پارلامەنت سەناتى قارجى جانە بيۋدجەت كوميتەتىنىڭ كەڭەيتىلگەن وتىرىسىندا 2017 جىلعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋى تۋرالى ۇكىمەت پەن ەسەپ كوميتەتىنىڭ ەسەپتەرى قارالدى.

قارجى ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى بەرىك شولپانقۇلوۆ پەن رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونىندەگى ەسەپ كوميتەتىنىڭ توراعاسى ناتاليا گودۋنوۆا بايانداما جاسادى.

2017 جىلعا ارنالعان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋى تۋرالى ۇكىمەتتىڭ ەسەبىندە اتاپ وتىلگەندەي، جالپى ىشكى ءونىم 3,4 پايىزدىق نىسانالى كورسەتكىشتە 2016 جىلعى ءتيىستى كەزەڭمەن سالىستىرعاندا 4,0 پايىزدى قۇرادى، ونەركاسىپتىڭ (7,1 پايىز) جانە قىزمەت كورسەتۋ سالاسىنىڭ (2,7 پايىز) قارقىندى ءوسۋى ەسەبىنەن بولدى. مەملەكەتتىڭ الەۋمەتتىك مىندەتتەمەلەرى بويىنشا شىعىستارى تولىق كولەمدە ورىندالدى، 2 پايىز دەڭگەيىندە بولجانعان ينفلياتسيانىڭ الدىن الىپ زەينەتاقى تولەمدەرىن ۇلعايتۋ قاعيداسى ساقتالدى. 2017 جىل بويى  رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت ەكى رەت ناقتىلاندى جانە ءۇش رەت تۇزەتىلدى، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتى ىسكە اسىرۋ تۋرالى 3 قاۋلى جوباسى قابىلداندى. رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ 2017 جىلعى نەگىزگى كورسەتكىشتەرى مىنانداي بولدى: تۇسىمدەر 9 799 ميلليارد تەڭگەنى نەمەسە 101,1 پايىزدى قۇرادى، كىرىستەر 9 692 ميلليارد تەڭگە ءتۇستى. تازا كىرىس تۇرىندەگى سالىق تۇسىمدەرىنىڭ ۇلەسى 2016 جىلمەن سالىستىرعاندا 3,4 پايىزعا ۇلعايدى جانە ىشكى جالپى ونىمگە قاتىستى 0,2 پايىز، شىعىستار 11 156 ميلليارد تەڭگە نەمەسە 99,8 پايىز دەڭگەيىندە ورىندالدى. 2016 جىلمەن سالىستىرعاندا شىعىستار 2 655,5 ميلليارد تەڭگەگە ءوستى. مەملەكەتتىك جانە ۇكىمەتتىك 11 باعدارلاماعا، 336 بيۋدجەت باعدارلاماسىن ىسكە اسىرۋ ارقىلى 47 ستراتەگيالىق كورسەتكىشتەر باعىتىنا قارجى ءبولىندى.

رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋى جونىندەگى ەسەپ كوميتەتىنىڭ ەسەبىن ۇسىنا وتىرىپ، ن.گودۋنوۆا بيۋدجەتتى اتقارۋ بارىسىندا بيۋدجەت زاڭناماسىندا ستراتەگيالىق جوسپارلاۋعا باسىمدىق بەرۋدى زاڭنامالىق تۇرعىدا بەكىتۋ تۋرالى سەناتورلار د.ادىلبەكوۆ پەن س.جاقسىبەكوۆ كوتەرگەن وزەكتى ماسەلەلەرگە كوميتەت تالداۋ جاساعانىن اتاپ ءوتتى. «بۇل ءۇشىن بيۋدجەتتىك باعدارلامالاردىڭ تىكەلەي جانە تۇپكىلىكتى ناتيجەلەر كورسەتكىشتەرىنە قول جەتكىزۋگە سالىنعان قاراجاتتىڭ اسەرىن جانە باعالاۋ ءادىسناماسىن ەنگىزۋ بويىنشا جۇمىستى جىلدامداتۋ قاجەت، ول ءوز كەزەگىندە بىرىنشە كەزەكتە ستراتەگيالىق ماقساتتار مەن ينديكاتورلارعا قول جەتكىزۋگە باعدارلانۋى ءتيىس»، - دەدى ن.گودۋنوۆا.

مەملەكەتتىك ورگاندارعا ەكونوميكالىق جوسپارلاۋ جۇيەسىندەگى بارلىق قۇجاتتاردى ستراتەگيالىق مىندەتتەرگە سايكەس كەلتىرۋ ءۇشىن ۋاقىت بەرۋ كەرەك. جانە سودان كەيىن باعدارلامالار مەن جوسپارلاردى ورىنداۋ پروتسەسىندە مەملەكەتتىك جانە ۇكىمەتتىك باعدارلامالاردىڭ، سونداي-اق مينيسترلىكتەردىڭ ستراتەگيالىق جوسپارلارىنىڭ نىسانالى ينديكاتورلارى مەن ناتيجەلەر كورسەتكىشتەرىنە وزگەرىس ەنگىزۋگە تىيىم سالۋ قاجەت.

ن.گودۋنوۆا باقىلاۋ مەن جاۋاپتىلىق تەتىگىن جەتىلدىرۋ، سالىقتىق جانە كەدەندىك اكىمشىلەندىرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ جونىندەگى جۇمىستاردى باسىمدىققا يە ماسەلەلەر قاتارىندا اتادى. جالپى العاندا 2017 جىلدىڭ قورىتىندىسى مەن ەسەپ كوميتەتىنىڭ باعالاۋى بويىنشا ساپاسىز اكىمشىلەندىرۋدىڭ سالدارىنان رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ بولجامدى شىعىندارى 6,5 ملرد. تەڭگەنى قۇرادى.

«سەناتورلار دۇرىس بايقاعانداي، بيۋدجەتكە بەرەسى، قوسىمشا قۇن سالىعىن قايتارۋ جانە جالپى تۇسىمدەردى ساپالى بولجامداۋ بويىنشا ماسەلەلەردى شەشۋدە تيىمدىلىكتى قامتاماسىز ەتۋ كەرەك»، - دەدى ەسەپ كوميتەتىنىڭ توراعاسى.

«وسى ۋاقىتقا دەيىن كۆازيمەملەكەتتىك سەكتوردىڭ ينۆەستيتسيالىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋدان قالعان قاراجات قالدىقتارىن بيۋدجەتكە قايتارۋ ماسەلەسى شەشىلمەي وتىر. 2018 جىلعى 1 قاڭتارعا قولما-قول اقشانى باقىلاۋ شوتتارىندا 74 ميلليارد تەڭگە قالىپ وتىر، ونىڭ 38 ميلليارد تەڭگەسى 2017 جىلعى قاراجات. ەكىنشى دەڭگەيدەگى بانكىلەردەگى دەپوزيتتەرگە سالىنعان قارجىنىڭ جالپى كولەمى تۋرالى ۇكىمەتتە اقپارات جوق»، - دەدى ول.

سەناتورلار ءا.بەكتاەۆ پەن ن.قىلىشباەۆ جىلدان-جىلعا كۆازي مەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرىن «ءۇيىپ تاستاۋدى» جالعاستىرىپ وتىرعانىمىزعا نازار اۋداردى. الىنعان كىرىسكە قايتا ەسەپتەگەندە كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرىنەن ديۆيدەندتەر تۇسىمدەرى مەن اۋدارىمدارىنىڭ ۇلەسى جىل سايىن تومەندەۋدە. 2017 جىلى اۋدارىلعان ديۆيدەندتەر مەن اۋدارىمداردىڭ كولەمى تازا كىرىستەن 6 پايىزعا دەيىن تومەندەدى.

«بۇل رەتتە، ەسەپ كوميتەتىنىڭ كۆازيسەكتور سۋبەكتىلەرىنە قاراجاتتى جوبالاردى ىسكە اسىرۋىنا قاراي كەزەڭ-كەزەڭىمەن ءبولۋ جانە بيۋدجەتتىك باعدارلامالار اكىمشىلەرى سياقتى ناتيجەگە باعدارلانعان بيۋدجەتتەۋ قاعيداتى بويىنشا قارجىلاندىرۋ تەتىگىن بەكىتۋ تۋرالى ۇسىنىمدارى وسى كۇنگە دەيىن ىسكە اسىرىلماعان»، - دەدى ن.گودۋنوۆا.

ۇلتتىق بانكى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى الپىسباي احمەتوۆ 2017 جىلعى اقشا-نەسيە ساياساتى تۋرالى دەپۋتاتتاردى حاباردار ەتتى.

Abai.kz