ەلباسى ءححى عاسىرداعى جاڭا قازاقتىڭ فەنومەنىن انىقتاپ بەردى
مەملەكەت باسشىسىنىڭ «بولاشاققا باعدار: رۋحاني جاڭعىرۋ» اتتى باعدارلامالىق ماقالاسى بارشا قوعامىمىزعا زور سىلكىنىس اكەلدى. ەلباسى ءححى عاسىرداعى جاڭا ۇلتتىڭ، جاڭا قازاقتىڭ فەنومەنىن انىقتاپ بەرىپ وتىر. ءارى وسى جاڭا داۋىردەگى ۇلتتىڭ رۋحاني جاڭعىرۋ جولىنىڭ باعدارلارىن ۇسىنعان.
ولار: « جاڭا تۇرپاتتى جاڭعىرۋدىڭ ەڭ باستى شارتى - سول ۇلتتىق كودىڭدى ساقتاي ءبىلۋ. ونسىز جاڭعىرۋ دەگەنىڭىزدىڭ قۇر جاڭعىرىققا اينالۋى وپ-وڭاي.
باسەكەلىك قابىلەت دەگەنىمىز - ۇلتتىڭ ايماقتىق نەمەسە جاھاندىق نارىقتا باعاسى، يا بولماسا ساپاسى جونىنەن وزگەلەردەن ۇتىمدى دۇنيە ۇسىنا الۋى. بۇل ماتەريالدىق ءونىم عانا ەمەس، سونىمەن بىرگە، ءبىلىم، قىزمەت، زياتكەرلىك ءونىم نەمەسە ساپالى ەڭبەك رەسۋرستارى بولۋى مۇمكىن. پراگماتيزم - ءوزىڭنىڭ ۇلتتىق جانە جەكە بايلىعىڭدى ناقتى ءبىلۋ، ونى ۇنەمدى پايدالانىپ، سوعان سايكەس بولاشاعىڭدى جوسپارلاي الۋ، ىسىراپشىلدىق پەن استامشىلىققا، داڭعويلىق پەن كەردەڭدىككە جول بەرمەۋ دەگەن ءسوز.ۇلتتىق جاڭعىرۋ دەگەن ۇعىمنىڭ ءوزى ۇلتتىق سانانىڭ كەمەلدەنۋىن بىلدىرەدى. ونىڭ ەكى قىرى بار. بىرىنشىدەن، ۇلتتىق سانا-سەزىمنىڭ كوكجيەگىن كەڭەيتۋ. ەكىنشىدەن، ۇلتتىق بولمىستىڭ وزەگىن ساقتاي وتىرىپ، ونىڭ بىرقاتار سيپاتتارىن وزگەرتۋ.ەۆوليۋتسيالىق دامۋ قاعيداسى ءاربىر قازاقستاندىقتىڭ جەكە باسىنىڭ دەربەس باعدارىنا اينالۋعا ءتيىس. لاتىنشاعا كوشۋدىڭ تەرەڭ لوگيكاسى بار. بۇل قازىرگى زامانعى تەحنولوگيالىق ورتانىڭ، كوممۋنيكاتسيانىڭ، سونداي-اق، ءححى عاسىرداعى عىلىمي جانە ءبىلىم بەرۋ پروتسەسىنىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە بايلانىستى.تۋعان جەرگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك تۋعان ەلگە - قازاقستانعا دەگەن پاتريوتتىق سەزىمگە ۇلاسادى. تورتىنشىدەن، جەرگىلىكتى نىساندار مەن ەلدى مەكەندەرگە باعىتتالعان «تۋعان جەر» باعدارلاماسىنان بولەك، ءبىز حالىقتىڭ ساناسىنا ودان دا ماڭىزدىراق - جالپىۇلتتىق قاسيەتتى ورىندار ۇعىمىن ءسىڭىرۋىمىز كەرەك.«قازاقستانداعى 100 جاڭا ەسىم» جوباسى - تاۋەلسىزدىك جىلدارىندا تابىسقا جەتكەن، ەلىمىزدىڭ ءار وڭىرىندە تۇراتىن ءتۇرلى جاستاعى، سان الۋان ەتنوس وكىلدەرىنىڭ تاريحى.»
«بولاشاقتا ۇلتتىڭ تابىستى بولۋى ونىڭ تابيعي بايلىعىمەن ەمەس، ادامداردىڭ باسەكەلىك قابىلەتىمەن ايقىندالادى. سوندىقتان ءاربىر قازاقستاندىق، سول ارقىلى تۇتاس ۇلت ححI عاسىرعا لايىقتى قاسيەتتەرگە يە بولۋى كەرەك.».- دەگەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى ن.نازارباەۆتىڭ ءسوزى ۇلى باستامانىڭ ارقاۋى.
ەلىمىزدىڭ ەرتەڭىنە كوز تىككەن ەلباسىمىز ۇلتتىق قۇندىلىقتار ارقىلى وسكەلەڭ ۇرپاقتى تاربيلەۋگە ايرىقشا ءمان بەرىپ، كيەلى مەكەندەر مەن باسقا دا جادىگەرلەر كەشەنىن ءوزارا ساباقتاستىرا وتىرىپ، ۇلت جادىندا ءبىرتۇتاس كەشەن ورنىقتىرۋدى مەڭزەيدى.
وسى تۇرعىدا رۋحانيات سالاسىنداعى سەرپىلىس وقىرمان قاۋىمنىڭ ەلىنىڭ، جەرىنىڭ تاريحىنان مول ماعلۇمات الىپ زەرتتەۋىنە جاعداي جاسايدى. ەلباسى ۇلتتىق رۋحتىڭ ءار ۋاقىتتا الدا تۇرۋى كەرەكتىگىن كورسەتە وتىرىپ، لاتىن قارپىنە بىرتىندەپ كوشۋدىڭ ۋاقىتى كەلگەندىگىن ەسكەرتەدى. بۇل جولدا ق. جۇبانوۆتىڭ تانىمىنداعى لاتىن جازۋى مەن ەملەسىنىڭ الار ورنى ەرەكشەلەنىپ «ءتىلدىڭ ىلگەرى باسىپ دامۋى ءۇشىن ونىڭ ەملەسى مەن تەرمين ماسەلەسى دۇرىس شەشىلمەي بولمايدى. بولمايتىن سەبەبى سول وركەندەپ العا باسقان ءتىلدىڭ ءتۇرلى تاراۋىنىڭ ءبارى دە سول ەملە، تەرمينولوگيامەن ساباقتاسادى دا وتىرادى.».- دەگەن ورەلى وي تاستاعان-دى.
رۋحاني جاڭعىرۋ باعىتى قازاقستاننىڭ قۇندىلىقتارىنىڭ ءمانىن اشىپ قانا قويماي ونى وسكەلەڭ ۇرپاق سەزىنىپ، كوزىمەن كورەتىن، ومىرلىك ءتالىم-تاربيە الىپ بابالار الدىنداعى قارىمىزدى وتەۋدى، كەشەندى ىزدەنىستەر مەن مەملەكەتتىك وڭ كوزقاراستى تالاپ ەتەدى. رۋحاني جاڭعىرۋ رۋبريكاسى شىعارماشىلىق تابىستارعا جەتۋدىڭ باسپالداعى. وسى باعىتتاردى جۇزەگە اسىرۋدا وزىندىك وي-پىكىرلەرىمەن بولىسكەن، رۋحاني قۇندى ماعلۇمات بەرەتىن كەيبىر ماقالالار جيناعىمەن تانىستىرماقشىمىز. ءسىز دە ءوز ۇلەسىڭىزدى قوسۋعا اسىعىڭىز.
كەمەل ءالي
Abai.kz