«ەشكىولمەس» تاۋى ەتەگىندە دۇنيەگە كەلگەن عالي ورمانوۆ ون جاسىندا جەتىم قالىپ، تۋىسقاندارىنىڭ قولىندا تاربيەلەنەدى. جىرشىلاردان ولەڭ-جىر، قيسسا-داستاندار ۇيرەنىپ، ء«بىرجان مەن سارا»، «كەمپىرباي مەن شوجە»، «باقتىباي مەن مايكە بالانىڭ» ايتىستارىن جاتتاپ الىپ، دومبىراعا قوسىپ جيىن-تويلاردا ايتىپ جۇرگەن ول جاستايىنان جىرشى بالا اتانادى. عاليدى ادەبيەتكە الىپ كەلگەن دە ونىڭ وسى قۇيما قۇلاقتىعى ەدى.  العاشىندا تالدىقورعانداعى، كەيىن الماتىداعى اباي اتىنداعى بالالار ۇيىندە تاربيەلەنىپ، سوندا ءبىلىم الادى. الماتىداعى قازاقتىڭ حالىق اعارتۋ ينستيتۋتىندا وقىپ جۇرگەندە قازاق، ورىس ادەبيەتتەرىنىڭ ۇلگىلەرىمەن تانىسادى. العاشىندا ء «تىلشى» گازەتىندە كورىنگەن ول ىلە اۋدانى وقۋ ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى بولىپ ىستەپ جۇرگەن كەزىندە «ەڭبەكشى قازاق» گازەتى مەن «ايەل تەڭدىگى» جۋرنالىندا ءجيى كورىنىپ، كوپ ۇزاماي-اق رەسپۋبليكاداعى بەلگىلى اقىنداردىڭ ساناتىنا كىرەدى.

اباي اتىنداعى پەداگوگيكا ينستيتۋتىن بىتىرگەن سوڭ ول ءبىراز جىل مۇعالىم بولىپ ىستەيدى. ودان كەيىن «سوتسياليستىك قازاقستان» گازەتىنىڭ رەداكتسياسىندا جۋرناليستىك قىزمەت اتقارادى. 1939 جىلدان 1945 جىلعا دەيىن اقىن جامبىل جاباەۆتىڭ ادەبي حاتشىسى بولدى.

ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس جىلدارى «مايدان» دەگەن الماناحتىڭ رەداكتورى، كەيىن «ادەبيەت جانە يسكۋسستۆو» جۋرنالىنىڭ جاۋاپتى رەداكتورى، قازاقتىڭ مەملەكەتتىك كوركەم ادەبيەت باسپاسىندا باس رەداكتور، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ حاتشىسى قىزمەتىن اتقارا ءجۇرىپ، شىعارماشىلىق سالاسىندا ءونىمدى ەڭبەك ەتتى.

عالي اقىن شىعارماشىلىق قىزمەتىن باستاعان جيىرماسىنشى جىلدار ەل ومىرىندەگى ءىرىلى-ۇساقتى وقيعالارعا تولى بولاتىن. ءىرى بايلاردى كونفيسكەلەۋ، كوللەكتيۆتىك شارۋاشىلىقتا ۇيىمداستىرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعىن، سونىڭ ىشىندە مال شارۋاشىلىعى مەن ەگىن شارۋاشىلىعىن وركەندەتۋگە ۇمتىلۋ، ءىرى ءوندىرىس ورىندارىنىڭ ىسكە قوسىلۋى، العاشقى بەسجىلدىقتىڭ ورىندالۋى سىندى ىرگەلى ماسەلەلەردى قوعام دامۋى العا قويدى. ادەبيەت تە بۇل تاقىرىپتاردان بەتىن اۋلاق سالا المادى. عالي دا وسىلارعا قوسىلىپ، ءار الۋان جايلارعا كوڭىل اۋداردى، سول نەگىزدە ەلىنىڭ كەشەگىسى مەن بۇگىنگىسىن، وزگەرگەن، جاڭارعان ءومىردى زامانداستارىنىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىن جىرعا قوستى. زامان تالابىنا سايكەس ول دا كەدەيلەردى العا ۇستاپ، ونىڭ تەڭدىك الۋىن قۇپتادى، قاناۋشىلاردى جيىركەنىشپەن ەسكە الدى. اكە ارتىندا قالعان ليريكالىق كەيىپكەر جوقشىلىقتىڭ، جەتىمدىكتىڭ تاقسىرەتىن تارتىپ وسەدى. اقىننىڭ «قىر ساباعى»، «بوران كۇنى» سياقتى تۋىندىلارىندا دا كەدەي ادامنىڭ تىرشىلىگىنە اياۋشىلىق ءبىلدىرۋ باسىم. قىستىڭ بوراندى كۇندەرىندە جۇلىعىنان شۇلعاۋى شىعىپ، قارعا ومبىلاپ قوي سوڭىندا جۇرگەن قويشى بالا كوكتەمنىڭ شۋاقتى، جازدىڭ اپتاپ ىستىعىندا دا ءوز مىندەتىن ورىنداپ جۇرگەنىن كورەمىز. ارقادان سىرعا جالعاسقان كوشتىڭ كۇيىن جىر ەتەتىن «كوشتەر كۇيى»، «قيىن جول» ولەڭدەرىندە داۋلەتتى كوش پەن قارا قۇرىم كوش سالىستىرا سۋرەتتەلەدى. «ەسكىلىك سۋرەتى»، «ەكىداي» ولەڭدەرىندە اقىن جارلى مەن بايدىڭ اراسى قاشان دا اسپان مەن جەردەي الشاق بولاتىنىن، سىرت كوزگە تاتۋ دوستاي كورىنگەنمەن، ىشتەي قاعىسىپ جاتاتىندىقتان ولاردىڭ ماڭگى قوسىلا المايتىندىعىن كورسەتكەن. قاراشا ۇيلەردىڭ جەل سوقسا قۇلاپ كەتەتىندەي جابىرقاۋ، جۇپىنى كۇيىنە جانى كۇيزەلگەن اقىن وسىنشا قورلىققا ۇيرەنگەن ەلگە تاڭ قالادى. ەسكىنىڭ جۇرناعىنداي بولعان سول ءبىر كۇيدەن قۇتىلۋ ءۇشىن تىرلىك جاساماي، بۇيىعى كۇيدە، كۇنىنىڭ وتكەنىنە ء«تاۋبا» جاساعان ەلگە جانى اشىعاندىق بىلدىرەدى. اقىن  ولەڭدەرىنىڭ ليريكالىق كەيىپكەرى وسى ورتادان ءوسىپ شىعادى.

«ۇيادا» ولەڭىندە شانشىلا بىتكەن زەڭگىر قۇزدىڭ باسىنا قىران بالاپانىن الۋعا شىققان ليريكالىق كەيىپكەر «اسىلعان ۇيادا» بالاپاندى كورگەندە: «مەنىڭ دە كەنەت كەۋدەمدە، سىلكىنىپ كەتتى ءبىر بۇركىت»، - دەپ، ءوز بويىنداعى جاڭا ومىرگە دەگەن سىلكىنىسىن بايقاتادى. سول ليريكالىق كەيىپكەر «العاشقى ادىم» ولەڭىندە جۇپىنى، جۇدەۋ ومىردەن وقۋ-ءبىلىم الۋعا قالاعا اتتانادى:

      اتتاندىم اۋىل-انادان،

      وقۋعا كەتتىم قالاعا.

      جابىلا ماعان قاراعان،

      جالتاڭداي كەتتىم دالاعا.

      جاربيعان جامان تون، تىماق،

      جابىسىپ كەتتى ۇستىمدە.

      جانايىن دەگەن ءبىر شىراق،

      جالتىلداپ كەتتى ىشىمدە.

اقىن وسى ولەڭىمەن-اق بەينەلى سوزبەن كارتينا جاساۋدىڭ شەبەرى رەتىندە كورىنەدى. دالا بىتكەننىڭ جابىلا قاراۋى، ليريكالىق كەيىپكەردىڭ جالتاڭداپ اتتانۋى عالي اقىننىڭ وبراز جاساۋداعى قادامدارىن ناقتىلاي، دارالاي ءتۇستى. «قارايمىن دا اسىعام…» ولەڭىندە سول ليريكالىق كەيىپكەر الماتىعا جول تارتادى. وسى جول جونىندە اكادەميك س.قيراباەۆ: «عالي گەرويىنىڭ وسى جولى – تەك ەشكىولمەس باۋىرىنان الماتىعا اتتانعان بولاشاق اقىن بالانىڭ جولى ەمەس، جاڭا، جارىق دۇنيە ىزدەگەن بۇكىل قازاق جاسىنىڭ، عالي اقىن ۇرپاعىنىڭ جولى ەدى»، – دەيدى.

سارى تايمەن تەپەڭدەپ جەتى كۇندەي جول جۇرگەن عالي اقىننىڭ ليريكالىق كەيىپكەرى شارشاۋدى بىلمەيدى. ول قارا جولدىڭ ۇشىنا قاراپ اسىققاندا: «قارسى الدىمنان كەلەشەك، قارا ۇزبەدى قول بۇلعاپ!» – دەپ، وقۋ-ءبىلىم ىزدەپ، بولاشاققا زور ۇمىتپەن ۇمتىلا قول سوزادى. وقۋ-ءبىلىم ىزدەپ قالاعا كەلگەن وسى ليريكالىق كەيىپكەرمەن «كىتاپ»، «تاي جارىس»، «ۇستاز»، «قۋانىش»، «سەنىم» ولەڭدەرىندە قايتا كەزدەسەمىز. «مويىنعا استىم قاپشىقتى، سالدىم تەرىپ كىتاپتى»، - دەپ، وقۋعا كىرىسكەن ول كىتاپتان تاپقان تالشىعىنىڭ تاڭدايىنا تىم ءتاتتى بولىپ تيگەنىنە قۋانادى. «توپقا تۇسەر شىن جۇيرىك، تاي كۇنىنەن تانىلار». – دەپ، تاي كۇنىنەن جارىسقا ءتۇسىپ (اقىندار بايگەسىنە) باعىن سىنايدى. «قۋانىش»، «سەنىم» ولەڭدەرى قوي باعىپ، «ناداندىق توپاس، دۇلەي كۇشتىڭ» ۋىسىنان شىعىپ، ءبىلىمنىڭ ارقاسىندا دۇنيەنىڭ اسەم كوركىن كورگەن البىرت جاستىڭ ريزاشىلىق سەزىمىنە تولى. «ونەرىمنىڭ ساۋلەسىن، ورەنىنە شاشايىن»، - دەپ، ول ءوز ءبىلىمىن بولاشاق ۇرپاققا بەرۋگە ءازىر ەكەنىن اڭعارتسا، اباي اتىنداعى پەداگوگيكالىق ينستيتۋتتى ءبىتىرىپ كەلگەن سوڭ ءبىراز جىل مۇعالىم بولىپ، بالالارعا ءدارىس بەرگەنىن بىلەمىز.

وسى مىسالداردىڭ ءوزى-اق العاشقى ولەڭدەرىنەن عالي اقىننىڭ قالامىنا ءتان ەرەكشەلىكتەردى ايقىنداي ءتۇستى. ول سىرشىل ليريكانىڭ شەبەرى ەكەنىن ءاربىر ولەڭىندە ناقتىلاي، دالەلدەي ءبىلدى. ع.ورمانوۆ ليريكاسىنىڭ ەرەكشەلىگى – از سوزگە كوپ ماعىنا سىيعىزۋ، جانسىزعا جان ءبىتىرۋ (كەيىپتەۋ), جالت ەتكەن كورىنىسكە ەرەكشە نازار اۋدارۋ. اقىن ءومىر شىندىعىن ليريكالىق كەيىپكەردىڭ تولعانىس، تەبىرەنىستەرى ارقىلى بەينەلەپ وتىرادى. ونىڭ جاندى دا ناقتى سۋرەت جاساۋدىڭ شەبەرى ەكەنىن ادەبيەتشى عالىمدار ءوز زەرتتەۋلەرىندە دالەلدەپ، ايتىپ كەلەدى.

ءىرى بايلاردى كونفيسكەلەۋ كەزىندەگى داۋرەنى كەتىپ، مۇلايىمسىگەن، وتىرىك جۋاسىعان بايلار، ولاردىڭ بۇكىل بايلىقتان ايرىلىپ ماڭدايىن تاسقا سوعۋى، جاڭا زامان ازاماتتارىنىڭ ءوز اقىسىنا قولى جەتىپ، ونى يەمدەنۋدەگى وقيعالار «قوڭسى مەن قوجايىن»، «كونفيسكە»، «بەتتەسۋ»، «ابىسىندار اڭىزى» ولەڭدەرىندە قىزعىلىقتى بەينەلەنگەن. بۇل تۇستاعى ولەڭدەرىن اقىن قىسقا سيۋجەتتى ديالوگكە قۇرادى. اقىننىڭ ديالوگكە قۇرعان بۇل ولەڭدەرى تارتىمدى ءارى قىزعىلىقتى وقىلادى.

قازاق ادەبيەتىنىڭ تاريحىندا قالىپتاسقان ءداستۇرلى تاقىرىپتىڭ ءبىرى – تۋعان جەر، تۋعان ەل تاقىرىبى. عالي اقىن دا بۇل تاقىرىپتى بار ىلتيپاتپەن، بار  ىجداھاتپەن جىرلايدى. «قورا» – اقىننىڭ تۋىپ-وسكەن جەرىنە ارناپ جازعان العاشقى ولەڭدەرىنىڭ ءبىرى. بۇل ولەڭىندە اقىن تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن تامسانا جىرلايدى. قورا وزەنىنىڭ سۇلۋ تابيعاتىن جالاڭ سۋرەتتەمەي، ونى سول جەردىڭ، ەلدىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىمەن بايلانىستىرا كورسەتۋ اقىننىڭ ىشكى تەبىرەنىسىنەن تۋادى.

      تىزىلگەن ومىرتقاداي اق زاڭعارلار:

      سەكىلدى كوك تىرەۋى، بۇلت استارى.

      كيگەنى قار كەبەنەك، مۇزدان جارعاق،

      ساۋىتى – ساۋدىراعان، قۇز – تاستارى.

      الىستان اڭساپ، شولدەپ بۇلتتار كەلىپ،

      كورىسىپ كول بولادى كوز جاستارى،

– دەپ، جانسىزعا جان بىتىرگەن (كەيىپتەۋ) اقىن قورا وزەنىنىڭ جاندى دا ناقتى سۋرەتىن جاسايدى. ول قورانىڭ ءومىر تىرشىلىگىن ليريكالىق كەيىپكەردىڭ قۋانىش-كۇيىنىشى، ىشكى تولعانىسى ارقىلى كورسەتە بىلگەن. ليريكالىق كەيىپكەر قورانىڭ وتكەنىن، كەشەگى تۇرمىسىن ەسكە الادى. «ارسىلداپ اق كوبىگىن اسپانعا اتقان» قوراعا اقىن: «وسىعان ءوز داۋلەتىن باي تەڭەسە، تەڭەيدى ءوز ىزاسىن قويشى بەيباق» - دەپ، بايدىڭ داۋلەتىنە قويشىنىڭ ىزاسىن قارسى قويعان. قورانىڭ كەشەگىسىن ەسكە الىپ كۇيزەلگەن ليريكالىق كەيىپكەر ونىڭ بۇگىنىمەن قۋانىپ، قورا حالقىنىڭ جاڭا تۇرمىسىن ماقتان تۇتادى.

ونىڭ ءبىر توپ ولەڭدەرى جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىن سۋرەتتەۋگە ارنالدى. عالي اقىننىڭ قىسى، كوكتەمى، جازى، كۇزى ابايدىڭ قىسى مەن جازىنان بولەكشە. ولاردىڭ ارقايسىسى ءوز ءداۋىرىنىڭ تىنىس-تىرشىلىگىن، ءار مەزگىلدىڭ قاربالاسىمەن، وزىنە ءتان سۇلۋ كوركىمەن جارقىن سۋرەتتەۋدە جاڭا بەينەلەر جاسادى.

      اكەلىپ اقپان ايى اق كورپەسىن،

      ايقارا الاتاۋدىڭ جاپتى ولكەسىن.

      ورانعان اق تورعىندا سۇلۋ سىندى،

      ارۋلار جاتىر اشىپ اپپاق ءتوسىن

– دەپ كەلەتىن قىس پەن جاز كەلبەتىن «سىر شەرتىپ تىنباي اققان وزەن، بۇلاق، سەكىلدى كۇمبىرلى كۇي كوڭىلدەگى» دەپ اقىن جەتكىزە جىرلادى. اقىن «جاز، جاز دەپ جابىلىپ تۇر ءبارى ماعان» دەپ جىل مەزگىلدەرىن ءوز قۋانىشىمەن جىرعا قوستى. جىل مەزگىلدەرىنە ارنالعان ولەڭدەرىندە اقىن: «ەشكىم كەندە قالار ما نەسىبەدەن، سول دالادا كوكتەمدە ەڭبەك ەتكەن!» دەگەن ءتۇيىن جاسايدى. اقىن جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىنىڭ دە بار قۋانىشى ەڭبەكتە دەپ ءتۇسىنىپ، وقىرمانىن ەڭبەك  ەتۋگە ۇندەيدى.

«قورا»، «كوكتەم نۇرى»، «جاز شىرايى»، «قىراۋ قاباق كارى قىس» ولەڭدەرىندەگى جاز جايلاۋداعى اۋىل، بوزداعان، جامىراسقان، كىسىنەسكەن ءتورت تۇلىكتى سۋرەتتەۋى ابايدىڭ («جازعىتۇرى»، «قىس») تابيعات ليريكاسىن ەسكە تۇسىرەدى. بۇل – قازاق پوەزياسىنداعى اباي ءداستۇرىنىڭ جالعاسى. عالي دا تابيعاتتى سوزبەن مۇسىندەپ جاندى وبرازعا اينالدىرادى. اقىننىڭ تابيعات ليريكاسىندا ءىلياس (جانسۇگىروۆ) اسەرى بارىن دا كەزىندە قالامداستارى اتاپ كورسەتكەن. ول قازاق پوەزياسىنىڭ ءداستۇرلى ارناسىنا ءتۇسىپ، وزىنە ۇستاز تۇتقان ابايدىڭ كوركەمدىك كەستەسىن، ءىلياستىڭ ءسوز قۇدىرەتىن الدى.

وتىزىنشى جىلدارداعى حالىق ومىرىندەگى وزگەرىس، جاڭالىق عاليدىڭ «جاڭا قونىس»، «تۇنىق كوللەكتيۆى»، «شەڭبەر»، «جاڭا جۇمىس ىرگەسى»، «شامالعان شامى»، «تەمىر ات»، «مىسقالا»، «توقۋشى»، «الىنعان ارىس»، «ۇلبە»، «ورىكتىڭ ورنەگى» ولەڭدەرىندە اشىق تانىلادى. بۇل ولەڭدەردە ەڭبەككە ۇندەۋ مەن وتان مۇددەسىن ءاردايىم جوعارى قويۋ باسىم كورسەتىلەدى. وتىزىنشى جىلداردى عالي «شەڭبەردى» جازۋمەن باستادى. «شامالعان شامى»، «شەڭبەر» اتتى ۇزاق سيۋجەتتى ولەڭدەرى تۇركىستان-ءسىبىر تەمىر جولىنىڭ سالىنىپ، قازاق جەرىنە العاش پوەزدىڭ كەلۋىنە ارنالعان. «شامالعان شامى» ولەڭىنە شامالعان ستانتسياسىنا كەلگەن العاشقى پوەزدى كورگەن ەلدىڭ قۋانىشى ارقاۋ بولعان. مۇنداعى ليريكالىق كەيىپكەر ەل ىشىنە كەلگەن جاڭالىقتى قۋانا قوستاۋدان ارىعا بارا المايدى. باسقا اقىندار سياقتى عالي دا پوەزدى وتارباعا تەڭەيدى.

العاشقى ولەڭدەرىنەن سىرشىلدىققا، سۋرەتكەرلىككە دەن قويعان عالي جىرىنا وتىزىنشى جىلدار ءوز وزگەرىسىن ەنگىزدى. بۇل جىلدارى اقىن سەزىم مەن سىردىڭ كوتەرىڭكى كوڭىل كۇيىنە، لەپتىلىككە قاراي بەت بۇردى. ءومىردىڭ وكتەم دامۋىنان تۋعان رومانتيكالىق سارىن «شەڭبەردە» انىق سەزىلەدى. وسى سارىن اقىننىڭ «مىسقالا»، «ۇلبە»، «الىنعان ارىس»، «ىرىس كانالى» ولەڭدەرىندە ءوز جالعاسىن تاپقان. تابيعاتتىڭ دۇلەي كۇشىن ءوز ەركىنە باعىندىرىپ، ءوز وكتەمدىگىن جاساپ جاتقان جاڭا زامان بەينەسى اقىن ولەڭدەرىندە سۋرەتكەرلىكپەن جاڭا ورنەك تابادى.

عالي اقىندىعىنىڭ جاڭا كەزەڭى قىرقىنشى جىلداردان باستالادى. وتان تاعدىرى ءۇشىن ادالدىق تانىتۋ جەكە ادام مەن قوعام مۇددەسىنىڭ بىرلىگىن جىرلاۋ – ونىڭ وسى تۇستا جازعان ولەڭدەرىنىڭ («قاھار»، «وتان»، «وتانعا انت»، «وتان الدىندا»، ت.ب.) يدەيالىق نىساناسى. اقىن مايدان مەن تىلدىڭ بىرلىگىن، تىلداعى ەڭبەكتىڭ دە جاۋعا سوققى بوپ تيەتىنىن تىلگە تيەك ەتەدى. «جان سىرى» ولەڭىندە مايدانداعى جاۋىنگەر قار جاستانىپ، مۇز توسەنىپ ءجۇرىپ جاۋعا تانكىمەن شابۋىل جاساسا، ونىڭ تىلداعى جارى دامىل تاپپاي تراكتور ۇستىندە جۇمىس ىستەيدى. ال، «قالىڭدىق حاتى» ولەڭىندەگى كومىر ءوندىرىپ جۇرگەن جاس قىز مايدانداعى جىگىتىنە «كومىرىمدى بىلە گور – قۇرالىم دەپ ۇسىنعان»، – دەپ حات جولدايدى. بۇل جىلدارى اقىن «سۇلتان داستان»، «حالىق قاھارمان» سياقتى پوەمالار دا جازدى.

عالي جىرلارىنىڭ ۇلكەن ءبىر سالاسى – تابيعات تۋرالى ولەڭدەر. جوڭعار الاتاۋىنىڭ اسەم وڭىرىندە دۇنيەگە كەلگەن اقىن «قورادا»، «مەنىڭ ۇيام» ولەڭدەرىندە سول ولكەنىڭ اسەم سۋرەتىن جاسادى. تالاي اقىننىڭ قالامىنا ارقاۋ بولعان سۇلۋ كوكشەتاۋدىڭ اسەم تابيعاتىنا دا اقىن «جەر شەبەرى»، «جىر»، «قىر گۇلدەرى»، «جاڭا جۇرت»، «شاعالالى بويىندا»، «بۋراباي ، «اينا كول»، «وقجەتپەس» ولەڭدەرىن ارنادى. اقىن بۇل ولەڭدەرىندە كوكشەنىڭ سۇلۋ تابيعاتىن ونداعى ەلدىڭ تۇرمىس-تىرشىلىگىمەن قوسا سۋرەتتەدى. جەر بەدەرىن قيلى سۋرەتكە تولتىرعان ەلدىڭ ۇل، قىزدارىنىڭ ەڭبەگىن ماقتان ەتەدى.

60-70 جىلدارداعى اقىن ليريكاسىنان ونىڭ تولىسىپ كەمەلىنە كەلگەن شاعىن كورەمىز. عالي اقىن ۇلكەن وداقتىڭ قۇرامىنداعى حالىقتار ىنتىماعىنىڭ جاراسىمدى كەزىندە ءومىر ءسۇردى. كوپتەگەن رەسپۋبليكالاردى ارالادى. دوستىقتى ماقتان تۇتتى.

قازاق ادەبيەتى تاريحىندا جەكە ادامدارعا، ۇلى ادامدارعا ولەڭ ارناۋ – بۇرىننان بار ءداستۇرلى تاقىرىپ. عالي اقىننىڭ ءبىر توپ ولەڭدەرى - ۇستازدارى مەن اعا بۋىن، سونداي-اق ءوز زامانداستارىنا ارنالعان، ولارمەن سىر الىسقان سىرشىل ولەڭدەر. مۇنداي ولەڭدەر سول ادامداردىڭ اتىمەن عانا اتالعان. اقىن ءبىر مەزگىل ورىس ۇستازدارىن (ا.س.پۋشكين، م.يۋ.لەرمونتوۆ، ا.م.گوركي) ەسكە الىپ ولارمەن سىرلاسادى. قازاق اقىندارى س.تورايعىروۆ، ا.قۇنانباەۆ، ج.جاباەۆ سىندى ۇلىلاردىڭ ارۋاعىنا باس ءيىپ، ولاردىڭ تۋعان جەرىن ارالاپ، ەسكەرتكىشتەرىندە بولادى. ولاردىڭ ءومىرى، شىعارمالارى جايىندا تەرەڭ سىر شەرتەدى.

جاڭا داۋىرمەن كەلگەن عالي اقىن ليريكاسىندا وپتيميستىك رۋح باسىم. ول – ءوز زامانىنىڭ جىرشىسى. زامانىنىڭ ىرگەلى، كوكەيكەستى ماسەلەلەرىنە دەر كەزىندە ءۇن قوسىپ وتىردى. ءومىرىنىڭ سوڭعى جىلدارىندا عالي اقىن سىرقاتتانىپ، اۋرۋ مەڭدەپ جۇرگەندە دە ء«دارىمنىڭ ەڭ كۇشتىسى – ولەڭ مەنىڭ، دەنەمنىڭ سەزدىرمەيدى ول كونەرگەنىن» دەپ قولىنان قالامىن تاستاعان جوق. اقىن مۇراتى حالقىنا قىزمەت ەتۋ بولسا، عالي – وسى مىندەتىن ابىرويمەن اتقارىپ، حالقىنا ادال قىزمەت ەتكەن ءىرى اقىن. عالي اقىننىڭ شەبەرلىگى ولەڭدى كاسىپ ەمەس، ونەر دەپ باعالاۋىندا. «وتسىز ولەڭ ويى جوق ولە بەرمەك» دەپ ءتۇيىن جاساعان اقىن ويلى، وتتى ولەڭدەر جازۋدى ۇستاندى. «ەرمەك ەمەس مەن ءۇشىن ولەڭ دەگەن، جانى بىرگە جارالعان دەنەممەنەن» دەپ جىرلاعان اقىن جىر كەستەسىمەن جۇرەكتى جىلىتۋدى قالادى. ول بۇل ماقساتىنا جەتتى دە.

گۇلجاھان وردا جۇمابەردىقىزى،

 م.اۋەزوۆ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر

ينستيتۋتىنىڭ باس عىلىمي قىزمەتكەرى،

فيلولوگيا عىلىمدارىنىڭ دوكتورى

Abai.kz