تاۋەلسىزدىك العان شيرەك عاسىردان بەرى «نان بولسا، ءان دە بولادى» دەگەن «ۇستانىممەن» كەلگەن ءبىزدىڭ باسشىلار داعدارىس داۋىلىنا شىداماي، ەبەلەكتەپ-ەسەڭگىرەپ قالدى...

...«اقىرزامان تايانعاندا جەردىڭ قىرتىسىنداعى باقا-شاياننىڭ ءبارى جەردىڭ بەتىنە شىعادى» – دەپ وتىرۋشى ەدى بۇرىنعىلار، شىندىعىندا، «ساسقان ۇيرەك – ارتىمەن سۇڭگىپ»، ءبىزدىڭ اتقامىنەرلەر ەلدىڭ كوڭىلىن تىنشىتۋ ءۇشىن، ءتىپتى، كورىپكەلدەرگە كورپە توسەي باستاپتى...

ايتقانىنىڭ 85 پايىزى «اينىماي كەلەتىن» رەسەيلىك اتىشۋلى كورىپكەل پاۆەل گلوبا-نىڭ «ميستيچەسكۋيۋ سترانۋ - ستەپ، كوتورايا مەنيا پرينيالا» دەپ، قازاق توپىراعىنا كوشىپ العانىنا دا ءبىراز ۋاقىت بولدى. اتاسىنىڭ «ۇشاققا مىنبە، قاتىنعا قۇمار بولما» دەگەن وسيەتىنىڭ العاش­قىسىن ورىنداپ، سوڭعىسىنا السىزدىك تانىتقان كورىپكەل استانادان كوزى ءاسپانتۇستى ماحابباتىن كەزدەستىرىپتى...

كىتاپ وقۋدى جانىنداي سۇيەتىن، ماماندىعى تاريحشى گلوبا العاشىندا دۇنيەگە ماتەريالدىق كوزقاراستاعى ءوزىنىڭ كورىپكەلدىككە سەنە قويماعانىن، تەك اتاسىنان قالعان استرولوگيا تۋرالى كىتاپتاردى ۇزدىكسىز وقي بەرگەنىن ايتا كەلىپ، بۇگىنگى كۇننىڭ باستى ءتورت تۇيىنىنە توقتالىپتى:

1. الەمدىك سوعىس ءورتى ءورشي تۇسەدى...

2. امەريكاندىقتار يران ىسىنە مىندەتتى تۇردە ارالاسۋى كەرەك، ويتكەنى، يراندا سوعىس بولادى...

3. قارا قىتاي جەر بەتىن قاپتاۋىن جالعاستىرادى. مىسالى، ءپاريجدىڭ قاق ورتاسىندا تۇرلەرى ءبىر-بىرىنە وتە ۇقساس بولعاندىقتان، قىتايلىقتاردىڭ بىرنەشە بۋىنى بىرنەشە عاسىر قۇجاتسىز ءومىر ءسۇرىپ جاتىر...

4. رەسەيدىڭ ەكونوميكاسى تىزەرلەپ، تەك ءىرى قالالار عانا امان قالادى. ال­ەم­گە جاڭا كوزقاراستاعى ەسى دۇرىس، سالاۋاتتى ورىستار عانا ەل قاتارىنا قوسىلادى.

...كەزىندە «سوۆەت بيلىگىنە قارسى» دەگەن لاقاپپەن تۇرمەگە دە وتىرىپ شىققان پاۆەل گلوبا ۇستازدىق قىز­مەت­تەن شەتتەتىلىپ، عىلىمي ەڭبەگىن قور­عاي الماي، پەش جاعۋشى بولىپ جۇمىس ىستەگەن...

دەگەنمەن، كورىپكەلدىك - سونشالىقتى سالماقتى، استە ابىرويلى شارۋا ەمەس. تانىمال قازاق ءجۋرناليسى ارمان سقابىلۇلى «قازاق جۋرناليس­تەرىنە قارىزبىز» اتتى جازباسىندا: «ەكەۋى دە ول كەزدە اكىم ەدى. ءبىرى باتىس وبلىستاردىڭ ءبىرى – بالشىقتان ارشىپ جاتسا، ەكىنشىسى – وڭتۇستىكتەگى شىمكەنتتىڭ شىرايىن كەلتىرۋگە كۇش سالىپ جاتقان بولاتىن...

...مەنى تاڭ قالدىرعانى بەردىبەك (ساپارباەۆ ق.ع.) اعامىزدىڭ اماندىقتان سوڭ ايتقان ءسوزى بولدى.

– مەن قازاق جۋرناليستەرىنە قارىزدارمىن، – دەدى ول، – ەكونوميكا مينيسترلىگىندە قاراپايىم قىزمەتكەر بولىپ جۇرگەنىمدە ءبىر كۇنى “حابار” جۋرناليستەرىنە قازاقشا سۇحبات بەرەتىن ادام تابىلماي، باسشىلار امالسىز مەنى ۇسىنىپتى. شاما شارقىنشا سويلەپ بەردىم. سول كۇنى-اق مەملەكەت باسشىسىنىڭ كوزىنە تۇسكەن بولۋىم كەرەك. كوپ ۇزاماي قىزمەتىم دە ورلەي بەردى…

…اتىراۋ ساپارىندا دا ءدال سولاي. الماتىدا اتىراۋ وبلىسىنىڭ كورمەسىن ءتۇسىرىپ جاتىر ەدىك، ەكسپوناتتاردى ارالاپ جۇرگەن يمەكەڭدى (تاسماعامبەتوۆ. ق.ع.) كوزىمىز شالىپ قالدى.

 –  مەن قازاق جۋرناليستەرىنە قارىزبىن. ەڭبەگىمدى ەڭ العاش جالپاق جۇرتقا جاريالاعان دا سولار!

 …ەكەۋى دە اتتان تۇسپەي كەلەدى. تۇسپەسە ەكەن!» – دەپ تەبىرەنىپتى...

كۇن سايىن ۇلتتىق تەڭگەسىنىڭ قۇنى ءتۇسىپ، بەنزينىنىڭ باعاسى اسقاققا شارىقتاعان ەلدىڭ تىلشىسىنە ءتىلىن تىستەپ، «كوپىركەل»-كوڭىلىن دەمدەپ-ەمدەپ، «تارلاندارىنا» «تاڭ قالۋدان» باسقا نە قالدى دەيسىڭ؟!.

ال، كورىپكەلدىكپەن نانىن تاۋىپ، اتاعىن جايعان پاۆەل گلوبا قاز­اق توپىراعىنان كوپتەگەن ادال دوس­تار تاۋىپ، بىرنەشە كىتاپتار جازىپ، تەلەجۇلدىز بولعاندىعىن، ءوزىنىڭ ارنايى وقۋلارىن وتكىزە باستاعانىن، ءتىپتى، قازاق ەلىنىڭ جارقىن بولاشاعى ءۇشىن ايانباي تەر توگەتىندىگىن مالىمدەپتى.

قىزا-قىزا كەلگەندە اتاقتى كورىپكەل بىلاي دەپتى: «كازاحستان - بۋدەت ۆەليكوي سترانوي. رازۆيتوي ي منوگوناتسيونالنوي. تسەنتر ەۆرازي، ۆسەگو كونتينەنتا، ناحوديتسيا ريادوم س الماتى. ۆ پەرسپەكتيۆە 15-ميلليوننايا سترانا ستانەت موششنەيشيم گوسۋدارستۆوم. يمپەريەي. سەگودنيا كازاحستان وچەن پەرسپەكتيۆەن...» (ادەيى تۇپنۇسقادا بەرىپ وتىرمىن. ق.ع.).

...ءسوز جوق، مۇسىلمان ءۇشىن كورىپكەلگە سەنۋ – ۇلكەن كۇنا، ويتكەنى، بارلىق تىرشىلىك، ەرتەڭىڭ مەن كەلەشەگىڭ – اللا تاعالانىڭ قۇزىرىندا عانا. تەك، «جاقسى ءسوز – جارىم ىرىس» دەگەن اتا سوزىنە سۇيەنىپ، ءوز ويىمىزدى تۇيىندەۋگە تىرىستىق...

...قازاقستاننان بارماقتاي باعىن تاپقان ءبىر پەندە - پاۆەل گلوبا ءوزىنىڭ سۇيىكتى وقىمىستىسى، نەمىستىڭ كلاسسيكالىق ءپالساپاسىنىڭ اتاسى يممانۋيل كانت-تىڭ: «زۆەزدنوە نەبو ناد نامي ي نراۆستۆەننىي زاكون ۆنۋتري ناس» – دەگەن قاناتتى سوزدەرىن قايتالاپ جاتقاندا، استاناعا باتىر حالىقتىڭ باسشىسى، ۋكراينا پرەزيدەنتى پەتر پوروشەنكو كەلدى...

بۇل – كەزدەيسوق­تىق ەمەس-اۋ...

قاجىمۇقان عابدوللا

Abai.kz