ە.ليمونوۆ: "قازاقستاننىڭ «ورىس قالالارى» رەسەي قۇرامىنا ءوتۋى كەرەك"
«رۋسسكايا پلانەتا» سايتىندا رەسەيلىك جازۋشى، «باسقا رەسەي» (درۋگايا روسسيا) پارتياسىنىڭ جەتەكشىسى ەدۋارد ليمونوۆتىڭ «يدەيالنايا روسسيا» اتتى ماقالاسى جاريالاندى, – دەپ جازادى Qamshy.kz باسىلىمى.
بۇل ماقالادا ە.ليمونوۆ رەسەيدىڭ بولاشاعىن بولجاپ بۇرىنعى كسرو قۇرامىندا بولعان ەلدەر مەن ولاردىڭ جەرىن رەسەيگە قوسۋ كەرەكتىگىن اشىق ايتقان.
ول: «ۋكراينانى پولشا، ۆەنگريا، رۋمىنيا، سلوۆاكيانىڭ كومەگىمەن كۇل-تالقان ەتۋ كەرەك. ياعني، كسرو 1939-1946 جىلدارى الىپ بەرگەن اۋماقتى قايتادان تارتىپ الۋ قاجەت. ۋكرايناعا كيەۆتىڭ اينالاسىنداعى 9 وبلىس جەتەدى» دەي كەلە بۇل ەلدەرگە اۋماقتىق تالاپ قويۋدىڭ وڭاي ەمەستىگىن، الايدا «مۇمكىن ەمەس» دەۋگە مۇلدەم بولمايتىنىن ايتادى.
ليمونوۆتىڭ پىكىرىنشە، ۆەنگريا مەن سلوۆاكيا، رۋمىنياعا دا ء«تۇسىندىرۋ» جۇمىستارىن جۇرگىزۋ كەرەك ەكەن. ليمونوۆ ۋكراينانىڭ ورىستار تىعىز قونىستانعان حاركوۆ، ودەسسا، زاپوروجە، حەرسون، نيكولاەۆ وبلىستارىنان باسقا اۋماعىن اتالعان ەلدەرگە ءبولىپ بەرۋ ارقىلى ولاردى رەسەيگە قاراتىپ الۋعا بولادى دەپ سانايدى.
وسىلاي دەي كەلە ول «اقش پەن ناتو قولتىعىنا تىعىلعان بالتىق جاعالاۋى ەلدەرىنىڭ رەسەيگە مۇلدەم كەرەك ەمەس» ەكەنىن ايتادى.
بالتىققا قىزىقپاسا دا رەسەي كوز الارتاتىن باسقا اۋماق بار. ول – قازاقستان. قازاقستاننىڭ سولتۇستىگى، باتىسى مەن شىعىسىنداعى قالالار!
«ال، شەكارادان تىس، قازاقستاندا قالىپ قويعان ورىس قالالارى ءبىزدى قىزىقتىرادى. ورالدان باستاپ وسكەمەنگە دەيىنگى ورىس قالالارى تۇگەل رەسەي قۇرامىنا ءوتۋى كەرەك»، - دەيدى ە. ليمونوۆ.
ول ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن، ليمونوۆ قازاقستاندا تۇراتىن ورىس دياسپوراسىن پايدالانۋدى ۇسىنادى.
«قازاقستاندا قازىر 4 ميلليوننان استام ورىس تۇرادى. بۇل – قازاق بيلىگىنىڭ قاساقانا كەمىتىپ كورسەتكەن ساندارى. قازاق حالقىنىڭ اكەسى، ءبىز ءۇشىن اسا قۇرمەتتى، نۇرسۇلتان نازارباەۆ دۇنيەدەن وتكەن سوڭ، قازاقستاندا ەليتا ءبىر-بىرىمەن سوعىسادى. سول كەزدە ورىس قالالارىندا جەرگىلىكتى رەفەراندۋمدار وتكىزەتىن، ولاردى رەسەيگە قوساتىن تاماشا مۇمكىندىك تۋادى»، - دەپ وتىر «باسقا رەسەي» باسشىسى.
ە. ليمونوۆ الدا بولۋى ىقتيمال رەفەرەندۋمداردىڭ ناتيجەلەرىن دە جايىپ سالعان.
«وعان قازاقتار كەلىسە مە، كەلىسپەي مە، ول – وزدەرىنىڭ شارۋاسى. بىراق، ولاردا باسقا باراتىن جەر، باساتىن تاۋ جوق: مۇناي مەن گازعا، سيرەك مەتالعا باي قازاقستانعا كوز تىگىپ قىتاي تۇر. 17 ميلليون عانا حالىق، ونىڭ جارتىسى قازاقتار ەمەس (وندا ءالى ميلليونداعان نەمىستەر بار), الىپ ەلگە يە بولا المايدى. ولارعا كومەكتەسەيىك. ارتىق جەرىن الايىق»، - دەگەن سوزدەر رەسەيلىكتەردىڭ ءبىزدىڭ ەلدەگى ىشكى ساياسي احۋالدى مۇقيات قاداعالاپ وتىرعاندىعىنىڭ، قاجەتتى جوبا-جوسپارلاردى قۇرىپ قويعاندىعىنىڭ دالەلى ەمەس پە؟!
ءسىز نە دەيسىز؟
Abai.kz