توميسلاۆ نيكوليچ. "قازاقستان زور تابىستارعا قول جەتكىزدى"
سەربيا رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى توميسلاۆ نيكوليچپەن سۇحبات
- قۇرمەتتى پرەزيدەنت، وتكەن جىلى سىز رەسمي ساپارمەن قازاقستاندا بولدىڭىز. سىزدىڭ رەسمي ساپارىڭىز كەزىندە قول جەتكىزىلگەن ۋاعدالاستىقتار قالاي جۇزەگە اسۋدا؟قازىرگى ساتتە قانداي دا بىر ناقتى ناتيجەلەر بار دەپ ايتۋعا بولا ما؟
- دوستاس ەل قازاقستانعا ساپار اركەز مەنىڭ ەسىمدە قالاتىن ءساپارلاردىڭ بىرى بولىپ تابىلادى. قازاقستان حالقىنىڭ قوناقجايلىلىعى مەن پرەزيدەنت نازارباەۆ كورسەتكەن شىنايى دوستىق ىلتيپات مەنىڭ جۇرەگىمدە جانە سەربيانىڭ بۇكىل ازاماتتارىنىڭ جۇرەگىندە ايرىقشا ورىن الاتىن ناعىز قۇندىلىق بولىپ سانالادى. بىز پرەزيدەنت نازارباەۆپەن بارلىق سالاداعى ىقپالداستىقتىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ ۇشىن قاجەتتى جاعدايلار مەن شارتتاردى بەلگىلەدىك. ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستاردى جاپپاي دامىتۋعا قوسقان جەكە وزىنىڭ زور ۇلەسى جانە كۇشتى ساياسي قولداۋى ۇشىن مەن 2013 جىلى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆتى سەربيا رەسپۋبليكاسىنىڭ لەنتاداعى وردەنىمەن ماراپاتتادىم.
مەن وز تاراپىمنان ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى، اسىرەسە، ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستار بولىگىندەگى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جولىن بەرىك ۇستانامىن. پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ساپارىنىڭ جالپى ىنتىماقتاستىقتىڭ بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋعا قۋاتتى سەرپىن بەرەتىنىنە مەنىڭ سەنىمىم مول. وكىنىشكە قاراي، بىزدىڭ ەكى ەلدىڭ ەكونوميكالارى ورتاق تاۋار اينالىمى كورسەتىپ وتىرعانداعىعا قاراعاندا، الدەقايدا زور مۇمكىندىكتەرگە يە. مەن ۇزاق مەرزىمدى، جوعارى جانە وندىرىستىك فورماداعى ىنتىماقتاستىقتى نەگىزگە الا وتىرىپ وزارا تاۋار اينالىمىنا جاتاتىن تاۋارلار قۇرىلىمىن كەڭەيتۋدىڭ ماڭىزى زور دەپ ەسەپتەيمىن. ودان ارعى جەردە قارجى جانە بانكارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جانە ەكى ەلدە دە وكىلدىك جەلىلەرىن اشۋ قاجەتتىگى سەزىلەدى. بيزنەس-فورۋم ەكى ەلدىڭ كاسىپكەرلەرى اراسىنداعى وسىنداي ۋاعدالاستىقتاردى ناقتىلاۋ ۇشىن مۇمكىندىك تۋعىزباق. بىز بۇرىنعىسىنشا قازاقستاننان تارتىلاتىن ينۆەستيتسيالارعا، اتاپ ايتقاندا، سەربيا كومپانيالارىن جەكەشەلەندىرۋگە قاتىسۋعا، ستراتەگيالىق ارىپتەستىككە نەمەسە مۇناي-حيميا، اۋىل شارۋاشىلىعى، فارماتسەۆتيكا، تۋريزم سياقتى سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ وزگە دە كەز كەلگەن فورمالارىنا مۇددەلىمىز. بىزدە قازىردىڭ وزىندە ىنتىماقتاستىقتىڭ وسىنداي فورمالارىنىڭ بەلسەندىلىگىن ودان ارى ارتتىرۋ ۇشىن جاقسى نەگىز بولىپ تابىلاتىن تۇقىم مەن سەبۋ ماتەريالدارىن، اسىرەسە، جۇگەرى بۋداندارىن جەتكىزىپ بەرۋگە قاتىستى جاقسى تاجىريبە قالىپتاستى.
– قازاقستان مەن سەربيا اراسىنداعى تاۋار اينالىمى 2015 جىلى 55 ميلليوننان استام دوللاردى قۇرادى. تاۋار اينالىمى كولەمىن ۇلعايتۋ ۇشىن قانداي پەرسپەكتيۆالار بار؟
– بىزدەگى مالىمەتتەر بويىنشا، 2016 جىلدىڭ قاڭتار-ناۋرىزى كەزەڭىندە تاۋار اينالىمى 14 ميلليون دوللاردى قۇرادى، ال 2015 جىلى بۇل سوما 166 ميلليون دوللارعا جەتكەن بولاتىن. بۇل ەكى ەلدىڭ ەكونوميكالىق الەۋەتىمەن سالىستىرعاندا الدەقايدا تومەن، سوندىقتان دا بىز پرەزيدەنت نازارباەۆپەن اراداعى اڭگىمەنىڭ ايتارلىقتاي بولىگىن بىزدىڭ ىنتىماقتاستىعىمىزدىڭ وسى سەگمەنتىن قالايشا جەتىلدىرىپ، بەلسەندىرەك جۇرگىزۋ قاجەت دەگەن ماسەلەگە ارنايتىن بولامىز.
قازاقستاندا بىرقاتار سەربيالىق كومپانيالار جۇمىس ىستەيدى جانە استانادا سەربيانىڭ ونەركاسىپ پالاتاسىنىڭ وكىلدىگىن اشۋ قاجەتتىلىگى كوزگە كورىنىپ تۇر. پرەزيدەنت نازارباەۆتىڭ ساپارىنان كەيىن سەربيانىڭ ينۆەستيتسيا ءسالۋ ۇشىن سالىستىرمالى تۇردەگى ارتىقشىلىقتارىن قازاقستاندىق كومپانيالاردىڭ سەزىنەتىنىنە مەنىڭ سەنىمىم مول.
سەربيا تاماشا گەوگرافيالىق جاعدايعا يە، ەركىن ساۋدا تۋرالى كوپتەگەن كەلىسىمدەر، قولايلى كليماتتىق جاعدايلار، ايتارلىقتاي مينەرالدى رەسۋرستار مەن تۋريزم سالاسىندا زور الەۋەت بار. سەربيا ونەركاسىپتىڭ مۇناي-گاز سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋ جونىندەگى قىزمەتتى باستاۋعا مەيلىنشە مۇددەلى، ونىڭ بارىسىندا مۇمكىندىكتەر مەن ىنتىماقتاستىقتى جۇزەگە اسىرۋ مودەلدەرىن انىقتاۋعا بولار ەدى.
– ۇزاق ۋاقىتتارعا دەيىن قازاقستان دسۇ-عا مۇشە بولا الماي كەلدى. سەربيانىڭ الى دە دسۇ-عا مۇشە ەمەس ەكەنىن نازارعا العاندا، سىزدىڭ پىكىرىڭىزشە، قازاقستان دسۇ-عا مۇشە بولۋ ارقىلى قانداي ارتىقشىلىقتارعا قول جەتكىزدى؟
– دۇنيەجۇزىلىك ساۋدا ۇيىمى مۇشە-مەملەكەتتەردىڭ ۇكىمەتتەرىنەن عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە، ەۋروپالىق وداق سياقتى كەدەندىك اۋماقتاردان دا تۇرادى. بۇل ۇيىمنىڭ ماڭىزدىلىعى مۇشە-مەملەكەتتەر ۇشىن ەو تاراپىنان بەلگىلەنگەن، وز كەزەگىندە كەپىل بولىپ تابىلاتىن ساۋدا شەڭبەرلەرىنە نەگىزدەلەدى، ياعني ساۋداعا قاتىستى شەشىمدەر كونسەنسۋسقا نەگىزدەلمەك. ەڭ الدىمەن، دسۇ كوپجاقتى ساۋدا كەلىسسوزدەرى ۇشىن فورۋم بولىپ تابىلادى، بۇل ۇيىم مەملەكەتتەر اراسىنداعى ساۋدا داۋلارىن شەشەدى، كەلىسىمدەر ارقىلى نەگىزگى ساۋدا ەرەجەلەرىن بەلگىلەيدى جانە «ساۋدا ساياساتىن باعالاۋ مەحانيزمى» ارقىلى بۇكىل مۇشە-مەملەكەتتەردىڭ ساۋدا ساياساتىنا مۇقيات قاداعالاۋ جۇرگىزەدى.
سەربيا دسۇ-عا وز وتىنىمىن 2004 جىلى بەردى، سودان بەرى وسى ۇيىمنىڭ تولىققاندى مۇشەسى مارتەبەسىن الۋعا قاجەتتى كريتەريلەرگە سايكەس كەلۋ ۇشىن قۇقىقتىق جانە قۇرىلىمدىق رەفورمالاردان وتتى. ەو دسۇ-عا وتۋ جونىندەگى كەلىسسوزدەردە سەربياعا وتە ۇلكەن قولداۋ كورسەتتى. مەن جەكەلەگەن زاڭدارعا وزگەرىستەر ەنگىزگەننەن كەيىن سەربيا تاياۋ ۋاقىتتا دسۇ-عا وتەدى دەپ ەسەپتەيمىن. مەن پرەزيدەنت نازارباەۆتى تاريحي تابىسىمەن: 20 جىلعا جۋىق كەلىسسوزدەردەن كەيىن دسۇ-عا وتۋىمەن قۇتتىقتايمىن. الەمدىك ۇيىمعا قوسىلۋ ارقىلى قازاقستان تاياۋ ۋاقىتتاردا ەكونوميكالىق تۇرعىدا دا جانە ازاماتتاردىڭ تۇرمىس دەڭگەيىن ارتتىرۋ تۇرعىسىندا دا تيىمدىلىكتى سەزىنەتىن بولادى. دسۇ-عا وتۋ جاڭا جۇمىس ورىندارىن اشۋدى، ەڭبەكاقىنى جانە بۇتىندەي العاندا تۇرمىس دەڭگەيىن ارتتىرۋدى بىلدىرەدى. قازاقستاننىڭ دسۇ-عا وتۋى ارقىلى بۇل ۇيىمنىڭ ورتالىق ازياعا جاقىنداي تۇسۋىنىڭ وزى ماڭىزدى فاكت بولىپ تابىلادى، بۇگىندە قازاقستان جاھاندىق رىنوكتارعا قول جەتكىزۋ مۇمكىندىگىنە يە.
– سەربيانىڭ ەو-عا وتكىسى كەلەتىنى جاقسى مالىم. ەو-داعى تاياۋدا بولعان وقيعالار سەربيانىڭ ەو-عا قوسىلۋىنا اسەر ەتە مە؟
– سەربيا وتىز بەس تاراۋدىڭ ۇشەۋىن اشتى، كەلىسسوزدەر ۇزاقتىعىن بولجاۋ قيىن، ويتكەنى، ول ەلدىڭ وزىنىڭ دايىندىعىنا، ەو-مەن ۇيلەسىمدىلىككە، تاراۋلاردى اشۋ نەمەسە جابۋ ۇشىن بەرىلگەن جاعدايلاردىڭ ورىندالۋ جىلدامدىعىنا، سونداي-اق، اربىر جاڭا قادام تۋرالى شەشىمدى بۇكىل مۇشەلەر قابىلدايتىندىقتان، كەلىسسوزدەر بارىسىنا توسقاۋىل قويۋى مۇمكىن ەو مۇشەسىمەن ىقتيمال دەگەن ەكىجاقتى داۋلارعا بايلانىستى بولماق. وتپەلى كريتەريلەردىڭ بولۋى، ياعني شەشۋشى 23 جانە 24 تاراۋ سياقتى اناعۇرلىم كۇردەلى تاراۋلار ۇشىن كەلىسسوزدەر بارىسىنداعى جاعدايلار دا ۇدەرىسكە تەجەۋ سالۋى مۇمكىن. دەگەنمەن، سەربيا قوسىمشا ەرەكشەلىككە يە، اتاپ ايتقاندا، «باسقا ماسەلەلەر» دەپ اتالاتىن 35-تاراۋعا قاتىستى، بەلگراد ۇشىن ول پريشتينامەن قارىم-قاتىناستاردى قالىپقا كەلتىرۋ، ياعني كەلىسىمدەردىڭ ورىندالۋىن قاداعالايتىن تاراۋ بولىپ تابىلادى. بىزدىڭ ول تاراۋدا كوسوۆو مەن مەتوحيانى مويىنداۋ جونىندەگى فورمالدى تالاپتىڭ بار-جوعىن وسى كۇنگە دەيىن بىلمەۋىمىزگە بايلانىستى بۇل تاراۋ سەربيا ۇشىن ايرىقشا ماڭىزعا يە. ەگەر ول سولاي بولسا،ء وندا بىز بۇل شارتتى ورىنداي المايمىز.
سىزدىڭ ساۋالىڭىزعا كەلەر بولساق، ول وقيعالاردىڭ ىس جۇزىندە تاراۋلاردى اشۋ ديناميكاسىنا اسەر ەتەتىنىنە مەن ونشا سەنىمدى ەمەسپىن، ويتكەنى، ەۋروپالىق وداق سەربياعا تولىق قۇقىلى مۇشە مارتەبەسىن بەرۋگە وزىنىڭ دايىن ەكەندىگىن ايقىن كورسەتتى. مەن 35-تاراۋ مازمۇنىنداعى بەلگىسىزدىك اناعۇرلىم ەلەۋلى پروبلەما بولىپ تابىلادى دەپ ەسەپتەيمىن. ەگەر ول ىنتىماقتاستىق جولىمەن، كوسوۆو مەن مەتوحيانىڭ بۇكىل ازاماتتارىنىڭ ومىرلەرىن جاقسارتۋ، دەموكراتيالىق قاعيداتتار مەن ادام قۇقىقتارىن بارلىق ازاماتتارعا بىردەي قولدانۋ ارقىلى بەلگرادتىڭ پريشتينامەن قالىپتى قارىم-قاتىناستار قۇرۋىن بىلدىرسە، سەربيا تولىق قۇقىلى مۇشە بولۋعا دايىن.
– بوسقىن ماسەلەسىنە قاتىستى پىكىرىڭىزدى بىلسەك. وسىناۋ ۇدەرىستى توقتاتۋدىڭ قانداي جولدارىن ۇسىنار ەدىڭىز؟
– ەۋروپا ميگرانتتار ماسەلەسىن تيىستى دەڭگەيدە شەشە الماعان سياقتى. ونىڭ اۋماعىندا بولىپ جاتقان تەررورلىق اكتىلەر وسى تۇجىرىمنىڭ دالەلى بولىپ سانالادى. مەن تۇپكى تامىرى تاياۋ شىعىس پەن افريكا رەسۋرستارىن پايدالانۋدان باستالاتىن داعدارىس سەبەپتەرى تۋرالى ايتىپ وتتىم. بۇل وڭىرلەردىڭ حالقى ىس جۇزىندە وزدەرىنەن الىپ كەتكەن نەسىبەسىنىڭ سوڭىنان كەلىپ جاتىر. وكىنىشكە قاراي، سوعىس زوبالاڭىنان قاشقان، جاقسى ومىر ىزدەگەندەردىڭ اراسىندا تەرروريستەر، يم مۇشەلەرى دە بار. ولاردىڭ مىندەتتەرى وتە دال ارى تىڭعىلىقتى ايقىندالعان. ەۋروپانى تۇراقسىزداندىرۋ ۇشىن قاراپايىم ازاماتتاردىڭ وپات بولۋىنا اكەلەتىن جانكەشتىلەردىڭ تەررورلىق اكتىلەرىن پايدالانۋ ماقساتىمەن كۇنى بۇرىن جوسپارلانعان. ەڭ ۇلكەن پروبلەما سول – ەۋروپا ازاماتتارى ەندى اربىر بوسقىننان تەرروريستى كورەتىندىگى. ەۋروپالىق ەگويزم بۇل جولى باسىمدىق الماۋى تيىس، ودان گورى ەۋروپالىق ىزگىلىك ماڭىزدىراق. ەۋروپا ىزگى بەت-بەينەسىن، الى دە بولسا ساقتالىپ وتىرعان ەڭ ىزگى بەت-بەينەسىن كورسەتۋى تيىس.
دەگەنمەن، جەرگىلىكتى جەرلەردەگى جاعداي باسقاشا. ويتكەنى، ەو كورشىلەس مەملەكەتتەردىڭ ۇكىمەتتەرى ارقىلى جاعدايدى باقىلاۋعا شاماسى جەتپەي جاتقان تۇستاردا بوسقىنداردان وقشاۋلانۋعا، دۋال-قورشاۋلار تۇرعىزۋعا تىرىسۋدا. ەۋرووداقتا ۇسىنىلىپ جاتقان شەشىمدەر تۋرالى تىم ۇزاق ايتىلادى، بىراق ونى جۇزەگە اسىرۋ ىسى باستالا قويمايدى. ەۋرووداق بۇدان الدەقايدا تيىمدى بولۋى كەرەك. بۇل جەردە مەملەكەتتەردىڭ اراسىنداعى ىنتىماق ماسەلەسى دە تۋىندايدى. ەگەر ەو-عا مۇشە مەملەكەتتەر شەكارالارىن جاۋىپ، بوسقىندارعا گرەكيا، ماكەدونيا، سەربيا باعىتىندا جول اشاتىن بولسا، بۇل وسى ەلدەردەن ەۋروپالىق گەتتو جاساۋ ماقساتىن بايقاتپاي ما؟ مەنىڭشە، جاقسى ومىر سۇرۋى مۇمكىن ەلدەرگە جەتۋ جولىنداعى بوسقىنداردىڭ تالپىنىسىن ەشقانداي دۋال-قورشاۋ توقتاتا المايدى، مۇنداي ستسەناري تۇبىندە ەۋروپانى تاياۋ شىعىس جاسار ەدى.ء مۇنى بۇدان ارى ەشكىم باقىلاي الماس ەدى.
– سەربيادا پراۆوسلاۆيەلىك سەنىمدەگىلەر مەن يسلام دىنىن ۇستاناتىنداردىڭ قارىم-قاتىناسىن جاقسارتۋ ىسى، ولاردىڭ قوعامدىق ينتەگراتسياسى ساتتى جۇرىپ جاتىر دەۋگە بولا ما؟
– سىزدى سەربياداعى مۇسىلمان سەنىمىندەگى حالىقتىڭ جاعدايىمەن جاقىنىراق تانىستىرۋ ۇشىن مۇسىلمان جاماعاتى قالاي دامىعانىن قىسقاشا ايتىپ بەرەيىن. مۇسىلماندىقتى ۇستاناتىن حالىق وزگە نانىم-سەنىمدەگى حالىقتارمەن بارلىق جاعىنان تەڭەستىرىلگەن.
ماسەلەن، سەربياداعى يسلام دىني جاماعاتى 1863 جىلعى «ۆاكۋف ەلدەرى تۋرالى» زاڭعا سۇيەنەدى. سەربيا كنيازدىگىندەگى يسلام دىنىن ۇستانۋ بوستاندىعى 1868 جىلى كنياز ميحايل وبرەنوۆيچتىڭ جارلىعىمەن بەكىتىلگەن. سول كەزدە بەلگرادتاعى دىني مۋنيتسيپاليتەتكە –جەماتقا (جاماعات) الى كۇنگە دەيىن بىردەن-ءبىر مىناجات ورنى رەتىندە قىزمەت ەتەتىن بايراكلى مەشىتى پايدالانۋعا بەرىلدى. سەربتەردىڭ، حورۆاتتاردىڭ جانە سلوۆەندىكتەردىڭ كورولدىگى قۇرىلعان ساتتەن باستاپ يسلامدىق ەكى دىني جاماعات قاتار ومىر سۇرە باستادى. بەلگراد مۋفتيى باسشىلىق ەتەتىن بىرەۋى سەربيا، ماكەدونيا جانە چەرنوگوريا ۇشىن، ەكىنشىسى – ساراەۆوداعى رەيس’ۋل ۋلەما باسقاراتىن بوسنيا جانە گەرتسەگوۆينا، حورۆاتيا، سلاۆونيا، سلوۆەنيا جانە دالماتسيا ۇشىن. يۋگوسلاۆيا كورولدىگىندەگى يسلام دىني جاماعاتىنىڭ بىرلىگى 1930 جىلعى «يسلام دىني جاماعاتى تۋرالى» زاڭعا نەگىزدەلدى.
زاڭنىڭ نەگىز قالاۋشى بابى بىلاي دەيدى: «يۋگوسلاۆيا كورولدىگىندەگى بارلىق مۇسىلمان جوعارعى دىني باسشى رەتىندەگى رەيس’ۋل ۋلەمانىڭ باسشىلىعىنداعى دەربەس يسلام دىني جاماعاتى بولىپ سانالادى». رەيس’ۋل ۋلەمانىڭ تۇرعىلىقتى ورنى استاناعا – بەلگرادقا اۋىستىرىلدى. يۋفحر 1946 جىلعى كونستيتۋتسياسى جانە 1953 جىلعى «دىني قاۋىمداردىڭ قۇقىقتىق مارتەبەسى تۋرالى» زاڭ ارقىلى مەملەكەت وزىنىڭ دىني قاۋىمدارمەن قارىم-قاتىناسىنىڭ نەگىزگى قاعيداتتارىن ايقىندادى، سونىڭ ىشىندە نەگىزگىلەرى شىركەۋدى مەملەكەتتەن بولۋ، ار-ۇجدان جانە دىني سەنىم بوستاندىعى، سونداي-اق دىني جاماعاتتار قۇرۋ، سوسىن دىني قاۋىمداردىڭ تەڭدىگى مەن شىركەۋدى مەكتەپتەن بولۋ، شىركەۋلەر مەن حرامداردا ەركىن دىني بىلىم بەرۋدى ۇيىمداستىرۋ بولدى. بارلىق كونفەسسيانىڭ تەڭدىگىن جاريالاۋ جانە سەكۋلياريزاتسيا يۋگوسلاۆيالىق مۇسىلمانداردى تەڭ جاعدايعا جەتكىزدى. سەربيادا 280 مىڭعا جۋىق مۇسىلمان تۇرادى، بۇل – حالىقتىڭ 3,6%-ى. مۇسىلماندار راشكا جانە وڭتۇستىك سەربيا سياقتى وبلىستاردا باسىم كوپشىلىك بولسا، نوۆي-پازار قالاسىندا – 90%، سەنيتسادا – 80%، بۋيانوۆاتستا شامامەن – 60%، تۋتيندە – 95% جانە پرەشەۆودا شامامەن 90% حالىق مۇسىلماندار. سەربيادا 190-نان استام مەشىت بار، سونىڭ 120-سى ساندجاكتا، 60-ى وڭتۇستىك سەربيادا بولسا، بەلگرادتا، نيشە، سۋبوتيتسە جانە مالي-زۆورنيكتە بىر-بىردەن بار. ەڭ ايگىلى مەشىتتەر نوۆي-پازار قالاسىنداعى التىن الەم، سەنيتسەدەگى سۇلتان ۆاليدە جانە بايراكلى بولىپ سانالادى.
– بيىل قازاقستان تاۋەلسىزدىكتىڭ 25 جىلدىق بەلەسىنە شىعىپ وتىر. وسى ورايداعى تىلەگىڭىزدى جانە استانا قالاسى تۋرالى پىكىرىڭىزدى بىلسەك.
– بىزدىڭ حالىقتارىمىزعا ورتاق نارسە – ازاتتىق پەن تاۋەلسىزدىككە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك. بىزدەر بەيبىتشىلىك پەن بوستاندىقتا ومىر سۇرۋ ۇشىن بابالارىمىز قان توكتى. بىراق بۇل بىزدىڭ قازىرگى كەزدە ەشقانداي قاۋىپ-قاتەرگە ۇشىراپ وتىرماعانىمىزدى بىلدىرمەيدى. سەربيا وزىنىڭ تەرريتوريالىق تۇتاستىعىن، حالقىن جانە كوسوۆو مەن مەتوحياداعى مادەني مۇرالارىن ساقتاۋ ۇشىن قازىر دە كۇرەسىپ كەلەدى. بىز سەربيانىڭ اۋماقتىق تۇتاستىعىن ساقتاۋ تۇرعىسىنان قازاقستاننىڭ كورسەتىپ وتىرعان قولداۋىن جوعارى باعالايمىز.
قازاقستان تاۋەلسىزدىگىن ساقتاۋدان دا زور تابىسقا جەتتى. سىزدىڭ حالىق جارقىن بولاشاققا كوز تىگىپ وتىر. استانا عاجايىپ سۇلۋلىق قالاسى، ونىڭ كەرەمەت الاڭدارى، ەسكەرتكىشتەرى، عيماراتتارى، ساياباقتارى مەن كوشەلەرى الەمنىڭ بارشا قۇرىلىسشىلارىنا شابىت بەرەدى. قازاق مادەنيەتى قالانىڭ ارحيتەكتۋراسىمەن ورىلگەن. سىزدەر ۇشىن وسىنىڭ بارىن ەكسپو-2017 كورمەسىن وتكىزۋ بارىسىندا كورسەتۋگە زور مۇمكىندىك بار. بۇعان قوسا، بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ 2017-2018 جىلدارداعى تۇراقتى ەمەس مۇشەسى بولۋ باستاماسى وسى حالىقارالىق ۇيىمعا وڭ ىقپالىن تيگىزىپ، قازاقستاننىڭ قارقىندى ارى سەنىمدى سەرىكتەس ەكەندىگىن تانىتا تۇسەدى. 130 ەتنوستىق توپتىڭ تاتۋلىق پەن كەلىسىمدە ومىر سۇرىپ جاتقانى تامساندىرادى جانە وزگەلەر ۇشىن بەيبىتشىلىك پەن ىنتىماقتا قالاي ومىر سۇرۋگە بولاتىنىنا مىسال بولا الادى. بىزدىڭ ورتاق ۇقساستىقتارىمىز كوپ، سوندىقتان مەن بىر-بىرىمىزگە قولداۋ كورسەتىپ، دوستىعىمىز بەن ەكونوميكالىق بايلانىستارىمىزدى نىعايتۋدى، تاجىريبەلەرىمىزبەن كوبىرەك الماسۋدى تىلەيمىن. وسى مۇمكىندىكتى پايدالانا وتىرىپ، پرەزيدەنت نازارباەۆقا جانە قازاقستان حالقىنا 2014 جىلعى سۋ تاسقىنى كەزىندە كورسەتكەن قولداۋى ۇشىن تاعى دا العىس ايتقىم كەلەدى. بىز مۇنى ەشقاشان ۇمىتپايمىز.
– استاناعا كەلگەن ساپارىڭىزدا قازاقستان فۋتبول كلۋبتارىنىڭ جەتىستىگى تۋرالى دا ايتقانىڭىز ەسىمىزدە. جالپى، فۋتبولعا قىزىعۋشىلىعىڭىز قالاي؟ جانكۇيەرسىز بە؟
– قازاقستان فۋتبولىنىڭ دەڭگەيى كوتەرىلىپ كەلەدى. سپورتتىڭ وسى تۇرىنە كوپ كوڭىل بولىنىپ جاتقانى كورىنىپ تۇر. بىلتىر شامامەن وسى كەزدە «تسرۆەنا جۇلدىزى» فۋتبولشىلارى ەۋروپا ليگاسىنىڭ ىرىكتەۋ كەزەڭىنىڭ اشىلۋىنداعى ماتچتا «قايراتتان» 2:0 (1:0) ەسەبىمەن جەڭىلىپ قالدى. الماتىلىق قوناقتاردى جەڭىسكە شابۋىلشىلار يساەل مەن گوۋ باستادى، ال ميودراگ بوجوۆيچتىڭ كومانداسى العا ۇمتىلعان ارى وتە جاقسى دايىندالعان قارسىلاستارىنا توتەپ بەرە المادى. قوناقتار جاس قۇرامالاردىڭ الەم چەمپيوناتىندا ۇزدىك قاقپاشى اتانعان جانە بىزدىڭ كوماندانى بىرنەشە رەت قۇتقارىپ قالعان پرەدراگ رايكوۆيچتىڭ قاقپاسى الدىندا تۋعان بىر-ەكى ساتتى مۇلت جىبەرگەن جوق. جۇرت بۇل ماتچتى الى كۇنگە ايتىپ جۇر. ۇزدىك كوماندانىڭ جەڭىسىن مويىنداپ، قۇتتىقتاۋ كەرەك. بىزدىڭ كومانداعا كەلەسى جولى جاقسىلاپ دايىندالۋ قاجەت.
P.S. «ەگەمەن قازاقستان» گازەتىنىڭ رەداكتسياسى وسى سۇحباتتى ۇيىمداستىرۋعا كومەك كورسەتكەن قازاقستاننىڭ ماجارستانداعى توتەنشە جانە وكىلەتتى ەلشىسى، سەربيادا، ماكەدونيادا ەلشىلىك قىزمەتتى قوسا اتقارۋشى نۇرباح رۇستەم مىرزاعا العىس بىلدىرەدى.
"ەگەمەن قازاقستان" گازەتى