ءبىز بۇگىندە وركەنيەتتى ەلىمىزدىڭ دامۋىنا تۇساۋ، كەمەلدەنۋىنە كەدەرگى كەلتىرەر قوعامدىق دەرتكە اينالعان سىبايلاس جەمقورلىقپەن كۇرەسۋدەمىز. «جەمقورلىققا جول جوق» دەپ ۇرانداتىپ، مىنبەرلەردەن اۋىزىمىزدى تولتىرىپ ايقانىمىزبەن، وسىنىڭ ءتۇپ-تامىرىنا قالاي بالتا شابۋعا بولادى دەگەن ساۋالعا جاۋاپ ىزدەپ جۇرگەنىمىز شامالى.  

جەمقورلىق دەرتىنە قالاي دۋشار بولدىق؟! ونىمەن كۇرەستى قايدان، قالاي باستاعانىمىز دۇرىس؟! قازىرگى كوپشىلىكتىڭ باستى ارمانى – باي بولۋ. بايۋ ءۇشىن ار، نامىسىنان باس كەشەتىندەر دە ءبىزدىڭ قوعامىمىزدا جەتەرلىك. ادامعا اقشا قىزمەت ەتپەي، ادام اقشاعا قىزمەت ەتەتىن تۇسىنىك قالىپتاسقالى بەرى ونىڭ ساناسى ۋلاندى، دۇنيەنىڭ قۇلىنا اينالدى. جەمقورلىقتىڭ دا باستاۋى وسىدان. وسى قاعيدانى  بۇزباي  قوعامداعى جەمقورلىقتى جويا المايمىز. جەمقورلىقتىڭ پايدا بولۋى قوعامداعى رۋحاني بايلىقتىڭ قۇنسىزدانىپ، ماتەريالدىق قۇندىلىقتىڭ الدىڭعى ساتىعا شىعۋىنىڭ سالدارى. سوندىقتان، ءبىز قوعامىمىزدا جەمقورلىققا قارسى كۇرەستى – ازاماتتارىمىزدىڭ  جۇرەگىنە رۋحاني ىزگىلىكتەردى، قۇندىلىقتاندى سىڭىرۋدەن باستاۋىمىز قاجەت. رۋحاني تۇرعىدان باي ادام، جەمقورلىقتاي لاس ىستەردەن جانىن تازا ۇستايدى.

رۋحاني ازعىنداۋ بالاسىنىڭ اكەسىن، شەشەسىن ولتىرۋگە، بالادان باس تارتۋعا  ت.ب. جانتۇرشىگەرلىك ىستەرگە اكەلىپ سوقتىرىپ جاتىر ەمەس پە؟! سول سەبەپتى دە، ازاماتتارىمىزدىڭ جان-دۇنيەسىنە مولدىرلىك سىيلار رۋحاني بايلىعىمىزدى كەڭ تۇرعىدا ناسيحاتتاۋمەن اينالىسساق، جەتەر جەتىستىگىمىز تولىمدى بولماق. رۋحاني بايلىق پەن ماتەريالدى بايلىقتى تەڭ دارەجەدە ۇستاي العانىمىزدا  عانا قوعامىمىزدىڭ دامۋى ورنىقتى بولارى ءسوزسىز. جەكە تۇلعانىڭ ادامگەرشىلىك ساناسىنىڭ بيىكتىگى ونىڭ العان ءتالىم-تاربيەسى، مىنەز-قۇلقى مەن ءىس ارەكەتىن انىقتايتىن ولشەم بولىپ تابىلادى.ء اربىر تۇلعانىڭ وزىنە ءتان بارلىق ادامي  قاسيەتتەرى رۋحتان ءنار الادى. ال جامان، جاعىمسىز قاسيەتتەر ءناپسىنىڭ كورىنىسى. مىنە، وسى سەبەپتى دە ءبىز جەمقورلىقپەن كۇرەستى رۋحاني سانانى تازارتۋدان باستاساق، ءاربىر ادام ءناپسىنىڭ تۇتقىندىعىنان بوساپ، ەلى مەن جەرىنە ادال قىزمەت ەتەر ازاماتقا اينالار ەدى.

وسى ۋاقىتقا دەيىن جەمقورلىقپەن كۇرەسۋ ءۇشىن ءتۇرلى ادىستەردى  قولدانىپ كەلدىك. سونىڭ ىشىندە، جەمقورلىق فاكتىلەرىمەن ۇستالعان ازاماتتاردى جۇمىستان قىسقارتىپ، ول لاۋازىمعا قايتا ورالا المايتىن تاسىلدەردى قولداندىق، ايىپقا تارتتىق، سوتتادىق، قاتاڭ تۇردە جازالاپ، تۇرمەگە ايدادىق. الايدا، ايتارلىقتاي ناتيجەگە قول جەتكىزبەدىك. سەبەبى، بىرەۋىن جازالاعانمەن، ونىڭ ورنىنا كەلگەن ەكىنشى بىرەۋ دال سول قاتەلىكتى نازاردا ۇستاپ، جاڭادان ايلا ويلاستىردى. تىڭ امال تابادى. ادامنان قۋلىق ارتىلعان با؟! بار ويعا العانى ءوزىنىڭ ماتەريالدىق دەڭگەيىن كوتەرۋ بولعاندىقتان، ول دا جەمقورلىققا جول بەرەدى.

سىبايلاس جەمقورلىق ىندەت، وعان قارسى كۇرەس مىندەت دەپ ايتىپ  ءجۇرمىز. ەندەشە، ونىڭ شيپاسى – حالىق اراسىندا اعارتۋ، ناسيحات جۇمىستارىن تەرەڭىنەن جۇرگىزۋ. بايلىقتى باستى قۇندىلىق دەپ اداسىپ جۇرگەن ازاماتتارىمىزدىڭ تۇسىنىگىنە توڭكەرىس جاساۋ. ياعني، ونىڭ سانا-سەزىمىن، سەنىمىن، ىشكى جان دۇنيەسىنىڭ تازارۋىنا ىقپال ەتىپ، جۇرەگىنە يمان ۇيالاتۋ.  ءبىزدىڭ قوعام اقنيەتتى، ادال، نامىسى بيىك ازاماتتاردى قاجەت ەتەدى. وسى تۇستا، سوڭىمىزدان ەرگەن ۇرپاق تاربيەسىن دە ۇمىت قالدىرماۋىمىز قاجەت.

بولاشاقتا وسكەلەڭ ۇرپاق جەمقورلىققا جيرەنە قاراۋى ءۇشىن ءبىز قانداي ارەكەت جاساپ، ولارعا قانداي باعىت سىلتەي الامىز؟! بۇگىن، ەرتەڭ دەمەسەك تە، الداعى 10-15 جىلدان  كەيىن سىبايلاس جەمقورلىقتى تولىعىمەن اۋىزدىقتاپ تاستاماساق تا، ونىڭ قازىرگىدەن الدەقايدا السىزدەنەتىندىگىنە ءوز باسىم كامىل سەنەمىن. سول ماقساتقا جەتۋ ءۇشىن اربىر وتباسىندا،  بالاباقشادا تاربيەلەنەتىن، مەكتەپتە ءبىلىم الاتىن بالانىڭ بويىنا يماندىلىق پەن ادامگەرشىلىكتى، ەلىنە، جەرىنە، ۇلتىنا دەگەن جاناشىرلىق، پاتريوتتىق سەزىمدى تەرەڭىنەن ءسىڭىرۋىمىز شارت. جانى تازا، ارى اق، ەلى مەن جەرىن كوركەيتەر ناعىز ازامات قالىپتاسۋى ءۇشىن ۇلتتىق رۋحتى جاس ۇرپاق بويىنا دۇرىس دارىتا الۋىمىز قاجەت. سوندا عانا ءبىز ونى قوعامىمىزعا قاۋىپ ءتوندىرىپ، وراسان كەسەل كەلتىرەتىن جەمقورلىقتاي كەلەڭسىز الەۋمەتتىك قۇبىلىستان اراشالاي الامىز. سول سەبەپتى، ۇلتجاندى ازامات تاربيەسىنە سەلقوس قاراۋدان اۋلاق بولعان ءجون. قايتا، بار نازارىمىزدى ۇرپاق تاربيەسىنە شوعىرلاندىرا الساق، جارقىن بولاشاققا  سەنىمدى ءارى نىق قادام تاستارىمىز انىق.

گۇلزادا بولەگەنوۆا،  ەكونوميكا جانە بيزنەس ماگيسترى 

Abai.kz