ازاماتتىق پوزيتسيانى ايقىنداپ بەرۋشى دەپ باعالانىپ وتىرعان بۇگىنگى الەۋمەتتىك جەلىلەردەگى اڭگىمەلەر مەن اقپاراتتارعا استانا تورىندەگى اق جاعالىلاردان باستاپ اۋىلداعى اعايىنعا دەيىن قۇلاق تۇرەتىن، كوز سۇزەتىن بولىپ الدى. سول الەۋمەتتىك جەلىدە سوڭعى ەكى اپتادا قىزۋ تالقىعا تۇسكەن تاقىرىپ، ۇستازداردىڭ مەرەيى، مۇعالىمنىڭ بەدەلى بولدى.  ءجۋرناليسى بار، بولگەرى بار ءدال وسى ءبىر تاقىرىپقا كەلگەندە پىكىر بىلدىرمەي، «لايك» باسپاي اينالىپ وتە المادى دەسە دە بولعانداي. سەبەبى بەلگىلى. ونىڭ ۇستىنە، ۇل-قىزىن مەكتەپكە جەتەلەپ اپارعان بۇگىنگى اتا-انا بالا تاربيەسى مەن ءبىلىمى جارقىن بولاشاق ءۇشىن نەگىز قالاپ وتىرعان كاپيتال ەكەنىن جاقسى ۇعىنعان زامان.

قوعامنىڭ قوزعاۋشى كۇشى رەتىندە اۋىل ينتەلليگەنتسياسى دەپ تانىلعان مۇعالىمدەرگە كەشەگى كەڭەستىك كەزەڭنەن بەرى قالىپتاسقان كوزقاراس تاۋەلسىز قازاقستاندا وزگەرە قويماعانداي. ارينە، بۇرىندارى «ۇستازدىكى ءجون. مۇعالىم دۇرىس ايتادى» دەيتىن اتا-انا وزگەرگەنى بولماسا، قوعامنىڭ قولجاۋلىعىنا سو كەزەڭدە-اق اينالعان مەكتەپ مۇعالىمدەرى ءالى دە سايلاۋ، قالا كۇنى، مەرزىمدى باسىلىمعا جازىلۋ ناۋقانىنىڭ قۇرباندارى بولعان.

بالكىم وسى ءبىر جازىلماعان زاڭدىلىقتان، «قۇلاق كەستى قۇلدىقتان» ارىلۋ ءۇشىن دە ۋاقىت كەرەك بولعان شىعار. ايتەۋىر الەۋمەتتىك جەلىدەگى اڭگىمەنىڭ ەكپىنى زور.

ءجا، ماسەلەنىڭ ءمان-جايىن وسى ءبىر ءىستىڭ باسى قاسىندا جۇرگەن ازامات، شىمكەنت قالاسى ا.س.ماكارەنكو اتىنداعى N:41 مەكتەپ-ليتسەيىنىڭ تاريح جانە قۇقىقتانۋ ءپانىنىڭ مۇعالىمى، جوعارى ساناتتى ۇستاز، 1-دەڭگەي سەرتيفيكاتىنىڭ يەگەرى، قازاقستان جۋرناليستەر وداعىنىڭ مۇشەسى ءومىر شىنىبەكۇلىدان سۇرايىق.

- ءبارى نەدەن باستالدى ءوزى، ءومىر اعا؟

-كەز كەلگەن شيقاننىڭ ءتۇبى ءبىر جارىلاتىنى سەكىلدى، كوپ جىلدار بويى ءبىلىم سالاسىنداعى قوردالانعان ماسەلەلەر ءساۋىر ايىنىڭ سوڭىندا اباي.كز پورتالىندا (24.04.15)  جارىق كورگەن الماتى وبلىسى قاراساي اۋدانى جاڭاتۇرمىس ورتا مەكتەبىنىڭ مۇعالىمى ايمان ساعيدۋللاەۆانىڭ

حاتىنان كەيىن بۇل ماسەلەگە دەگەن كوزقاراس وزگەشە سيپات الا باستادى.

ايمان ءوز حاتىندا ءوزى جۇمىس ىستەيتىن مەكتەپتىڭ باسشىلىعى تاراپىنان  تالاي جىلدان بەرى كورگەن تەپەرىشتەرىن تەگىس ايتقان. ونىڭ ىشىندە سەنبىلىكتەر، سايلاۋ، ساناق سەكىلدى ءتۇرلى ناۋقاندار، مەكتەپتى جوندەۋ جۇمىستارىنا اقشا جيناۋ، كۇشتەپ گازەت-جۋرنالدارعا جازدىرۋ، تىزەدەن باسىپ انشىلەردىڭ كونتسەرتتەرىنە بيلەت ساتۋ سەكىلدى مەكتەپتەگى وقۋ-تاربيە جۇمىستارىنا كەسىرىن تيگىزەتىن تۇيتكىلدى ماسەلەلەر تولىق قامتىلعان. بىرنەشە جىل سونىڭ بارلىعىنا كونگەن ايمان ءوزىنىڭ باسشىلىعى مەكتەپ مۇعالىمدەرىن 4-13 ءساۋىر ارالىعىندا 10 كۇن بويىنا كوشە سىپىرتىپ،اعاش ءتۇبىن اكتەتىپ قويعانىنا شىداماي قارسى شىققان سوڭ باسشىلار تاراپىنان قاتتى قىسىمعا ۇشىرايدى. ال حات عالامتور بەتتەرىنە شىققان سوڭ، ىسكە اۋدان اكىمى ارالاسىپ، قورقىتۋ-ۇركىتۋ، الداۋ سەكىلدى قيتۇرقىلار باستالادى. ايمان كورگەن تەپەرىشتى «جاس الاش»، «قازاق ءۇنى» ء«تورتىنشى بيلىك» گازەتتەرى مەن  ۇلت.كز»، «jetysunews.kz, ءبىلىم.كز پورتالدارى  بىرىنەن كەيىن ءبىرى  باستى.قازىر تەحنولوگيانىڭ دامىعان زامانى. مۇنىڭ ءبارى سول ساتتە-اق عالامتور بەتتەرىندە قىزۋ تالدانا باستادى. فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى «قازاقستاندىق ۇستازدار» قاۋىمداستىعىنا مۇعالىمدەر ءوز كورگەن قۇقايلارىن جارىسا جازىپ جاتىر. نازار اۋداراتىن نارسە، ايماننىڭ باسىنداعى جاعداي تەك الماتى وبلىسى عانا ەمەس، رەسپۋبيكامىزدىڭ بارلىق وڭىرىنە ءتان بولىپ شىقتى.

قيسىنعا سالساق، ەندى وسىنداي ايقاي-شۋدان كەيىن ۇبت داۋ-دامايسىز ءوتۋى ءتيىس بولاتىن.

-سالىستىرمالى تۇردە العاندا جىلداعىعا قاراعاندا بيىل داۋسىز وتكەن سياقتى عوي...

-جوق! العاشقى كۇننەن-اق باق ۇبت تاپسىرۋ پۋنكتەرىندەگى كەلەڭسىزدىكتەردى جارىسا جازىپ جاتتى.

-سودان....

-ءبىلىم سالاسىندا تالاي جىلدان بەرى تەر توگىپ كەلە جاتقان، وسكەلەڭ ۇرپاقتىڭ ءبىلىمدى بولۋىنا بەي-جاي قارامايتىن ازامات رەتىندە، ۇبت اياقتالعان سوڭ، بىرەۋ-مىرەۋدىڭ كوزىنە ءتۇسىپ قالار دەگەن ۇمىتپەن  باق-كز پورتالىنداعى جەكە بلوگىما قر ءبىلىم جانە عىلىم  ءمينيسترى ا. ءسارىنجىپوۆتىڭ اتىنا ءوز اتىمنان اشىق حات جاريالادىم.

-قۇپيا بولماسا اشىق حاتتا نە ايتىلعانىن تارقاتىپ ايتىپ بەرسەڭىز....

-ەشقانداي قۇپيالىلىعى جوق. مەن وندا مىنا ماسەلەلەرگە توقتالدىم.

1. قر ء«بىلىم تۋرالى» زاڭى قايتا قارالىپ، مۇعالىمنىڭ ستاتۋسى ايقىندالۋى قاجەت!

2. وبلىستىق ءبىلىم باسقارمالارىن وبلىستىق اكىمشىلىكتەن قر ءبىلىم جانە عىلىم مينيسترلىگىنىڭ قۇزىرەتىنە وتكىزىپ الۋى كەرەك.

بۇل ءوز كەزەگىندە مەكتەپ مۇعالىمدەرىن سايلاۋ، ساناق، مەرەكەلەردە الاڭعا شىعۋ، كونتسەرتتەرگە زورلاپ بيلەت ساتۋ، زورلاپ گازەت-جۋرنالدارعا جازدىرۋ، سەنبىلىك سەكىلدى ارتىق شارۋالاردان قۇتقارادى.

3. مەكتەپتەردى جوندەۋگە بولىنگەن قاراجات باق بەتىندە جاريالانۋى ءتيىس. سوندا، مۇعالىمدەر مەن اتا-انالاردان مەكتەپتى جوندەۋگە اقشا جيناۋ قيىنعا سوعاتىن بولادى.

4. جالپى، وسى ۇبت تاپسىرۋ كەزىندەگى «بارماق باستى، كوز قىستى» ارەكەتتەر مەن باسقا دا كەلەڭسىزدىكتەر، بۇقارانىڭ مەملەكەتتىك بيلىككە دەگەن سەنىمىن جوعالتىپ قانا قويمايدى. كەيىنگى جىلدارى مەكتەپ بىتىرەتىن شاكىرتتەردىڭ كوڭىلدەرىنە الدەبىر بۇلىڭعىرلاۋ ء«ۇمىت» وياتىپ، ساباققا دەگەن ىنتاسىنا جوياتىنىن بايقاپ ءجۇرمىز.

يا، ۇبت-ڭ كەمشىلىگى جەتەرلىك!

بىراق، ازىرگە ءبىلىم باعالاۋدىڭ بۇدان باسقا ءادىل جولى تابىلماي تۇر! ونىڭ ۇستىنە ۇبت-ڭ قولدانىستاعى فورماتى ەلىمىزدىڭ ءبىلىم سالاسىنا ەنگىزىلىپ جاتقان جاڭا باعدارلامامەن ("كەمبريدج تەحنولوگياسى") قابىسا بەرمەيدى. ولجاعىن دا ەسكەرىپ قويۋ كەرەك!

ەستەرىڭىزدە بولسا، جاڭا باعدارلاماداعى 7 ءمودۋلدىڭ ءبىرى "اكت-ى پايدالانا ءبىلۋ".

وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، قازىر ءتۇرلى اقپارات ساقتاعىش قۇرىلعىلار مەن اقپارات ىزدەۋ جۇيەلەرى ومىرىمىزگە دەندەپ ەندى. ەندى ودان باس تارتا المايمىز!

ياعني، بارلىق اقپاراتتى ميدا ساقتاۋعا دەگەن قاجەتتىلىك جويىلدى.

ەندەشە، اقىرى ۇبت وتكىزۋ پۋنكتەرىن بايلانىس قۇرالدارىنان 100 % وقشاۋلاۋ مەن شپور قولدانۋدىڭ الدىنالۋ مۇمكىن ەمەس بولسا، باسقا ءبىر جول ىزدەۋ كەرەك.

مەنىڭ ۇسىنىسىم:

تەستىلەۋ پۋنكتەرىندە ءاربىر وقۋشىنىڭ قاسىندا ينتەرنەت جەلىسىنە جالعانعان كومپيۋتەر قويىپ، بالانىڭ باستى كومەكشىسى ەتىپ، تەك قانا بىرىزدەۋ جۇيەسىن (ماسەلەن "گۋگل") قالدىرىپ، تەست تاپسىرۋشىعا بىلمەگەنىن ىزدەپ تابۋعا مۇمكىندىك بەرۋ كەرەك.

ىزدەگەنىن تابا الۋ دا ۇلكەن شارۋا!

مەنىڭشە، دايىن جاۋاپتى ساتىپ الىپ، قىلمىسقا بارعاننان گورى، بالا بىلمەگەنىن ءوزى تاۋىپ العانى ءجون!

بارلىق كومپيۋتەردىڭ مونيتورى ورتالىق مونيتورع اشىعىپ تۇرۋى شارت! سوندا، بالا باسقاشا ارەكەتتەر جاساي باستاسا، ءتيىستى جازالاۋ  شاراسىن قولدانا بەرۋگە بولادى.

ءوز كەزەگىندە، باعالاۋ جۇيەسىنە دە وزگەرىس ەنگىزىپ، بالانىڭ ءوزى جاۋاپ بەرگەن سۇراققا "1" بالل بەرىلسە، ىزدەۋ جۇيەسى ارقىلى تاپقان جاۋابى "0.5" بالمەن باعالانۋى كەرەك!

-مىناۋىڭىز توسىن ۇسىنىس ەكەن. دەگەنمەن، بۇل اشىق حاتتان سوڭ قانداي دا ءبىر ارەكەت بولدى ما، كىمدەر حابارلاستى؟

- كوپ ۇزاماي تەلەفونىما ايمان ساعيدۋللاەۆا قوڭىراۋ شالدى. ول مەنىمەن مۇحتار شاحانوۆتىڭ سويلەسكىسى كەلەتىنىن جەتكىزدى.  مۇقاڭ ۇستازدار اتىنان مينيستر سارىنجىپوۆكە ۇسىنىس-حات دايىندالىپ جاتقانىن ايتىپ، سوعان قولىمدى قويۋعا كەلىسىمىمدى سۇرادى. مەن كەلىستىم. ەلەكتروندى پوشتاما تۇسكەن حاتتى وقىسام، ىشىندە مەنىڭ ۇسىنىستارىم دا ءجۇر ەكەن. ودان وزگە تاعى دا بىرنەشە ۇسىنىستار جاسالىپتى. بارلىعى وزەكتى!

بۇگىنگى كۇنگە دەيىن حاتقا 130-ن اسا ازامات قول قويدى. ۇستازدارمەن قوسا، قوعام قايراتكەرلەرى، عالىمدار، جۋرناليستەر، اتا-انالار بار.

بۇل دەگەنىمىز، قانشاما جاسىرعانىمىزبەن،  ەلىمىزدىڭ ءبىلىم سالاسىندا قوردالانىپ قالعان ۇلكەن ماسەلەلەر بار ەكەنىن كورسەتسە كەرەك.

جوعارىدا ايتىلعاندارعا قوسا، اتا-انالاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگىن كوتەرۋ ماسەلەسى دە كۇن تارتىبىنەن تۇسپەۋى ءتيىس! ايتپەسە، ۇيىندە جاتىپ الىپ ءتۇن ورتاسىندا «مەنىڭ بالام قايدا ءجۇر؟ تاۋىپ بەرىڭدەر!»-دەپ مەكتەپ باسشىلارى مەن سىنىپ جەتەكشىلەرىنە داۋ سالاتىن اتا-انالاردى دا كورىپ ءجۇرمىز.ال، مۇعالىمنىڭ ستاتۋسى ناقتىلانسا، مەكتەپتە جۇرگەن كەزدەيسوق ادامداردان دا ارىلۋعا بولار ەدى.

بۇگىنگى كۇنى رەسپۋبليكا ۇستازدارى وزدەرىنىڭ تاۋەلسىز قوعامدىق بىرلەستىگىن قۇرۋعا ارەكەت جاساپ جاتىر. بىرلەستىكتىڭ جارعىسىنىڭ جوباسىن شىعىسقازاقستاندىق ۇستاز، پەداگوگيكا عىلىمدارىنىڭ ماگيسترى  مەيىرجان  تەمىربەك جاساپ ءبىتتى. جوبا فەيسبۋك الەۋمەتتىك جەلىسىندەگى «قازاقستاندىق ۇستازدار» قاۋىمداستىعىندا قىزۋ تالقىلانىپ جاتىر.

بىراق، كوزبە كوز كەزدەسىپ پىكىر الماستىرۋعا قولدىڭ قىسقالىعى كەدەرگى بولىپ وتىر. ەگەر دەمەۋشىلەر تابىلىپ جول، قوناق ءۇي، جينالىس بولمەسى دەگەندەي شىعىنداردى كوتەرسە نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.

- مۇحتار اعامىز دا ۇستازداردىڭ بەدەلىن قورعاۋعا كوڭىل بولە باستاعان ەكەن عوي...

- يا. دەگەنمەن، ارينە، حاتتا ايتىلعان ۇسىنىستاردى ىسكە اسىرۋ ءبىر كۇننىڭ نەمەسە ايدىڭ شارۋاسى ەمەس.

ەلباسىمىز ن.نازارباەۆتىڭ ۇلت جوسپارى «100 قادام» باعدارلاماسىندا  ەلىمىزدەگى بيلىك جۇيەسىنە تەرەڭ رەفورما جاساۋ تۋرالى دا ايتىلعان. سول رەفورمالار بارىسىندا وسى ۇسىنىستار دا ەسەپكە الىناتىن بولار دەگەن ءۇمىتىمىز باسىم.

-ايتىڭىزشى، ايمان ساعيدۋللاەۆا ايتىپ وتىرعان كەلەڭسىز جايتتەر بارلىق ۇستازدىڭ باسىندا بار ما؟

-جەكە ءوز باسىما كەلسەم، الماتىلىق ۇستاز ايمان ساعيدۋللاەۆا كورگەن تەپەرىشتى مەن دە كورگەم. جۇيكەگە تۇسكەن سالماقتىڭ سالدارىنان ءتىپتى دەنساۋلىعىمنان دا ايىرىلدىم (قازىر جىلىنا 2-3 رەت اۋرۋحاناعا جاتىپ شىعۋ ادەتىمىزگە اينالدى). بىرنەشە جىل ارپالىستان كەيىن 2011 جىلى مەنى جەڭە الماعان سول كەزدەگى مەكتەپ باسشىلارى مەنى جايىما قالدىردى. ال، مەكتەبىمىزدىڭ كەيىنگى باسشىلىعىنا راحمەت! مەنى ءتۇسىندى! قازىر اللاعا شۇكىر، ۇجىم باسشىلارى تاراپىنان ەشقانداي قىسىم جوق! كەرىسىنشە، كوپ جۇمىستى كەڭەسىپ اتقارامىز!

-اشىعىن ايتىپ، سۇحبات بەرگەنىڭىزگە راحمەت.

rgmedia.kz