وزبەكستاننىڭ قۇرامىنداعى قاراقالپاقستان اۆتونومياسى تاۋەلسىزدىك الۋ ماقساتىندا ءتۇرلى كۇرەستەر جۇرگىزىپ جاتىر. Telegram الەۋمەتتىك جەلىسىنە "العا، قاراقالپاق" اتتى پاراقشا اشىلىپ، ۇلتى قاراقالپاق اعايىندار جاپپاي تىركەلۋ ۇستىندە. 10 تامىز كۇنى قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاتتىق ۇيىمدارى نوكىس قالاسىندا تىنىشتىق پەن بەيبىتشىلىك اكتسياسىنا شىققان. سول ميتينگ تۋراسىندا قاراقالپاق تىلىندە جاريالانعان ماقالانى ىقشامداپ، وقىرمان نازارىنا ۇسىنۋدى ءجون سانادىق.

مىنە، اعايىندار، كۇنى كەشە قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسى ازاتتىق ۇيىمدارى تەك ازاتتىق دەپ، ەركىندىك دەپ 10 تامىز كۇنى استانامىز نوكىس قالاسىندا تىنىشتىق پەن بەيبىتشىلىك اكتسياسىنا شىقتى. حالىقتا ءالى دە بولسا قورقىنىش بار. بەلگىلەنگەن مايدانعا ءبىز 100 ادام شىعادى دەپ ەدىك. بىراق، تەك 29 ادام قاراقالپاقستان پارلامەنتى الدىنا بارىپ، سونىڭ 5 ادامى قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسى باسشىسى مۇسا ەرنيازوۆقا ارىزدار بەرىپ، تالاپتار قويدى. بۇل جەڭىس پە؟ جەڭىلىس پە؟ بۇگىن وسى نارسەگە اسىقپاي باعا بەرەتىن ۋاقىت كەلدى.

قاتىسقان ادامدار قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسىندا وزبەكستاننىڭ اسكەري بولىمدەرى، وزبەك ۇلتتىق گۆاردياسى جانە ومون مەن گاي قىزمەتكەرلەرى مەن پوليتسيا كوبەيگەنىن، ءار ءبىر 100-200 مەتر جەردە پوليتسيا قىزمەتكەرلەرى جۇرگەندىگىن نازارعا الدى. وزبەك قاۋىپسىزدىك كوميتەتىنىڭ ارنايى ادامدارى سياقتى كيىنىپ جەدەل الىپ بارا جاتقانىن نازارعا الدى.

تاشكەنتتەن ارنايى توپتار كەلىپ قاراقالپاقستاندا ازاماتتىق قوعامدى جوق ەتۋ، قورقىتۋ بويىنشا جۇمىستار ىستەپ جاتقانىن ناقتى دالەلدەيدى. مىنە، وسىنداي وزبەكستاننىڭ ارناۋلى قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالقىن قورقىتۋمەنەن شۇعىلدانىپ جاتقانىن، باتىرلارىمىزدىڭ قورىقپاستان مايدانعا شىعۋى بۇل بۇل جەتىستىك بولىپ سانالادى.

قۋانىشتىسى، قاراقالپاقستان ازاتتىق ۇيىمدارى اكتسيانى زاڭ تالابىنىڭ اياسىندا وتكىزدى. بۇل باعداردى ەندى ءار ءبىر بەيبىتشىلىك اكتسياسىنا مىسال ەتۋىمىز كەرەك. ەگەر ءبىز شىن مانىندە ازات ءھام ەركىن ەل بولامىز دەسەك، وسى زاڭ اياسىندا تالاپتار قويىپ، تاشكەنتتە وتىرعان ميرزياەۆتىڭ ادامدارىنا قاراقالپاقستان وزبەكستان ەمەس ەكەنىن ءتۇسىندىرىپ جانە كورسەتىپ بەرۋىمىز كەرەك. مۇنى ميريزياەۆ ءتۇسىنۋى كەرەك. قاراقالپاقستاندا دەموكراتيالىق وزگەرىستەر بولۋى كەرەك. بىراق، بۇل ىسكە تاشكەنت ارالاسپاۋى ءتيىس. قاراقالپاقستان مەن وزبەكستان اراسىندا تەڭ قۇقىلى قارىم-قاتىناستى بۇگىننەن باستاۋ كەرەك. ادام ەركىن بولماي رۋحاني دامۋ بولمايدى. حالىقتى قورقىتىپ، قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جەر استى بايلىقتارىنا ميرزياەۆ جۇيەسى تاعى 10 جىل يەلىك ەتۋى مۇمكىن. ميرزياەۆ تا ماڭگى تۇرمايدى. ميرزياەۆتىڭ قاراقالپاقستاننان اكەتكەن ۆاليۋتا تۇسىمدەرى دە ءبىر كۇنى اشكەرە بولادى. مىنە، سوندا ميريزياەۆتىڭ قيانات ىستەرىنە جول اشىلادى. اقيقاتتى ەشكىم جوق ەتە المايدى جانە اقيقات ءبارىبىر ءوز جولىن تابادى. بۇل قۇداي الدىندا دا، حالىق الدىندا دا حاق!

قاراقالپاقستان بۇل وزبەكستان ەمەس! وزبەكستان بۇگىن ەسەبىن تاۋىپ قاراقالپاقستانعا ازاتتىقتى بەرۋ تالابىن ايتۋى كەرەك. قاراقالپاقستان مەن وزبەكستان اراسىندا ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناس بولۋى كەرەك. سكانديناۆيا ەلدەرى سياقتى قارىم-قاتىناس بولۋدى قالايمىز. بۇگىنگى قاراقالپاقستان باسشىلارى وزبەكستانعا ميرزياەۆ ايتقان قاعازعا قول قويىپ، قالاعان شەشىمدى ءھام قاعازدى ىستەپ بەرۋى مۇمكىن. بىراق، بۇل حالىقارالىق سوتتا ميرزياەۆقا قورعان بولا المايدى. دۇنيەجۇزىلىك زاڭ بار. مىنە، وزبەكستان مەن قاراقالپاقستان اراسىندا قارىم-قاتىناس سول دۇنيەجۇزىلىك زاڭ تالابىنا ساي  بولۋى كەرەك.

قاراقالپاقستان ازاتتىق السا وزبەكستاننىڭ كوپ ماسەلەسى شەشىلەدى. ارال تەڭىزى ماسەلەسى دە شەشىلەدى. بۇل ءۇشىن ءبىرىنشى كەزەكتە وزبەكستان وككۋپاتسيالىق ارمياسىن قاراقالپاقستاننان الىپ شىعىپ كەتۋى كەرەك. وزبەكستان قاراقالپاقستانداعى اگيتاتسيالىق باسقىنشىلىق جۇمىستارىن توقتاتۋى كەرەك. قاراقالپاقستاندا “قاراقالپاقستان جاستارى”  اۋقىمى ءتۇزىلۋى كەرەك ءھام قاراقالپاقستاندا قاراقالپاقتىڭ پارتيالار قۇرىلۋى كەرەك. ولار بۇگىنگى ازاتتىققا ۇمتىلۋشى ارەكەتتىڭ اۆانگارد جول باستاۋشىسىنا اينالۋى كەرەك. ياعني، قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسىندا “العا، قاراقالپاقستاندى" پارتيا ەتىپ بىرىكتىرەتىن ۋاقىت كەلدى.

بۇگىندە وزبەك قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ۇلكەن پروۆاكتسيالىق ارەكەت ىستەپ وتىر. كورىنگەن ادامدى قوقىتۋمەن شۇعىلدانادى ءھام ولاردىڭ ارىزدارى بويىنشا اقشا الىپ، ارىز بەرگەن 5 ادامنىڭ دا شاعىمدارىن ورىندايدى. دەمەك، سول 5 ادامدى باقىلاۋعا الادى. ءبىز مۇنى بىلەمىز جانە كگب ءىس ارەكەتى ارقىلى بۇلاردىڭ ەرتەڭگى ىستەيتىن ءىس-ارەكەتتەرىن تولىق ءبىلىپ وتىرمىز.

ەندى نە ىستەۋ كەرەك؟ ەندىگى تىنىشتىق پەن بەيبىتشىلىك اكتسياسى ءۇشىن حالىق ءالى دە قاتتى دايارلانۋى كەرەك. كەشەگى ارىز بەرگەن ادامدار 31 تامىز كۇنى سول ارىزدارىنىڭ شەشىمىن تاعى سۇراۋى كەرەك. جاڭادان ارىز جازعان ادامدار قايتادان 31 تامىز كۇنى قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باسشىسى مۇسا ەرنيازوۆقا ارىز جازىپ  بارۋى  كەرەك. بۇل جەردە ءبىر ۇيىم جاساپ، قاراوزەكتەن كەلگەن حالىق قوڭىراتتان كەلگەن حالىقپەن جانە ولاردىڭ اراسىنداعى كوشباسشىلارمەن كەزدەسۋى كەرەك ەمەس. سەبەبى ءبىز كەزدەسۋگە ارەكەت جاساساق، وزبەك ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ءبىزدىڭ كوشباسشىلاردى انىقتاپ، ولاردى جوق ەتۋگە ارەكەت ەتەدى.

سول ءۇشىن ەڭ نەگىزگى قاعيدانى ەستەن شىعارماڭدار. اكتسيا تىنىشتىق پەن بەيبىتشىلىك جولى ەكەن، تەك ارىز جازىپ بارا بەرۋىمىز كەرەك. سوندا ەشكىم دە سىزدەرگە كۇش كورسەتە المايدى. ارانداتۋعا جول بەرمەۋ كەرەك. اشۋلانباۋ كەرەك.

ميليتسيا كەلىپ كۇش كورسەتپەكشى بولسا، قارسىلاسپاي ايتقىنىن ىستەۋ كەرەك! تاعى ايتامىن، تىنىشتىق جولى بۇل ەڭ دۇرىس ءھام ماسەلەنى شەشەتىن جول.

قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسى بۇل – مەملەكەت. مەملەكەتتى حالىق تۇزەدى ەكەن. كونستيتۋتسيانى قاعيدا ەتىپ، تىنىشتىق اكتسياسىن پانا ەتە بەرەمىز. ەگەر ءبىز زاڭدى بۇزساق، وزبەك ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ءبىزدى قۋدالاۋعا الادى. سوندىقتان ءبىز ەشقانداي زاڭدى بۇزبايىق!

اعايىندار ءھام باۋىرلارىم، ءازيز قاراقالپاقستان حالقىم!

تەك ءبىز ازات بولساق، ءبىز ەركىندىك الساق، قاراقالپاقستان رەسپۋبيلكاسى جەر استى بايلىقتارى قاراقالپاقستاندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان حالىققا تەڭدەي بولىنەدى. ادام قۇقىعىن قۇرمەت ەتەتىن زامان بولادى. ءسوز ەركىندىگى ءھام سايلاۋ ەركىندىگى بولادى. حالىقتا جۇمىس بولادى جانە ەڭ از ءىس اقىسى 4 ملن.سۋم بولادى. وقۋ اقىسى ءبارى تولەمسىز بولادى. قاراقالپاقستاندا ءوندىرىلىپ جاتقان گاز، توق، سۋ حالىققا 24 ساعات بەرىلەدى. جانە كورشى ەلدەرگە ساتىلاتىن بولادى.

ءبىرىنشى ورىندا حالىق قىزمەتى قاراقالپاقستان رەسپۋبليكاسى ءۇشىن ماڭىزدى بولادى. بۇل ءۇشىن ءبىز كورشى ەل وزبەكستاننان ءوز قۇقىمىزدى ءھام ازاتتىعىمىزدى الۋىمىز كەرەك!

ءبىز وزبەكستان باسشىلارى مەن قاراقالپاقستان ازاتتىعىن تىنىشتىق جولىمەن شەشۋگە جانە سويلەسۋگە دايارمىز. بۇل ءۇشىن ءاربىر ازاتتىققا ۇمتىلعان حالىقتى - ءبىزدى قولداپ، قۋاتتاۋعا شاقىرامىز!

قاراقالپاق تىلىنەن ەركىن اۋدارما جاساعان نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى

Abai.kz