«قالاي بارعانىمدى بىلمەيمىن، ماما، قولىمدى بالتامەن شاۋىپ تاستاشى»

ءماجىلىس دەپۋتاتى مۇرات ابەنوۆتىڭ قۇمار ويىندارى بويىنشا ينتەرنەت-كلۋبتارى، زاڭسىز لوتەرەيالار مەن سپورتتىق پوككەر ۇيىمداستىرۋشى مەكەمەلەردى تەسكەرۋ جونىندەگى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس پروكۋرورى مەن تۋريزم جانە سپورت مينيسترىنە جولدانعان دەپۋتاتتىق ساۋالى

وزدەرىڭىزگە بەلگىلى، سوڭعى جىلدارى ويىن بيزنەسىن مەملەكەتتىك رەتتەۋ بويىنشا زاڭناما جەتىلدىرىلىپ، ەلدى مەكەندەردە ويىن مەكەمەلەرىنىڭ ورنالاسۋىنا تىيىم سالىندى جانە ويىن بيزنەسىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى كۇشەيتىلدى.

وسى رەتتە مەنىڭ اتىما قىزىلوردا قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنان ارىز-شاعىم، جانايقاي حاتى ءتۇستى. بۇل حاتتا قىزىلوردا قالاسىنىڭ اتا-انالارى بالالارىنىڭ تاعدىرى ءۇشىن الاڭداۋدا. ولاردىڭ مالىمەتىنشە، كەيبىر ايلاكەر-كاسىپكەرلەر «ينتەرنەت-كلۋبتاردىڭ» اتىن بۇركەنىپ، ەلدى مەكەندەردە بالالاردىڭ اراسىندا ناقتى اقشاعا ينتەرنەت ارقىلى «on-line» قۇمار ويىندارىن ۇيىمداستىرۋدا. ءبىر عانا قىزىلوردا قالاسىندا 100-دەن اسا ينتەرنەت كلۋبتار بار ەكەنى مالىمدەلۋدە.

«قالاي بارعانىمدى بىلمەيمىن، ماما، قولىمدى بالتامەن شاۋىپ تاستاشى»

ءماجىلىس دەپۋتاتى مۇرات ابەنوۆتىڭ قۇمار ويىندارى بويىنشا ينتەرنەت-كلۋبتارى، زاڭسىز لوتەرەيالار مەن سپورتتىق پوككەر ۇيىمداستىرۋشى مەكەمەلەردى تەسكەرۋ جونىندەگى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ باس پروكۋرورى مەن تۋريزم جانە سپورت مينيسترىنە جولدانعان دەپۋتاتتىق ساۋالى

وزدەرىڭىزگە بەلگىلى، سوڭعى جىلدارى ويىن بيزنەسىن مەملەكەتتىك رەتتەۋ بويىنشا زاڭناما جەتىلدىرىلىپ، ەلدى مەكەندەردە ويىن مەكەمەلەرىنىڭ ورنالاسۋىنا تىيىم سالىندى جانە ويىن بيزنەسىن ۇيىمداستىرۋشىلاردىڭ جاۋاپكەرشىلىگى كۇشەيتىلدى.

وسى رەتتە مەنىڭ اتىما قىزىلوردا قالاسىنىڭ تۇرعىندارىنان ارىز-شاعىم، جانايقاي حاتى ءتۇستى. بۇل حاتتا قىزىلوردا قالاسىنىڭ اتا-انالارى بالالارىنىڭ تاعدىرى ءۇشىن الاڭداۋدا. ولاردىڭ مالىمەتىنشە، كەيبىر ايلاكەر-كاسىپكەرلەر «ينتەرنەت-كلۋبتاردىڭ» اتىن بۇركەنىپ، ەلدى مەكەندەردە بالالاردىڭ اراسىندا ناقتى اقشاعا ينتەرنەت ارقىلى «on-line» قۇمار ويىندارىن ۇيىمداستىرۋدا. ءبىر عانا قىزىلوردا قالاسىندا 100-دەن اسا ينتەرنەت كلۋبتار بار ەكەنى مالىمدەلۋدە.

اتا-انالاردىڭ الاڭداۋشىلىعى ورىنسىز ەمەس. ولاردىڭ ارىزدارى نەگىزىندە قىزىلوردا وبلىسى بويىنشا قارجى پوليتسياسىنىڭ جۇرگىزگەن وپەراتيۆتىك ءىس-شارالارى بارىسىندا وبلىس ورتالىعىنىڭ بىرقاتار ينتەرنەت-كلۋبتارىندا كومپيۋتەرلەرمەن ءار ءتۇرلى قۇمار ويىندار ناقتى اقشاعا ويناتىلىپ جاتقاندىعى انىقتالعان.

مۇنداي   قۇمار  ويىن  ورىندارىنا  ەڭ  كوپ  باراتىندار - بالالار. دەمەك، تارازىدا مىڭداعان بالانىڭ تاعدىرى تۇر. بۇل قالىپتاسقان جاعداي جاسوسپىرىمدەردىڭ پسيحولوگياسىنا، رۋحاني دامۋىنا، ساپالى ءبىلىم الۋىنا كەرى اسەرىن تيگىزۋدە. قاۋپى جاعىنان قۇمار ويىندارعا تاۋەلدىلىك ناشاعا، ماسكۇنەمدىككە تاۋەلدىلىكتەن ەش قالىسپايدى. وسى ويىندارعا قۇمار بولعان بالالار ءتۇرلى قىلمىستارعا بارىپ، سول ويىنداردى ويناۋ ءۇشىن قارىزدارعا كىرۋدە. قازىرگى تاڭدا قازاقستان جاسوسپىرىمدەر ءسۋيتسيدى جونىنەن ءۇشىنشى ورىندا تۇر. دەمەك، مۇنداي پسيحولوگيالىق كۇيزەلىستەر سۋيتسيد كولەمىنىڭ ارتۋىنا سەبەپشى بولارى ءسوزسىز.

حاتتاعى بالاسىنىڭ اناسىنا: «قالاي بارعانىمدى بىلمەيمىن، ماما، قولىمدى بالتامەن شاۋىپ تاستاشى» دەگەن سوزدەرى قاي-قايسىسىمىزدىڭ بولماسىن جانىمىزدى اۋىرتىپ، كوزىمىزگە ەرىكسىز جاس الاتىن دۇنيە.

ينتەرنەت-كلۋبتارى ارقىلى بالالاردىڭ اراسىندا قۇمار ويىندار ۇيىمداستىرۋ بۇكىل قازاقستانعا ءتان جانە وزەكتى بولىپ وتىر.

قۇمار ويىندار وينالىتاتىن وسى كولەڭكەلى بيزنەستىڭ وكىلدەرى بۇل ماسەلەنىڭ قانشالىقتى وزەكتى ەكەندىگىن ءتۇسىنىپ وتىرعان جوق. كەرىسىنشە، زاڭعا قايشى ارەكەتتەرگە بارىپ، جاستاردىڭ ساناسىن بۇرىس باعىتقا يتەرمەلەپ وتىر.

سونىمەن قاتار، قازىرگى تاڭدا قازاقستاندا سپورتتىق پوككەردىڭ اتىڭ بۇركەنىپ، جاڭا قۇمار ويىندارىنىڭ ءتۇرى ۇيىمداستىرىلىپ جاتقاندىعى بەلگىلى. قارجى پوليتسياسى ورگاندارى تاراپىنان استانا جانە الماتى قالالارىندا استىرتىن كازينولاردىڭ قىزمەتىنە بۇركەمە رەتىندە قولدانىلعان سپورتتىق پوكەر ويىنشىلارى مەن اۋەسقويلارىنىڭ بىرنەشە بىرلەستىگى، ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكالىق فەدەراتسيا انىقتالعان فاكتىلەر بار. بۇل قۇمار ويىن استانا جانە الماتى قالالارى مەن وبلىس ورتالىقتارىندا دامۋ ۇستىندە. وسى ويىندا ازاماتتاردىڭ اسا الاڭداۋشىلىعىن تۋدىرۋدا. ەلدى مەكەندەردە ويىن مەكەمەلەرىنىڭ ورنالاسۋىنا تىيىم سالىنعاننان كەيىن پوكەر كۇمارلىق تۋعىزاتىن كارتا ويىنىن زاڭداستىرۋ ءۇشىن 2009 جىلى جولىن تاۋىپ رەسمي سپورت قاتارىنا كىرگىزگەن.

سول تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگىنە قاراستى مەكەمەنىڭ شەشىمىمەن زاڭسىز، قوعامعا تەرىس اسەرىن تيگىزەتىن تىرشىلىكتى زاڭداستىرىپ قانا كويماي، ەندى پوكەردى سپورت دەپ ەسەپتەگەننەن كەيىن ونى ناسيحاتتاۋمىز، قولداۋمىز، جاستاردى وسى «سپورتقا» كەڭىنەن تارتۋىمىز كەرەك شىعار؟

ءبىز پوكەردى اقتاۋدىڭ جولىن تاۋىپ، زاڭداستۋرىعا ارەكەتتەنىپ جاتقانىمىزدا كورشى مەملەكەتتەرىمىز رەسەي، ۋكراينا سول 2009 جىلى پوكەر ويىنىن سپورت تۇرلەرىنىڭ قاتارىنان شىعارىپ، قۇمار ويىندارعا جاتقىزعان.

ەندى سول مەملەكەتتەردىڭ زاڭسىز تىرشىلىك جاساپ جۇرگەندەر ءبىزدىڭ ەلىمىزدە اشىقتان اشىق «قالتاسىنا پايدالى سپورتتى» دامىتىپ ءجۇر. ەشكىمگە جاسىرىن ەمەس، قازاقستاندا ونلاين ويىندى ۇيىمداستىرۋشىلاردى ينتەرنەتكە كىرىپ بىردەن تابۋعا بولادى. ولار جاسىرىنىپ تا جاتقان جوق. مىسالى http://www.pokerbonus.kz/. ونلاين كازينولاردىڭ جارنامالارى سايتتاردىڭ ەڭ باستى بەتتەرىندە.

ءدال سونداي تەكسەرۋشىلەردىڭ ىنعايىن تاۋىپ ءارتۇرلى زاڭسىز كوپيۋتەرلىك باعدارلامالاردى قولداناتىن زاڭسىز لوتەرەيا ويىندارى سوڭعى جىلدارى كوبەيىپ كەتتى. بۇل لوتەرەيالار زاڭناما بويىنشا قارالعان ءبىر دە ءبىر قۇمار ويىنى تۇرىنە جاتپايتىن، ۇتىس كولەمى الدىن الا بەلگىسىز، تەحنيكالىق كۇرالى كازينونىڭ ادىسىمەن جاسالعانى بەلگىلى.

وكىنىشكە قاراي بۇل جاعدايدى تەك تەكسەرۋشى مەن باقىلاۋشىلار عانا كورمەي وتىر.

اتالعان ماسەلەلەردە «ويىن بيزنەسى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىندا كورسەتىلگەن بىرنەشە تالاپتار بۇزىلىپ وتىر. مىسالى اتالعان زاڭعا سايكەس:

1)     كازينو مەن ويىن اۆتوماتتارى زالدارىن ارنايى ايماقتاردان (قاپشاعاي سۋ قويماسى جانە ششۋچە اۋدانى) تىس جەرلەردە ورنالاسۋىنا تىيىم سالىنادى.

2)     سونداي-اق، كازينو، ويىن اۆتوماتتارى زالى، بۋكمەكەر كەڭسەسi, توتاليزاتور ويىندارىنان باسقا قۇمار ويىندار، ونىڭ ىشىندە زاڭسىز لوتەرەيا، اقشاعا سپورتتىق پوككەر ۇيىمداستىرۋعا جانە ونلاين-كازينولار اشۋعا تىيىم سالىنادى.

3)     ەڭ باستىسى، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ جيىرما بiر جاسقا دەيiنگi ازاماتتارىنىڭ قۇمار ويىندارعا جانە (نەمەسە) ءباس تiگۋگە قاتىسۋىنا تىيىم سالىنادى.

كورىپ وتىرعانىمىزداي ينتەرنەت-كلۋب يەلەرى، سپورتتىق پوككەر ۇيىمداستىرۋشىلار «ويىن بيزنەسى تۋرالى» زاڭدى ورەسكەل بۇزىپ وتىر.

ال، بۇل زاڭنىڭ دۇرىس ورىندالۋىن باقىلاپ، قامتامسىز ەتەتىن قۇقىق قورعاۋ ورگاندارى، جالپى ءبىلىم بەرۋ ورگاندارى، جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار ءوز مىندەتتەرىنە نەمقۇرايلى قاراپ وتىر.

بۇل ماسەلەنىڭ الەۋمەتتىك ماڭىزدىلىعىن ەسكەرە وتىرىپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى بويىنشا ينتەرنەت-كلۋبتاردىڭ، سپورتتىق پوككەردى ۇيىمداستىرۋشى مەكەمەلەردىڭ قىزمەتىن تەكسەرۋدى جانە «ويىن بيزنەسى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى زاڭىنىڭ ورىندالۋىن قامتاماسىز ەتۋ ءۇشىن ناقتى شارالار قابىلداۋدى سۇرايمىز.

سونىمەن قاتار، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اۋماعىندا سپورتتىق پوككەردى جابۋ جونىندە باس پروكۋراتۋرا مەن تۋريزم جانە سپورت مينيسترلىگىنىڭ پوزيتسيالارىن ءبىلدىرۋدى سۇرايمىز.

بەلگىلەنگەن تارتىپپەن جانە جازباشا تۇردە جاۋاپ بەرۋىڭىزدى سۇرايمىز.

ءماجىلىس دەپۋتاتتارى: م. ابەنوۆ، ا. سولوۆەۆا