نۇرا ماتاي. ءپىشتۋ
ەلىمىزدە سىرتتان كەلگەن «سوروس قازاقستان» دەگەن قور بار. اتاقتى شىلقىعان باي سوروس مىرزانىڭ قازاقستانعا جاساعان «مىرزالىعى». «مediaNet» حالىقارالىق جۋرناليستيكا ورتالىعى دەگەن دە ۇيىم بار. بۇل ۇيىم قازاق جۋرناليستەرىنىڭ ساۋاتىن باتىسشا اشۋمەن اينالىسادى. حالىقارالىق دەسە، قاعىلەزدەنە قالاتىن قازاق جازارماندارىنىڭ ءبىر قانشاسى وسى ۇيىمنان ساباق الىپ اۋرە. ودان شىعىپ الىپ، قاساڭداڭدانعان، قازاق وقىرمانىنىڭ اقپاراتتىق جانىنا قابىسپايتىن باتىستىق جۋرناليستيكا ءستيلىن ناسيحاتتايدى. ەل بولعان سوڭ، ەرەكتەر دە بولادى عوي...
حوش، «سوروس قازاقستان» قورىنىڭ قولداۋىمەن «مediaNet» حالىقارالىق جۋرناليستيكا ورتالىعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ازشىلىق توپتار تۋرالى باق-تىڭ حابار تاراتۋ سيپاتى» دەگەن تاقىرىپپەن زەرتتەۋ وتكىزىپتى. راس، «اپاما جەزدەي» ساي ەكەن. زەرتتەۋدى جۇرگىزگەندەر ەلدەگى ۇلتتىق، ءدىني، سەكسۋالدى ازشىلىقتار تۋرالى قازاق ءباسپاسوزى مۇلدەم از جازادى، جازسا دا مەملەكەتتىڭ ۇستانىمى تۇرعىسىنان وي قوزعاپ، كەكەپ، مۇقاپ جازادى دەگەن «دەرەكتى ءپاتۋا» شىعارىپتى.
ازشىلىقتاردىڭ «ازابىنا» قابىرعاسى قايىسىپ، جان اشىعان توپ قازاق جۋرناليستەرى ۇلتارالىق ماسەلەنى بىرجاقتى بەرەدى، ءدىني ازشىلىقتاردى «سەكتا» دەپ ولاردىڭ جانىن تۇسىنبەيدى دەپتى. شىركىن-اي، ءا!
ەلىمىزدە سىرتتان كەلگەن «سوروس قازاقستان» دەگەن قور بار. اتاقتى شىلقىعان باي سوروس مىرزانىڭ قازاقستانعا جاساعان «مىرزالىعى». «مediaNet» حالىقارالىق جۋرناليستيكا ورتالىعى دەگەن دە ۇيىم بار. بۇل ۇيىم قازاق جۋرناليستەرىنىڭ ساۋاتىن باتىسشا اشۋمەن اينالىسادى. حالىقارالىق دەسە، قاعىلەزدەنە قالاتىن قازاق جازارماندارىنىڭ ءبىر قانشاسى وسى ۇيىمنان ساباق الىپ اۋرە. ودان شىعىپ الىپ، قاساڭداڭدانعان، قازاق وقىرمانىنىڭ اقپاراتتىق جانىنا قابىسپايتىن باتىستىق جۋرناليستيكا ءستيلىن ناسيحاتتايدى. ەل بولعان سوڭ، ەرەكتەر دە بولادى عوي...
حوش، «سوروس قازاقستان» قورىنىڭ قولداۋىمەن «مediaNet» حالىقارالىق جۋرناليستيكا ورتالىعى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى ازشىلىق توپتار تۋرالى باق-تىڭ حابار تاراتۋ سيپاتى» دەگەن تاقىرىپپەن زەرتتەۋ وتكىزىپتى. راس، «اپاما جەزدەي» ساي ەكەن. زەرتتەۋدى جۇرگىزگەندەر ەلدەگى ۇلتتىق، ءدىني، سەكسۋالدى ازشىلىقتار تۋرالى قازاق ءباسپاسوزى مۇلدەم از جازادى، جازسا دا مەملەكەتتىڭ ۇستانىمى تۇرعىسىنان وي قوزعاپ، كەكەپ، مۇقاپ جازادى دەگەن «دەرەكتى ءپاتۋا» شىعارىپتى.
ازشىلىقتاردىڭ «ازابىنا» قابىرعاسى قايىسىپ، جان اشىعان توپ قازاق جۋرناليستەرى ۇلتارالىق ماسەلەنى بىرجاقتى بەرەدى، ءدىني ازشىلىقتاردى «سەكتا» دەپ ولاردىڭ جانىن تۇسىنبەيدى دەپتى. شىركىن-اي، ءا!
ەندى، بۇعان ايتارىمىز. البەتتە، دەموكراتيانى جەلەۋ ەتىپ جالباڭداپ جەتكەن شەتەلدىك تالاي ۇيىم بار. ول ۇيىمداردى قازاقستانعا قاي ەل، قانداي تەرەڭدىكتەگى ساياسي ويمەن جىبەرىپ، دەم بەرىپ، قارجىلاندىرىپ وتىرعانىن سەزبەيتىندەي ءيىس الماس ەل ءبىز ەمەس. كەلسىن، كورسىن. بىراق ءوز جونىمەن ءجۇرسىن!
ەكىنشىدەن، ەلدە قازاقستان حالقى اسسامبلەياسى دەگەن مەكەمە بار. وسى ەلدەگى بارلىق وزگە ەتنوستاردىڭ جايىن كۇيتتەپ وتىرادى. پارلامەنتتە دەپۋتاتتار بار، لاۋازىمدى ادامدار بار ەتنوستىق دياسپەرولاردان شىققان. گازەت دەسە گازەتى، تەاتر دەسە تەاترى، مەمتاپسىرىس دەسە مەمتاپسىرىسى بار. ءوز سانىن ەسەپتەي الماي جۇرگەن قالىڭ قازاق قاي از ۇلتتىق ازشىلىقتىڭ قۇقىن تاپتاپ جاتىر ەكەن سوندا؟
ءدىني ازشىلىق دەلىنەتىن، اسىلىندا ساياسي ماقسات ارقالاعان توپتان الەمنىڭ كەز كەلگەن مەملەكەتى ساقتانادى. كىم ءوزىنىڭ حالقىن ۇيىرىنەن ءبولىپ، وزىنە قارسى قويعاندى جانى قالايدى؟ سوندىقتاندا ءدىني ازشىلىققا دەگەن قوعامداعى قىلي كوزقاراس تابيعي ءارى زاڭدى. بۇل ءوز جالعاسىن تابا بەرەدى دە.
زەرتتەۋدى جۇرگىزۋشىلەردىڭ ءۇشىنشى تاقىرىبىن مۇلدەم قوزعاۋدىڭ ءوزى ارتىق. بۇنىڭ ارتىندا ەلدىڭ جاھاندىق مادەني ەكسپانسياعا ۇشىراۋىنىڭ سالدارى جاتىر.ۇلتىمىزدىڭ سانىن ارتتىرۋ ماسەلەسى تۇرعاندا جىگىتىمىزدى - قىزتەكە، قىزىمىزدى - جەزوكشە قىلاتىن جايىمىز جوق!
ال، مەملەكەتتىڭ جانە قازاق ءباسپاسوزىنىڭ جاساپ وتىرعان جانە جاساي بەرەتىن قىزمەتى - قازاق جانە ونىڭ ماڭگىلىك ازات مەملەكەتى ءۇشىن. سوندىقتان بۇل قاسيەتتى قىزمەت توقتاماق ەمەس. ءاربىر مەملەكەت ءوزىن قورعاۋعا مىندەتتى. كەرەك دەسەڭىز، بۇل ونىڭ اللا بەرگەن قۇقى ءھام قۇزىرەتى! ءار ۇلتتىڭ قورعانىشتىق قابىلەتى بولاتىنى ءسوزسىز. ال، جوعارىداعى دۇنيەلەر ۇلت اعزاسىنا قارسى كەسەلدى ميكروب، قاۋىپتى ۆيرۋس ەكەنى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى. بۇدان ءارى «اۋزىمدى قىشىتپا، ەستيتىنىڭدى ەستىپ قالاسىڭ»، دەپتى ءبىر اپامىز.
ارينە، زەرتتەۋگە زەر سالماي-اق، جىلى جاۋىپ قويا سالۋعا بولار ەدى. «جايىن جاتقان جىلاننىڭ قۇيرىعىن باسقان» سوڭ، ءاۋ دەدىك. وعان بولا قوڭىرايماي-اق قويىڭىزدار. شىنتۋايتىندا، ءپىشتۋ.
«اباي-اقپارات»