استانا قالاسىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قۇرىلعانىنا 25 جىل تولۋىنا ارنالعان سالتاناتتى جيىن ءوتتى. بەيبىتشىلىك جانە كەلىسىم سارايىندا وتكەن مەرەكەلىك شاراعا ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆتىڭ ءوزى ارنايى كەلىپ قاتىستى، - دەپ حابارلايدى اباي-اقپارات. سونداي-اق، قۇرمەتتى قوناقتاردىڭ قاتارىندا رەسپۋبليكانىڭ كۇش جانە قۇقىق قورعاۋ قۇرىلىمدارىنىڭ، مينيسترلىكتەر مەن ۆەدومستۆولاردىڭ باسشىلارىمەن بىرگە، شەتەلدىك ەلشىلىكتەر دەلەگاتسيالارىنىڭ جەتەكشىلەرى، شەتەلدىك ارناۋلى قىزمەتتەر وكىلدەرى مەن ارداگەرلەرى بولدى.

جيىندا ءسوز سويلەگەن ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ وسىدان 25 جىل بۇرىن، 1992 جىلدىڭ 13 شىلدەسىندە ۇلت­­تىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قۇ­رىلۋىمەن ەلى­مىزدىڭ قاۋىپسىزدىگىن قامتا­ماسىز ەتەتىن بەرىك جۇيە قالىپ­تاسقانىن اتاپ ءوتتى.

– سىزدەر وتانىمىزدىڭ تۇتاستىعىن قامتاماسىز ەتۋگە، تاۋەلسىزدىكتى نى­عايتۋعا جانە حالقىمىزدىڭ تىنىش­تىعىن ساقتاۋعا 25 جىلدىڭ ىشىندە ەلەۋلى ۇلەس قوستىڭىزدار. ارناۋلى قىز­مەتتەگى ادامداردىڭ ءبارى، قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى، اسكەريلەر، سونىڭ ىشىندە سىزدەر دە كوزگە كورىنبەس مايداندا كۇن-ءتۇن دەمەي، ەل ءۇشىن ابىرويلى دا جاۋاپتى جۇمىس اتقارىپ كەلە جاتىرسىزدار. وسى جىلدار ىشىندە ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى كوپتەگەن قاۋىپتىڭ الدىن الىپ، تالاي لاڭكەستىك ارەكەتتەردىڭ جولىن كەستى. بۇل جۇمىسقا بىلىكتىلىگى مەن دايارلىعى جوعارى، ءبىلىمى بار، سەزىمى بار، وتانسۇيگىش جۇرەگى بار ادامدار عانا قابىلدانادى. ولار الاڭسىز ءارى ادال قىزمەت ەتۋى ءۇشىن مەملەكەت تاراپىنان دا بارلىق جاعداي جاسالعان، – دەدى ەلباسى.

قازاقستان پرەزيدەنتى ەلىمىزدە بەيبىتشىلىك پەن تۇراقتىلىقتى ساقتاۋ ءۇشىن ءوز ءومىرىن قۇربان ەتكەن ۇقك قىزمەتكەرلەرىنىڭ ەڭبەكتەرىن ەرەكشە اتاپ ءوتىپ، ولاردى ءبىر مينۋت ۇنسىزدىكپەن ەسكە الۋعا شاقىردى.

مەملەكەت باسشىسى دوستاستىق ەلدەرىنىڭ قاۋىپسىزدىك ورگاندارىنىڭ جەتەكشىلەرىنە قازاقستانداعى ارىپتەس­تەر­ى­مەن تىعىز بايلانىس ورناتىپ، ءوزارا جەمىستى ءىس-قيمىل جاساپ كەلە جاتقانى ءۇشىن العىس ايتتى.

قازاقستاننىڭ تاۋەلسىزدىك جىل­دارىنداعى جەتىستىكتەرىنە توقتالعان پرەزيدەنت قازاقستاننىڭ الەمدىك قو­عامداستىقتاعى بەدەلى دە ارتىپ كەلە جاتقانىن، بيىل ەلىمىزدىڭ بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنە تۇراقتى ەمەس مۇشە بولۋى سونىڭ ءبىر كورىنىسى ەكەنىن جەتكىزدى.

– ءبىزدىڭ الدىمىزدا ءالى دە اۋقىمدى مىندەتتەر تۇر. ەلىمىزدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋ ءۇشىن بارلىق سالانى جاڭعىرتۋ جۇرگىزىلىپ جاتىر. «قازاقستان-2050» ستراتەگياسىن ىسكە اسىرۋدامىز. ونىڭ ماقساتى – الەمنىڭ وزىق دامىعان وتىز ەلىنىڭ قاتارىنا ەنۋ. ءبىز تسيفرلاندىرۋ الەمىنە ەنىپ، دۇنيە ءجۇزىنىڭ بارلىق ەلدەرىندە ءوتىپ جاتقان تەحنيكالىق پروگرەسكە ىلەسە الۋىمىز قاجەت. بۇل – كۇردەلىرەك مىندەت جانە بۇرىنعى جاڭعىرۋعا ۇقسامايتىن مۇلدە باسقا دەڭگەي. سوندىقتان بارىنشا جۇمىس ىستەۋگە تۋرا كەلەدى. الداعى ماقساتقا تابىستى قول جەتكىزۋدىڭ باستى كىلتى – توڭىرەگىمىزدە بەيبىت ءومىر مەن تىنىشتىقتى قامتاماسىز ەتۋ، ىشكى ساياسي تۇراقتىلىق پەن كەلىسىمدى ورناتۋ، – دەدى نۇرسۇلتان نازارباەۆ.

ەلباسىنىڭ ايتۋىنشا، الەمنىڭ قازىرگى بارلىق سىن-تەگەۋرىندەرى مەن قاۋىپ-قاتەرلەرىنە قارسى تۇرۋ ءۇشىن ۇقك قىزمەتكەرلەرىنىڭ كاسىبي قابىلەتى مەن بىلىكتىلىگىن جەتىلدىرۋ قاجەت.

– جىل باسىندا ۇلتتىق قاۋىپ­سىزدىك كوميتەتى مەن ونىڭ ۆەدوم­ستۆو­لارىنىڭ جاڭا قۇرىلىمى بەكىتىل­دى. ءوزارا ءىس-قيمىل جاساۋ مەن كۇش-قۋات­تى قايتا ورنالاستىرۋدىڭ جاڭار­تىلعان جۇيەسى مەيلىنشە ءتيىمدى جۇمىس جۇرگىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قىز­مەتكەرلەرى الداعى ۋاقىتتا دا وتا­نىمىزعا ءمىنسىز قىزمەت ەتىپ، ەلىمىزدى كوركەيتۋ جانە ۇلتتىق مۇددەمىزدى قورعاۋ جولىندا وزدەرىنىڭ بارلىق كۇشىن، ءبىلىمى مەن تاجىريبەسىن جۇم­سايتىنىنا سەنىمدىمىن، – دەپ ءسوزىن تۇيىندەدى پرەزيدەنت.

سوڭىندا ەلباسى قىزمەتتىك پا­رىزىن ورىنداۋدا ەرلىك پەن جان­كەشتىلىك كورسەتكەن ۇلتتىق قاۋىپ­سىزدىك ورگاندارىنىڭ ۇزدىك قىزمەت­كەرلەرىنە مەملەكەتتىك ناگرادالار تابىس ەتتى.

ءىى دارەجەلى «ايبىن» وردەنىمەن «ا» ارناۋلى ماقساتتاعى قىزمەتىنىڭ ورتالىق نۇسقاۋشىسى، مايور، مارقۇم ەرعانات كوشەرباەۆ ناگرادتالدى جانە وسى وردەندى ۇقك 2-ءشى دەپارتامەنتىنىڭ باسقارما باستىعى، مايور ءامىر سارىقۇلوۆ كەۋدەسىنە تاقتى. ال «جاۋىنگەرلىك ەرلىگى ءۇشىن» مەدالىمەن ۇقك قىزمەتكەرلەرى – د.با­زارباەۆ، ا.قوجابەكوۆ، ا.لۇقپانوۆ، ج.وماريەۆ، ءا.تاستامبەكوۆ، ە.ۇسە­نوۆ ماراپاتتالدى.

ماراپاتتاۋ راسىمىنەن كەيىن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ 25 جىلدىعىنا ارنالعان سالتاناتتى كونتسەرت ءوتىپ، وسى سالانىڭ تاريحى مەن قازىرگى ساتتەرىن بەينەلەيتىن دەرەكتى فيلم كورسەتىلدى.

قاتىسۋشىلار لەبىزى

بولات زاكيەۆ، ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ارداگەرى:

– ءبىر ەلدىڭ تاريحىندا 25 جىل دەگەن قىسقا مەرزىم. بىراق ءار مەكەمەنىڭ ءوز سالاسىنداعى جەتكەن جەتىستىكتەرى ۋاقىت­پەن ولشەنبەيدى. قازاقستاننىڭ ۇلت­تىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ شيرەك عا­سىر ىشىندە اتقارعان جۇمىستارى اۋىز تول­تى­رىپ ايتارلىقتاي. ارناۋلى مەم­لە­كەت­تىك ورگان ەلىمىزدەگى تىنىشتىق پەن تۇ­راقتىلىقتى ساقتاۋدا ەلەۋلى ەڭبەك ەتىپ كەلەدى.

مەن 41 جىل بويى وسى سالادا جۇمىس ىستەدىم. سونىڭ 15 جىلىندا شەكارا قىزمەتىن باسقاردىم. سوندىقتان وسى سالا ماعان جاقىنىراق. 1992 جىلى قازاقستاننىڭ شەكارا قىزمەتى قۇرىلعان كەزدە ءبىز قىتايمەن شەكتەسەتىن 1600 شاقىرىم جەردى عانا كۇزەتىپ وتىردىق. سودان بەرى ەلىمىزدىڭ شەكاراسىن، ياعني 15 مىڭ شاقىرىمدى كۇزەتۋ ءۇشىن كوپتەگەن جۇمىس اتقارىلدى. مىسالى، شەكارا بەكەتتەرىن سالۋ، ولاردى بىلىكتى كادر­لارمەن قامتاماسىز ەتۋ، زاڭداردى قابىلداۋ ءارى كورشى ەلدەرمەن بەيبىت بايلانىس ورناتۋ سەكىلدى كوپتەگەن شارۋالار ەڭسەرىلدى.

وسى ورايدا، رۋحى مىقتى، جۇرەگىندە وتانسۇيگىشتىك سەزىمدى ۇيالاتقان ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ارقاسىندا وسىنداي تولايىم تابىستارعا قول جەتكىزدىك. بۇل سالادا كىلەڭ ەلىن سۇيگەن ماماندار جۇمىس ىستەيدى. ولار ءومىرىن قاتەرگە تىگە ءجۇرىپ، ەلىمىزدىڭ تۇراقتىلىعى مەن تۇتاستىعىن ادالدىقپەن قورعاي ءبىلدى. ارىپتەستەرىمنىڭ ەرلىككە پارا-پار ەڭبەگى راسىمەن دە ەلەنۋگە تۇرارلىق.  ارناۋلى مەملەكەتتىك قىزمەتتەگى بارلىق ازاماتتى كاسىبي مەرەكەسىمەن قۇتتىقتايمىن. ولاردىڭ ەڭبەكتەرىنە تابىس تىلەيمىن. حالقىمىز  امان، ەلىمىز تىنىش بولسىن!

ءامىر سارىقۇلوۆ، ءىى دارەجەلى «ايبىن» وردەنىنىڭ يەگەرى:

– ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قۇرىلعانىنا 25 جىل تولۋىنا وراي ەلباسىنىڭ قولىنان مەملەكەتتىك ماراپات الىپ جاتقانىما شىن جۇرەكتەن قۋانىشتىمىن. مۇنداي ماراپات ماعان بۇرىنعىدان دا ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەيدى. ءوزىم 2000 جىلدان بەرى قاۋىپسىزدىك سالاسىندا جۇمىس ىستەيمىن. سودان بەرى ارنايى ورگاننىڭ قىزمەتىنە دەگەن ەلباسىنىڭ قولداۋىن ءاردايىم سەزىنىپ كەلەمىز. قازىرگى تاڭدا ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ قاۋىپ-قاتەرگە قارسى تۇرۋعا قاۋقارلى بارلىق قاجەتتى رەسۋرستارى مەن قۇرال-جابدىقتارى بار. پرەزيدەنتتىڭ باستاماسىمەن ارنايى مەملەكەتتىك باعدارلاما دا قابىلدانىپ، جۇزەگە اسىرىلىپ كەلەدى. سونىڭ ناتيجەسىندە ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ، ماتەريالدىق-تەحنيكالىق بازانى جاڭعىرتۋ، قىزمەتكەرلەردىڭ الەۋمەتتىك جاعدايىن جاقسارتۋ باعىتىندا كوپتەگەن جۇمىستار اتقارىلۋدا. دەمەك، ءبىزدىڭ الاڭسىز جۇمىس ىستەۋىمىزگە بارلىق جاعداي بار دەۋگە بولادى.

قازىرگى جاھاندىق جاعدايدا كۇللى الەمنىڭ الدىندا كوپتەگەن سىن-قاتەرلەر تۇر. وسىنداي سىناق كەزىندە ءبىز ەلىمىزدى ءتيىستى دەڭگەيدە قورعاپ، قاۋىپ-قاتەر تۋىنداعاندا شۇعىل ارەكەت ەتە الۋىمىز كەرەك. ءارى ەلباسى ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى قىزمەتكەرلەرىنىڭ الدىنا ۇلكەن مىندەتتەر جۇكتەپ، اسىرەسە، كيبەرقىلمىستىڭ الدىن الۋدى، وعان توسقاۋىل قويىپ، «قازاقستاننىڭ كيبەرقالقانى» جۇيەسىن قالىپتاستىرۋدى تاپسىردى.  ءبىز وسىنداي اۋقىمدى مىندەتتەردى ادال  اتقارىپ، وتانىمىزعا قىزمەت ەتۋگە ءاردايىم دايىنبىز!

قىمبات توقتامۇرات

Abai.kz