2015 جىل قازاقستان حالىقتار اسسامبلەياسىنىڭ جىلى بولدى. سونىڭ اياسىندا 30 مىڭنان استام ءىس-شارا وتكىزىلىپتى. وعان ەل اۋماعىنداعى 5426 ەلدىمەكەندەردەن 9 ميلليونعا جۋىق قازاقستاندىق قاتىسقان. بۇل تۋرالى www.korr.kz حابارلايدى. سوعىس ارداگەرلەرىنە كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا 413 ميلليون تەڭگەگە 300 شاقتى قايىرىمدىلىق شارا ۇيىمداستىرىلعان. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستا قازا بولعان 2 مىڭنان استام ساربازدىڭ مولاسى اباتتاندىرىلىپ، 15 ەسكەرتكىش پەن مەموريالدىق كەشەن قالپىنا كەلتىرىلىپتى.

ودان بولەك بىرنەشە اۋقىمدى اكتسيالار ۇيىمداستىرىلدى. «مەنىڭ قازاقستانىم» ايدارىمەن جولعا شىققان ارنايى پويىز ۇلان عايىر قازاق دالاسىنىڭ شالعايىندا جاتقان 29 ەلدىمەكەندە بولىپ، ەلباسى جولداۋىن ناسيحاتتاپ قانا قويماي، 50 مىڭ ادامعا، سونىڭ ىشىندە 20 مىڭ بالاعا مەديتسينالىق قىزمەت كورسەتتى. پويىزعا مىنگەن ءتۇرلى سالانىڭ ماماندارى حالىققا بيزنەس باستاۋ جانە اۋىل شارۋاشىلىعىن جۇرگىزۋگە قاجەتتى اقىل كەڭەستەرىن بەرىپ، مەملەكەتتەن قارالاتىن كومەك تۇرلەرىن سارالاپ ءتۇسىندىردى. تايقازاندى تاتۋلىق سيمۆولى رەتىندە دارىپتەگەن جيىندار ءوتتى.

كۇللى جاھان تەك قازاقستاندا عانا بار حالىقتار اسسامبلەياسىن «تاتۋلىق پەن تۇتاستىقتى قالىپتاستىراتىن بىرەگەي مودەل» دەپ تامسانىپ جۇرگەندە وسى ۇيىم باعىتىنان اينىپ كەتكەن جوق پا دەگەن وي تۋادى. ويتكەنى، قحا باستى مىندەتى مەملەكەتتىك ۇلتتىق ساياساتتى ىسكە اسىرۋ، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى قوعامدىق-ساياسي تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ، مەملەكەتتىك جانە ازاماتتىق قوعام ينستيتۋتتارىنىڭ ەتنوسارالىق قاتىناستار سالاسىنداعى ءوزارا ءىس-قيمىلىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ. داۋ جوق، توي-تومالاقتا كورش-قولاڭ ارالاسىپ، جۇرت جۇمىلىپ، جاقسىلىقتا ءبىر-بىرىنە جاقىنداي ءتۇسىپ، جانى جاراسادى. اتقارىلعان شارالاردىڭ ەلدى بىرىكتىرۋگە، قازاق جەرىندەگى ءتۇرلى ەنوستاردىڭ تيتۋلدى ۇلتپەن ەتەنە ارالاسىپ، ءبىرتۇتاس ەلدىڭ تۇرعىنى ەتۋگە باعىتتالعانىنا دا تالاسپايمىن. جانە، بۇل ۇيىمنىڭ ماڭىزدىلىعى مەن قاجەتتىگىنە ءشۇبالاناتىن وي دا جوق. كوڭىلگە كولەڭكە تۇسىرەتىنى –  سول شارالاردىڭ اتقارىلۋ ادىسىندە. ءبىز ءالى دە سول كەڭەس داۋىرىنەن قالعان «كونە تاسىلدەن» ارىلا الماي كەلەمىز. ۇتقانىمىزدان ۇرانداتقانىمىز كوپ. سەنبىلىكتەر سول كۇيى، ال برونەپوەزداردىڭ ورنىنا ارنايى پويىزدار. ال، سول پويىزبەن بىرگە اتتانعان مامانداردىڭ تۇرعىلىقتى جەرىندەگى تۇرعىندار دا كومەككە ءزارۋ ەدى عوي. سوندا، تاۋەلسىزدىك  العان 25 جىل ىشىندە ارنايى پويىز شىعاراتىنداي بىزدە اۋىلداعى اعايىن ءالى دە بولسا قاجەتتى ماماننىڭ كەڭەسىنە قولى جەتپەي، مەديتسينالىق كومەك الا الماي وتىر. نەگە؟

ەگەر، قحا زاڭدىق ۋاكىلەتتىلىك بەرىپ، مىسالى، مەملەكەت تاراپىنان حالىققا ۇسىنىلىپ وتىرعان قىزمەتتەردىڭ ساپاسىن تەكسەرۋ قۇزىرەتى بەرىلسە باسقا گاپ. سوندا قانشاما ماماندى جۇمىس ورنىنان الىسقا الىپ كەتۋدىڭ دە، ارنايى پويىز جاساقتاۋدىڭ دا قاجەتى بولماس پا ەدى؟! جەرگىلىكتى جەردەگى اتقارۋشى ورگاننىڭ قىزمەتى دە تاعى ءبىر ۇيىم تاراپىنان باقىلاۋعا الىنىپ، جۇمىسى جونگە كەلەر مە ەدى؟ اسىرەسە، بيلىك پەن حالىقتىڭ اراسىندا تاعى ءبىر التىن كوپىر ارتىقتىق ەتپەيتىنى اقيقات. ايتپەسە سوڭعى ۋاقىتتا قازاقستاندىقتاردىڭ بيلىككە دەگەن سەنىمى ازايىپ بارادى. جەر داۋىنا قاتىستى بۇل ۇيىمنىڭ جۇمعان اۋزىن اشپاعانى دا تۇسىنىكسىز. قازاقستاننىڭ جەرى وسىندا تۇرىپ جاتقان بارلىق ازاماتقا قاستەرلى بولۋى كەرەك شىعار. سوندا دەيمىن-اۋ، «ماڭگىلىك ەلدەگى» ءتۇرلى ەنوستاردىڭ اتىنان ءسوز ۇستايتىن ۇيىمنىڭ سول وقيعالارعا قاتىستى ءوزىنىڭ پوزيتسياسىن اشىپ ايتپاعانى قالاي؟ ەلدەگى ساياساتتى ناسيحاتتايتىن ورگاننىڭ باسشىلارى حالىقتى سابىرعا شاقىرىپ، نە سول كودەكستىڭ تۇسىنىكسىز تۇستارىن حالىق اراسىندا ۇعىندىرۋ جۇمىسىنا اتسالىسپاي وتىرعانى، ول دا ءبىر تۇينەك بوپ قالدى ەلدىڭ ىشىندە.

 جالپى، اسسامبلەيانىڭ قۇزىرەتىن زاڭ جۇزىندە كەڭەيتۋ بۇعان دەيىن دە ايتىلعان. بىلتىرعى جىلدىڭ سوڭىندا قازاقستان حالىقتارى اسسامبلەياسى تۋرالى زاڭعا وزگەرىس ەنگىزىلدى. ەندى بۇل ۇيىم قازاقستانداعى جالپىۇلتتىق تۇتاستىق پەن بىرلىككە اتسالىساتىن بولادى. ويتكەنى، اسسامبلەيا قازىر تەك ۇلتارالىق قارىم-قاتىناس پەن تاتۋلىقتى نىعايتۋدىڭ قۇرالى عانا ەمەس، ەلدەگى تۇراقتىلىقتىڭ ءبىر تۇعىرىنا، دامۋدىڭ قۇرامداس تەتىگىنە اينالۋى ءتيىس. ول ءۇشىن مادەني شارالار وتكىزىپ، ۇلتتىق كيىمدە بي بيلەۋ ازدىق ەتەدى.

Abai.kz