«الليا اياتقا» قالاي توسقاۋىل قويامىز ؟
وبلىستان اسىپ، بۇكىل ەلدى شۋلاتقان، ءتىپتى شەت ەلدەرگە دە دابىرى جەتكەن شونجى اۋىلىنداعى «الليا ايات» سەكتاسىنىڭ جىلىنا ءۇش رەت وتەتىن «ۇلكەن اياتىنىڭ» ەكىنشىسى بيىل مامىر مەرەكەلەرىنە سايكەس كەلدى. ءساۋىر ايىندا-اق، اتالعان قوزعالىستىڭ جۇمىسىنا سوت ارقىلى تىيىم سالىنعانىن كولدنەڭ تارتقان بيلىك ورىندارى شونجىعا الىس-جاقىننان جۇرتتىڭ شۇبىرۋىنا جول بەرمەۋگە تىرىسىپ باقتى. سوعان قاراماستان تەك پايدانى عانا ويلايتىن تۋريستىك كومپانيالاردىڭ كەسىرىنەن «ۇلكەن اياتقا» جولى تۇسكەندەر سانى ءبىراز بولعانىن جاسىرىپ قالۋدىڭ رەتى كەلمەس. وسىلايشا كەزىندە جۇرگىزۋشى بولعان فارحات ابدۋللاەۆ نەگىزىن قالاعان «الليا اياتتىڭ» جۇمىسىنا ءالى كۇنگە تۇبەگەيلى توسقاۋىل قويىلماسا دا، زاڭسىزدىقتىڭ الدىن الۋ شارالارى بىرتىندەپ ورىندالۋدا. فارحات ابدۋللاەۆ وسىدان ەكى جىل بۇرىن قايتىس بولعانىمەن، ونىڭ ءىسىن ۇلى مەن ايەلى جالعاستىرىپ، ولاردىڭ ۋاعىزىنا ۇيىعاندار سانى ازايۋ ورنىنا كوبەيىپ بارا جاتقانىن بىلتىر كۇزدە «ايقىن» گازەتى جازعان بولاتىن. سوعان قاراماستان شونجىعا شۇبىرعاندار قاتارى سەتىنىگەن جوق. ءىسى كۇماندى قوزعالىستىڭ ارباۋىنا تۇسكەندەردىڭ ساناسى تۇماننان تولىق ايىقپاعانىن وسى مامىردا شەكارالىق اۋدانعا اننان-مۇننان كەلگەندەردىڭ بيلىك جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا قويعان تۇسىنىكسىز تالاپتارى مەن ماقساتسىز ساپارىنان اڭعارۋعا بولادى.
وبلىستان اسىپ، بۇكىل ەلدى شۋلاتقان، ءتىپتى شەت ەلدەرگە دە دابىرى جەتكەن شونجى اۋىلىنداعى «الليا ايات» سەكتاسىنىڭ جىلىنا ءۇش رەت وتەتىن «ۇلكەن اياتىنىڭ» ەكىنشىسى بيىل مامىر مەرەكەلەرىنە سايكەس كەلدى. ءساۋىر ايىندا-اق، اتالعان قوزعالىستىڭ جۇمىسىنا سوت ارقىلى تىيىم سالىنعانىن كولدنەڭ تارتقان بيلىك ورىندارى شونجىعا الىس-جاقىننان جۇرتتىڭ شۇبىرۋىنا جول بەرمەۋگە تىرىسىپ باقتى. سوعان قاراماستان تەك پايدانى عانا ويلايتىن تۋريستىك كومپانيالاردىڭ كەسىرىنەن «ۇلكەن اياتقا» جولى تۇسكەندەر سانى ءبىراز بولعانىن جاسىرىپ قالۋدىڭ رەتى كەلمەس. وسىلايشا كەزىندە جۇرگىزۋشى بولعان فارحات ابدۋللاەۆ نەگىزىن قالاعان «الليا اياتتىڭ» جۇمىسىنا ءالى كۇنگە تۇبەگەيلى توسقاۋىل قويىلماسا دا، زاڭسىزدىقتىڭ الدىن الۋ شارالارى بىرتىندەپ ورىندالۋدا. فارحات ابدۋللاەۆ وسىدان ەكى جىل بۇرىن قايتىس بولعانىمەن، ونىڭ ءىسىن ۇلى مەن ايەلى جالعاستىرىپ، ولاردىڭ ۋاعىزىنا ۇيىعاندار سانى ازايۋ ورنىنا كوبەيىپ بارا جاتقانىن بىلتىر كۇزدە «ايقىن» گازەتى جازعان بولاتىن. سوعان قاراماستان شونجىعا شۇبىرعاندار قاتارى سەتىنىگەن جوق. ءىسى كۇماندى قوزعالىستىڭ ارباۋىنا تۇسكەندەردىڭ ساناسى تۇماننان تولىق ايىقپاعانىن وسى مامىردا شەكارالىق اۋدانعا اننان-مۇننان كەلگەندەردىڭ بيلىك جانە قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا قويعان تۇسىنىكسىز تالاپتارى مەن ماقساتسىز ساپارىنان اڭعارۋعا بولادى.
وتكەن اپتادا شونجىداعى اۋداندىق اكىمدىكتىڭ ءماجىلىس زالىندا اتالعان قوزعالىستىڭ ادامدار ساناسىن ۋلاۋىنىڭ الدىن الۋعا بايلانىستى ارنايى قۇرىلعان كوميسسيا ءوز وتىرىسىن وتكىزىپ، وعان الماتى وبلىستىق ىشكى ساياسات باسقارماسىنىڭ باستىعى گ. سۇلەيمەنوۆا ، اۋداندىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتتارى، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنىڭ باسشىلارى، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ، ۇلتتىق مادەني ورتالىقتاردىڭ وكىلدەرى قاتىستى.
وتىرىستا العاشقى ءسوزدى العان اۋدان اكىمىنىڭ ورىنباسارى داۋلەتجەن دەمەنباەۆتىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، جىل سايىن قاڭتاردىڭ، مامىردىڭ جانە قىركۇيەكتىڭ العاشقى كۇندەرى وتەتىن «ۇلكەن اياتقا» كەلەتىندەر قاتارى كەيدە جەتى مىڭنان اسىپ كەتەدى. ولاردىڭ اراسىندا ءوز ەلىمىزدىڭ ايماقتارى مەن جاقىن شەت ەلدەردى ايتپاعاندا، گەرمانيا، گرەتسيا، كانادا سىندى الىستاعى مەملەكەتتەردەن دە ارنايى جەتەتىندەر كەزدەسەدى ەكەن. قوزعالىستىڭ جۇمىسىنا تىيىم سالۋ جونىندەگى سوت شەشىمىنە وراي پروكۋراتۋرا وسىناۋ زاڭسىزدىقتاردى ۇيىمداستىرۋشىلارمەن، اتىشۋلى فارحاتتىڭ ءىسىن جالعاستىرۋشالىرمەن تۇسىنىك جۇمىستارى جۇرگىزىپتى. اۋداندىق ءىىب وبلىستىق ءىىد قىزمەتكەرلەرىمەن بىرلەسە وتىرىپ، شونجىعا كىرەتىن جولداردىڭ بارلىعىنا ۋاقىتشى تەكسەرۋ بەكەتتەرىن ورنالاستىرعان. وسى بەكتتەر ارقىلى تەك 1-9 مامىر ارالىعىندا عانا 46 اۆتوبۋس توقتاتىلىپ، 1600 تابىنۋشى-جولاۋشى كەرى قايتارىلىپتى. ال وندايلار سانى تىپتەن كوبەيىپ كەتكەندە كوكپەكتە، ىلە وزەنى ۇستىندەگى كوپىردە، الاسا جانە قويبىن اسۋلارىندا تاعى دا قوسىمشا بەس بەكەت جاساقتالىپ، كۇندىز-ءتۇنى باقىلاۋ جۇرگىزىپتى. وسى كەزەڭ بارىسىندا الپىس ادام اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلىپ، سوت شەشىمىمەن ءۇش ادامعا 50 ايلىق ەسەپتىك كورسەتكىش كولەمىندەگى ايىپپۇل سالىنىپتى.
دەگەنمەن، وسىناۋ ۋقاىتشا توسقاۋىلدار جانە ايىپپۇلدار ارقىلى ساناسىن ايىقپاس دەرتكە شالدىقتىرىپ العاندار مەن ولاردى وسىنداي حالگە جەتكىزگەندەرگە توقتام سالامىز، پايدا قۋعاندىقتان وزدەرىنىڭ ادامداردى توپتاستىرا ءبىلۋ قابىلەتتەرىن جەكە باستارىنىڭ مۇددەسى ءۇشىن پايدالانىپ وتىرعانداردى جونگە كەلتىرەمىز دەۋدەن بىردەڭە شىعا قويادى دەۋ قيىن. ويتكەنى، شونجىداعى اياتتاردى ۇيىمداستىرۋشىلار كەلگەندەردىڭ ارقايسىسىنان جاتىن ورىن ءۇشىن كۇنىنە ءۇش مىڭ تەڭگە اقى الادى. تاماققا جانە ەمدىك سەانستارعى تولەيتىندەرى تاعى بار. جوعارىدا ايتقانىمىزداي، «ۇلكەن ايات» كەزىندە كەيدە جەتى مىڭ ادام جينالادى. ولاردىن تۇسەتىن زاڭسىز تابىستى ءوزىڭىز-اق ىشتەي ەسەپتەي بەرىڭىز. سونىمەن بىرگە اياتتار بارىسىندا فارحات اتانىڭ ۇلتىنا قاتىستى ماراپاتتاۋ ايتىلاتىنىن ەسكەرسەك، مۇنىڭ سوڭىندا جاسىرىن ءبىر كۇشتەردىڭ بارلىعى انىق. سوندىقتان باتىل ءارى قاتال شارالاردى قولعا الۋدى كەشىكتەرمەۋ كەرەك. ويتكەنى، بۇگىندە اتالعان اۋداندا بويىنا كەنەتتەن قاسيەت ءبىتىپ، ادام ەمدەۋدىڭ ءتۇرلى تاسىلدەرى قونعان ادامدار كوبەيىپ بارادى. سولاردىڭ قاتارىنداعى اسپاننان تۇسكەن «كەرەمەت تاسپەن» ەمدەيتىن جانعا دا بۇگىندە الىس-جاقىننان كەلىپ كەزەككە تۇراتىندار كوبەيگەن...
بولات اباعان، «جەتىسۋ» گازەتى. الماتى وبلىسى