ەلوردانىڭ «جاستار» سارايىندا تۇڭعىش رەت قازاقستان مەن ۋكراينانىڭ بەلگىلى ديزاينەرلەرىنىڭ حالىقارالىق ەتنيكالىق ءسان مارافونى ءوتتى دەپ، حابارلايدى "Abai.kz" اقپاراتتىق پورتالى.

بۇل يگى شارا «بولاشاقتىڭ ەنەرگياسى» ەكسپو-2017 مامانداندىرىلعان حالىقارالىق كورمەسىن وتكىزۋ شەڭبەرى بارىسىندا قولعا الىندى.

اتالعان ءىس-شارانى ۇيىمداستىرۋشى استانا قالاسى قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى. ءسان مارافونىن وتكىزۋ يدەياسىن ۇسىنعان ەلوردالىق «وبەرەگ» ۋكراين قوعامى» قوعامدىق بىرلەستىگى بولدى.

حالىقارالىق ەتنيكالىق ءسان مارافونى شىمىلدىعىن اشقان ولەسيا ۆاكۋلەنكونىڭ «ءومىر اعاشى» اتتى توپتاماسى كوپشىلىك نازارىن وزىنە اۋداردى. بۇل «پرەت-ا-پورتە» اتاۋىمەن تانىمال ايەلدەر كويلەگىنىڭ توپتاماسى شەبەرلەر قولىنان شىققان ۋكراين حالقىنىڭ اسەم ءونىمى. ول ناقىشتى ويۋ-ورنەكپەن كومكەرىلگەن كۇندەلىكتى ومىردە تۇتىناتىن كويلەك جانە ونى سالتاناتتى جاعدايلاردا دا كيۋگە بولادى.

ءىس-شارا بارىسىندا ۋكراين حالقىنىڭ مادەنيەتى مەن سالت-داستۇرىنە نەگىزدەلگەن ستيليستيكالىق ساپا جاعىنان داۋ تۋعىزبايتىن «ۆالەريا نەمۋشەنكو» برەندى كوپشىلىككە ۇسىنىلدى. ۋكراينا ديزاينەرلەرىنىڭ ماقتانىشىنا اينالعان «پاۆا» اشەكەيى ولاردىڭ ەڭ كوركەم دۇنيەسى بولدى. وسى عاجايىپ اشەكەيلەردىڭ بىرىندەگى تاۋىس قۇسى وتباسى باقىتىن بەينەلەدى.

«مۇرا» اتاۋىمەن كوپشىلىككە تانىستىرىلعان لاريسا چەرنيكوۆانىڭ ءسان توپتاماسى دا وزىندىك ەرەكشەلىگىمەن كوپشىلىكتىڭ قىزىعۋشىلىعىن تۋعىزدى.  «ەجەلگى ساندىك ۇلگى مۇرالارىن قازىرگى جاھاندىق ۇردىسكە بەيىمدەپ شىعاردىق. وسىندا اكەلىنگەن توپتامالاردىڭ ءبارى عاجايىپ ويۋ-ورنەكتەرمەن كومكەرىلگەن جانە دالدىك گەومەتريالىق سىزىقپەن ۇيلەسكەن ساپالى ونىمدەر»،-دەدى ل. چەرنيكوۆا.

قازاقستاندىق ديزاينەرلەردىڭ دە ونىمدەرى ەشكىمدى بەي-جاي قالدىرعان جوق. «ۇلى دالا مارجانى» اتاۋىمەن مايا دي توپتاماسى مەن  اقبوتا توقتاسىنوۆانىڭ «قىز جىبەك» توپتاماسىن اتاپ وتۋگە بولادى. ولاردىڭ دۇنيەلەرى حالىق شىعارماشىلىعىنان  ءنار الا وتىرىپ، ايەل بەينەسىن اسەم كوركەمدەگەن. شىمكەنت قالاسىنان كەلگەن مارات ەرىمبەتوۆتىڭ «تاس ءۇنى» توپتاماسىن، پەتروپاۆل قالاسىنان كەلگەن ايكۇمىس بەكزاتتىڭ «ايارۋ» توپتاماسىن ەرەكشە اتاپ وتۋگە بولادى. ال  ەتنو ۇلگىدە كومكەرىلگەن ۇلتتىق ناقىشتاعى «تۇمار حانشايىم» مەن «اقباتا» اتتى توپتامالاردى  ديزاينەرلەر  گ. ناەتوۆا مەن ج. بايجانوۆا كوپشىلىككە ۇسىندى. ولاردىڭ بۇيىمدارىن دا جۇرتشىلىق جىلى قابىلدادى.

ەتنيكالىق ءسان ۇلگىسى باعدارلاماسىندا قازاقستاندىق ەسترادا ارتىستەرى مەن «وبەرەگ» ۋكراين قوعامى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ شىعارماشىلىق ۇجىمى  وز ونەرلەرىن كورسەتتى. سونىمەن بىرگە، ءىس-شارا بارىسىندا ديزاينەرلىك جيھازدارعا نەگىزدەلگەن ۇتىس لوتەرەياسى مەن كورمە-جارمەڭكە وتكىزىلدى. ونىڭ بارىسىندا حالىقتىق شىعارماشىلىقتان ءنار العان اۆتورلاردىڭ كارتينالارى كەلۋشىلەرگە ۇسىنىلدى.

وسى اسەم كەشتى قورىتىندىلاۋ ساتتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭبەك سىڭىرگەن مادەنيەت قايراتكەرى، رەسەي ۇلتتىق ديزاينەرلەر اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى، ونەر جانە كەسكىندەمە پروفەسسورى، ادىلقازىلار القاسىنىڭ توراعاسى ە.س. اسىلحانوۆ ەتنيكالىق ءسان مارافونى جەڭىمپازدارىن باعالى سىيلىقتارمەن جانە ديپلومدارمەن ماراپاتتادى.

سونىمەن، ءبىرىنشى ورىن يەسى ۋكراينا حالىق ونەرى شەبەرلەرىنىڭ ۇلتتىق وداعىنىڭ مۇشەسى حاركوۆتەن كەلگەن ديزاينەر ولەسيا ۆاكۋلەنكوعا بۇيىردى. ەكىنشى ورىن تۇعىرىنا اقبوتا توقتاسىنوۆا كوتەرىلسە، ءۇشىنشى ورىن ديزاين ماگيسترى ەلوردالىق مارات ەرىمبەتوۆكە بەرىلدى.

تۇڭعىش رەت وتكىزىلگەن حالىقارالىق ەتنيكالىق ءسان مارافونىندا قاتىسۋشىلار ءوز ەلدەرىنىڭ باي مادەنيەتىن كوپشىلىككە تانىستىرىپ، تاريحي كەشتى اسەم وتكىزدى. وسى ارقىلى ءاربىر شىعارماشىلىق وكىلدەرى قوماقتى ۇلەس قوستى.

حالىقارالىق ەتنيكالىق ءسان مارافونىنىڭ باستى ماقساتى-ءسان جانە ديزاين سالاسى ماماندارىنىڭ باسىن بىرىكتىرۋ، تالانتتاردى قولداۋ، اۆتورلاردىڭ ۇلتتىق ناقىشتاعى كيىم ديزاينەرى ورتالىعىن قۇرۋ، ەتنيكالىق كيىمدەردى دارىپتەۋ، قازاقستاندا تۇرىپ جاتقان ەتنوستاردىڭ سالت-داستۇرلەرى مەن ادەت-عۇرىپتارىنا قۇرمەتپەن قاراپ، ونى ۇيلەسىمدى قۇرىلىمداۋ، الەمدىك قاۋىمداستىق الدىندا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مادەني-تاريحي مۇراسىنىڭ تانىمالدىعىن ارتتىرۋ.

ەرعالي بەرىكۇلى

Abai.kz