اتىراۋ وبلىسى اۋماعىنداعى «جىلوي سۋ» باسشىسى ىبىراەۆ بالتاباي كەزەكتى دەمالىسىنان سوڭ 12-شىلدەدە ۇيرەنشىكتى قىزمەتىنە قايتا ورالدى. راسىندا دا بۇل سۇلىكشە جابىسقان ورنى بولدى. حوش! اراعا ەكى كۇن سالماي جاتىپ «ترا-حا-حا» انىنە قايتا باستى، ياعني ۇيرەنشىكتى ادەتىن جانە قايتالادى. ول نە ادەت دەيسىڭدەر مە؟ ول قايتادان ەكولوگياعا وراسان زور زاردابىن تيگىزىپ، حالىق دەنساۋلىعىنا سوعىس جاريالادى. 2017, شىلدەنىڭ 14-جۇلدىزىندا گكنس-تەگى سۋ ايدايتىن موتور ىستەن شىعىپ، بالتابايدىڭ بۇيرىعىمەن قۇلسارى قالاسىنىڭ لاس سۋلارىن تاپا-تالتۇستە قايتادان كرنۋ ماڭىنا ايداپ جىبەرىلدى. (بۇل جونىندە ساعات 8:20 دا ارنايى تۇسىرىلگەن بەينەتاسپا بار).

ىبىراەۆتىڭ رياسىز سەنگەن وپەراتور ءماشينيسى رىسقالي ءوز كەزەگىندە بوتەلكەسىن قۇشاقتاعان ۋداي ماس كۇيىندە ۇيىندە تىرايىپ ۇيىقتاپ جاتتى. گكنس يەسىز قاڭىراپ بوس تۇردى. بىراق، موتوردىڭ ىستەن شىعۋىنا وپەراتور ەمەس، ماسكۇنەم وپەراتوردى جۇمىسقا العان بالتاباي كىنالى. مۇنداي نوكەرلەرى بار ىبىراەۆ بالتاباي راسىندا قاس باتىر بولدى، ءارى ەلدى بالتالاۋىن قويمايتىن بولدى. بالتاباي ەشكىمنەن قورىقپايدى بولماسا بيلىك تۇتقاسىن ۇستاعاندارمەن امپەي-ءجامپاي، دەمەك، راسىندا دا سىبايلاس، مافيا، كلان! بالتابايدىڭ ويىنشا حالىق مال ما؟ الدە جۇرتتىڭ ءبارىن سوتپەن قورقىتىپ ۇيرەنگەن بە؟ بالتابايدىڭ الدىڭعى ەكولوگيانى بۇزعانىنا ايىپپۇل تولەدى مە جوق پا، ول جاعى ازىرشە بەيمالىم.

ال شىندىعىندا حالىق بار نارسەدەن حاباردار بولۋى ءتيىس. بۇنىڭ ءوزى حالىقتى مەنسىنبەگەننەن، حالىقپەن ساناسپاعاننان  تۋىنداپ وتىرعان جايتتار. لاس سۋلار قالا ماڭىنا ايدالىپ جاتقان كۇنى قالالىق اكىم، جەرگىلىكتى پوليتسيا، ۇقك، «نۇر-وتان» سەكىلدى ورىندارعا ارنايى قوڭىراۋلار شالىندى. ماقسات – زاڭسىز، قاساقانا ايدالىپ جاتقان لاس سۋلاردى ەل باسقارۋشى تۇلعالاردىڭ كوزدەرىنە كورسەتۋ. سەبەبى، «كورگەندى كوت دەگەن جەڭەدى» دەگەندەي، بالتاباي مۇنداي نارسەلەردى ەرتەڭگى كۇنى ەشۋاقىتتا مويىندامايدى. ارنايى گكنس-ءتىڭ ىشىنە كىردىك. 6 مەتردەي تەرەڭدىكتەگى شاحتا لاس سۋدان لىق تولى بولدى. بالتابايدىڭ حالىقتا الا الماي جۇرگەن كەگى بار ما؟ حالىقپەن نە ءۇشىن ەرەگەسەدى؟

جىلوي حالقىنا جانە اكىم-قارالارىنا ءوز دەگەنىن ىستەتەتىندەي بالتاباي كىم ەدى سونشا، تىم تالتاڭداي بەرەتىندەي كىمنىڭ شەجىرەسى ەدى؟ بۇلار مىنانداي ءبىر قۋلىقتى اسا مەڭگەرىپ العان. مىسالى، ەكولوگياعا بۇل قىلىعى سەبەپتى بالتابايدىڭ ۇستىنەن شاعىم تۇسىرەيىك دەلىك. ەكولوگيا بالتابايدىڭ جەكە باسىنا ەمەس، مەكەمەسىنە زور ايىپپۇل سالادى. بۇل جەردە كىمنىڭ نەسى كەتتى؟ ايىپپۇل بالتابايدىڭ بولماسا قىزمەتكەرلەرىنىڭ قالتاسىنان شىقپايدى. ايىپپۇل مەكەمەگە ىلىنەدى دە، ايتەۋىر ءبىر كۇنى قۇتىلادى. بۇل جەردە ەكولوگيانىڭ قازىناسىنىڭ ءبۇيىرى قامپايادى دا «جىلوي سۋ» مەكەمەسىنىڭ حالىقتان جينالعان اقشاسى مەن حالىققا تيەسىلى سۋدىڭ اقشاسى قۇردىمعا كەتەدى. سوڭىندا مەكەمەنىڭ حالىق يگىلىگىنە جۇمساۋى ءتيىس قارجىسى كەميدى دە زاردابىن قارا حالىق كورەدى. بۇل ۇيلەسە مە؟

بۇل جەردە قالا ماڭىن لاستاۋعا بۇيرىق بەرگەن، ءپاتۋا شىعارعان بالتاباي عوي، نە سەبەپتى ايىپپۇل بالتابايدىڭ جەكە وزىنە سالىنبايدى؟ نە سەبەپتى بىرەۋدىڭ قىرسىعىنان وزگە بىرەۋلەر جاپا شەگۋ كەرەك؟ ارينە، باسشىلاردىڭ جەكە باسىنا، جەكە قالتاسىنا سالماق تۇسپەگەسىن بۇلار ەلدى ساسىتۋىن قويمايدى. سوندىقتان دا، ءبىر ەمەس، بۇل ءىستى «جىلوي سۋ» مەكەمەسى قۇرىلعالى جىلدا قايتالاپ كەلە جاتقان مەكەمە باسشىسى ىبىراەۆ بالتاباي زاڭ الدىندا قاتاڭ جازالانسىن دەگەن نيەتىمىز بار.

تۇرار شاپقارا

Abai.kz