ءوڭىر باسشىسى جۇما، سەنبى كۇندەرى ەل ىشىندەگى جاعدايدى ءوز كوزىمەن كورۋ ءۇشىن تەمىر، مۇعالجار اۋدانىنا جۇمىس ساپارىمەن كەلىپ، وننان استام اۋىلدارعا باردى دەپ حابارلايدى اقتوبە وبلىسى اكىمىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى. الەۋمەتتىك نىسانداردى ارالاپ، تۇرعىندارمەن اشىق سۇحباتتاستى. اۋىلدىقتاردىڭ كوكەيىندە جۇرگەن مەملەكەتتىك باعدارلامالارعا  قول جەتكىزۋ، شاعىن نەسيە، كووپەراتسيا زاڭى تۋرالى، سونداي-اق،  جەر ماسەلەسى بويىنشا ساۋالدارعا جاۋاپ بەردى. بيىلعى تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىعى اياسىندا اتقارىلاتىن ەلدى مەكەندەردى كوركەيتۋ، تازالىق شاراسىن كۇشەيتۋ سەكىلدى شارالاردى بىرلەسىپ اتقارۋعا، جاستاردى ەڭبەك ەتۋگە شاقىردى.

بيىل احمەت جۇبانوۆتىڭ 110 جىلدىق مەرەيتويى اياسىندا اۋىلداعى ورتا مەكتەپ عيماراتى كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزىلەدى. تاعى ءبىر قۋانىشتى جاعداي - اۋىلدىقتاردى تولعاندىرعان كوگىلدىر وتىن تارتۋ ماسەلەسى دە تاياۋ ۋاقىتتا شەشىمىن تاپپاقشى.

وبلىس اكىمى قاندىاعاش قالاسىندا اكتيۆ جينالىسىن وتكىزىپ، اۋدان اكىمى سەرىك شاڭعۇتوۆتىڭ سوڭعى ءتورت ايدىڭ قورتىندىسى بويىنشا ەسەبىن تىڭدادى. اۋداننىڭ بارلىق مەملەكەتتىك ورگان قىزمەتكەرلەرى مەن بەلسەندى تۇرعىندارى قاتىسقان جيىندا باسشىلىقتىڭ الدىنا بىرقاتار ناقتى مىندەتتەر قويىپ، ەڭ باستىسى – قوعامدىق تۇراقتىلىقتىڭ ساقتالۋىنا نازار اۋداردى.

بەردىبەك ساپارباەۆ ەكونوميكانىڭ ءوندىرىس، ينۆەستيتسيا تارتۋ، قۇرىلىس، شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلىك، ساۋدا اينالىمى سىندى سالالارى بويىنشا كورسەتكىشتەرىنىڭ تومەن ەكەندىگىنە توقتالىپ، ءبىرىنشى جارتىجىلدىق قورىتىندىلارىنىڭ وتكەن جىلدىڭ وسى كەزەڭىنەن تومەن ورىندالماۋى كەرەكتىگىن تاپسىردى.

اۋداندا كاسىپكەرلىكتى دامىتۋ، مال سانىن ارتتىرۋ، اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وڭدەۋدى دامىتۋ باعىتتارىنداعى مەملەكەتتىك باعدارلامالاردىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ دەڭگەيى كوڭىل كونشىتپەيدى. ەلىمىزدىڭ ءتورت-اق وبلىسىندا قولعا الىنعان وتباسىلىق فەرمەرلىكتى قولداۋ ماقساتىنداعى پيلوتتىق جوبا اياسىندا مۇعالجار اۋدانىنا 280 ميلليون تەڭگە قارجى قاراستىرىلسا، بۇگىنگى كۇنى ونىڭ 38 ميلليون تەڭگەسى عانا يگەرىلگەن.

-«حالىققا مەملەكەتتىك باعدارلامالاردى ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى ناشار. ولار قانداي قۇجات تاپسىرۋ كەرەكتىگىن نەمەسە كورسەتىلەتىن جەڭىلدىك تۇرلەرىن ءالى دە تۇسىنبەيدى»، - دەدى وبلىس اكىمى.

كەزەكتى ماسەلەنىڭ ءبىرى- اۋىل تۇرعىندارىن جۇمىسپەن قامتۋ. بۇگىندە وسى باعىتتا ءتيىمدى باعدارلامالار قولعا الىنىپ وتىر. ءبىر عانا مۇعالجار اۋدانىنىڭ وزىنە كاسىپ اشىپ، ءوزىن-ءوزى جۇمىسپەن قامتۋعا قۇلىقتى تۇرعىنداردى قولداۋعا وبلىستىق بيۋدجەتتەن 370 ملن تەڭگە قاراجات بولىنگەن.  وندىرىستىك ورىندارىنان جۇمىستان قىسقارتىلعان اۋدان تۇرعىندارى ءۇشىن بۇل مۇمكىندىك مەيلىنشە ءتيىمدى بولماق.

وڭىردە بالالارعا ەكپە سالدىرۋ ماسەلەسى بار. ءداستۇرلى ەمەس ءدىني كوزقاراستاعى اتا-انالاردىڭ سابيلەرىنە ەكپە سالدىرماۋ كورسەتكىشتەرى كوبەيمەسە، تومەندەمەي وتىر. بۇگىندە اۋدانداعى 282 بالاعا ءتيىستى ەكپە جاسالماعان. ماسەلەنىڭ ۋشىعا تۇسۋىنە جاۋاپتى مەكەمەنىڭ دە كىناسى بار، - دەدى ءوڭىر باسشىسى. ب.ساپارباەۆ:

-ەكپە سالدىرۋعا قارسى اتا-انا بالاسىنىڭ دەنساۋلىعىن ويلامايدى. بۇل جەردە اۋداننىڭ ىشكى ساياساتىنا جاۋاپ بەرەتىن مامانداردىڭ جۇمىسىنىڭ ناشار جۇرگىزىلىپ وتىرعانى كورىنىپ تۇر. وسى بالالاردىڭ اتا-اناسىمەن جەكەلەگەن تۇسىندىرمە جۇمىستارىن جۇرگىزۋ كەرەك، - دەدى ول.   

اۋدان اكتيۆىمەن كەزدەسۋى كەزىندە ءوڭىر باسشىسى قوعامدا ۇلكەن رەزونانس تۋعىزعان قر جەر كودەكسىنە دە توقتالدى. كودەكستىڭ جاڭا باپتارىنا ەلباسى تاراپىنان ماراتوري جاريالانعانىن اتاپ وتكەن بەردىبەك ساپارباەۆ جەردىڭ ەشقانداي شەتەلدىك ازامات نەمەسە كومپانياعا ساتىلمايتىنىن ايتتى. جەر رەفورماسى بويىنشا وبلىستا دا كوميسسيا قۇرىلعانى بەلگىلى. اتالعان كوميسسيا قوعامدىق ۇيىمدار مەن جەكە ادامدار تاراپىنان بەرىلەتىن جەردى ءتيىمدى پايدالانۋ جونىندەگى نەمەسە جەر كودەكسىنە بايلانىستى جازباشا ۇسىنىستاردى قابىلدايدى.

وبلىس اكىمى اتقارۋشى بيلىك پەن اكىمدەردىڭ حالىقپەن تىڭىز قارىم-قاتىناس ىشىندە بولۋى كەرەكتىگىنە توقتالدى.

 اباي-اقپارات