رف-نىڭ قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنىڭ قۇزىرىندا. ول قويماعا ءبىز تۇگىل رەسەيلىكتەردىڭ ءوزى باس سۇعا المايدى.

- رەسەي حاننىڭ باسىن نەگە قايتارماي وتىر؟

- بۇل ەندى ۇزاق اڭگىمە. قىسقاسىنان قايىرعاندا، بۇگىن زامان باسقا، زاڭ باسقا، زاماناۋي قوعامدا ءومىر ءسۇرىپ وتىرمىز دەسەك تە رەسەي بۇرىنعىنى ۇمىتپايدى. كەنە حاننىڭ باسى ولار ءۇشىن «قازاقتى شاۋىپ الدىق، سول شاۋىپ العان ەلدىڭ رامىزدىك بەلگىسىن قولىمىزدا ۇستاپ وتىرمىز» دەگەنگە سايادى. حاننىڭ باسى ەلىنە قايتسا، قازاقتاردىڭ رۋحى كۇشەيىپ كەتە مە دەپ تە سەسكەنەدى.

- سوندا باس سۇيەكتى ەلگە الىپ كەلۋ مۇلدە مۇمكىن ەمەس پە؟

- مۇمكىن. بىراق ول ەكى ەلدىڭ باسشىلارىنىڭ نەمەسە پرەمەر-مينيسترلەرىنىڭ ءوزارا كەلىسىمدەرىنىڭ دەڭگەيىندە عانا مۇمكىن بولۋى ىقتيمال.

سونىمەن، حان كەنەنىڭ باس سۇيەگى قايتىپ كەلە مە؟ بۇل سۇراقتى ەندى سانكت-پەتەربوردا بىرلەستىك قۇرىپ، جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ايجان حانىمنان دا سۇراپ كورمەكپىز.

Abai.kz