گۇلەنشىلەر - تىڭشىلار... تىڭشىلار ەمەس...
Facebook الەۋمەتتىك جەلىسىندە فازىلبەك ءابساتتارۇلى ەلىمىزدەگى قازاق-تۇرىك ليتسەيلەرىنىڭ ۇستازدارىن قارالاعان جازبا جاريالادى. ول جازباعا بەلگىلى جۋرناليست مارات توقاشباەۆ ءوز تاراپىنان جاۋاپ بەردى. ءبىز وسى ەكى جازبانى وقىرمان نازارىنا ۇسىنۋدى ءجون ساناپ وتىرمىز.
فازىلبەك ءابساتتارۇلى. گۇلەندى ۇلىقتاعان كەزدە اباي، مۇحتارلارىمىز شاڭ قاۋىپ قالدى
ۇستازدار كۇنى قۇتتى بولسىن!
تۇركيانىڭ پرەزيدەنتى ر.ەردوعانعا ريزامىن، قانشا جەردەن ۋاقىتى بولماسا دا، "شəكىرتىڭىز كەلدى" دەسە جولىعۋعا ۋاقىت تابادى.
Əر جولىققان سايىن ساياسي تاقىرىپتارعا كىرمەۋگە تىرىسامىن. سەبەبى ساياسي كوزقاراستارىمىز سəل كەلىڭكىرەمەيدى. ودان قالدى، بەت ءجۇزىڭ بار دەمەي ايتىپ تاستايتىن əدەتىم بار.
"ساياساتقا كەلسەي. Əلەمدەگى بەلدى ساياساتكەرلەرگە ءسوزىم وتەدى، əيتەۋىر دالادا قالمايسىڭ"... وسى تەكتەس əڭگىمەلەر بولادى. مەن əردايىم قابىلدامايمىن. سەبەبى جانىما بيزنەس جاقىن. ەشكىمگە تاۋەلدى بولماۋعا تىرىسامىن.
Əرينە، ول فەتو تاقىرىبىن قوزعايدى. بىراق مەن تاقىرىپتى بۇرىپ جىبەرەمىن. پرەزيدەنتتىڭ ءسوزىن ءبولىپ جىبەرگەنىمە قاسىنداعىلار تىپىرلاپ قالدى.
جالپى ول تۋرالى ويىم: ماسەلەگە بىرجاقتى قاراماۋ كەرەك جəنە قازاقستاننىڭ مۇددەسى ءبىرىنشى كەزەكتە تۇرۋى كەرەك.
قازىر ەكى جاق ءبىر جاقتى پروپاگاندا جۇرگىزىپ جاتىر. مەن ءۇشىن ەكى جاقتىكى دە دۇرىس ەمەس. قولدامايمىن. سەبەبى ەكى جاقتىڭ تۇپكى ساياساتىندا قازاقستاننىڭ مۇددەسى جوق.
مىسالىعا، تاۋەلسىزدىكتى جاڭادان العان ورتالىق ازيا ەلدەرىندە رەسەيدىڭ ىقپالىن ازايتۋ ماقساتىمەن اقش تۇركيانىڭ قولىمەن كىرگەنى شىندىق. Əيتپەسە ول كەزدەگى تۇركيا ەكونوميكالىق تا ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى جاعىنان دا بىزگە كومەكتەسەتىندەي جاعدايدا ەمەس ەدى. ول كەزدەگى تۇركياداعى ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ شىندىعىن ايتسام كوڭىلدەرىنە كەلىپ قالادى. كەرىسىنشە ءبىزدىڭ كەڭەستىك ءبىلىم بەرۋ جۇيەسى كۇشتى بولاتىن جəنە ءəلى كۇنگە دەيىن ءبىلىم بەرۋ سالاسىنىڭ ماماندارى كەڭەستىك ءبىلىم بەرۋدىڭ مىقتى ەكەنىن مويىنداپ كەلەدى. ناعىز جانى اشىسا، əبدەن ورنىققان وسى جۇيەگە اقشا سالۋلارى كەرەك ەدى. ول كەزدەرى بانك جۇيەلەرى ورنىقپاعان، شەتەلدەن اقشا اۋدارا المايتىن كەزدەرى، ۇشاقپەن چەمودانداپ امەريكادان كەلگەن اقشالاردى "ۇستازداردىڭ" قالاي تاسىعانىن بىلەمىز. العاشقى ۋاقىتتارى تىڭشىلىق əرەكەتتەرى ءۇشىن ءبىرازى ۇستالدى. بىراق بەلگىسىز سەبەپتەرمەن ءىس جابىلدى. ودان كەيىن ولار تەمىرپەردەنىڭ ىشىندەگى جاعدايعا تەز ۇيرەنىپ، ۇستالمايتىن بولدى. وزبەكستان مەن رەسەي "ۇستازداردىڭ" تىڭشىلار ەكەنىن انىقتاعان سوڭ ليتسەيلەردى جاۋىپ تاستادى.
ال ولار بىزگە تەرەڭىنەن كىرە بەردى. دا دەگەن پلاتفورما ارقىلى قازاقستاننىڭ زيالىلارىن "قارماققا" ءىلىپ جاتتى. اقىن-جازۋشىلارىمىزدى جىل سايىن تۇركياعا تەگىن قىدىرتىپ، كىتاپتارىن باستىرىپ، تۇرىكشەگە اۋدارتتى. ىقپالىن كۇشەيتتى. سوڭىندا سولاردىڭ ءسوزىن سويلەيتىن "زيالىلار" پايدا بولدى. الماتىدا گۇلەننىڭ حالىقارالىق كونفەرەنتسياسىن وتكىزدى. گۇلەندى ۇلىقتاعان كەزدە اباي، مۇحتارلارىمىز شاڭ قاۋىپ قالدى. ودان كەيىن بيلىككە ىقپال ەتۋدە تەز جەتىستىككە جەتتى. بارلىق وبلىس əكىمدەرىنىڭ ورىنباسارلارى ليتسەي تۇلەكتەرى بولۋ كەرەك، سوسىن وبلىس əكىمى بولۋ كەرەك ەدى. شەتىنەن ورىنباسارلىققا قونجيىپ جاتقان كەزدە جاعداي وزگەرىپ، ول پروتسەسس توقتادى. Əيتپەسە دەرلىگى وتىرىپ ۇلگەرگەن ەدى. وسىنىڭ بارلىعىن حيزمەت دەگەن ۇيىم رەتتەپ وتىردى...
ولاردىڭ بىلىقتارى ءبىر كىتاپقا ارقاۋ. نەمەسە فرانتسۋزدىق (قاتەلەسپەسەم) دوكتور بالدجىنىڭ "گۇلەننىڭ ورتالىق ازياداعى ميسسيونەرلىك ساياساتى" دەگەن عىلىمي ەڭبەكتى وقىڭىزدار...
ال مەنىڭ بۇل جازعاندارىم قۇپيا ەمەس كوپشىلىك بىلەتىن، دəلەلدەنگەن، كۋəگەرلەرى بار.
بۇلاردىڭ شەتەلدەگى ءىس əرەكەتتەرى ەمەس، قازاقستانعا قاتىستى جەرىن جازدىم.
ال ەردوعان تۋرالى كوپ جازا المايمىن. سەبەبى: قازاقستانعا ساياساتىن جۇرگىزۋگە ەندى تالپىنىپ ءجۇر. جۇرگىزۋىنە قارسىمىن دا. ال تۇرىك "ۇستازدارعا" قاتىستى بەلدەن باسۋ əرەكەتى دۇرىس ەمەس. ءبىر ەلدىڭ ىشكى ىسىنە قول سۇعۋ بولىپ سانالادى. كەزىندە كىرىپ كەتكەن سىرتقى ءبىر قولدى باسقا قول جۇلىپ جاتىر. دەمەك، ءبىزدىڭ ىشكى ىستەرىمىزگە كەز كەلگەن ەل ارالاسا الادى دەگەن ءسوز. ءوز ساياساتىمىز جوق. سىرتقى كۇشتەردىڭ قۋىرشاعى بولىپ ءبىر بىرىمىزبەن قىرىلىسپايىق. ءبىز ءبىر ەلدىڭ ازاماتىمىز. ازاماتتىق سانامىز جوعارى بولسا عانا ەل بولامىز. Əيتپەسە ءوز ازاماتتارى ءبىر ءبىرىن قىرىپ مەملەكەتتىگىنەن ايىرىلىپ جاتقان ەلدەردىڭ كەيپىن كيەمىز.
قازاقتىڭ قازاقتان باسقا دوسى جوق! بۇل ءبىزدىڭ ءپارولىمىز.
P.S. ءبəرىن كورىپ، ءبىلىپ وتىرىپ شىندىقتى جازباۋ ارىما سىن. قوعامداعى مانيپۋلياتسيالارعا، قوعامدىق پىكىردى əركىم ءوز جاعىنا بۇرىپ جاتقاندارعا شىداماي جازدىم.
مارات توقاشباەۆ. ەردوعاننىڭ سۋرەتى جىلت ەتتى، فازىلبەك ءىنىم ءمۇلت كەتتى
جاڭا عانا Fazylbek Absattaruly ءىنىمىزدىڭ ۇستازدار كۇنىنە بايلانىستى، الايدا، قازاقستانداعى تۇرىك ۇستازدارىن، قتل وقۋ ورىندارىن كۇستانالاعان جازباسىنا كوزىم ءتۇستى. جالپى فازىلبەك ىنىمە ءوز باسىم ۇلكەن قۇرمەتپەن قارايمىن. كوپتەگەن تۇششىمدى ويلارىنا ءتانتى بولامىن. بىراق ءدال وسى جولى «اكەلا» ءمۇلت كەتتى!
ءىنىمىزدىڭ تايپ ەردوعانمەن بىرگە تۇسكەن سۋرەتى، تۇرىك پرەزيدەنتىنىڭ ونى «ساياسي قىزمەتكە شاقىرۋى» فازىلبەككە قازاق-تۇرىك ليتسەيلەرىنە قاتىستى تەرىس پىكىر ايتۋىنا ەش قۇقىق بەرمەيدى. ايتىپ وتىرعان ويلارى مۇلدە جاڭساق. اقش قازاقستانعا تۇركيا ارقىلى كىردى دەگەنى ەش دالەلسىز قۇرى سۋبەكتيۆتى پىكىر. اقش سوندا قازاق جاستارىنىڭ تەرەڭ ءبىلىمدى بولۋىنا، قازاقستاندا مۇسىلمانشىلىقتىڭ قانات جايۋىنا مۇددەلى بولىپ پا؟ قاشاننان بەرى؟
اقش چەمودانمەن اقشا بەرىپ تۇردى دەگەنى دە انشەيىن ءبىر تۇسپال. فازىلبەككە چەمودانداعى اقشاسىن كورسەتىپ اقش-تان الدىق دەپ جۇرگەن قاي اقىماق؟! «العاشقى ۋاقىتتارى تىڭشىلىق əرەكەتتەرى ءۇشىن ءبىرازى ۇستالدى» دەيدى. ولار كىمدەر ەدى؟ اتى-ءجونىن اتاماي سولاي سوعا بەرۋگە بولا ما؟ كىمنىڭ «زاكازىمەن» جازىلعانىن بىلمەيمىن، الايدا بىرجاقتى جازبادان «ءوزىن ساياساتقا شاقىرعان» ەردوعاننىڭ اۆتوريتارلىق ساياساتىنىڭ ءيىسى مۇڭكىپ تۇر.
فازىلبەك ءوزىن ءبىزدىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك قىزمەتىنەن مىقتىمىن دەپ ەسەپتەي مە بىلمەيمىن. تۇرىك ەلىنىڭ تاۋەلسىزدىككە ەندى عانا قول جەتكىزگەن باۋىرلاس ەلگە ءبىلىم سالاسىنداعى كومەگىن شپيوندىققا بالاۋ ۇيات ەمەس پە؟! ەستە بولسىن، قتل بىتىرگەن تۇلەكتەردىڭ ىشىنەن شىققان بىردە ءبىر تەرروريست جوق! لاڭكەستىك ۇيىمدارعا كىرگەن بىردە ءبىرى جوق. ءبارى دەرلىك ءتورت تىلدە سويلەيتىن، ءبىلىمدى، بۇگىنگى قازاقستاننىڭ يگىلىگىنە قىزمەت ەتىپ جۇرگەن ازاماتتار.
ال فازىلبەك سياقتى وقىعان، توقىعان بەلگىلى ازاماتقا اققا قارا جاعۋ جاراسپايدى!
Abai.kz