ءبىزدىڭ قازاق دەگەن ساحارادا مال باعىپ، اقىل-ويىمىزدى سول مالعا جۇمساپ، قايدا سونى جەر بولسا، سوندا كىرە قىستاپ، شىعا جايلاپ جۇرگەن ءبىر ەل ەدىك، سول قالىپپەن ونەر-ءبىلىم سۋداي تاسىعان جيىرماسىنشى بۋىنعا كەلىپ، وقۋلى-ءبىلىمدى ەل نادان حالىقتى باسىپ-شانشىپ، جەرىن-سۋىن الىپ جاتقان ءبىر زامانعا كەز بولدىق. ول ءبىزدىڭ ۇلىقتارىمىزدىڭ دا كوكىرەگىنە كىرىپ كەتىپ، بۇل جيىرماسىنشى بۋىن دا كوشپەلى حالىقتى ساقتاۋ زور كۇنا دەگەن ءفاتۋانى شىعارىپ، جەر-سۋىمىزدى مۇجىققا الىپ بەرىپ، قازاق اتاۋلىنى ابىرگەرشىلىككە ءتۇسىرىپ جاتىر. «مال بالاسى، جەر اناسى» دەگەندەي جەر تارىلعان سوڭ، قازاقتان داۋلەت تە اقىرىنداپ كەمىپ، جىلدان جىل تومەندەپ، بارعان سايىن شتات-پارتياشىلىق جانە دە زورىراق داۋلەتتى مىرزالارىمىزدىڭ كارتا ويناپ، ءتۇرلى ىشىمدىككە سالىنۋى جاقسى ىرىم ەمەس. باق، داۋلەتتىڭ ەڭ زورى ءھام اناسى ەگىنشىلىگىن نەشە جىلدان بەرى تاتار قارىنداستارىمىز ءھام ءوزىمىزدىڭ وقىعان بىلىمدىلەرىمىز گازەت ارقىلى سويلەپ، زامان بۇل قالپىنشا تۇرمايدى ۇلىقتان جەرلەرىڭدى سۇراڭدار! ىزدەنىڭدەر، ابزالىندا كوشپەلى قالىپپەن الۋعا سۇراڭىز، رەتى بولماسا، وتىرىقشى بولىپ بولسا دا ەركىنىرەك ۋاقىتتا قاي جاقسى دەگەن جەرلەرىڭمەن كەستىرىپ الىپ قالىڭدار دەپ كەڭەس بەرە كەلدى.

ءبىزدىڭ قازاق دەگەن ساحارادا مال باعىپ، اقىل-ويىمىزدى سول مالعا جۇمساپ، قايدا سونى جەر بولسا، سوندا كىرە قىستاپ، شىعا جايلاپ جۇرگەن ءبىر ەل ەدىك، سول قالىپپەن ونەر-ءبىلىم سۋداي تاسىعان جيىرماسىنشى بۋىنعا كەلىپ، وقۋلى-ءبىلىمدى ەل نادان حالىقتى باسىپ-شانشىپ، جەرىن-سۋىن الىپ جاتقان ءبىر زامانعا كەز بولدىق. ول ءبىزدىڭ ۇلىقتارىمىزدىڭ دا كوكىرەگىنە كىرىپ كەتىپ، بۇل جيىرماسىنشى بۋىن دا كوشپەلى حالىقتى ساقتاۋ زور كۇنا دەگەن ءفاتۋانى شىعارىپ، جەر-سۋىمىزدى مۇجىققا الىپ بەرىپ، قازاق اتاۋلىنى ابىرگەرشىلىككە ءتۇسىرىپ جاتىر. «مال بالاسى، جەر اناسى» دەگەندەي جەر تارىلعان سوڭ، قازاقتان داۋلەت تە اقىرىنداپ كەمىپ، جىلدان جىل تومەندەپ، بارعان سايىن شتات-پارتياشىلىق جانە دە زورىراق داۋلەتتى مىرزالارىمىزدىڭ كارتا ويناپ، ءتۇرلى ىشىمدىككە سالىنۋى جاقسى ىرىم ەمەس. باق، داۋلەتتىڭ ەڭ زورى ءھام اناسى ەگىنشىلىگىن نەشە جىلدان بەرى تاتار قارىنداستارىمىز ءھام ءوزىمىزدىڭ وقىعان بىلىمدىلەرىمىز گازەت ارقىلى سويلەپ، زامان بۇل قالپىنشا تۇرمايدى ۇلىقتان جەرلەرىڭدى سۇراڭدار! ىزدەنىڭدەر، ابزالىندا كوشپەلى قالىپپەن الۋعا سۇراڭىز، رەتى بولماسا، وتىرىقشى بولىپ بولسا دا ەركىنىرەك ۋاقىتتا قاي جاقسى دەگەن جەرلەرىڭمەن كەستىرىپ الىپ قالىڭدار دەپ كەڭەس بەرە كەلدى. ءھام كەيبىر جەردە وتىرىقشى بولىپ، ءار تاراپتا جاتىر ەدى، ىليكين الگى ناداندىقپەن حالىقتىڭ كوبى نە قىلۋعا بىلمەي ساسىپ، كىممەن تولىق اقىل سۇراپ، جەرىنىڭ تۇرىنە قاراي قالپىنشا جەر الۋدى بىلە الماي تۇرعان ۋاقىتتا  مەن قازاقتىڭ كوز-جاسىن ەسىركەپ، قۇدايتاعالا بىلىمدىلەرىمىزدىڭ كوڭىلىنە سالىپ، اۋەلى ترويتسكىدەن، ەكىنشى ورىنبوردان باسشى شىعاردى. يا قۇداي، ەندى وسى قۋانىشىمىزدى ۇزاعىنان ءسۇيىندىر دەنى ەكەۋىدە، ءاربىر شىققان ءنومىرىن تقرت كوزبەنەن كۇتىپ الىپ، جازىلعان سوزدەردى پەرىشتە كەلتىرگەن «قاسيەتتى» كورىپ، وقىپ، قۋانىپ تۇرعان زاماندا ماناعى باعىمىزدىڭ كەمۋىنە قاراي ما؟! ءبىلىمدى مىرزالاردىڭ اراسىنا تاعى پارتيالىق نامىسى كىرىپ ءبىرى:

- اۋ، الاشتىڭ ازاماتى، ءبىزدىڭ قازاقتىڭ جەرىن ولشەپ ارتىعىن مۇجىققا الىپ بەرۋگە ۇيعارىلدى. ەندى كوشپەلىلىك قالادى. جاقسى كورگەن جەرلەرىڭىزگە جيىلىپ، ۋچاسكە بولىپ، وزىڭىزگە ءھام مەشىت-مەدرەسەڭىزگە دە جەر جىرتتىرىپ الىپ قالىڭىز، - دەپ كەڭەس بەرسە، ەكىنشى مىرزا:

- ويباي، قازاق، جيىلىپ الا كورمەڭدەر، قالايدا بولسا، بۇرىنعى كوشپەلى بولىپ جەر الىپ قالۋعا ىزدەنە كورىڭىز. ۋچاسكە بولىپ الساڭدار مالدان ايىرىلاسىڭدار،- دەپ اۋەلگى كەڭەس ناسيحاتتىڭ تەرىسىنە سىلتەيدى.

جانە ءبىر ءبىلىمپازىمىز حات-گازەتپەن سويلەسىپ، ءىس جۇرگىزۋ قيىن، ءبىر جەرگە باس قوسىپ سويلەسۋگە، سياز اشۋعا ۇلىقسات سۇراپ كورەلىك، - دەپ ەڭ كەرەكتى ىستەن ءسوز اشىپ ەدى، وعان تاعى بىرەۋ ءتۇرلى دالەلمەن رۇقسات بەرىلمەيتىنىن كورسەتىپ، قاشانعى ادەتىنشە ۇلىقتاردان بۇرىن وزدەرى تىرپ ەتپەستەن جاتىر. سۇراسايىقشى، ىزدەسەيىكشى بەرمەسە قالادى عوي دەمەيدى.

ءۇشىنشى، ءبىر كەرەتى بولعان جۇمىس مۇفتيگە قاراۋ ەدى، ەندى وعان تاعى ەكى ءتۇرلى كەڭەس بەرىپ، بىرەۋى ءازىر قۇرۋلى تۇرعان دۇكەن تاتار قارىنداستارىمىزدىڭ مۇفتيلىگىنە قارالىق دەپ جول كورسەتىپ ەدى، ەكىنشىلەرى، التى-جەتى مىڭ مەحاللاعا جەتسە، ۋفا سوربانياسىنا جانە وننان ارتىق جۇك ارتىپ نە پايدا ەتەمىز، نە كورسەك تە ءوز الدىمىزعا ءمۇفتي الىپ، تاتار قارىنداستارىمىزدان بولەك تۇرالىق، - دەيدى. مىنە، باسشى بولعان ءھام قالامىمەن قىزمەت ەتكەن بىلىمدىلەرىمىزدىڭ كورسەتىپ جاتقان ونەرلەرى بۇرىننان ميى اشىپ، باسى قاڭعىرعان نادان حالقىمىزدى ونان جامان باسىن قاڭعىرتىپ تۇر. ءىستىڭ الدىندا، كەلەشەگىنە تۇسىنبەگەن سوڭ، قاي جاعىنا اۋىسۋعا بىلمەي داعدارىپ تۇرعان جايى بار.

ەندى ۋاقىت تاياندى، ءبىلىم تالاستىرماي، ءسوز جارىستىرماي، ۇلت پايداسىن ويلاپ ءبىز پاقىرعا ءبىر تۋرا جول كورسەتسەڭدەرشى باۋىرلارىم.

«قازاق» پەن «ايقاپتىڭ» كەلگەن نومىرلەرى سايىن ەكى ءتۇرلى ءسوز، ەكى ءتۇرلى كەڭەس كەلەدى. ەگەردە بۇل كەڭەس بىتپەسە، بۇلاردى الاتىن وقۋشى ازايا ما دەپ قورقامىن. كەيبىر مىرزالارعا، مىنا ەكەۋىنىڭ بىرەۋىن الىڭدار، - دەپ ايتساڭ:

- قوي، اقشا بەرىپ ءبىرتالاي ەگەس، ۋايىم ساتىپ الار حالىمىز جوق. گازەت-جۋرنال الماي دا، داۋ-جانجال ءسوز كۇرەستىرۋدەن قۇرى ەمەسپىز، - دەيدى. مىنە، وسىنداي سوزدەردى ءتاۋىر، كوزى قاراقتى، داۋلەتتى باي مىرزالاردان ەستىدىم. كەيبىرەۋلەرىنىڭ وسى تاقىرىپقا توقتاعاندارى دا بار. ەندى ءبىلىم كوپ، اقىلى تولىق، جازعىش-بىلگىش باۋىرلارىم، ارقايسىڭىزدان تومەنشىلىكپەن وتىنەمىن. الا اۋىزدىقتى قويا تۇرىپ، ءبىزدى ءبىر جارىققا شىعارا كورىڭىزدەر.

«ايقاپ» جۋرنالى