قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن. نازارباەۆ بيلىك تارماقتارى اراسىندا وكىلەتتىكتەردى قايتا ءبولۋ ماسەلەلەرى جونىندەگى ۇندەۋىندە حالىققا «ەلىمىز ءۇشىن اسا ماڭىزدى، تاعدىرلى ماسەلەنى ۇسىنباق»  ويىن، «كونستيتۋتسيا مەن زاڭدارعا وزگەرىستەر ەنگىزۋ» جونىندەگى  ۇسىنىستارىن ايتتى. ء«بىزدىڭ الدىمىزدا بيلىك تارماقتارىنىڭ وكىلەتتىكتەرىن قايتا ءبولۋ مىندەتى تۇر» دەي كەلە، وسى مىندەتتى ورىنداۋعا كىرىسۋ سەبەبىن بىلاي دەپ وتە ورىندى پايىمدادى: «قازىر زاماننىڭ ديدارى وزگەردى. ءبىز دە وزگەرۋگە ءتيىسپىز. سول سەبەپتى، مەملەكەتتىڭ باسقارۋ جۇيەسىن دە جاڭعىرتاتىن كەز كەلدى». سوسىن ءوزىنىڭ «ەلدىڭ مۇددەسى مەن زاماننىڭ تالابىن، ۇرپاقتىڭ بولاشاعىن ويلاي وتىرىپ وسىنداي بايلام» جاساعانىن ەسكەرتىپ، «ەكى نەگىزگى باعىت بويىنشا ىسكە» اسىرىلماق رەفورماعا تۇسىنىك بەردى.

بارشامىز ىقىلاستانا قابىل العان بۇل باعىتتار مىنالار. بىرىنشىدەن، پرەزيدەنتتىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق پروتسەستەردى رەتتەۋدەگى وكىلەتتىكتەرىنىڭ ءبىرازىن ۇكىمەتكە جانە باسقا دا اتقارۋشى ورگاندارعا بەرۋ كوزدەلدى. ەندى بۇل سالاعا ۇكىمەت، مينيسترلىكتەر جانە اكىمدىكتەر تولىقتاي جاۋاپ بەرەتىن بولادى. ەكىنشىدەن، بيلىك تارماقتارى اراسىنداعى قارىم-قاتىناستى كونستيتۋتسيالىق دەڭگەيدە تەڭگەرىمدى ەتۋ ماقسات ەتىلدى. بۇل جاعدايدا ۇكىمەتتى جاساقتاۋداعى پارلامەنتتىڭ ءرولى كۇشەيتىلەدى. پارلامەنت سايلاۋىندا جەڭگەن پارتيا ۇكىمەت قۇرامىن انىقتاۋعا تۇبەگەيلى ىقپال ەتەتىن بولادى. بۇل ۇكىمەتتىڭ پارلامەنت الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىگىن ارتتىرادى. تيىسىنشە، مۇنداي وزگەرىستەر بيلىكتىڭ زاڭ شىعارۋشى تارماعىنىڭ اتقارۋشى بيلىككە باقىلاۋىن كۇشەيتەدى.

وسى ەكى باعىتتىڭ قاي-قايسىسى دا جاۋاپكەرشىلىك پەن كاسىبيلىكتى ارتتىرۋعا قىزمەت ەتەدى. ءسويتىپ مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ تيىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتەدى. جاسالماق وزگەرىستەرگە پرەزيدەنت وسىنداي ءۇمىت ارتادى. بۇنداي ويعا كەلەر الدىندا ءوز وكىمىممەن ارنايى قۇرىلعان جۇمىس توبى وعان اتقارعان ىستەرىن باياندادى. ول توپتىڭ جۇمىسى تۋرالى ەسەپتى تىڭداپ، ولار جامان جۇمىس ىستەگەن جوق دەپ تاپتى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ شيرەك عاسىرىندا ەلەۋلى تابىستارعا قول جەتكەنىن، الايدا  الەم بۇگىندە كوز الدىمىزدا وزگەرىپ جاتقانىن، قوعامدىق ۇدەرىستەردىڭ جىلدامدىعى مەن كۇردەلىلىگى قازاقستاندا دا كوزگە ۇرىپ تۇرعانىن مويىندادى. ەندى  ء«بىز الداعى كەزەڭ الدىمىزعا مىندەتتى تۇردە كولدەنەڭ تارتاتىن جاھاندىق جانە وڭىرلىك سىن-قاتەرلەرگە قالاي قارسى تۇراتىنىمىزدى ويلاستىرۋعا ءتيىسپىز» دەدى. سول سەبەپتى دە ۇسىنىلىپ وتىرعان كونستيتۋتسيالىق «رەفورمانىڭ ءمانى بيلىك وكىلەتتىكتەرىن سارابدالدىقپەن قايتا بولۋدە، تۇتاستاي ساياسي جۇيەنى دەموكراتيالاندىرۋدا جاتىر» دەدى. بۇل پىكىر كوپشىلىك كوكەيىنە قونىپ جاتىر.

سول ورايدا ۇسىنىلماق شارالار ماڭىزدى بولعاندىقتان، پرەزيدەنت كونستيتۋتسيالىق رەفورمالاردىڭ جوباسىن جالپىحالىقتىق تالقىلاۋعا ۇسىنۋ جونىندە شەشىم قابىلدادى. بۇل وتە ورىندى بولدى. جۇرت مۇقيات تانىسىپ جاتقان قازاقستان كونستيتۋتسياسىنا ەنگىزۋگە ۇسىنىلعان وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار جونىندەگى زاڭ جوباسىندا كونستيتۋتسياعا پرەزيدەنتتىڭ ناقتى قانداي وكىلەتتىكتەرى ۇكىمەت پەن پارلامەنتكە بەرىلمەك ەكەنى كورسەتىلگەن. جوبادا پرەزيدەنتتىڭ الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق پروتسەستەردى رەتتەۋدەگى وكىلەتتىكتەرىنىڭ بىرقاتارىن ۇكىمەتكە جانە باسقا دا اتقارۋشى ورگاندارعا بەرۋ، باسقا دا وزگەرىستەر جاساۋ كوزدەلگەن. وسىعان وراي ءجۇرىپ جاتقان بۇكىلحالىقتىق تالقىلاۋعا ءبىز دە ءوز ۇنىمىزبەن قاتىسۋعا ءتيىسپىز. بۇل ءمانى زور ءىس بولماق، ويتكەنى  تالقىلاۋ بارىسىندا ايتىلعان ۇسىنىستاردى جۇمىس توبى تالدايدى جانە جيناقتاپ قورىتادى، ءسويتىپ زاڭ جوباسىن پىسىقتايدى دا، پرەزيدەنتتىڭ قاراۋىنا ەنگىزەدى. 

پرەزيدەنتتىڭ ءوزى اتاپ ايتقانداي، ۇسىنىلىپ وتىرعان باعدارلاما ءۇش مىندەتتى شەشۋگە جاعداي جاسايتىن بولادى. بىرىنشىدەن، ساياسي جۇيەنىڭ تۇراقتىلىق قورىن جاسايدى. ەكىنشىدەن، ۇكىمەت پەن پارلامەنتتىڭ ءرولىن ارتتىرادى. بۇل شارا قازىرگى زامانعى سىن-تەگەۋرىندەرگە جاۋاپ قايتارۋدىڭ نەعۇرلىم ءتيىمدى مەحانيزمىن بەرمەك. پرەزيدەنت مۇنى «باسقارۋدىڭ نەعۇرلىم كۇردەلى جۇيەسى» دەپ اتادى. ول بيلىك تارماقتارىنا ءوز يەلىگىندەگى  وكىلەتتىكتەردىڭ ايتارلىقتاي بولىگىن بيلىك تارماقتارىنا بەرۋگە سانالى تۇردە بارىپ وتىرعانىن اتاپ ايتتى. «مەن مۇنى جالعىز عانا ماقساتپەن – ەلدى باسقارۋدىڭ نەعۇرلىم ءتيىمدى، ورنىقتى، زاماناۋي جۇيەسىن قۇرۋ ءۇشىن جاساپ وتىرمىن»، – دەدى. «ۇشىنشىدەن، الەمدە مەملەكەتتىك قۇرىلىستىڭ امبەباپ مودەلى جوق. ءبارى دە ىزدەنىس ۇستىندە» ەكەنىن ەسكەرتە كەلە، ء«بىز ءوزىمىزدىڭ، كەيدە ەرەكشە شەشىمدەرىمىزدى» تاباتىنىمىزدى، «مەملەكەتتىك قۇرىلىستىڭ بوگدە مودەلدەرىن كوشىرىپ الۋمەن ەشقاشان اينالىسپاعانىمىزدى»، بۇكىلحالىقتىق تالقىلاۋعا «ۇسىنىپ وتىرعان رەفورما ەڭ الدىمەن ءوز تاجىريبەمىزگە جانە قازاقستاننىڭ ءوزىنىڭ قاجەتتىلىكتەرىنە ارقا سۇيەيتىنىن» شەگەلەپ اتادى. قازاقستان قاي باعىتتا جۇرەدى دەگەن ساۋالعا جاۋاپ رەتىندە اتالمىش رەفورمالار باعدارلاماسىن ۇسىندى.  ۋاقىت قويىپ وتىرعان بۇل ساۋالعا «جاۋاپ ايقىن جانە دايەكتى» – «قازاقستان دەموكراتيالىق دامۋ جاعىنا قاراي» جۇرەدى دەگەندى  پرەزيدەنت نىعارلاي كورسەتىپ، باتىل مالىمدەدى.

بۇل كۇندەرى كوپشىلىك ۇسىنىلعان وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار جوباسىن قولداپ، ولاردى جاقسارتا تۇسۋگە باعىتتالعان ۇسىنىستارىن دا ءبىلدىرىپ جاتىر. ءبىز دە مەملەكەت باسشىسىنىڭ سىرتقى ساياساتقا، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك پەن ەلدىڭ قورعانىس قابىلەتىن ارتتىرۋعا  كۇش-جىگەرىن جۇمىلدىرۋدى كوزدەگەنىن شەشىمىنە ريزامىز. سول رەتتە بيلىكتىڭ ءۇش تارماعىنىڭ – ۇكىمەت پەن پارلامەنتتىڭ ءرولىن ايتارلىقتاي كۇشەيتۋگە بەل بۋعانىن،  تيىسىنشە اتقارۋشى بيلىكتى باقىلاۋداعى سوت بيلىگىنىڭ ءرولى ارتتىرىلۋىن ماقۇلدايمىز. وسى جەردە، ماسەلە كونستيتۋتسيالىق وزگەرىستەر جايىندا بولعاندىقتان،  كونستيتۋتسيادا بيلىكتىڭ سوت تارماعى جايىندا مەملەكەتتىك تىلدە تۇجىرىمدالعان قاعيداتتاردى مەيلىنشە دۇرىس ءتۇسىنۋ ءۇشىن تەرميندەردىڭ دۇرىس قولدانىلۋى دا ماڭىزدى ەكەنىنە نازار اۋدارعاندى ءجون كورىپ وتىرمىن. مەنىڭشە، ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر قاتارىندا بۇلاردى دا قاپەرگە العان ءجون بولار ەدى. مەن جاقسارتۋعا ءتيىس كەمشىلىككە بالاپ وتىرعان جايتتەر نەگىزگى زاڭنىڭ مەملەكەتتىك تىلدە ەمەس، ورىسشا دايىندالىپ، قازاقشاعا اۋدارىلۋى سالدارىنان كەتكەن بولۋعا كەرەك. دەمەك، ونى تۇزەتەتىن ۋاقىت تا كەلدى، ورايى دا تۋدى.

ايتالىق، كونستيتۋتسياداعى «سۋدى ي پراۆوسۋديە» دەگەن تاراۋ «سوتتار جانە سوت تورەلiگi» دەپ اۋدارىلعان. «سۋدى» مەن «سوتتار» دۇرىس ەكەنىنە شاك كەلتىرمەيمىز، بىراق ورىسشا «پراۆوسۋديە» مەن قازاقشا «سوت تورەلiگi» دەگەن سوزدەردىڭ ماعىناسى ءبىر ەمەستىگى الاڭداتاتىنىن ايتۋعا ءتيىسپىن. «پراۆوسۋديە» ەكى سوزدەن قۇرالعان: پراۆو+سۋديە – قۇقىق+سوتتاۋشىلىق. ال بۇل، اتى ايتىپ تۇرعانداي، «زاڭ بويىنشا شەشىم قابىلداۋ» دەگەن ۇعىمدى بىلدىرەدى. ياعني بۇل تەرميندى قۇقىقتىق سوت، قۇقىق بويىنشا شەشىم قابىلداۋ، قۇقىق نەگىزىندە، ياكي قۇقىققا، زاڭعا سۇيەنىپ سوتتاۋ دەپ ءتۇسىنۋ كەرەك. ال «سوت تورەلiگi» كەرى اۋدارعاندا «اربيتراج سۋدا»، ياكي «سۋدەيستۆو سۋدا» بولىپ شىعادى. دەمەك، 75-بابتىڭ «پراۆوسۋديە ۆ رەسپۋبليكە كازاحستان وسۋششەستۆلياەتسيا تولكو سۋدوم» دەپ تۇجىرىمدالۋىنىڭ مەملەكەتتىك تىلدە «قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا سوت تورەلiگiن تەك سوت قانا جۇزەگە اسىرادى» دەگەن بۇلدىر ماتىنمەن بەرىلگەنىن مويىنداعانىمىز ءجون. مۇنىڭ دۇرىسى، ءارى ءدال ماعىناسى «سوت تورەلiگiن» ەمەس، «قۇقىقپەن سوتتاۋدى»، ياكي «قۇقىقتىق سوتتى» دەگەن تىركەس بولۋعا كەرەك. دەمەك، «..قۇقىقپەن سوتتاۋدى (ياكي «قۇقىققا سۇيەنىپ سوتتاۋدى»، نەمەسە  «قۇقىقتىق سوتتى») تەك سوت قانا جۇزەگە اسىرادى» دەۋ دالىرەك شىعادى عوي دەپ ويلايمىز. پرەزيدەنت قۇرعان جۇمىس توبى بۇعان دا نازار اۋدارسا جاقسى بولار ەدى.

جالپى، بىرىنشىدەن، قوعامدىق قاتىناستاردى رەتتەۋشى، مەملەكەت كەپىلدىك بەرەتىن ءتارتىپتى كوزدەيتىن ەرەجەلەر جۇيەسى، جيىنتىعى، سوت بيلىگى جۇزەگە اسىرىلاتىن مەملەكەتتىك قۇقىق قورعاۋ جانە قۇقىق قولدانۋ قىزمەتىنىڭ ءتۇرى دە، سونداي-اق، ەكىنشىدەن، ماسەلەن، جەكەلەگەن ادامنىڭ ابىرويى مەن بوستاندىعىن قامتاماسىز ەتەتىن رەتتىلىك ەرەجەلەرى دە ورىسشا ءبىر عانا «پراۆو» سوزىمەن بەلگىلەنەدى. ورىسشا ءبىر سوزبەن بەلگىلەنەتىن بۇل ەكى جاعدايعا  قازاقتىڭ جيناقتاۋشى ۇعىم بەرەتىن «قۇقىق» جانە جەكەلەگەن سالاداعى ەرەجەنى بىلدىرەتىن «قۇق» دەگەن سوزدەرىن قولدانعان دۇرىس بولار ەدى.  بىزدە، ماسەلەن، «پراۆا چەلوۆەكا» دەگەن تىركەستى «ادام قۇقتارى» دەۋدىڭ ورنىنا «ادام قۇقىعى» دەپ اۋدارعان. پرەزيدەنت جاريا ەتكەن قازىرگى مۇمكىندىكتى پايدالانا وتىرىپ، ارنايى جۇمىس توبى كونستيتۋتسيانىڭ قازاقشا ماتىنىنە وسىعان بايلانىستى دا رەداكتسيالىق وزگەرىستەردى ەنگىزۋ جايىن قاراسا دۇرىس بولار ەدى. 

پرەزيدەنت كونستيتۋتسياعا ەنگىزىلەتىن وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار قازاقستاننىڭ دەموكراتيالىق دامۋ جاعىنا قاراي جۇرەتىنىن كورسەتەدى دەپ اتاپ ايتتى. جاسالماق قادام وتە ماڭىزدى، سوندىقتان بۇكىلحالىقتىق تالقىلاۋدىڭ وسى قادامدا ەسكەرىلگەن وزگەرىستەردى جەتىلدىرە تۇسۋگە ۇلەس قوسارى كامىل. سونداي ىسكە ءوز ۇلەسىمىزدى قوسۋ نيەتىمەن، ءبىز دە بىرەر ۇسىنىس ايتساق دەيمىز. ءبىزدىڭ ويىمىزشا، وزگەرىستەر ءماتىنىن دايىنداعان جۇمىس توبى العاشقى وتىرىستارىندا حالىقتىڭ كوڭىل-كۇيىن تولىق ەسكەرمەگەن ءتارىزدى. سونداي تۇستارعا بايلانىستى تۋىندايتىن ۇسىنىستاردى دا  جۇمىس توبى تالداۋعا الىپ، قورىتقانى ءجون.

ماسەلەن، جەر كودەكسىنە بايلانىستى بولعان بىلتىرعى تولقۋلاردا حالىقتىڭ جينالىستارعا، دەمونستراتسيالارعا، شەرۋلەرگە قاتىسۋىنا ەرىكتىلىگى تۇجىرىمدالعان كونستيتۋتسيالىق قۇقتارى شەكتەلدى. جينالىستار، دەمونستراتسيالار، شەرۋلەر جاساتپاۋ ءوز الدىنا،  كوشەگە شىققان ادامداردى ەشقانداي جينالىستارعا، دەمونستراتسيالارعا، شەرۋلەرگە قاتىسپاسا دا ۇستاپ اكەتۋ دەرەكتەرى ەلدى دۇرلىكتىردى. وسىعان بايلانىستى اركىمنىڭ بۇل كونستيتۋتسيالىق قۇقىن كەدەرگىسىز پايدالانۋىن قامتاماسىز ەتۋ مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باستى مىندەتى ەكەنىن ءتيىستى بابقا تياناقتاپ جازعان دۇرىس. مۇنى، ماسەلەن، 32-بابتاعى شەكتەۋ تۇجىرىمدالعان تىركەستىڭ باس جاعىنا قويۋعا بولار ەدى. ايتالىق، كونستيتۋتسيادا «بۇل قۇقىقتى پايدالانۋ مەملەكەتتiك قاۋiپسiزدiك، قوعامدىق ءتارتiپ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، باسقا ادامداردىڭ قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ مۇددەلەرi ءۇشiن زاڭمەن شەكتەلۋi مۇمكiن» دەگەن سويلەم:  «بۇل قۇقتى پايدالانۋ مەملەكەتتiك ورگاندار تاراپىنان قامتاماسىز ەتىلەدى» دەپ باستالىپ، «الايدا،  مەملەكەتتiك قاۋiپسiزدiك، قوعامدىق ءتارتiپ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، باسقا دا ادام قۇقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ مۇددەلەرi ءۇشiن بۇل قۇقتىڭ زاڭمەن شەكتەلۋi مۇمكiن» دەپ جازىلسا دەگەن ۇسىنىس بار. سول تولقۋلاردىڭ تۋ سەبەبىن دە ۇمىتپاعانىمىز ءجون. كونستيتۋتسيالىق رەفورمادا، پرەزيدەنتتىڭ بۇعان دەيىنگى بەلگىلى ءموراتوريىن ەسكەرە وتىرىپ، الدەبىر تەرىس نيەتتىلەر تاراپىنان بولاشاقتا تەرىس ماقساتقا پايدالانىلۋى ىقتيمال ساڭىلاۋلار جاساماعانىمىز ابزال. ياعني، 26-بابقا ۇسىنىلىپ وتىرعان وزگەرىستى – «قازاقستان ازاماتتارى» دەگەن ءسوزدىڭ ورنىنا «اركىم» دەگەن ءسوزدى – ەنگىزۋدەن باس تارتقان دۇرىس بولادى عوي دەپ ويلايمىز.

بىزدە زاڭداردىڭ مەملەكەتتىك تىلدە قابىلدانۋى نەكەن-ساياق ەكەنى راس. جالپى، پارلامەنتتىڭ ءوز تاراپىنان زاڭ شىعارۋعا دەگەن باستاماشىلىعى مۇلدەم كورىنبەيتىنى قىنجىلتادى. مۇنى كونستيتۋتسيادا قالاي ەسكەرۋ كەرەكتىگىن ويلانۋ ءلازىم. قوعامدى الاڭداتىپ جۇرگەن ۇلكەن ماسەلەنىڭ ءبىرى مەملەكەتتىك ءتىلدىڭ ءوز مارتەبەسىندە قولدانىلماۋى. ۇلتتىق ۇيىمداردىڭ «مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭ» قابىلداۋ كەرەك ەكەنىن كوپتەن كوتەرىپ،  ايتىپ كەلە جاتقانى بەلگىلى، ءتىپتى ءوز بەتتەرىنشە زاڭ جوباسىن دا دايىنداپ ۇسىندى. الايدا زاڭ شىعارۋشىلىق قۇقى بار بيلىك تارماقتارىن – نە اتقارۋشى بيلىكتى، نە زاڭ شىعارۋشى بيلىكتى بۇل ءجايت ويلانتقان جوق. بالكىم، پرەزيدەنت ايتقانداي،  قازىر زامان ديدارىنىڭ وزگەرگەنىن، دەمەك ءبىزدىڭ دە وزگەرۋگە تيىستىگىمىزدى ويلاپ، كونستيتۋتسيالىق رەفورمادا وسى ءجايتتى دۇرىستاۋدى ەسكەرگەن ءجون شىعار. ايتالىق، 7-بابتىڭ 1-تارماعى مىنانداي سوزدەرمەن تولىقتىرىلسا: «بيلىك تارماقتارى ءوز قىزمەتىن مەملەكەتتىك تىلدە اتقارادى، شىعارىلعان زاڭدار مەن ەرەجەلەردى، نۇسقاۋلار مەن تاپسىرمالاردى قاجەت بولعان جاعدايدا ازاماتتارعا ورىس تىلىنە اۋدارىپ بەرۋدى مەملەكەتتىك ورگاندار قۇرعان اۋدارما القالارى جۇزەگە اسىرادى». 

كونستيتۋتسيالىق رەفورما جانە تاريحي ادىلەتتىلىك قول ۇستاسىپ قاتار جۇرسە دەگەن تىلەكتەمىز. مەملەكەتتىك تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزگەنىمىزبەن، قازاق حالقىنىڭ بۇرىنعى رەجيمدەردە شەكتەلگەن قۇقتارىن تولىق قالپىنا كەلتىرۋمەن شىنداپ اينالىسپادىق. جاڭا مۇمكىندىكتەرگە يە بولعالى وتىرعان پارلامەنت، بالكىم، قازاقتىڭ ۇلت ماسەلەسىن ەسكەرەر، ارنايى تالقىلاۋلار جاسار، شەشىلمەگەن تۇستارىن ايقىندار، ءتيىستى قۇجاتتار قابىلدار، ءار سالادا قازاقتىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرىنىڭ قوعالۋىن ءبىرىنشى كەزەككە قويار دەپ ۇمىتتەنەمىز. پرەزيدەنتتىڭ ءوز بيلىگىنىڭ بىرقاتارىنان  ەرىكتى تۇردە باس تارتىپ، زاڭ شىعارۋشى جانە اتقارۋشى بيلىكتى كۇشەيتۋگە سانالى تۇردە بارۋىن بارشامىز باعالاي بىلەيىك جانە وسى جاسالماق وزگەرىستەردىڭ جاسامپازدىققا ۇلاسۋىنا، بيلىك سالالارىنىڭ حالىققا قىزمەت ەتۋ دارەجەسىنىڭ جاقسارۋىنا بارشامىز ءبىر كىسىدەي كومەكتەسەيىك دەگەن تىلەك بىلدىرەمىن.

بەيبىت قويشىباەۆ

Abai.kz