ءماجىلىستىڭ جالپى وتىرىسىندا وتكەن بيۋدجەت وزگەرىستەرىن تالقىلاۋ بارىسىندا دەپۋتات ايگۇل سولوۆەۆا ۇلتتىق بانك توراعاسى قايرات كەلىمبەتوۆكە قاراتا ەكونوميكانى دوللارسىزداندىرۋ ماسەلەسىن كوتەردى. دەپۋتات حانىم «ەلباسى وسىدان بەس جىل بۇرىن ەكونوميكانى دوللارسىزداندىرۋ تۋرالى يدەياسىن ايتقان ەدى. بۇل رەتتە الەمدىك ۆاليۋتا ەلدەر اراسىنداعى كەلىسىمشارت بويىنشا جۇزەگە اسۋى كەرەكتىگىنە نازار اۋدارىلعان بولاتىن. وسى باعىتتاعى جۇمىس بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ تۋرالى پرەزيدەنت جاقىنداعى ۇكىمەتتىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا ايتتى. وسىعان وراي، ۇلتتىق بانك تەڭگەنىڭ ەكونوميكاداعى ءرولىن نىعايتىپ، دوللاردان كەتۋ ءۇشىن قانداي شارالار قابىلدايدى؟» - دەپ سۇرادى.

ءوز جاۋابىندا ۇلتتىق بانك توراعاسى قايرات كەلىمبەتوۆ: «ەلباسى تاپسىرماسىنا سايكەس، ۇكىمەتپەن بىرلەسە وتىرىپ، ەكونوميكانى دوللارسىزداندىرۋدىڭ 2015-2016 جىلدارعا ارنالعان ارنايى شارالارى قابىلدانىپ جاتىر. جوسپار باستى ءۇش باعىتقا نەگىزدەلەدى. ءبىرىنشى باعىت - ماكروەكونوميكالىق تۇراقتىلىقتى قامتاماسىز ەتۋ. بۇل نەگىزىنەن ۇكىمەت جانە ۇلتتىق بانكپەن جۇرگىزىلەتىن بارلىق ماكروەكونوميكالىق ساياساتقا ارنالادى. ونىڭ اياسىندا ينفلياتسيا ۇدەرىسىن ىرىقتاندىرۋ، ەكونوميكانى ءارتاراپتاندىرۋ شارالارى ارقىلى جۇزەگە اسادى. ەكىنشى باعىت - قولما-قول اقشا وپەراتسيالارىن ازايتىپ، كولەڭكەلى اينالىمدى تومەندەتۋ. مۇندا قانداي دا ءبىر شەتەلدىك ۆاليۋتانىڭ اينالىمىنا تىيىم سالۋ ەمەس، ۇلتتىق ۆاليۋتانىڭ ءرولىن ارتتىرۋ تۋرالى ءسوز بولىپ وتىر. سونىڭ ىشىندە قولما-قول اقشا اينالىمىن تومەندەتۋ بويىنشا شارالار كوزدەلەدى، جەكە تۇلعالار اراسىندا جىلجىمايتىن، جىلجىمالى مۇلىكتى ساتىپ الۋ-ساتۋ بارىسىندا وسى ماسەلەلەردى رەتتەۋ قاراستىرىلادى. ارينە، بۇعان ۋاقىت كەرەك. دەگەنمەن، الەمنىڭ بارلىق ەلدەرىندە ءارتۇرلى ترانزاكتسيالاردا قولما-قول اقشاسىز وپەراتسيالار اينالىمى ارتىپ وتىر. قازاقستان دا بۇل ۇدەرىستەن شەت قالمايدى، الداعى ۋاقىتتا كەزەڭ-كەزەڭىمەن زاڭنامالىق وزگەرىستەر ەنگىزبەكپىز. ءۇشىنشى باعىت - ۇلتتىق ۆاليۋتانىڭ شەتەلدىك ۆاليۋتاعا قاراعاندا باسىمدىعىن كوتەرۋ. بۇل ءۇشىن ەڭ الدىمەن تاۋارلاردىڭ، جۇمىستاردىڭ جانە كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ باعاسىن شەتەلدىك ۆاليۋتادا كورسەتۋگە تىيىم سالىناتىن بولادى. سونىڭ ىشىندە «شارتتى بىرلىك» دەگەن سەكىلدى اتاۋلارعا دا تىيىم سالۋ قاراستىرىلعان. تەڭگە بويىنشا دەپوزيتتەرگە كەپىلدەندىرۋ كولەمىن 5-تەن 10 ملن. تەڭگەگە دەيىن ارتتىرۋ قاراستىرىلادى. كەرىسىنشە، شەتەلدىك ۆاليۋتاداعى دەپوزيتتەرگە ستاۆكالاردى 3 پايىزعا دەيىن تومەندەتۋ كوزدەلەدى»، - دەپ جاۋاپ بەردى.

ەلىمىزدە كەڭىنەن اڭگىمە بولىپ وتىرعان ۇلتتىق ەكونوميكانى دوللارسىزداندىرۋدىڭ باستى مىندەتى — وتاندىق قارجى-بانك سەكتورىن دامىتۋعا سەرپىن بەرۋ بولىپ تابىلادى.

اباي-اقپارات.