ءماجىلىس دەپۋتاتى بەرىك دۇيسەمبينوۆ قر پرەمەر-ءمينيسترى ب.ءا. ساعىنتاەۆتىڭ اتىنا دەپۋتاتتىق ساۋال جولداپ، اگروونەركاسىپ كەشەنىن دامىتۋدىڭ  2017-2021 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىن سىنعا الدى. اۋىلشارۋاشىلىعىن سۋبسيديالاۋدا الالاۋ بار ەكەندىگىن اشىق ايتقان ءماجىلىس دەپۋتاتى ۇكىمەت باسشىسىنا «جەرىمىزدىڭ 70 پايىزى جايىلىمدى جەرلەر بولا تۇرا، حالقىمىزدىڭ 43 پايىزى اۋىلدا تۇرسا دا، تاۋىق قورا مەن شوشقا قورانى شىر اينالىپ شىعا الماي ءجۇرمىز. نەگە؟» دەگەن سۇراق قويىپ وتىر.

دەپۋتات ۇكىمەت باسشىسىنا جولداعان ساۋالىندا بىلاي دەيدى:   

قۇرمەتتى باقىتجان ءابدىرۇلى!

قازىرگى تاڭدا قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا اگروونەركاسىپ كەشەنىن دامىتۋدىڭ 2017-2021 جىلدارعا ارنالعان مەملەكەتتىك باعدارلاماسىنىڭ تۇجىرىمداماسى قىزۋ تالقىدان ءوتىپ جاتىر.

باعدارلامانىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ىشىندە مال شارۋاشىلىعىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ، ءوندىرىس كولەمىن، ەكسپورتتىق الەۋەتتىكتى كوتەرۋ بار ەكەندىگىن اتاپ ءوتۋ قاجەت. الايدا وسى باعدارلامانىڭ مازمۇنىنا ۇڭىلەتىن بولساق، بىرقاتار سۇراقتار تۋىنداپ وتىر.

مىسالى، قۇس ەتىن ءوندىرۋدى سۋبسيديالاۋ 9 ملرد. تەڭگەدەن 13,5 ملرد. تەڭگەگە، ياعني 1,5 ەسە وسسە، سونىمەن قاتار ءىرى قارانىڭ ەتىن وندىرۋگە بەرىلەتىن سۋبسيديا 10 ملرد. تەڭگەدەن 7 ملرد. تەڭگەگە، ياعني 1,5 ەسەگە كەمىگەن.

اسىل تۇقىمدى شوشقا ساتىپ الۋدى سۋبسيديالاۋ 16,5 ميلليوننان 315 ميلليون تەڭگەگە، ياعني 19 ەسەگە ارتىپ وتىر، ال اسىل تۇقىمدى جىلقى ساتىپ الۋدى سۋبسيديالاۋ 387 ميلليوننان 126 ميلليون تەڭگەگە دەيىن، ياعني 3 ەسە كەمىگەن.

سونىمەن قاتار، ءىرى قارا باعىتىنداعى اسىل تۇقىمدى مالدى يمپورتتاۋ، ءسۇت باعىتىنداعى ءىرى قارانىڭ بۇقالارىن جەكە شارۋاشىلىقتا ۇستاۋ، ءبىرىنشى دەڭگەيلى مال بورداقىسىنا وگىزدەردى وتكىزۋ، مال ازىعىن ارزانداتۋ ءۇشىن مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتۋدەن، ياعني سۋبسيديالاۋدان مۇلدەم باس تارتۋ جوسپارلانىپ وتىر. بۇل قالاي؟ بۇل كىمگە قارسى جاسالعان شارا؟ اۋىلداعى قاراپايىم حالىققا ما؟

كۇنى كەشە عانا يندۋستريالاندىرۋ كۇنىندە ەلباسىمىز شەت ەلدەن اسىل تۇقىمدى قارا مالدى الىپ كەلۋدىڭ اسا قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. 

ونىڭ ۇستىنە، جەرىمىزدىڭ 70 پايىزى جايىلىمدى جەرلەر بولا تۇرا، حالقىمىزدىڭ 43 پايىزى اۋىلدا تۇرسا دا، تاۋىق قورا مەن شوشقا قورانى شىر اينالىپ شىعا الماي ءجۇرمىز. نەگە؟ اۋىلشارۋاشىلىعىن جوعارىداعىداي الالاۋدىڭ ارتىندا كىم تۇر؟ مۇمكىن بۇل سالانى دا قولداۋ كەرەك شىعار.  بىراق اتادان قالعان كاسىپتى - ءداستۇرلى مال شارۋاشىلىعىن ودان كەم قويماۋىمىز كەرەك قوي.  قاشاننان بەرى قازاقتىڭ داستارحانى ءۇشىن تاۋىق قازى-قارتا، جال-جايادان ارتىق بولىپ ەدى؟..

ءتورت تۇلىك مالدى باعۋدان، وسىرۋدەن قازاقتان اسقان مامان جوق.

قازاق اۋىلدارىنداعى بۇگىنگى كۇن كورىستىڭ كوزى بولىپ وتىرعان، ءتورت تۇلىكتىڭ نەگىزى – جىلقى مەن ءىرى قاراعا بولىنەتىن سۋبسيديانىڭ كۇرت تومەندەۋىن قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟

وبلىس ورتالىقتارىندا شوعىرلانعان ءىرى قۇس وندىرەتىن فابريكالار، ءىرى شوشقا فەرمالارى، استىق شارۋاشىلىعى قانشا ماڭىزدى بولسا، شالعاي اۋىلداردى، ەلىمىزدىڭ اسىراپ وتىرعان مال شارۋاشىلىقتارىنىڭ دا الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق، كەرەك دەسەڭىز ساياسي ماڭىزى وتە ۇلكەن دەپ سانايمىز.

وسىعان بايلانىستى، بولاشاقتا ىسكە اساتىن باعدارلاما جوباسىندا اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ بارلىق سالالارىنا تەڭ جاعداي جاساپ، قازاقي ءداستۇرلى مال شارۋاشىلىعىن قولداۋدى تومەندەتپەۋدى سۇرايمىز.

قۇرمەتپەن،

بەرىك دۇيسەمبينوۆ  -

«اق جول» قدپ فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتى

 Abai.kz