وتكەن اپتادان بەرى ەل ءىشىن «سيني كيت»، «تيحي دوم» دەيتىن عالامتورداعى ويىندار دۇرلىكتىرىپ جاتىر. قازىر بۇل اتى شۋلى سوزدەردەن ءجاسوسپىرىم بالا تۇگىلى، اقىل تولىسقان ەرەسەكتەر دە شوشيتىن بولدى. الەۋمەتتىك جەلى دە شۋ بولىپ، تالقىعا تۇسكەن ويىن وسىدان ەكى جىل بۇرىن، ياعني 2015 جىلى رەسەيدە شىققان.

ادامدى سۋيتسيدكە ماجبۇرلەيتىن قاۋىپتى ويىننىڭ شىرماۋىنا شاتىلعانداردىڭ دەنى ءجاسوسپىرىم بالالار. ولار نەبارى 12-16 جاستا. وقۋشىلار وزدەرىن ەشكىمگە  كەرەكسىز سەزىنىپ، اتا-اناسىنىڭ ءار ءسوزىن نەگاتيۆتى تۇرعىدان قابىلدايتىن كەزەڭدەر بولادى عوي. وسىنى ءدوپ باسقان ويىن اۆتورلارى ارام ويىن جۇزەگە اسىرادى ەكەن.

ويىن 50 كەزەڭنەن تۇرادى

پسيحولوگيالىق دەپرەسسيادا جۇرگەن بالالار اۋەلدە «سيني كيت»، «تيحي دوم» دەگەن پاراقشالارعا تىركەلىپ، باسىندا قىزىعۋشىلىقپەن ويناپ كورەدى. بالە سوسىن باستالادى. وسىنداي اتاۋلارمەن 2015 جىلى 8 پاراقشا اشىلعان. ال، قازىرگى ۋاقىتتا 450 پاراقشا تىركەلگەن. جەتكىنشەك جۇمىسىن فوتو ەسەپ رەتىندە ءوز پاراقشاسىنا "#سينيكيت  #ياۆيگرە  #رازبۋديمەنيا420" دەگەن حەشتەگتەرمەن فوتو سۋرەت سالادى. ءار تاپسىرما ساعات: 4:20 دا ادام ۇيقىلى وياۋ جۇرەتىن كەزەڭدە جۇزەگە اسادى. مودەراتورلار ماقساتتارى ورىندالعاننان كەيىن تەلەفون نومەرىن الادى. العاشقى تاپسىرما: «ۇستارانىڭ جۇزىمەن قولىڭا كيتتىڭ سۋرەتىن سال» دەپ كەلەدى. سونىمەن قاتار، پاراقشانىڭ ۇسىنعان اۋەندەرىن تىڭداپ ءجۇرىپ، ويىنعا قالاي بەرىلىپ كەتكەنىن تۇسىنبەگەن بالا ودان ءارى تاپسىرمالاردى جالعاستىرا بەرەدى. ايتا كەتەتىن جايت، ويىننىڭ 50 كەزەڭنەن تۇراتىن سەبەبى: مودەراتورلاردىڭ جىبەرگەن سىلتەمەلەرىنە كىرگەن قاتىسۋشىنىڭ IP نومەرلەرى ساقتالا بەرەدى.

ەندى سوڭعى تاپسىرما، «ءوزىڭدى ءولتىر، نە اسىل، نە سەكىر» دەپ كەلەدى. «مەن ولاي جاساي المايمىن» دەگەن جاۋاپقا ولار: ء"بىز كومەتەسەمىز" دەپ قورقىتادى. جىبەرگەن سىلتەمەلەرگە كىرۋ ارقىلى جەتكىنشەكتىڭ IP نومەرلەرى ساقتالىپ قالعان. سول ارقىلى بالاعا ءۇيىنىڭ ادرەسىن، پاتەر نومەرىن جىبەرىپ، «سەنىڭ تۋىستارىڭدى، اتا-اناڭدى ءولتىرسىن دەمەسەڭ، ءوزىڭدى ءولتىر!» دەگەن حابارلاما كەلگەننەن كەيىن جەتكىنشەك تاڭداۋىن جاساپ، وزىنە قول جۇمسايدى.

نەگە «سيني كيت»؟

كوك كيت - سۋيتسيد جاساۋشىلاردىڭ سيمۆولى. كوك كيتتەردىڭ باسىم كوپشىلىگى سۋدىڭ تولقىنىمەن تەڭىز جاعاسىنا شىعىپ قالىپ وزدەرىن ولتىرەدى. بۇل ماعىنانى بىلگەن بالا ءوزىن كوك كيت ءتارىزدى جالعىز سەزىنىپ، ءومىر تەڭىزىنىڭ جاعاسىندا ولۋگە تالپىنادى.

ۇيىمداستىرۋشىلار كىم؟

بۇل ويىندى ۇيىمداستىرۋشى فيليپپ ليسس ەسىمدى 21 جاستاعى جىگىت. العاشقى ماقساتى پابليككە ادام جيناۋ ارقىلى اتاقتى بولۋ بولعان. جانە سول ارقىلى قىزىقتى ويىندار ويناتۋدى ءجون كورگەن. ول ءوز سوزىندە «مەنىڭ پاراقشامدا ءسۋيتسيدتى ناسيحاتتايتىن ەشنارسە جوق» دەپ اقتالعان.

بۇنداي ارەكەتكە بارعان ادامدا ەس بار ما؟

مۇنداي ەسسىز ارەكەتكە بارعان ادامنىڭ كۇردەلى پسيحولوگيالىق اۋىتقۋى بار دەپ ساناۋىڭىز مۇمكىن. ءيا، كەم دەگەندە 15 ءجاسوسپىرىمنىڭ قىرشىننان قيىلۋىنا سەبەپ بولعان فيليپپ ليس «بيپوليارنىم راسسترويستۆوم ليچنوستەي» پسيحولوگيالىق اۋرۋىنان زارداپ شەگۋدە. بالالىق شاعىندا شەشەسى مەن اعاسىنان كوپ سوققى جەگەن. سونداي-اق، «فيليپپ ءليستىڭ» شىن اتى-ءجونى فيليپپ بۋدەيكين. «ليس» دەگەن لاقاپ اتتى قوسىپ العانى دا سەبەپسىز ەمەس. ادەتتە تۇلكىلەر ءوز جەمتىگىنە ءبىر سەكىرەدى دە، ارتىنان جالت بەرىپ قاشقان بولادى دا تاپ بەرىپ، جەيدى. وسىنشالىق زۇلىمدىققا تولى اتاۋلاردى تاڭداۋى دا ونىڭ ءجاي عانا پسيحولوگيالىق اۋىتقۋى بار ادام دەگەنگە سەنىڭكىرەمەيسىڭ. فيليپپ بۋدەيكين 2016 جىلدىڭ قاراشا ايىندا ۇستالىپ، جەلتوقسان ايىندا پسيحولوگيالىق اۋىتقۋى بار ادامداردىڭ اۋرۋحاناسىنا جاتقىزىلعان. «ليس» قولعا تۇسسە دە، ادام ءولىمى ازايار ەمەس. ياعني، ۇيىمداستىرۋشى تەك ءبىر ادام ەمەس، توپ بولىپ جۇمىس جاسايتىن ادام شوشىرلىق  ىستە ميرون سەتح ەسىمدى تاعى ءبىر ادامنىڭ ەسىمى ءمالىم. ءالى ۇيىمداستىرۋشى مودەراتورلار ىزدەستىرىلۋدە. ال «ليس» بولسا، ءوزىنىڭ جاندايشاپتارىنىڭ ەشبىرىنىڭ اتىن اتاماي وتىر.

رينا پولينكوۆا دەگەن كىم؟

سوڭى سۋيتسيدكە اكەلەتىن بۇل ويىننىڭ العاشقى قۇربانى 2015 جىلى پويىز رەلسىنە باسىلىپ قازا تاپقان رينا پولەنكوۆا ەسىمدى 16 جاستاعى كوللەدج ستۋدەنتى. ول ءومىرىنىڭ سوڭعى مينۋتىندا پويىزبەن سەلفي جاساپ، ۆكونتاكتەدەگى پاراقشاسىنا «نيا، پوكا» دەگەن جازبامەن سۋرەت سالىپ، كەلە جاتقان پويىزدىڭ رەلسىنە باسىن قويىپ، قازا تاپقان.  رينانىڭ ولىمنەن كەيىن، ەليا  ەسىمدى 12 جاسار قىز 14 ەتاجدان سەكىرىپ، وزىنە قول جۇمساعان. وسى وقيعالاردان كەيىن ارتىنشا ءجاسوسپىرىم ەر بالا تامىرىن كەسىپ، قىرشىننان قيىلعان.

قازاقستاندىقتار دا كوك كيتتىڭ قۇربانى بولدى

رەسەيدى داۋرىقتىرعان بۇل ماسەلە قازاقستان، قىرعىزستانمەن قاتار كاۆكاز ەلىن دە شۋلاتتى. قاراعاندى قالاسىندا ءوز وزىنە قول جۇمساعان 19 جاستاعى ستۋدەنت قىز وسى ويىننىڭ قۇربانى بولدى دەگەن كۇدىك بار. تۋىستارىنىڭ ايتۋى بويىنشا بويجەتكەننىڭ ۆكونتاكتە گرۋپپاسىندا «سيني كيت» دەگەن توپ تابىلعان. قىرعىزستانداعى سەگىزىنشى سىنىپ وقۋشىسى كوپقاباتتى ۇيدەن سەكىرىپ قازا تاپتى. سونداي-اق، وسەتيالىق 15 جاستاعى ەر بالا وزىنە قول جۇمسار الدىنداعى ءوز حاتىندا: «مەن ءولدىم، جانە مەنىڭ باقىتتى كۇلكىممەن ولگەنىمدى بىلىڭدەر. بارلىعى «ماما، مەن ءولدىم» گرۋپپاسىنىڭ باسشىسى ايتقانداي بولدى» دەلىنگەن.  تەك ءولىم تۋرالى جازبالار جاريالاعان جەتكىنشەكتىڭ سوڭعى  جازباسىندا «ەشتەڭەنى كەرى قايتارا المايسىڭ» دەپ جازىلعان. قازىر ەلىمىزدە وسى ويىنعا قوسىلۋشىلار سانى كوبەيگەن.

ءجاسوسپىرىم جەتكىنشەكتەردىڭ ءولىمى بويىنشا رەسەي ءبىرىنشى ورىندا تۇر. ءبىر جىلدا ءوز وزىنە قول جۇمساعان جاستار سانى 130-عا جەتكەن. قازاقستاندا سۋيتسيد بويىنشا الدىڭعى قاتاردان ورىن الادى.

ەلىمىزدە  ۆيرتۋالدى ءومىردىڭ كەيىپكەرلەرى بولىپ جۇرگەندەر كوپ.  بالالاردىڭ الاڭىندا قىبىرلاعان جان جوق.  وسىدان  5-6 جىل بۇرىن بالالارىن ويىننان ۇيگە كىرگىزە المايتىن اتا-انالار قازىر شىعارا المايدى. ءتىپتى، شىعارۋعا تالپىنبايدى دا. سەبەبى، بۇگىندە جۇمىستان قولدارى بوسامايتىن اكە مەن شەشەگە تەك تىنىشتىق كەرەك. ال، ول تىنىشتىقتى تەحنيكا دامىعان زاماندا بالانىڭ قولىنا بەرىپ قوياتىن ۇيالى تەلەفون سىيلايدى. تىم-تىرىس تىنىشتىقتىڭ ىشىندە قانشا قاۋىپ، قانشا بەيمازا دۇنيەنىڭ بارىن ەسكەرمەيدى.

كولىكتىڭ تەرەزەسىنەن لاقتىرىلعان بالا،  اجەتحانادا تاستاپ كەتكەن بەيكۇنا ءسابي، قوقىس جاشىگىنەن تابىلعان كىشكەنتاي بوبەك. قوعامدىق ادىلەتسىزدىكتەن ىشتەرى كۇيىپ، ءوز ءوزىن ورتەگەن جاسوسپىرىمدەر. مونشاقتاي تىزىلگەن  جان تۇرشىگەرلىك وقيعالاردىڭ ۇزىلمەۋى، ادام ساناسىنىڭ جاقسىعا ەمەس، جامانعا ۇيىرلىگى. وسىنداي ماسەلەلەردىڭ قاتارىن قيىندىق دەگەننەن حابارسىز جەتكىنشەكتەردىڭ ءولىمى تولىقتىرماۋى كەرەك.

ءسىزدىڭ بالاڭىز قازىر نە ىستەپ وتىر؟ سونى ويلاڭىز!..

شىڭعىس بەردىقوجا

Abai.kz